თუ სინათლის ბუნებას ბოლომდე ვერ ჩავწვდებით, ამან არ უნდა შეგვაშინოს იმიტომ, რომ მსოფლიოს უდიდესი მეცნიერებიც კი ვერ გარკვეულან ამაში ბოლომდე. რაც უფრო იზრდება კაცობრიობის ცოდნა სინათლის შესახებ, მით უფრო მეტი კითხვა იბადება და იზრდება გაურკვევლობაც. მაგალითად კაცობრიობის ისტორიაში ერთ-ერთი უდიდესი გენიოსი ისააკ ნიუტონი (Isaac Newton - 1643-1727) დაახლოებით 20 წლის იყო, როცა ორ რამეზე მუშაობას უთმობდა დიდ დროს, პირველი ეს იყო მეორედ მოსვლის თარიღის გამოთვლა, რომელზეც რამდენიმე წელი იმუშავა და შემდეგ თავი დაანება და მეორე - რაც ძალიან აფიქრებდა, ეს იყო შემდეგი კითხვები: რა არის სინათლე და რა არის ფერი... ამით იმდენად შეპყრობილი იყო, რომ თვალებში ნემსებსაც კი ირჭობდა სხვადასხვა ექსპერიმენტის დროს. მას უნდოდა გაეგო ფერი მართლაც სინათლის ნაწილია, თუ ჩვენი თვალის მიერ შექმნილი ილუზია. საბოლოოდ მან დაასკვნა, რომ ფერი სინათლის ასპექტია. მან განმარტა ცისარტყელის არსი და მიხვდა, როგორ მოიცავდა ფერთა მთელ გამას თეთრი სინათლის სხივი. ნიუტონს ასევე აინტერესებდა რას მივიღებდით, თუ სინათლეს უმცირეს კომპონენტებად გავშლიდით. ის აკვირდებოდა ბნელ ოთახში როგორ შემოდის მზის სხივი სწორხაზოვნად ან ღრუბლებიდან როგორ იშლება მზის სხივი ასევე სწორხაზოვნად. ამიტომ მან წარმოიდგინა, რომ მზის სხივი თვალის ბადურაზე დაშენილი ტყვიების ნაკადს ჰგავს, ანუ სხივი არის ნაწილაკების გროვა, რომელიც სიგრძეზე გადაადგილდება.

ნიუტონის გარდა, დაახლოებით იგივე პერიოდში მოღვაწეობდა კიდევ ერთი გენიოსი, რომელიც სინათლის ბუნების კვლევით ასევე ძალიან იყო დაინტერესებული, მაგრამ ნიუტონის სინათლის ბუნების აღწერას კატეგორიულად არ ეთანხმებოდა. მას ბევრ სფეროში დიდი მიღწევები ჰქონდა, საკმაოდ დეპრესიული პიროვნება იყო და მთელი ცხოვრება დეპრესიას ებრძოდა - ამ ნიდერლანდელი გენიოსი ფიზიკოსის, მათემატიკოსის, ასტრონომისა და გამომგონებლის სახელი იყო ქრისტიან ჰიუგენსი (Christian Huygens - 1629-1695). მან საუთარი ხელით შექმნილი ტელესკოპით სატურნის თანამგზავრი, ტიტანი აღმოაჩინა. ასევე გამოიგონა ქანქარიანი საათი, შეიმუშავა მათემატიკური ფორმულები, რომლითაც ნახევრადწრიურად მოძრავი ქანქარა შექმნა და ამის შედეგად გახდა შესაძლებელი დროის მონაკვეთის ზუსტად გაზომვა. მან ასევე შექმნა კინოპროექტორის პირველი მოდელი, რომელსაც თავად "მაგიურ შუქურას" ეძახდა. ის იყო პირველი, რომელიც მიხვდა, რომ პლანეტას შესაძლოა რგოლები ჰქონდეს და სატურნი ერთ-ერთი ასეთი იყო. ზოგ პლანეტას რომ რგოლები აქვს ამ ადამიანამდე სამეცნიერო სამყაროს ეს ფაქტი არ ჰქონდა აღიარებული. ჰიუგენსმა ასევე შექმნა მათემატიკის საკუთარი მიმართულება - თეორია, რომელიც თამაშის პროგნოზირების შესაძლებლობას იძლეოდა - ალბათობის თეორია. როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ამ ყველაფერთან ერთად, ნიუტონის მსგავსად, ჰიუგენსიც შეპყრობილი იყო სინათლის ბუნების გაგებით, ოღონდ ნიუტონს ფუნდამენტურ საკითხებში არ ეთანხმებოდა. მაგალითად, თუ ნიუტონი ამბობდა, რომ მზის სხივი ტყვიებივით ერთ ზოლში მოძრავი ნაწილაკებია, ჰიუგენსისთვის სინათლე ყველა მხარეს, გაშლილ, განვრცობად ტალღას წარმოადგენდა. მაშინ უკვე იცოდნენ, რომ მაგალითად ხმა (ბგერა) ტალღებად ვრცელდება. კარი რომ ოდნავ შევაღოთ, მეორე ოთახიდან გამომავალ ხმას ხომ გავიგებთ? ეს იმიტომ, რომ ბგერები წყლის მსგავსად ტალღებად მოძრაობს ოთახიდან ოთახში და არა ტყვიებივით სიგრძივად. ჰიუგენსს მიაჩნდა, რომ სინათლე, ბგერების მსგავსად ტალღებად ვრცელდება.

ამ ორი გენიალური ადამიანის შემდეგ, სინათლის კვლევაში ვინც ყველაზე დიდი წვლილი შეიტანა იყო თომას იანგი (Thomas Young - 1773-1829). ისიც საოცარი გენიოსი იყო, რომელმაც გაშიფრა ეგვიპტური იეროგლიფები, რომელსაც მანამდე, 1500 წელი ვერავინ შიფრავდა. თავიდან 6 იეროგლიფის განმარტება მოახერხა, რამაც ძველი ეგვიპტური ენის თარგმნას დაუდო საფუძველი. ასევე მან შეადგინა პირველად ინდო-ევროპული ენების გენეალოგიური ხე. როგორც ექიმმა, შეძლო თვალის დეფორმაციით მხედველობის დარღვევის სხვადასხვა სახის განსაზღვა და ამას ასტიგმატიზმი უწოდა.

ამ მეცნიერმა მხოლოდ სამი ფურცლით გააკეთა მარტივი და ამავე დროს გენიალური ექსპერიმენტი, რომელიც გამოიყურებოდა ასე: აანთო ლამფა, მის წინ ერთმანეთის მიყოლებით განალაგა სამი ფურცელი, ლამფას მწვანე მინა დააფარა. მწვანე იმიტომ, რომ იმ ოთახში არ იყო მეტი მწვანე სინათლე და ამ ლანფიდან წამოსული სინათლე იქნებოდა მწვანე და სინათლის სხვა წყაროდან წამოსულ სინათლეში აღარ აერეოდა. პირველ ქაღალდს მან ერთი ხვრელი გაუკეთა (ხვრელი სიგრძივი იყო, ზევიდან ქვემოთ ჩამოსმით გახეული ფურცელი) ერთ ადგილზე, სადაც მწვანე სინათლე უნდა გასულიყო და დასცემოდა მეორე ქაღალდს, რომელსაც ასეთივე სიგრძივი ხვრელი უკვე ორ ადგილზე, ერთმანეთის გვერდიგვერდ გაუკეთა.

თუ სინათლე ნაწილაკების ერთობლიობაა, როგორც ნიუტონი ამბობდა, პირველ ქაღალდში გავიდოდა ერთი სინათლე, ხოლო მეორე ქაღალდში გავიდოდა ორი სინათლე, რადგან ორი ხვრელი ჰქონდა. ასე რომ მესამე ქაღალდზე აისახებოდა სინათლის ორი ვერტიკალური ხაზი. მართლაც ასე რომ მომხდარიყო, დამტკიცდებოდა ნიუტონის სიმართლე, მაგრამ იანგმა მესამე ქაღალდზე მიიღო ათზე მეტი ვერტიკალური ხაზის გამოსახულება, ცენტრში, შუაში უფრო გრძელები და მკაფიოები და მათ გვერდებზე სიგრძეში უფრო და უფრო შემცირებადი და უფრო და უფრო მკრთალი ვერტიკალური ხაზები. რატომ უნდა მოეცა ორ ვერტიკალურ განაჭერში გასულ სინათლეს ასეთი გამოსახულება? ეს არაფრით იხსნება, გარდა სინათლის ტალღური თვისებისა. როცა ორი ტალღა ერთმანეთს კვეთს, ტალღა ასე იქცევა და ამგვარი გამოსახულება მიიღება. სამი ქაღალდის ამ ექსპერიმენტით იანგმა ერთი შეხედვით დაამტკიცა, რომ სინათლე არის ტალღა და ნიუტონი სინათლის შესახებ ცდებოდა, მაგრამ ეს მხოლოდ "ერთი შეხედვით".

ამ ამბიდან დაახლოებით საუკუნის გასვლის შემდეგ, 1897 წელს ჯოსეფ ტომფსონმა (Joseph John Thompson - 1856-1940) აღმოაჩინა ელექტრონი. მანამდე ძალიან რთულად თუ წარმოედგინა ვინმეს, რომ შესაძლებელი იყო არსებულიყო ატომზე უფრო პატარა რამ. ამიტომ ელექტრონის აღმოჩენა მცირე ზომის ნაწილაკთა შესწავლაში უდიდესი გარღვევა გახლდათ. ელექტრონის აღმოჩენამ ყველაფერი თავდაყირა დააყენა. ამგვარად, სინათლის შესახებ ნიუტონის და ჰიუგენსის თეორიებს შორის დაპირისპირება იყო, შემდეგ იანგმა დაამტკიცა, რომ სინათლეს ტალღის თვისებები ჰქონდა და მოვედით ტომფსონის მიერ ელექტრონის აღმოჩენამდე. აქ კი დაისვა შემდეგი კითხვა: თუ მატერიის იმდენად უმცირეს ნაწილაკს, როგორიც ატომია, გააჩნია კიდევ უფრო მცირე კომპონენტები (ელექტრონები), იქნებ სინათლის შემთხვევაშიც ასეა? ამიტომ ბევრმა მეცნიერმა დაიწყო ნადირობა სინათლის შემადგენელ უმცირეს ნაწილაკებზე.

ისტორიაში პირველად გახდა შესაძლებელი, სინათლის უმცირესი ნაწილაკების, ფოტონების დაფიქსირება. იანგის სამი ქაღალდის ექსპერიმენტი ახალ დონეზე შეასრულეს. აკვირდებოდნენ ზუსტ გზას, თუ როგორ გადიან სინათლის უმცირესი ნაწილაკები ზემოთნახსენებ ქაღალდის ორ ვერტიკალურ ჭრილში. რამდენი ხანიც არ უნდა უყუროთ ამ პროცესს, ჭრილებში გასული ფოტონების რაოდენობა დაახლოებით შუაზე იყოფა. და ბოლოს მესამე ქაღალდზე ვიღებთ ორ სხივს. მაგრამ სად არის აქ ტალღური თვისება და ის შედეგი, რომელიც იანგის ექსპერიმენტმა აჩვენა? პასუხი უჩვეულოა და მეცნიერებისთვის ჯერჯერობით ამოუხსნელი ფენომენი. როდესაც ქაღალდის ორ ჭრილში გადის სინათლე, ბოლოში დავინახავთ ტალღის თვისების მქონე ბევრ ნათებას თუ უბრალოდ ორ მინათებულ სხივს, დამოკიდებულია იმაზე, ვაკვირდებით თუ არა ექსპერიმენტს. ფაქტობრივად ეს ოპტიკურ ილუზიას ჰგავს რაღაც გაგებით, მაგრამ ბევრად უფრო მეტია, ვიდრე უბრალოდ ოპტიკური ილუზია. საიდან "იცის" ფოტონმა აკვირდება თუ არა მას ვინმე? ფოტონს არ აქვს ტვინი, თვალები და აზროვნების უნარი. საიდან იცის რომ უყურებენ და რატომ იქცევა ის სხვადასხვაგვარად ჩვენი დაკვირვების შესაბამისად? სინათლე ანუ ფოტონები რატომ იქცევა, როგორც ნაწილაკები (როგორც ნიუტონი ამბობდა) ასევე რატომ იქცევა, როგორც ტალღა (როგორც ჰიუგენსი ამბობდა) როცა არ ვუყურებთ? ხოლო როცა ვუყურებთ რატომ იქცევა როგორც სხივი? თუ სინათლე ფუნდამენტურად ნაწილაკების ერთობლიობაა, მაშინ ვერაფრით უნდა ქმნიდეს ტალღებს. არ აქვს მნიშვნელობა ვაკვირდებით თუ არა მას. თანაც საიდან უნდა იცოდეს ფოტონმა რომ დაიკავოს ისე ადგილი, რომ ტალღებს ჰგავდეს? ამ ყველაფრიდან გამომდინარეობს, რომ ნიუტონი და ჰიუგენსი თანაბრად მართლები იყვნენ და ამავდროულად თანაბრადვე ცდებოდნენ. სინათლე ტალღაცაა და ნაწილაკების ერთობლიობაც. და თან არცერთი მათგანი.

აქედან იწყება კვანტური მექანიკის კვლევის სფერო. კვანტური სამყარო ჩვენ მიერ აღმოჩენილი ნაწილაკების სამყაროა, სადაც არ მუშაობს ისეთი ფიზიკა, როგორსაც ყოველდღიურ ცხოვრებაში ვართ შეჩვეული და ჩვენი თვალისა და გონებისთვის ჩვეულებრივ აღქმადია. პატარა ნაწილაკები არ ემორჩილებიან ფიზიკის იმ კანონებს, რომელსაც ჩვენ ვიცნობთ და ვემორჩილებით, როგორც დიდი საგნები. კვანტური მექანიკა ადგენს და შეისწავლის პატარა ნაწილაკების ფიზიკას. რთულია წარმოსადგენად, როგორი შეიძლება იყოს კვანტური ფიზიკა. კვანტურ დონეზე ტელეპორტაცია მაგალითად ჩვეულებრივი მოვლენაა, რაც ჩვენი ფიზიკის (მაკრო, დიდი საგნებისთვის) კანონებით ჯერჯერობით წარმოუდგენელია. თუმცა აქ მთავარია რატომაა საჭირო კვანტური მექანიკის გათვალისწინება სინათლის ბუნების აღსაწერად და გასაგებად. პირველი მიზეზი, ეს არის დამკვირვებლის ეფექტი. დაკვირვების უბრალო აქტიც კი რეალობას ცვლის კვანტურ დონეზე, ანუ მიკრონაწილაკების დონეზე. რაღაცას რომ უყურებთ, ის იცვლება. და მეორე, მიკრონაწილაკები იმყოფება სუპერპოზიციაში ანუ ის იქაც არის, სადაც უყურებ რომ არის და თან ბევრგანაა, უბრალოდ ერთ ადგილზე ჩანს იმიტომ, რომ ვიღაც უყურებს რომ იქ ჩანს და კოლაფსირდება ანუ ფორმას იღებს დამკვირვებლის აღქმის შესაბამისად. როცა ამ თემებს ვეხებით და ვსწავლობთ, ვგავართ იმ პირველყოფილ ადამიანებს, რომლებმაც 1 მილიონ წელზე მეტი ხნის წინ ცეცხლი მოიშინაურეს, თუმცა არ ესმოდათ რა ქიმიურ პროცესებთან იყო ეს ყველაფერი დაკავშირებული. მიუხედავად ამისა, ცეცხლს მაინც იყენებდნენ ცხოველების დასაფრთხობად, ხორცის შესაწვავად, გასათბობად და გამოქვაბულის ღამით გასანათებლად. დაახლოებით ასე ვართ ახლა კვანტურ ფიზიკასთან მიმართებით. თითქმის არაფერი გვესმის ფუნდამენტურად, რაც კვანტურ დონეზე სამყაროში ხდება, თუმცა ბევრ სხვადასხვა ტექნოლოგიაში ვიყენებთ.

კვანტურ დონეზე სამყაროში ასევე არსებობს გადახლართულობა, იგივე კვანტური გადაჯაჭვულობა, რაც ნიშნავს ორი ნაწილაკის ერთმანეთზე გადაჯაჭვულობას დროისა და სივრცის მიუხედავად, რაც ექსპერიმენტებითაც დასტურდება. ანუ ორი ნაწილაკი არის ერთმანეთზე გადაჯაჭვული, და თუ ერთი შეიცვალა, მეორეც მაშინვე იცვლება. მაგალითად ერთი ნაწილაკი თუ ჩვენი მზის სისტემაშია, მეორე მასთან გადაჯაჭვული შეიძლება იყოს მილიონობით ან მილიარდობით სინათლის წლით დაშორებულ ადგილას ამ სამყაროში, თუ ერთი შეიცვალა, მეორეც იმ წამსვე იცვლება. ნუთუ შეიძლება არსებობდეს რამე, რაც სინათლის სიჩქარეზე უფრო სწრაფია? ეს არის ძალიან დიდი პრობლემა. ამას ერთი წამითაც თუ დავუშვებთ, მაშინ ჩვენი დღევანდელი ცოდნა თითქმის მთლიანად ეჭვის ქვეშ დგება იმიტომ, რომ სინათლეზე სწრაფი ვერაფერი ვერ უნდა არსებობდეს. ამაზე ვთანხმდებით და მხოლოდ ამის მერე და ამაზე დაყრდობით ვმსჯელობთ ხოლმე სხვადასხვა საკითხზე. ერთი საინტერესო ასპექტიცაა აქ - თავად აინშტაინმა კვანტური ფიზიკა ვერ მიიღო და ვერ აღიარა, მაგრამ იმდენს ფიქრობდა ამაზე და იმდენი ნაშრომი შექმნა, რომ კვანტური ფიზიკის ახსნისთვის, თვითონ აინშტაინის ნაშრომებს იყენებენ. კვანტური გადაჯაჭვულობის არსებობა ანუ იმის დაშვება, რომ რაღაც არსებობს, რაც სინათლეზე უფრო სწრაფია, იმდენად დიდი პრობლემაა, რომ ეს მხოლოდ "გიჟური" თეორიით თუ აიხსნება, მაგალითად როგორიცაა "სუპერ დეტერმინიზმი". რაც გულისხმობს იმას, რომ ყველაფერი გაწერილია ამ ცხოვრებაში. ჩვენ არაფერს, ვერაფერს ვცვლით და სცენარს მივყვებით. მე თუ ვიფიქრებ ახლა რომ სცენარს შევცვლი, გავიქცევი და ფანჯრიდან გადავხტები, სუპერდეტერმინიზმის მიხედვით, ეს მე მეგონა რომ ამ ქცევით რაღაც შევცვალე, თორემ სინამდვილეში ზუსტად ეგ იყო გაწერილი რომ მე ამას ვიფიქრებდი და ფანჯრიდან გადავხტებოდი. ასე რომ ამ თეორიის მიხედვით ვერაფერს იზამ ისეთს, რაც არ უნდა ქნა, რაც უკვე გაწერილი არ იყო და ასეა ყველაფერი გაწერილი უკვე 13.8 მილიარდ წელიწადამდე, რაც კი პოსტ-დიდი აფეთქების სამყარო არსებობს. სწორედ ამიტომ იცვლება გადაჯაჭვულობის დროს სამყაროში კვანტურ დონეზე ნაწილაკი, თუ მისი მეწყვილე გადაჯაჭვული ნაწილაკი შეიცვალა ამ ნაწილაკებს შორის ძალიან დიდი მანძილის დაშორების მიუხედავად. წარმოიდგინეთ, ერთი შეხედვით რამხელა აბსურდია. გამოდის, რომ შენ არაფერს განაგებ ამ ცხოვრებაში, სადაა ადამიანის ნება ან თავისუფლება ამ შემთხვევაში? თუმცა ბევრ ცნობილ მეცნიერს მაინც სჯერა ამ თეორიის. ძირითადად იმიტომ, რომ ამ თეორიაზე დათანხმება გვიწევს, სინათლის სიჩქარეზე სწრაფი რაღაც მოვლენის არსებობის შესაძლებლობის ასახსნელად. არადა ეს მოვლენა (კვანტური გადაჯაჭვულობა) ნამდვილად არსებობს.

რაც შეეხება სინათლის უნიკალურ თვისებებს. წარმოიდგინეთ, თუ საიდანმე წამოსული სინათლის სხივი მოდის ჩვენამდე, შეგვიძლია დავადგინოთ იმ ობიექტის ქიმიური შემადგენლობა ელემენტების დონეზე, რამაც ეს სხივი ჩვენამდე გამოუშვა. როგორ ვიგებთ ამას? თეთრი სინათლე მოიცავს ცისარტყელის შვიდივე ფერს. ეს ნიუტონმა დაახლოებით 20 წლის ასაკში აღმოაჩინა და ფერების გამას ფერების სპექტრი უწოდა, რაც ლათინურად აჩრდილს ან ზმანებას ნიშნავს. სინათლე სითბოს წყაროა. სპექტრის აღმოჩენის შემდეგ, უილიამ ჰერშელმა (William Herschel - 1738-1822) სინათლე სპექტრულად დაჰყო. ჰერშელს აინტერესებდა სხვადასხვა ფერის სინათლე სხვადასხვა ტემპერატურის სითბოს თუ ატარებდა. მან აღმოაჩინა, რომ მაგალითად წითელი სინათლე შედარებით უფრო თბილია, ვიდრე ლურჯი. ასევე აღმოაჩინა ისეთი რამ, რასაც არ ელოდა - სპექტრის ბოლოს ყველაზე მაღალი ტემპერატურა დაფიქსირდა. ეს იყო მოვლენა ისტორიაში, როცა პირველად აღმოაჩინეს ინფრაწითელი სინათლე. ინფრაწითელს ჩვენი თვალი ვერ აღიქვამს, მაგრამ კანით ვგრძნობთ. როცა სინათლეს მინის პრიზმაში ვატარებთ, მაშინ ვხედავთ ფერთა გამას. როცა პრიზმაში გარდატეხილ სინათლეს დააკვირდნენ, ის ცხადია, შეიცავდა ცისარტყელის ფერებს, მაგრამ ამ ფერებში მხოლოდ ფერები კი არაა, არამედ თითქოს კოდია მასში ჩაწერილი, დაახლოებით შტრიხკოდის მსგავსი, ამ "შტრიხკოდში" კი "წერია" რა ელემენტებისგან შედგება ის, რამაც ეს სინათლე გამოუშვა დამკვირვებლამდე (ჩვენამდე).

ამის გაშიფრვას დაახლოებით საუკუნოვანი კვლევა დასჭირდა. როცა მაგალითად ვარსკვლავს ვუყურებთ სპექტროსკოპით, მის ატმოსფეროში ყველა ელემენტის ხაზს დავინახავთ. ნებისმიერ რამეს როცა შევხედავთ სპექტროსკოპით, დედამიწაზე იქნება ეს თუ კოსმოში, ჩვენ შეგვიძლია გავიგოთ რა ნივთიერებებისგან შედგება ის ობიექტი. როცა სპექტროსკოპით დაიწყეს კოსმოსის შესწავლა, მზეზე აღმოაჩინეს ჰელიუმი (1868 წელს), რომელიც დედამიწაზე არ იყო აღმოჩენილი. ჰელიუმიც ამიტომ დაარქვეს, რომ ძველ ბერძნულად მზეს ნიშნავს. მიიღეს როგორც ჩვეულებრივი რამ, რაც მხოლოდ მზეზე არსებობს, ვარსკვლავებში არსებობს, მაგრამ ამ აღმოჩენიდან 27 წლის გასვლის შემდეგ ეს ნივთიერება დედამიწაზეც აღმოაჩინეს (1895 წელს). კოსმოსის ასე შესწავლის შემდეგ აღმოჩნდა, რომ მთლიანი ხილული კოსმოსი ერთი და იგივე ელემენტებისგან შედგება: პლანეტები, ვარსკვლავები, გალაქტიკები, ცოცხალი არსებები, მათ შორის ადამიანები, ყველაფერი ერთნაირი მასალით ვართ შექმნილი.

სინათლე ბევრი სახისაა. ზოგიერთ მათგანს ადამიანის აღქმის ორგანოები აღიქვამს, ხოლო ზოგიერთი სინათლის ტიპის დასანახად დამატებითი, დამხმარე ხელსაწყოები გვესაჭიროება. შეიძლება ბევრი მათგანი (სინათლის ტიპები) ჯერჯერობით არც კი აღმოგვიჩენია. ცნობილი სინათლის ტიპებია: ინფრაწითელი სინათლე, რენტგენის სინათლე, რადიოსინათლე, გამა-სხივების სინათლე, მიკროტალღური სინათლე. როცა სინათლე ანუ ფოტონი იბადება, დაბადებიდანვე სინათლის სიჩქარით მოძრაობს. აჩქარება არ სჭირდება. სამყაროში სხვა არაფერი აღმოჩენილა ისეთი, აჩქარება რომ არ სჭირდებოდეს. ასეთი მხოლოდ სინათლეა. როცა მეცნიერები ცდილობენ ნაწილაკები სინათლის სიჩაქარესთან მიახლოებული სისწრაფით ამოძრაონ - ამ დროს ნაწილაკები უცნაურად იქცევიან დიდ სიჩქარეზე, თითქოს უფრო მძიმდებიან. ამიტომ ვერცერთმა ექსპერიმენტმა ეს ვერ შეძლო. ჩვენ ისიც კი არ ვიცით, რატომ არსებობს სინათლის კოსმოსური ზღვარი - დრო ჩერდება იმ ობიექტისთვის, რომელიც სინათლს სიჩქარით მოძრაობს. სინათლის სიჩქარე არის 300 ათასი კილომეტრი წამში.

სინათლის კიდევ ერთი საინტერესო თვისება, ეს ინფორმაციის შენახვაა. თუ უცხოპლანეტელები დაგვაკვირდებიან დედამიწიდან დაშორებულ 5000 სინათლის წლის მანძილიდან, ახლა ისინი დედამიწაზე ჩვენ კი არ დაგვინახავენ, არამედ დაინახავენ ხალხს, რომლებიც ეგვიპტეში პირამიდებს აშენებს. ანუ ახლანდელ დროში, 21-ე საუკუნეში დაინახავენ დედამიწის 5000 წლის წინანდელ პერიოდს - ძვ.წ. 3000 წლისთვის მიმდინარე მოვლენებს. თუ ისინი უცებ პორტალებით აქ მოვლენ, პირამიდების მშენებლების მაგივრად შევრჩებით ჩვენ, თანამედროვე ადამიანები. ახლა წარმოვიდგინოთ პირიქით, მთელ კოსმოსთან მიმართებაში. რასაც ჩვენ ვხედავთ 50 ათასი სინათლის წლის მანძილზე, ჩვენ ვხედავთ 50 ათასი წლის წინანდელ იქაურობას. ასე რომ, როცა ცაში ვიხედებით, ჩვენ ვერაფერს ვხედავთ გარდა წარსულისა. ჩვენი დაკვირვებადი სამყაროს რადიუსი კი 46.5 მილიარდი სინათლის წელია. წარმოიდგინეთ, ჩვენ ვიხედებით მილიარდობით წლის წინ წარსულში და ამას აწმყოში არსებულ რეალობად აღვიქვამთ.

წყარო: რა არის სინათლე? - H1Ta;

კრებულები:

1. მეცნიერება - ნაწილი I

2. მეცნიერება - ნაწილი II

3. მეცნიერება - ნაწილი III

4. მეცნიერება - ნაწილი IV

5. სხვადასხვა - ნაწილი I

6. სხვადასხვა - ნაწილი II

7. ქართული მითოლოგია

8. რელიგია

9. საქართველო - ნაწილი I

10. საქართველო - ნაწილი II

11. ქართული სახელმწიფოები

12 პროტოქართველები

13. კავკასიური კულტურები

14. პარანორმალი

15. ჰომოს გვარი - ადამიანების სახეობები და ქვესახეობები

16. ჰომო საპიენსის არქეოგენეტიკური მოდგმები

ავტორი: თორნიკე ფხალაძე