x
image
არჩილ ვერულიძე
საიდან და როდის გაჩნდნენ ინგლისელები?
image
მეცნიერთა აზრით, მათ, ვისაც ჩვეულებრივ ინგლისელებს უწოდებენ, შუა საუკუნეებში ჩამოყალიბდნენ.



მემატიანეები თავიანთ წყაროებში წერდნენ, თუ რამდენად ჰეტეროგენული იყო ბრიტანეთის კუნძულების ადგილობრივი მოსახლეობა. ბედე მხცოვანი წერდა ბრიტების შესახებ, რომლებსაც საერთო არაფერი ჰქონდათ ანგლებისა და საქსონების ახალმოსულ ტომებთან. ასერი მერსიასა და ბრინტანეთს ერთმანეთისგან აცალკევებდა. ინგლისელებს არ გაუნადგურებიათ ბრიტების ყველა ტომი - ბევრი მათგანი დასავლეთში გაიქცა, მაგრამ ბევრი გერმანელი დამპყრობლების მონობაში აღმოჩნდა. და რამდენიმე თაობის შემდეგ, მონების შთამომავლებს შეეძლოთ თავი ინგლისელებად ჩაეთვალათ.


image

მეხუთე საუკუნის დასაწყისში საქსონიის ჯარებმა ითარეშეს ტემზის ზეომო სანაპიროებთან. მათ იქ ნაყოფიერი მიწები აღმოაჩინეს, სადაც იყო ცივილიზებული დასახლებები. ეს მათ სამშობლოში არ ჰქონდათ - კლიმატი ცივი იყო და მიწათმოქმედება რთული პროცესი გახლდათ, ტყესთან ახლოს მდებარე დასახლებებში ცხოვრება განსაკუთრებით არ იყო ხელსაყრელი. დიახ, ამიტომაც უყვარდათ რომაელებს ბრიტანეთის დასახლებების ძარცვა. ბარბაროსების ყოფამ ცუდი გავლენა მოახდინა ბრიტანული ქალაქების ცხოვრებაზე: ისინი დაინგრა და გაველურდა საჭირო მოვლის გარეშე.


image

მაგრამ თუ დავუბრუნდებით ბედე მხცოვანის ოპუსებს, რომელსაც სამართლიანად შეიძლება ეწოდოს პირველი ინგლისელი ისტორიკოსი, ის შემდეგს წერდა ბარბაროსებზე: "ისინი წარმოიშვნენ უძლიერესი გერმანული ტომებიდან - საქსონებიდან, ანგლებიდან და იუტებიდან". ეს ფრაზა გვხვდება მის ნაშრომში -"ანგლების საეკლესიო ისტორია".



ხოლო, ჩვენ ვიცით ბრიტანეთის ანგლო-საქსების მიერ დაპყრობის ისტორია: თუ ქრონიკებზე გავამახვილებთ ყურადღებას აღმოვაჩენთ, რომ ადგილობრივმა მოსახლეობამ მოიწვია საქსონები, ანგლები და იუტები, რათა წინააღმდეგობა გაეწია პიქტებისთვის. შემდეგ გერმანელებმა დაიპყრეს კუნძულები და შექმნეს თავიანთი სახელმწიფოები.


ბედე მხცოვანი წერდა: "იუტებისგან წარმოიშვნენ კენტისა და უაიტის კუნძულის მკვიდრნი, აგრეთვე ხალხი დასავლეთ საქსონების პროვინციიდან, რომლებსაც ჯერ კიდევ იუტებს უწოდებენ და რომლებიც დასახლდნენ უაიტის კუნძულის მოპირდაპირედ. საქსონებისგან წარმოიშვნენ აღმოსავლეთის, სამხრეთის და დასავლეთის საქსები. ანგლებისგან - აღმოსავლეთ და შუა ანგლები, მერსიელები, ისევე როგორც მთელი ნორთუმბრიის ხალხი. „კელტური მოსახლეობის განდევნა გაგრძელდა 449-დან 815 წლამდე.


imageთუ გვიანდელ ხანას მიაქცევთ ყურადღებას, დავინახავთ, რომ შენარჩუნებულია ოჯახებში ცხოვრების ტრადიციები. თომას მორი, ინგლისელი ჰუმანისტი, ცხოვრობდა საკუთარ სახლში, ჩელსიში, მეუღლესთან, შვილთან, რძალთან, სამ ქალიშვილთან და მათ ქმრებთან ერთად. კულმინაცია კი თერთმეტი შვილიშვილი გახლდათ. ბრიტანეთის კუნძულების ანგლო-საქსების მიერ დაპყრობის ეპოქაში, გერმანელი დამპყრობლები ცხოვრობდნენ ტომური ან კლანური სისტემის მიხედვით.


image
ქვეყანას ჰქონდა კარგი საძოვრები, შესაძლებელი იყო ზღვის პროდუქტების მიღება და ღვინის დაყენება. მიწა მდიდარი იყო ვერცხლით, გიგანტით, რკინით და ტყვიით. კუნძულზე მყოფ გერმანელ მოსახლეობას არ იზიდავდა ქალაქური ცხოვრება, ბედე მხცოვანი აღწერს სიტუაციას, რომელიც ჩამოყალიბდა 604 წელს: „აღმოსავლეთ საქსები ცხოვრობენ მდინარე ტამენსის გადაღმა, რომელიც მათ კენტისგან ჰყოფს და მათი მიწების საზღვარი აღმოსავლეთის ზღვაა. მათი დედაქალაქია ლონდონიუმი, რომელიც მდებარეობს ზემოთ დასახელებული მდინარის ნაპირებზე, ის ასევე არის სავაჭრო ცენტრი მრავალი ხალხისთვის, რომლებიც იქ ზღვით და ხმელეთით ჩადიან."



0
320
6-ს მოსწონს
ავტორი:არჩილ ვერულიძე
არჩილ ვერულიძე
320
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0