საღვთო რომის იმპერიაში 80-ზე მეტმა იმპერიულმა ქალაქმა მოიპოვა მნიშვნელოვანი ავტონომია შუა საუკუნეებში და ადრეულ თანამედროვე დროში, კანონიერად დამტკიცებული საერთაშორისო სამართლით, 1648 წლის ვესტფალიის ზავის შემდეგ. ჰანსეატურმა ქალაქებმა - ბრემენმა, ჰამბურგმა და ლიუბეკმა დააახლოვეს ეკონომიკური ურთიერთობები საგარეო ძალებთან და შეძლეს მნიშვნელოვანი დიპლომატიური გავლენის მოხდენა ცენტრალურ ევროპაში. ცალკეული ქალაქები ხშირად კრავდნენ თავდაცვით ალიანსებს სხვა ქალაქებთან ან მეზობელ რეგიონებთან, მათ შორის იყო ჰანსეის ლიგა (1358 - მე -17 საუკუნე), ქალაქების შვაბთა ლიგა (1331–1389), დეკაპოლისი (1354–1679) და ძველი შვეიცარიის კონფედერაცია (დაახლ. 1300 - 1798). შვეიცარიის კანტონები ციურიხი, ბერნი, ლუცერნი, ფრიბურგი, სოლოტურნი, ბაზელი, შაფჰაუზენი და ჟენევა წარმოიშვა როგორც ქალაქ-სახელმწიფოები.
1806 წელს წმინდა რომის იმპერიის დაშლის შემდეგ, ზოგიერთი ქალაქი-მაშინ სხვადასხვა კონფედერაციის წევრი-ოფიციალურად გახდა სუვერენული ქალაქ-სახელმწიფო, როგორიცაა თავისუფალი ჰანსეატური ქალაქი ბრემენი (1806–11 და კვლავ 1813–71), თავისუფალი ქალაქი. ფრანკფურტი მაინზე (1815–66), თავისუფალი და ჰანსეტური ქალაქი ჰამბურგი (1806–11 და კვლავ 1814–71), თავისუფალი და ჰანსეატური ქალაქი ლიუბეკი (1806–11 და კვლავ 1813–71) და თავისუფალი ქალაქი კრაკოვი (1815–1846). ჰაბსბურგების მმართველობისას ქალაქ ფიუმეს ჰქონდა "corpus separatum"-ის სტატუსი (1779–1919), რომელსაც-დამოუკიდებელი სუვერენიტეტის ნაკლებობისდა მიუხედავად, ჰქონდა ქალაქ-სახელმწიფოს მრავალი ატრიბუტი.

Deutschland über alles!
Holy Roman Empire (Central Europe) - 800–1806 AD. Central European Germanic Reich. The states that composed the Empire, while enjoying a unique form of territorial authority (called Landeshoheit) that granted them many attributes of sovereignty, were never fully sovereign states as the term is understood today. In the 18th century, the Holy Roman Empire consisted of approximately 1,800 such territories - states, the majority being tiny estates owned by the families of Imperial Knights (See - list of the states in the Holy Roman Empire). Empire was destroyed by Napoleon.