x
     
სტატიები
ვიდეო
ფოტოები
image
ზურმუხტისთვალება
Mediator image
საზოგადოება
პოლიტიკა
სპორტი
მეცნიერება
კულტურა
ჯანმრთელობა
გართობა
ქალი და მამაკაცი
კულინარია
Quiz
ავტომობილები
მსოფლიო
მეტი
  • 22.01.2025
  • სტატია:139557
  • ვიდეო:351982
  • სურათი:512808
თარიღი  |  პოპულარული
პოპულარული: დღის  კვირის  თვის  სულ  
  |  სტატიის რეიტინგი
ხინალუღები
აზერბაიჯანში, შაჰდაღის მთებში დაღესტნური მოდგმის სამი მცირერიცხოვანი ხალხი ცხოვრობს. ესენი არიან ხინალუღები, კრიწები და ბუდუხები. ამ ხალხების, ანუ როგორც მათ უწოდებენ შაჰდაღური ჯგუფის ხალხების შესახებ სამეცნიერო ლიტერატურა ერთობ მცირეა. ხინალუღები, კრიწები და ბუდუხები აზერბაიჯანის მთიანეთის ძირძველი მოსახლეობაა. ისინი კავკასიის ალბანეთის მოსახლეობის ერთ-ერთი მემკვიდრეები არიან. ხინ...
ზურმუხტისთვალება
2022, 1 მარტი, 21:21

ჭამალალები
ჭამალალების თვითსახელწოდებაა ჭამაიგა. ჭამალალები დაღესტნის ანდიური ჯგუფის ხალხთა ჯგუფში შედიან. იოანე ბაგრატიონის მონაცემებით, XVIIIს-ის ბოლოს ჭამალალების რაოდენობა 1207 კომლი ყოფილა. XIXს-ის 60-იან წლებში ჭამალალები რვა სოფელში ცხოვრობდნენ (715 კომლი, 2658 კაცი). XXს-ის 20-იან წლებში ჭამალალების რაოდენობა 4028 კაცი იყო. დღეისათვის ჭამალალები კომპაქტურად დაღესტნის 29 დასახლებულ პუნქტ...
ზურმუხტისთვალება
2022, 18 თებერვალი, 9:46

ბუდუხები
ბუდუხები აზერბაიჯანის შაჰდაღის მთებში მცხოვრები მცირერიცხოვანი ხალხია. ადმინისტრაციულად ბუდუხების სოფელი ბუდუხი ყუბის რაიონს ეკუთვნის. ბუდუხები აზერბაიჯანის ბარის რამდენიმე სოფელშიც ცხოვრობენ, სადაც მთიდან გვიან არიან გადასახლებული. ბუდუხები საბჭოთა პერიოდში ცალკე ეთნოსად არ აღირიცხებოდნენ; მათ აზერბაიჯანელებად წერდნენ. დღეს ბუდუხების რაოდენობა დაახლოებით 3 ათასი კაცია. 1886 წლის საოჯახ...
ზურმუხტისთვალება
2022, 4 მარტი, 17:17

წახურები
წახურები დაღესტნის მაღალმთიანეთის (მდ. სამურის ზემო წელის) მკვიდრი მოსახლეობაა. დღევანდელი ადმინისტრაციული დაყოფით, ისინი რუთულის რაიონის მკვიდრნი არიან. ამ ტერიტორიას წარსულში რუთულის მაგალი ეწოდებოდა. დაღესტანში წახურების რაოდენობა 5, 2 ათასი კაცია (რუსეთის ფედერაციაში _ 6, 5 ათასი კაცი). მაგრამ წახურების უმეტესობა თავისი ისტორიული სამშობლოს გარეთ არის განსახლებული _დღევანდელი აზერბაი...
ზურმუხტისთვალება
2022, 1 მარტი, 19:16

რა შემთხვევაში არქმევდნენ ძველი ქართველები ახალდაბადებულს სულის სახელს
სახელის დარქმევა ახალშობილისათვის რიტუალურ წესებს ექვემდებარებოდა. ქართველმა ტომებმა ადრიდანვე იცოდნენ ბავშვებისათვის სულთა და ხატთა სახელების დარქმევა და ამას თავისი ახსნა ჰქონდა. ხევსურეთსა და ფშავში ახლაცაა შემორჩენილი სახელის დარქმევის უძველესი წესების ნაშთები. მიცვალებულს უჩნდებოდა მოსახელე, ე. ი. გარდაცვალებულის სახელს არ...
ზურმუხტისთვალება
2024, 28 ივლისი, 6:57

კაპუჭელები (ბეჟტიელები)
კაპუჭელები დასავლეთ დაღესტანში მცხოვრები ცეზური მოდგმის ერთ-ერთი მცირერიცხოვანი ხალხია. რუსები კაპუჭელებს ბეჟტიელებს უწოდებენ, ხუნძები _ ხვანცალ (მეცხენეები). კაპუჭელების თვითსახელწოდებად ზოგიერთ სამეცნიერო ლიტერატურაში ბეჟტიელებია დასახელებული, ხოლო 2002 წელს დასტამბულ სქელტანიან წიგნში, დაღესტნის ხალხები აღნიშნულია, რომ კაპუჭელებს (ბეჟტიელებს) თვითსახელწოდება არა აქვთ,...
ზურმუხტისთვალება
2022, 19 თებერვალი, 13:52

ქართველების მოღვაწეობა იერუსალიმის ჯვრის მონასტერში
IX საუკუნის შუა წლებში პალესტინაში მდგომარეობა ნაწილობრივ შეიცვალა, შეიქმნა ერთგვარი პირობები სამონასტრო ცხოვრებისათვის, იმ დროისათვის ქართველი მოღვაწენი მრავლად იყვნენ იერუსალიმსა და მისი მიდამოების ეკლესია-მონასტრებში, მაგრამ არ არსებობდა მძლავრი ცენტრი, რომელიც უხელმძღვანელებდა პალესტინის სავანეებში გაფანტულ ქართველობას, სათავეში ჩაუდგებოდ...
ზურმუხტისთვალება
2024, 20 დეკემბერი, 1:56

დარგუელები
დარგუელები შუა დაღესტნის მთისა და მთისწინა რეგიონნების მკვიდრნი არიან. მათი თვითსახელწოდებაა დარგან, დარგანტი. მეზობელი ხალხებიც ამ ეთნონიმით მოიხსენიებენ, მაგრამ XIXს-ში ეთნონიმებად დარგუელთა საზოგადოებათა კავშირების სახელწოდებებს იყენებდნენ. XVIII-XIXსს-ის ზოგიერთ რუსულ წყაროში დარგუელების ნაწილი (მთიელები) ყუმუხური ტერმინით თავლინი (მთიელი) მოიხსენიებოდნენ. ეთნონიმი დარგუელები პირ...
ზურმუხტისთვალება
2022, 22 თებერვალი, 20:19

გენდერის პრობლემები საბჭოური რეჟიმის პერიოდში
მამაკაცისა და ქალის უფლებრივი თანასწორობა გენდერი მეცნიერებაში გამოიყენება ე.წ. სოციალური სქესის აღსანიშნავად, რაც დაკავშირებულია ქალსა და მამაკაცს შორის ფიზიკურ, სხეულებრივ განსხვავებასთან. ცნება გენდერი კი მიუთითებს მათ ფსიქოლოგიურ, სოციალურ და კულტურულ თავისებურებებზე. სქესი ბიოლოგიურად არის განსაზღვრული, გენდერი კი სოციალური და კულტურული ფაქტო...
ზურმუხტისთვალება
2024, 30 ნოემბერი, 6:33

ხვარშიელები
ხვარშიელების ეთნიკური ტერიტორია დასავლეთ დაღესტნის მაღალმთიანეთში, დღევანდელი წუმადის რაიონში მდებარეობს. განსახლებულნი არიან სოფლებში: ხვარში, ზემო იხნოყვარი, ქვემო იხნოყვარი, კვანტლადა, სანტლადა, ხვაინი. ხვარშიელების უმეტესობა (დაახლოებით ორი მესამედი) დაღესტნის ბარში, ხასავიურტის და ყიზილიურტის რაიონებში და აგრეთვე ქ. ყიზლარში ცხოვრობს. აქ ისინი 1957 წელს დასახლდნენ, როდესა...
ზურმუხტისთვალება
2022, 19 თებერვალი, 18:31

კარატაელები – შამილის ერთგული თანამებრძოლები
კარატაელები დასავლეთ დაღესტნის ცენტრალურ ნაწილში, მდ. ანდიის ყოისუს მარჯვენა შენაკადებზე ზღვის დონიდან 1800 მეტრზე ცხოვრობენ. კომპაქტურად განსახლებულნი არიან დღევანდელი ახვახის რაიონში (სოფლები: კარატა, ანჩიხი, არჩო, ცუმალი, რაჩაბულდა, მაშტადა, ზემო ინხელო, რაციტლი) და ბოთლიხის რაიონში (ქვემო ინხელო). საბჭოთა პერიოდში ყუმუხის ბარის სოფლებში _ ხ...
ზურმუხტისთვალება
2022, 6 თებერვალი, 21:40

არჩიბელები
არჩიბელები მთიან დაღესტანში, მდ. ყარა-ყოისუს შენაკადის მდ. ხატარის სათავეში (დღევანდელი ჭარადის რაიონში) მკვიდრობენ. არჩიბელთა თვითსახელწოდებაა არშაშდიბ (არშიშტობ). ლაკები მათ არჩის უწოდებენ, ხუნძები _ როჩისელს. 1866 წლის მონაცემებით, არჩიბელების რაოდენობა 592 კაცი იყო, 1886 წელს _ 804, 1926 წელს _ 900. შეფასებითი მონაცემებით, დღეისათვის არჩიბელების რაოდენობა დაახლოებით 1.200 კა...
ზურმუხტისთვალება
2022, 21 თებერვალი, 17:56

თალიშები
თალიშები სამხრეთ კავკასიის და აზერბაიჯანის უკიდურეს სამხრეთ-აღმოსავლეთში მცხოვრები ძირძველი ეთნოსია. თალიშები აზერბაიჯანის მოსაზღვრე ირანშიც ცხოვრობენ. ბოლო შეფასებითი მონაცემებით, ირანში თალიშების რაოდენობას 100 ათას კაცს ანგარიშობენ. რაც შეეხება აზერბაიჯანში თალიშების ეთნოდემოგრაფიულ მონაცემებს, აქ დიდი გაურკვევლობაა. საბჭოთა პერიოდში, 1959, 1970, 1979 წლების მოსახლეობის აღწერებში თ...
ზურმუხტისთვალება
2022, 4 მარტი, 13:19

ნოღაელები
ნოღაელები ჩრდილოეთ კავკასიის ერთ-ერთი თურქულენოვანი ხალხია. მათი თვითსახელწოდებაა ნოღაი, ნოღაილარ. 2002 წლის მონაცემებით რუსეთში 91 ათასი ნოღაელი მკვიდრობდა, მათ შორის, დაღესტანში (34 ათასი), ჩეჩნეთში (7 ათასი), სტავროპოლის მხარეში. ნოღაელთა განსახლების ძირითადი არეალია ნოღაის სტეპი. დღეს ის ადმინისტრაციულ-ტერიტორიულად გაყოფილია დაღესტანს, ჩაჩნეთსა და სტავროპოლის მხარეებს შორის. ნ...
ზურმუხტისთვალება
2022, 20 იანვარი, 12:41

აღულები
აღულები სამხრეთ დაღესტნის ძნელადმისადგომ მდ. გიულგერიჩაის შენაკად ხეობებში (აღულდერე, ქურახდერე, ყოშანდერე, ხპიუყდერე) მკვიდრობენ. აღულელთა მცირერიცხოვანი ეთნოსი დაღესტნის აღულისა (21 სოფელი) და ქურახის (5 სოფელი) რაიონებში ცხოვრობს. აღულელთა ნაწილი 1960-იან წლებში ბარში _ დერბენტისა და ყაიყენტის რაიონებში გადასახლდა. აღულების მცირე ნაწილი ქალაქებშიც (მაჰაჭყალა, კასპიისკი, დერბენტი) ...
ზურმუხტისთვალება
2022, 27 თებერვალი, 15:21

ყუბაჩელები
დაღესტნის მთაში მცხოვრებ მცირერიცხოვან ეთნოსებს შორის ყუბაჩელებს გამორჩეული ადგილი უკავიათ. ისინი ერთ სოფელში _ ყუბაჩში მკვიდრობენ, რომელიც ზღვის დონიდან 1500-1750 მ-ის სიმაღლეზეა. დასახლება მთის ციცაბო ფერდობზეა შეფენილი. საბჭოთა ხელისუფლების დროს ყუბაჩელებს დარგუელებად წერდნენ. გამონაკლისი მხოლოდ 1926 წლის აღწერა იყო, როდესაც მათ ეთნიკური თავისთავადობა არ დაუკარგეს. ამ აღწერით, ყუ...
ზურმუხტისთვალება
2022, 23 თებერვალი, 18:58

ჰიტლერი და ანტისემიტიზმი
ცნება ანტისემიტიზმი პოლიტიკურ ტერმინოლოგიაში XIX საუკუნის ბოლოს დამკვიდრდა. ანტისემიტი ეწოდებოდა ისეთ ადამიანს, რომელსაც სძულდა ებრაელები, რადგან მიაჩნდა რომ ისინი მსოფლიო ბატონობისაკენ მიისწრაფოდნენ და მოუწოდებდა მოქალაქეებს წინააღმდეგობა გაეწიათ მათთვის. მოგვიანებით, ებრაელების საკითხის საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებას, უწოდეს ჰოლოკოსტი, ან შოა. ევროპის ქვეყნებში, ...
ზურმუხტისთვალება
2024, 3 დეკემბერი, 12:55

ჰუნზიბელები
დასავლეთ დაღესტნის მთებში ცხოვრობენ ცეზური მოდგმის მცირერიცხოვანი ჰუნზიბელები. ჰუნზიბელების თვითსახელწოდებაა ჰუნზალ. ჰუნზიბელების ეთნიკური ტერიტორია წუნტის რაიონშია. მკვიდრობენ სოფლებში: ნახადა, გარბუტლი, ღელო, როდორი და ტოდორი. ჰუნზიბელების მეზობლები არიან კაპუჭელები, დიდოელები, ანწუხელები და ხვარშიელები. ჰუნზიბელები ანთროპოლოგიურად დიდი ევროპეიდული რასის წინააზიური რასის კავკას...
ზურმუხტისთვალება
2022, 20 თებერვალი, 12:50

ლეზგები
ლეზგები დაღესტნის ერთ-ერთი ძირძველი მოსახლეობაა. გარდა დაღესტნისა ისინი კომპაქტურად ცხოვრობენ აგრეთვე მეზობელ აზერბაიჯანში. უკანასკნელი წლების მონაცემებით, დაღესტანში 204, 4 ათასი ლეზგიელი მკვიდრობს (რუსეთის ფედერაციაში _ 257, 3 ათასი). აზერბაიჯანში ლეზგების რაიოდენობა 171, 4 ათასი კაცია. ცხოვრობენ აგრეთვე ყაზახეთში (14 ათასი კაცი), თურქმენეთში (10 ათასი კაცი). ლეზგების საერთო რაოდენობა 4...
ზურმუხტისთვალება
2022, 27 თებერვალი, 13:37

თანამედროვე რელიგიური პრაქტიკა ქვემო სვანეთში
ცნობილია, რომ ქვემო სვანეთი, ზემო სვანეთთან შედარებით, ნაკლებადაა შესწავლილი ეთნოგრაფიული თვალსაზრისით. სწორედ ამიტომ 2006 წლიდან მოყოლებული, გარკვეული პერიოდულობით, ვიკვლევ ამ მხარეს. ჩავატარე რამდენიმე ექსპედიცია და მცირე ეთნოგრაფიული დაკვირვებები ამა თუ იმ თემში. ქვემო სვანეთის ისტორიისა და კულტურის შესახებ უძვირფასესი ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მასა...
ზურმუხტისთვალება
2024, 26 სექტემბერი, 0:15

ტინდიელები
ტინდიელები (ტინდალები, ბოგოსელები) ცენტრალური დაღესტნის ჩრდილოდასავლეთი ნაწილის მკვიდრი მოსახლეობაა. მათი თვითსახელწოდებაა იდერი. ისინი მიეუკთვნებიან დაღესტნის ხალხთა ხუნძურ-ანდიურ-ცეზური ჯგუფის ანდიურ ქვეჯგუფს. ტინდიელთა მეზობლები არიან ბაგულალები, ჭამალალები, ხვარშიელები, ხუნძები. ტინდიელები თავიანთ ეთნიკურ ტერიტორიაზე კომპაქტურად არიან განსახლებულნი (სოფლები: ტინდი, აკნადა, ან...
ზურმუხტისთვალება
2022, 7 თებერვალი, 5:46


«
1
2
3
კვირის სიახლეები
კაბებმა ცუდ დროს უმტყუნათკაბებმა ცუდ დროს უმტყუნათ
10 რამ, რაც შესაძლოა, არ გინახავთ10 რამ, რაც შესაძლოა, არ გინახავთ
5 უცნაური და ძნელად დასაჯერებელი ფაქტი5 უცნაური და ძნელად დასაჯერებელი ფაქტი
რაზეა წამსვლელი მთვრალი ქალი?რაზეა წამსვლელი მთვრალი ქალი?
ასეთი ვარსკვლავები, ჯერ არ გინახავთ!ასეთი ვარსკვლავები, ჯერ არ გინახავთ!
ყველაზე ცხელი გოგონები დისკოს ეპოქაში იყვნენყველაზე ცხელი გოგონები დისკოს ეპოქაში იყვნენ
მეცნიერებმა მსოფლიოს უძველესი რუკა გაშიფრესმეცნიერებმა მსოფლიოს უძველესი რუკა გაშიფრეს
იანვრის დღესასწაულები დასრულდა და დიეტის დროც დადგა (– 5 კგ – 2 კვირაში)იანვრის დღესასწაულები დასრულდა და დიეტის დროც დადგა (– 5 კგ – 2 კვირაში)
ქალის სხეულის რომელი ნაწილებია ყველაზე მიმზიდველი? - მამაკაცების აზრიქალის სხეულის რომელი ნაწილებია ყველაზე მიმზიდველი? - მამაკაცების აზრი
ჩვენი სიცოცხლის ხანგრძლივობას განმსაზღვრელი 3 ძირითადი ფაქტორიჩვენი სიცოცხლის ხანგრძლივობას განმსაზღვრელი 3 ძირითადი ფაქტორი
რას მალავენ ვარსკვლავები?! - შოკისმომგვრელი სიმართლერას მალავენ ვარსკვლავები?! - შოკისმომგვრელი სიმართლე
როგორ გავხეხოთ მარტივად გამწოვის ბადე?როგორ გავხეხოთ მარტივად გამწოვის ბადე?
რატომ დებენ ცოცხს თავდაყირა? მისი მაგიის საიდუმლორატომ დებენ ცოცხს თავდაყირა? მისი მაგიის საიდუმლო
როდესაც ცხვირი – "ჯანმრთელობის სარკეა" (დაავადებების დიაგნოსტიკა ცხვირის მეშვეობით)როდესაც ცხვირი – "ჯანმრთელობის სარკეა" (დაავადებების დიაგნოსტიკა ცხვირის მეშვეობით)
როდესაც Google–ს იყენებთ, თქვენ გისმენენ! როგორ დავბლოკოთ?როდესაც Google–ს იყენებთ, თქვენ გისმენენ! როგორ დავბლოკოთ?
როგორ ავარჩიოთ და შევინახოთ სწორად ბანანი?როგორ ავარჩიოთ და შევინახოთ სწორად ბანანი?
თქვენ რას აკეთებთ, როდესაც მენეჯერი შვებულებაშია?თქვენ რას აკეთებთ, როდესაც მენეჯერი შვებულებაშია?
ფოტოები კარგი განწყობისთვის – 19 (25 ფოტო)ფოტოები კარგი განწყობისთვის – 19 (25 ფოტო)
მეცნიერებმა ემბრიონი, სპერმის, კვერცხუჯრედის და საშვილოსნოს გარეშე გაზარდესმეცნიერებმა ემბრიონი, სპერმის, კვერცხუჯრედის და საშვილოსნოს გარეშე გაზარდეს
მექსიკის პოლიცია ეძებს რუს ქალს, რომელმაც შვილი სასიკვდილოდ მიატოვა ბინაში ელექტროენერგიის, გათბობისა და წყლის გარეშემექსიკის პოლიცია ეძებს რუს ქალს, რომელმაც შვილი სასიკვდილოდ მიატოვა ბინაში ელექტროენერგიის, გათბობისა და წყლის გარეშე