მასტაბა

მასტაბები შენდებოდა ეგვიპტეში. ეს იყო ბრტყელსახურავიანი აკლდამები სახელმწიფო მოხელეებისთვის, დიდებულებისთვის და მათი ოჯახების წევრებისთვის განკუთვნილი სამარხები. თავდაპირველად მათ ტალახის აგურებით აშენებდნენ. მოგვიანებით კი მშენებლობისთვის ქვის აგურების გამოყენება დაიწყეს. მასტაბები შენდებოდა დაახლოებით ძვ.წ.აღ 3000 წლიდან ძვ.წ.აღ 2250 წლამდე.

ტეპე სიალკის ზიგურათი

ტეპე სიალკის ზიგურათი მდებარეობს დღევანდელ ირანში. ქალაქ კაშანის გარეუბანში, ისფაჰანის პროვინციაში, ფინის ბაღის მახლობლად. მისი ნანგრევები საკმაოდ ნორმალურადაა შემორჩენილი. ის ააგეს ძვ.წ.აღ 3000 წელს ცენტრალური ირანის ტერიტორიებზე მაცხოვრებელმა ხალხებმა, რომლებიც განეკუთვნებოდნენ ე.წ. ზაიანდეს მდინარის კულტურას.

საქარას კიბისებრი პირამიდა

ქვის პირამიდების მშენებლობა ეგვიპტეში დაახლოებით ძვ.წ.აღ 2630 წელს დაიწყეს. მიჩნეულია, რომ პირველი ქვის პირამიდა იყო საკარის კიბისებრი პირამიდა, რომელიც ააგეს სამ ეტაპად. პირველად ააგეს დიდი მასტაბა, შემდეგ ოთხსაფეხურიანი პირამიდა და ბოლოს ექვსსაფეხურიანი პირამიდა. საკარის კიბისებრი პირამიდის სიმაღლე ახლა შეადგენს 60 მეტრს. ფუძის ზომებია 140 X 118 მ.

დაჰშურის დახრილი პირამიდა

ეს იყო სწორწახნაგიანი და არა კიბისებრი პირამიის აგების პირველი მცდელობა. ეს პირამიდა მიჩნეულია, რომ აიგო დაახლოებით ძვ.წ.აღ 2560 წელს. მშენებლობისას აღმოჩნდა, რომ კედელი არასწორი კუთხით იყო დახრილი. ამიტომ პირამიდის ზედა ნაწილი ნაკლებად ციცაბო ააგეს.

დაჰშურის ჩრდილოეთის პირამიდა

დახრილი პირამიდის მშენებლობის შეწყვეტის შემდეგ მის მახლობლად აიგო ჩრდილოეთის ანუ წითელი პირამიდა. ის პირველ სწორწახნაგოვან პირამიდად მიიჩნევა, რომლის მშენებლობაც წარმატებით დასრულდა. ეგვიპტოლოგები ვარაუდობენ, რომ აქ ფარაონ ხუფუს მამა - სნოფრუა დაკრძალული. ეს დაჰშურში მდებარე უდიდესი პირამიდაა.

გიზას პირამიდები

ძალიან საკამათოა, მაგრამ ოფიციალური ეგვიპტოლოგია მიიჩნევს, რომ დიდი პირამიდა ძვ.წ.აღ 2250 წელს ააგეს მენკაურას პირამიდას, დედოფლების პირამიდების და ხაფრას პირამიდასთან ერთად. ეს პირამიდები გიზას ზეგანს აქცევენ ეგვიპტური პირამიდების მშენებლობის მთავარ ცენტრად. თუმცა უამრავი კვლევიდან ირკვევა, რომ ეს კონკრეტული პირამიდები არის პირველი პირამიდები რაც კი აშენდა და ეს მოხდა არა ძვ.წ.აღ 26-ე საუკუნეში, არამედ ბევრად უფრო ადრე, მაგრამ შემდეგ მოხდა ცივილიზაციის ტექნოლოგიური დაცემა და ამგვარი პირამიდები ვეღარასდროს ააშენა ადამიანმა. ასეთი პირამიდების მშენებლობა ძალიან გაუჭირდება დღევანდელ ინჟინრებსაც, უახლესი ტექნოლოგიებით.

ურის ზიგურათი

უძველესი შუმერის (დღევანდელი ერაყის ტერიტორია) მოსახლეობამ არაერთი პირამიდისებრი ნაგებობა შექმნა. რომელსაც ზიგურათებს (მთის წვერი) უწოდებდნენ. მათ საფეხურებად დალაგებული ფენების სახე ჰქონდათ. ყველაზე სრულყოფილი ზიგურატი ქალაქ ურში (დღევანდელი სამხ. ერაყი) ააგეს. ეს ტაძარი ტალახის აგურებით დაახლოებით ძვ.წ.აღ 2100 წელს ააშენეს. უკანასკნელ წლებში ურის ზიგურატის ნაწილობრივი რეკონსტრუქცია განხორციელდა. ზიგურათი დიდ განძს ინახავდა, რომელთა ნაწილი თანამედროვე არქეოლოგებმა აღმოაჩინეს.

მეროეს პირამიდები

ძვ.წ. მე-6 საუკუნიდან ახ.წ. მე-2 საუკუნემდე მეროე იმ სახელმწიფოს დედაქალაქი იყო, რომელიც დღევანდელი სუდანის ტერიტორიაზე მდებარეობდა. დაახლოებით ძვ.წ.აღ 300 წლიდან ახ.წ. 350 წლამდე მეროეს მეფეებს მცირე ზომის ციცაბოკედლებიან პირამიდებში მარხავდნენ.

მზის პირამიდა - თეოტიუაკანი

ეს მასიური პირამიდან, რომელიც ქალაქ მექსიკოდან 40 კილომეტრითაა დაშორებული, უფრო მეტ ქვას შეიცავს, ვიდრე თვით გიზას დიდი პირამიდა. ის დაახლოებით ახ.წ. 150 წელს აშენდა. პირამიდის სიმაღლე 66 მეტრს აღწევს.

ცინ შიხუანდის პირამიდა

ცინ შიხუანდის პირამიდა წარმოადგენს გაერთიანებული ჩინეთის პირველი იმპერატორის სამუდამო განსასვენებელს და მავზოლეუმს. მისი მშენებლობა მიმდინარეობდა 38 წლის განმავლობაში. დაიწყო ძვ.წ.აღ 246 წელს და დასრულდა ძვ.წ.აღ 208 წელს. ის მდებარეობს ჩინეთის შიანქსის პროვინციაში. პირამიდა მიწის ქვეშა განყოფილებებსაც მოიცავს, რომელიც 76 მეტრით მიიმართება სიღრმისკენ.

ცესტიუსის პირამიდა

დიდი რომაელი რელიგიური მოღვაწის გაიუს ცესტიუსის სამუდამო განსასვენებლად ქალაქ რომში პირამიდა ააგეს ძვ.წ.აღ 12 წელს. სიმაღლეში ეს პირამიდა 29.6 მეტრს აღწევს. ეს დღემდე ერთ-ერთ საუკეთესოდ შემონახულ უძველეს რომაულ ძეგლად ითვლება მთელ ქალაქში.

გენერლის პირამიდა

ჩინური სამეფოს - გოგურიეოს მმართველი მეფის ჯანგსუს სამუდამო განსასვენებელი ასევე ცნობილია, როგორც აღმოსავლეთის პირამიდა. ის აიგო ახ.წ.აღ 300 წელს. მდებარეობს ჩინეთის ჯილინის პროვინციაში. ყოველი მისი გვერდი არის 75 მეტრის სიგრძის. მთლიანად პირამიდა კი შედგება 1, 100 დამუშავებული ლოდისგან.

კასტილო ჩიჩენ იცაში

კასტილოს პირამიდა ახ.წ.აღ 900-1200 წლებში აშენდა მაიას ქალაქ ჩიჩენ-იცაში. დღევანდელი მექსიკის ტერიტორიაზე ღვთისმსახურები რელიგიურ ცერემონიებს პირამიდის წვერზე მდებარე ტაძარში მართავდნენ, სადაც პირამიდის ოთხივე კედელზე მდებარე ცერემონიული კიბეებით ადიოდნენ.

დიდი ტაძარი - ტენოჩტიტლანი

ეს აცტეკური ტაძარი-პირამიდა, რომელიც დღევანდელ ქალაქ მექსიკოს ტერიტორიაზე მდებარეობდა, ღმერთებს - ტლალოკსა და ჰუიტცილოპოჩტლის ეძღვნებოდა. პირამიდის წვერე მდებარე ორ ტაძარში აცტეკთა ღმერთებს ათიათასობით ადამიანი შესწირეს მსხვერპლად.

მინის პირამიდა

ჩინური წარმოშობის ამერიკელმა არქიტექტორმა ი. მ. პეიმ აღადგინა პირამიდების მშენებლობის ტრადიცია და 1989 წელს ააგო 22 მეტრის სიმაღლის მინის პირამიდა, რომელიც პარიზის ლუვრის მუზეუმის მთავარი შესასვლელია.

სასტუმრო ლუქსორი

ამერიკის შეერთებულ შტატებში, ლას ვეგასში მდებარე სასტუმრო "ლუქსორი" 1993 წელს გაიხსნა და მისი მშენებლობა 229 მილიონი გირვანქა სტერლინგი დაჯდა. სასტუმროს სიმაღლე 107 მეტრია და მასში 4400 ოთახია. 1100-ადგილიანი დარბაზისა და უზარმაზარი კაზინოს გარდა, აქ სტადიონის ზომის საცურაო აუზი და მდინარე ნილპოსის იმიტაციაც კი არსებობს, რომლის ნაპირებზეც აქლემების მოლაპარაკე მოდელებსაც შეხვდებით. აქ ლიფტებიც კი არაჩვეულებრივია და დიაგონალზე, 39-გრადუსიანი დაქანებით გადაადგილდება. შენობის წვერი ისეა განათებული, რომ ზოგიერთის აზრით კოსმოსიდანაც კი ჩანს. სასტუმროს კიდევ ერთი საოცრებაა შესასვლელთან მდგარი სფინქსი, რომლის თვალებიც ლაზერის სხივებით ანათებს.

"ტრანსამერიკის" პირამიდა

კორპორაცია"ტრანსამერიკის" საერთაშორისო შტაბ-ბინა აშშ-ის ქალაქ სან-ფრანცისკოს უმაღლესი შენობაა. ეს 48-სართულიანი პირამიდა 1972 წელს ააგეს. მისი სიმაღლე 260 მეტრია, საიდანაც 65 მეტრი ალუმინის პანელებით დაფარულ წვერს უჭირავს, რომლის კენწეროსაც თვითმფრინავების გამაფრთხილებელი შუქი ამშვენებს. შენობა ისეა აგებული, რომ უმძლავრეს მიწისძვრებს გაუძლოს, ხოლო პირამიდისებრი ფორმის გამო იგი ნაკლებად ჩრდილავს ქუჩას. მიუხედავად იმისა, რომ ტრანსამერიკის პირამიდა ასეთი დიდი ჩანს, მისი ფუძის ფართობი გიზას დიდი პირამიდის ფუძის ფართობის ნახევარიც კი არაა.

სამეცნიერო სტატიები:

1. ბავშვი სამყაროები - ტრილიონობით ტრილიონი პარალელური სამყარო

2. დედამიწის ისტორია

3. გეოლოგიური ისტორია

4. როგორ ყალიბდებოდა ჩრდ. ამერიკის კონტინენტი ბოლო 550 მილიონი წლის განმავლობაში

5. დედამიწის მყარი ბირთვი ტექნიკურად არც უნდა არსებობდეს - აცხადებენ მეცნიერები

6. პირველი სუპერკონტინენტი - ნუნა, იგივე კოლუმბია

7. ევოლუცია - უდავო მეცნიერული ფაქტი

8. რამდენი სახეობაა უკვე გადაშენებული დედამიწაზე?

9. რამდენი უჯრედია ადამიანის ორგანიზმში

10. კაცობრიობა - დედამიწის კიბო?

11. სამყაროს მომავალი - რა მოხდება გუგოლი წლის შემდეგ?

12. თეთრი ხვრელი - არსებობს თუ არა ის ჩვენს სამყაროში?

13. შავი ხვრელების ისტორია

14. უცხოპლანეტელები - აკადემიური მეცნიერების აზრი უცხოპლანეტელების შესახებ

15. დედამიწის სიღრმეში სიცოცხლე ჩქეფს - დიდი ალბათობით პლანეტების უმრავლესობაზეც იგივე ხდება

16. მთვარე ბევრად უფრო ძველია, ვიდრე მეცნიერებს აქამდე მიაჩნდათ

17. პარალელური სამყაროები

18. ჩვენი ადგილი ამ სამყაროში

19. მარსის ტერაფორმირება ანუ გარდაქმნა საცხოვრებლად ვარგის პლანეტად

20. საუკეთესო ქართული სამეცნიერო საიტები

21. ადამიანის გადაშენებული სახეობები

22. ახალი აღმოჩენა - 400, 000 წლის წინ მთელ ევრაზიაში გავრცელებულნი იყვნენ ნეანდერტალელები

23. 13, 000 წლის წინანდელი "ჰოლანდიელი" ქალი

24. უძველესი "ბრიტანელი" ადამიანი - ჩედერი კაცი

25. ადამიანთა ერთ-ერთი უძველესი წინაპარი აღმოჩენილია - "პატარა ფეხი"

26. ადამიანების და სხვა პრიმატების საერთო წინაპარი

27. კავკასოიდური რასა

28. მონღოლოიდური რასა

29. ნეგროიდული რასა

30. ადამიანის ჰაპლოჯგუფები - სრული სია მამაკაცის ხაზით

31. უძველესი პროტოცივილიზაციები

32. არიელების წარმოშობა და გავრცელება

33. ძვ.წ. 31-ე საუკუნიდან დღემდე მომხდარი ომების სია

34. მიჩიო კაკუ - ზეფირის ტესტი - წარმატებული ცხოვრების საიდუმლო

35. რომელია ყველაზე საშიში ნარკოტიკი?

36. ნილ დიგრას ტაისონი - ყველაზე საოცარი ფაქტი სამყაროს შესახებ

37. რიჩარდ დოკინსი - სიცოცხლის სილამაზე

38. რიჩარდ დოკინსი - როგორ ხსნის ევოლუციის თეორია ჰომოსექსუალობას?

39. როგორ შეცვალეს მგლებმა მდინარეები?

40. ლოურენს კრაუსი - ჩვენი უღმერთო სამყარო გამორჩეულია

41. ადამიანის სახეობის გადასარჩენად, აუცილებელია მან დედამიწა დატოვოს

42. აბორტი - არის თუ არა ეს ადამიანის მკვლელობა?

43. რეი კურცვეილი - უახლოეს მომავალში ადამიანები ბევრად უფრო დიდხანს იცოცხლებენ

44. ნიკოლა ტესლა - დიდი მაგი და მეცნიერი

45. ლეონარდო და ვინჩის შემოქმედება და გამონათქვამები

46. ოშო რაჯნიშის გამონათქვამები და მოსაზრებები

47. ცნობიერება - სამყაროს ამოუხსნელი ფენომენი

48. მსოფლიოს უგრძესი წყალქვეშა გამოქვაბულების სისტემა აღმოჩენილია - საქ-ატუნი

49. ინდის ველის ცივილიზაცია ბევრად ძველი აღმოჩნდა, ვიდრე აქამდე ვინმე წარმოიდგენდა

50. მაიას ხალხის მეგაპოლისი გვატემალაში, სადაც 15 მილიონი ადამიანი ცხოვრობდა

51. რამდენი იყო ამერიკის კონტინენტების მოსახლეობა კოლუმბამდე?

52. ინკების 40 ათას-კილომეტრიანი გზათა ქსელი

53. კლერკსდორფის სფეროები - 3 მილიარდი წლის წინანდელი არტეფაქტები სამხრეთ აფრიკიდან

54. უჩვეულო არტეფაქტები - ურალის მთებში აღმოჩენილი 300 ათასი წლის ნანოსტრუქტურები

55. აბიდოსის ტაძრის დიდი საიდუმლო

56. 130 მილიონი წლის წინანდელი "დინოზავრების პომპეი" ჩინეთში

57. უძველესი ვენერას ფიგურები - მატრიარქალური ევროპის პირველი მოქანდაკეები

58. ტუარეგი თუ იმოხაგი - ფემინისტური კულტურის ეთნოსი საჰარას უდაბნოში

59. უძველესი ევროპელები მუქკანიანები იყვნენ

60. დინოზავრები ბრუნდებიან?

61. მსოფლიოს უძველესი კალენდარი შოტლანდიურია

62. ლეგენდა სიმართლე აღმოჩნდა - 1200 წლის წინ ჩაძირული უმდიდრესი ქალაქი ჰერაკლიონი

63. ბრიტანელებმა ცხოველთა მოშინაურება ჯერ კიდევ 6000 წლის წინ დაიწყეს

64. პრეისტორიული აზერბაიჯანი

65. 23 საუკუნის ჩინური კალკულატორი

66. 13, 700 წლის წინ საფლავებს ყვავილებით ამკობდნენ

67. დღემდე აღმოჩენილთა შორის უძველესი მზის საათი ეგვიპტეში იპოვეს

68. ნეანდერტალელები ტყავის ხელჩანთებს ამზადებდნენ

69. უძველესი ქოთნები ჩინეთიდან და იაპონიიდან

70. ანტიკათერას მექანიზმი - 21 საუკუნის წინანდელი ბერძნული საოცრება

71. შესაძლოა გიზას პირამიდები ბევრად უფრო ძველია

72. წარღვნა - რეალურად მოხდა თუ არა ის?

73. რაინდები ველოსიპედებზე - სინამდვილეში როდის გამოიგონეს ველოსიპედი?

74. დინოზავრის ყველა დღემდე აღმოჩენილი სახეობა "ა" ასოზე

75. რატომ სძულდა ჰიტლერს ებრაელები? - ამ თემაზე გვესაუბრება ებრაელი რაბინი

76. ევოლუცია - უდიდესი სანახაობა დედამიწაზე - მეცნიერების სიმფონია

77. ჩარლი ჩაპლინი - მოდით, ყველანი გავერთიანდეთ

78. ადამიანის ტვინი - მეცნიერების სიმფონია

79. დიდი დასაწყისი - მეცნიერების სიმფონია

80. ჩვენ, ყველანი დაკავშირებულნი ვართ - მეცნიერების სიმფონია

81. გონიერების ახალი ტალღა - მეცნიერების სიმფონია

82. ბრწყინვალე განთიადი - მეცნიერების სიმფონია

83. კვანტური სამყარო - მეცნიერების სიმფონია

84. ვარსკვლავთა საიდუმლოება - მეცნიერების სიმფონია

85. გორაკებს იქით, ჰორიზონტს მიღმა - მეცნიერების სიმფონია

86. საზღვრის კიდემდე - მეცნიერების სიმფონია

87. კოსმოსის მონსტრები - ტრილიონობით შავი ხვრელი - ყველაფერი შავი ხვრელების შესახებ

88. ადამიანის თავის ტვინი - მიკროსამყარო მაკროსამყაროში

89. XVI საუკუნის ნახატი მფრინავი თეფშების გამოსახულებით

90. 7000 წლის წინანდელი უბეიდის რეპტილოიდების საიდუმლო

91. ჩინური ქვის დისკების საიდუმლო

92. შუმერების სამხედრო წყობა

93. შუმერის ქალაქები

94. თანგის, იგივე ტანის დინასტია

95. ჩინეთი და მისი პირველი დამწერლობის სისტემები

96. 2018 წლის სამეცნიერო აღმოჩენები

97. 2018 წლის 4 საინტერესო აღმოჩენა

98. 2018 წლის 3 საინტერესო აღმოჩენა

99. 2018 წლის 5 საინტერესო აღმოჩენა

100. რეფლექსები და მათი კვლევის მეთოდები

101. დიენცეფალონი და მისი ფუნქციები

102. ნათხემი

103. მეზენცეფალონი

104. ვაროლის ხიდი

105. მოგრძო ტვინი

106. რამდენ ნეირონს შეიცავს ცხოველების ტვინი?

107. ადამიანის თავის ტვინის შემადგენელი ნაწილები

108. მიკროპენისი- ეტიოლოგია და მკურნალობის მეთოდები

109. ობობის ევოლუცია

110. ამოუცნობი მფრინავი ობიექტები თბილისის ცაზე

111. კანაფი - რატომაა აუცილებელი მისი ლეგალიზაცია?

112. დედამიწაზე ჩვენ პარალელურად სხვებიც ცხოვრობენ?

113. ჰეროდოტეს უცნაური ჩანაწერები, რომელიც ისტორიამ შემოგვინახა

114. უცხო სტუმრების გამოჩენა საქართველოში - მესამე დონის კონტაქტი

115. გულწასული კაცი გონს აბსოლუტურად სხვა ადამიანად მოეგო

116. გაიგეთ მეტი ნეოლითური არქიტექტურის შესახებ

117. ვიეტნამის ჯუნგლების ამოუცნობი არსებები

118. სამყაროს მონაცემთა ბაზა - ყველაფერი, რაც ოდესმე მომხდარა სამუდამოდ "ჩაწერილია"

119. ავთანდილ ლომსაძე - კაცი, რომელმაც ტელეპატიის ფენომენის არსებობა დაამტკიცა

120. არსებობს თუ არა მხოლოდ ერთი სამყარო და გაწერილია თუ არა ჩვენი მომავალი?

121. ევგენიკა და გენეტიკური მანიპულაცია - კაცობრიობის ნათელი მომავალი

122. რამ გამოიწვია მიუ-მექსიკოს მინდორში 120 ირმის ერთბაშად დახოცვა

123. რობოტები და ადამიანები - ჩვენი უახლოესი მომავალი

124. ჰალუცინაციები - არის თუ არა ეს ზოგ შემთხვევაში ობიექტური რეალობა?

125. ფსიქიკური ფენომენი - ქალი, რომელსაც კლასიკური მუსიკა გამუდმებით ჩაესმოდა

126. შატურის საიდუმლო - ამოუცნობი მფრინავი ობიექტის გამოჩენა რუსეთში

127. სხეულგარეშე მდგომარეობა - ასტრალური მოგზაურობა

128. დავით დევდარიანი - უცხოპლანეტელებთან კონტაქტორი

129. გარი მაკკინონი - ჰაკერი, რომელმაც ნასა უცხოპლანეტელებზე ინფორმაციის დამალვაში ამხილა

130. ამოუხსნელი ფენომენი - ნიშნები პურის ყანებში

131. სინათლე გვირაბის ბოლოს - რა ფენომენთან გვაქვს საქმე?

132. რა ხდება ადამიანის ტვინში ორგანიზმის სიკვდილის შემდეგ?

133. დედამიწა 220 მილიონი წლის წინ

134. ჩრდ. ამერიკის ლანდშაფტი 1.2 მილიარდი წლის წინ

135. მანათობელი სოკოები - რატომ ანათებენ ისინი?

136. უცნაური ისტორიული ცნობები ძაღლისთავიან ადამიანებზე

137. შუმერები ამერიკაში

138. გეოგრაფიული ფაქტები

139. საინტერესო ისტორიული ფაქტები

140. საინტერესო ფაქტები - დედამიწის ფლორა და ფაუნა

141. საინტერესო ფაქტები - დედამიწის ოკეანეები

142. დედამიწის ატმოსფერო

143. გეოლოგია - საინტერესო ფაქტები

144. ასტრონომია - საინტერესო ფაქტები

145. 9 ყველაზე ღრმა ტბა

146. 5 საინტერესო არქეოლოგიური აღმოჩენა

147. 5 საინტერესო არქეოლოგიური აღმოჩენა (ნაწილი მეორე)

148. ევროპის ციხესიმაგრეები და სასახლეები

149. ჩინეთის 40-საუკუნოვანი სახელმწიფოებრიობა - მმართველი დინასტიები

150. ჩრდილოეთ აფრიკის უძველესი ქალაქები

151. თავის ტვინის ღრმა სტრუქტურები

152. ქართული მითოლოგია - ბადაგონი

153. ვეფხისტყაოსნის ილუსტრაციები ზურაბ ხაბაძის მიერ (+100 სტატია საქართველოს ისტორიისა და კულტურის შესახებ)

ავტორი: თორნიკე ფხალაძე