x
image
არჩილ ვერულიძე
"ლებენსბორნის" ბავშვები - რა დაემართა მათ მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ
image

გერმანელმა ნაცისტებმა შეიმუშავეს პროგრამები ებრაელების და სხვა ხალხების გასანადგურებლად. ისინი მათ არაადამიანებად თვლიდნენ. მათ ასევე ჰქონდათ განსაუთრებული საიდუმლო პროგრამა - ლებენსბორნი. მის თანახმად, ნაცისტებმა გაამდიდრეს გერმანული რასა სუფთა ნორდიკული არიული სისხლით. ამით იყო დაკავებული SS-ის რეიხსფიურერი ჰიმლერი.


ლებენსბორნი გახდა მისი საყვარელი პროექტი. ეს პროგრამა დაიწყო გერმანიის ხელმძღვანელობამ იმისთვის, რომ გერმანელ ქალებს შესძლებოდათ სუფთა რასის ბავშვების გაჩენა, მაშინაც კი, თუ ისინი დაქორწინებულები არ იყვნენ. ლებენსბორნის ბავშვთა სახლების შესახებ არსებობს გარკვეულ აზრთა სხვადასხვაობა. მეორე მსოფლიო ომის დაწყების შემდეგ, გერმანელებმა დაიპყრეს აღმოსავლეთ ევროპის დიდი ტერიტორიები. ნაცისტებმა მშობლებისგან ათასობით ბავშვის წაყვანა დაიწყეს, რომლებსაც ნამდვილი არიელის მონაცემები ჰქონდათ. ჰიმლერი თვლიდა, რომ ეს ბავშვები უნდა გერმანიზირებულიყვნენ ან განადგურებულიყვნენ.


მისი აზრით, არიანელთა მოსახლეობა გერმანიის საზღვრებს გარეთ შეიძლება საშიში ყიფილიყო რაიხისთვის. აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების გარდა, ლებენსბორნის პროგრამამ ასევე იმოქმედა სკანდინავიის ქვეყნებზე, მაგალითად, ნორვეგიაზე, მაგრამ უფრო მცირე მასშტაბით. ზოგიერთი შეფასების თანახმად, ლებენსბორნის პროგრამის ფარგლებში მშობლებს დაახლოებით 250 ათასი ბავშვი წაართვეს. განსაკუთრებით ბევრი ბავშვი იყო პოლონეთიდან. ომის შემდეგ, ლებენსბორნის ბავშვთა მხოლოდ მცირე რაოდენობამ შეძლო ოჯახებში დაბრუნება.



ნაცისტებმა ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ რასობრივი წმენდა ჩაატარეს. მეორე მსოფლიო ომის წინ გერმანიის მოსახლეობის შესახებ სხვადასხვა სტატისტიკა არსებობს. ომამდელ წლებში ქვეყანაში შობადობა მნიშვნელოვნად დაეცა. თუმცა, იმ პერიოდში შობადობა სხვა განვითარებულ ინდუსტრიულ ქვეყნებშიც შემცირდა. მაგრამ გერმანიაში ეს ყველაზე ძლიერად გამოვლინდა. ვერავინ ასახელებს ასეთი ვარდნის ზუსტ მიზეზს.


ამიტომ, ფაშისტური გერმანიის ხელისუფლებამ დაიწყო გერმანელი ქალების სტიმულირება და წახალისება, რათა მათ უფრო მეტი შვილი გაეჩინათ. მაგრამ მათი მცდელობა ამაო აღმოჩნდა. მე -XX საუკუნის დასაწყისში სამეცნიერო სამყარო დაინტერესდა ჩარლზ დარვინის ნაშრომით ბუნებრივი გადარჩევის შესახებ. ბევრმა არასწორად გაიაზრა ეს სწავლებები გენეტიკის შესახებ.


ასე დაიბადა მეცნიერება ევგენიკაზე. ევგენიკოსებს სჯეროდათ, რომ მშობლების სწორად შერჩევით შეიძლება გაუნჯობესდეს კაცობრიობის რასა.


ამ ეგრეთ წოდებულ მეცნიერების თანახმად მხოლოდ "კარგი" მახასიათებლების მქონე ადამიანებს შეეძლოთ შვილების გაჩენა. და ვისაც მახასიათებლები ჰქონდა "ცუდი" მათი სტერილიზაცია უნდა მომხდარიყო. მაგრამ შემდეგ პრობლემა წარმოიშვა იმის დადგენისას, თუ რა არის „კარგი“ და რა „ცუდი“ ასევე გაუგებარი იყო რა ითვლებოდა გაუმჯობესებად. ადამიანები, რომლებიც ამ იდეებს უწყობდნენ ხელს, ხშირად ფოკუსირებულნი იყვნენ მხოლოდ გარე მონაცემებზე, რომლებიც თვითონვე გააჩნდათ.


ევგენიკით ძალიან დაინტერესდა ჰაინრიხ ჰიმლერი. იგი თვალყურს ადევნებდა მის მიღწევებს, რათა ისინი არიული რასის სიწმინდის გასაუმჯობესებლად გამოეყენებინა. ... მისი სამსახური SS– ში დაიწყო ადოლფ ჰიტლერის პირადი პარტიის მცველის პოსტით. მაგრამ თანდათანობით მან დაიწყო გენეტიკურად სუფთა არიელების ორდენის შექმნა. ამიტომ მან მოიფიქრა ლებენსბორნის პროგრამა. პროექტი დაიწყო 1935 წლის 12 დეკემბერს.


image

მიღებულ იქნა ნიურნბერგის კანონები, რომლებიც კრძალავს ქორწინებას ებრაელებსა და სხვა "არასრულფასოვან" ადამიანებზე. ჰიმლერს სურდა თავიდან აეცილებინა შობადობის შემცირება გერმანელებში და მათი რიცხვი 120 მილიონამდე გაეზარდა. ის სთავაზობდა ახალგაზრდა არიელებს სქესობრივი კავშირის დამყარებას მხოლოდ ჯანმრთელ არიელ დაუქორწინებელ ქალებთან. დაგეგმილი იყო ამ სქესობრივი კავშირის შედეგად დაბადებული ბავშვების დედებისგან წაყვანა სპეციალური დაწესებულებებში. იქ ისინი უნდა გაწვრთნილიყვნენ SS- ის მიერ, სუფთა არიული რასის გამრავლების მიზნით.


1939 წელს მეორე მსოფლიო ომის დაწყებისთანავე ჰიმლერს ახალი შესაძლებლობები მიეცა. მას შეეძლო გაეზარდა ბავშვების რაოდენობა ლებენსბორნში. მან პირადად ყველაფერი გააკეთა ამისათვის, კონტროლი მოახდინა ოკუპირებული აღმოსავლეთის ქვეყნებიდან გენეტიკურად მისაღები ბავშვების შერჩევაზე. ამ ნაცისტური პროგრამის მთავარი მსხვერპლი გახდნენ პოლონელი ბავშვები. მიუნხენის მახლობლად გაიხსნა ბაგა-ბაღების ათი სახლი Heim Hochland -ის სახელით.


სხვა წყაროს თანახმად, ასეთი ბავშვების მიმღები სახლი ცამეტი იყო. თითოეულ მათგანს ჰყავდა ექთნები. ჰეიმ ტანუსში - 22, ჰოკლენდსა და სონვეიზში - 18, ვინერვალდში - 15, პომერანში - 14, კუმარკში - 12, ჰარცში - 10, შვარცვალდში - 9, ვესტვალდში - 4, მოსელანდსა და ფრიზლანდიში - 3, ალპენლენდში - 1.

შენობები, სადაც გატაცებული ბავშვები იყვნენ, ადრე იყო ექსპროპრირებული მდიდარი ებრაელებისგან ან უცხოური ინსტიტუტების საკუთრებაში გახლდათ. მათი მცირე ნაწილი ნაცისტებს საჩუქრად გადასცა ზოგიერთმა ორგანიზაციამ.


მაგალითად, შტაინჰორინგი თავშესაფარი იყო კათოლიკური საქველმოქმედო კარიტასის პატრონაჟით. ბავშვთა სახლის ყოფილი მთავარი ექიმი ებნერი გახდა ლებენსბორნის პროგრამის სამედიცინო დირექტორი. მან მონაწილეობა მიიღო შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების და სხვა ბავშვების ხოცვა-ჟლეტებში, რომლებმაც რასობრივი შერჩევა ვერ გაიარეს.


ნაცისტებს სურდათ ლებენსბორნის ბავშვების აღზრდა, როგორც მომავალი იდეალური არიული SS-ის ლიდერების და აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების ლიდერების. გერმანელ ნაცისტებს სურდათ დომინირება არა მხოლოდ ევროპაში, არამედ მთელს მსოფლიოში. ომის დაწყებისთანავე, ლებენსბორნის პროგრამა მნიშვნელოვნად გაფართოვდა.


აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების აღებით, ნაცისტებმა აღმოაჩინეს დიდი რაოდენობით ქერა ბავშვები ცისფერი თვალებით. შემდეგ იყო სკანდინავიის ქვეყნები, ბელგია, საფრანგეთი.არიული გარეგნობის კიდევ უფრო მეტი ბავშვი გახდა ხელმისაწვდომი სსრკ – ში გერმანელი ფაშისტების შეჭრის შემდეგ. ჰიტლერის გეგმები მოიცავდა არა მხოლოდ ტერიტორიების წართმევას, არამედ იქ მცხოვრები ხალხების უმეტესობის განადგურებას. დაგეგმილი იყო პოლონელებისა და რუსების სრული დეპორტაცია მათი წინაპრების ქვეყნებიდან. გერმანელები ასეთ გადასახლებას " ევაკუაციას" უწოდებდნენ.


შერჩეული ბავშვებისგან ნაცისტებს სურდათ აღმოსავლეთ გერმანელების შექმნა. ეს ამაზრზენი პროგრამა ჰიმლერის პასუხისმგებლობის ქვეშაა. მისი გეგმების თანახმად, სლავების უმეტესობა ციმბირში უნდა გადასახლებულიყო.


ლებენსბორნის პროგრამის ფარგლებში გაიტაცეს დაახლოებით 300 ათასი ბავშვი სხვადასხვა ქვეყნიდან.ომის დასრულების შემდეგ თითქმის არავინ დაბრუნებულა სახლში. მათი დიდი ნაწილი დაწუნებული იქნა და განადგურდა საკონცენტრაციო ბანაკებში. მხოლოდ გატაცებულ დიდ ბავშვებს ახსოვდათ რომელი ქვეყნიდან იყნენ და ვინ არიან მათი მშობლები. ბავშვებმა არაფერი იცოდნენ მათი წარმოშობის შესახებ. ლებენსბორნის ბავშვების მცირე ნაწილი მშობლებთან სახლში დაბრუნდა. ისინი, ვინც დაწუნებული იქნა SS-ის მიერ, კალიშის საკონცენტრაციო ბანაკში წაიყვანეს და იქ მოაკვდინეს. ეს ჰიმლერის ბრძანებით ხდებოდა. ეს იყო რასობრივი და ეთნიკური წმენდის აქტი, რომელიც გაგებას ეწინააღმდეგება.


ჯერ კიდევ უცნობი რჩება, თუ რამდენი იყო ნაცისტების მიერ გატაცებული ბავშვების რეალური რაოდენობა. მათგან მხოლოდ 30-დან 40 ათასამდე დაუბრუნდა მშობლებს. მოზარდებს, რომელთაც არ სურდათ დამორჩილებოდნენ ფაშისტებს უმოწყალოდ ანადგურებდნენ. გატაცების დროს საბუთებში დამახინჯებული იყო ბავშვების სახელები და გვარები, მშობლების მონაცემები კი არ ფიქსირდებოდა


ლებენსბორნში ყოფნის დროს, მცირეწლოვან ბავშვთა უმეტესობამ დაივიწყა მშობლიური ენა და საუბრობდა მხოლოდ გერმანულად. ბავშვები, რომლებიც მოკავშირეთა ძალების მიერ ოკუპაციის ზონაში დარჩნენ, არ იქნენ გადაცემული სოციალისტური ქვეყნებისთვის, მათ იძულებით აკავებდნენ გერმანიაში. მაგრამ ბავშვთა ნაწილმა მაინც მოახერხა სამშობლოში ჩაღწევა. ამას ხელი შეუწყო გაერომ. ბავშვებს აქვთ უფლება იცოდნენ თავიანთი ეროვნება და წარმოშობა.


0
788
8-ს მოსწონს
ავტორი:არჩილ ვერულიძე
არჩილ ვერულიძე
788
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0