1922 წლის 4 ნოემბერს ბრიტანეთის არქეოლოგების გრძელვადიანი მუშაობა მეფეთა ეგვიპტის ველში სენსაციით დასრულდა - მათ აღმოაჩინეს ცნობილი ფარაონის ტუტანჰამონის საფლავი. ის მთელი იყო და ეს არ იყო მხოლოდ მმართველი. შემდეგ დაიწყო მისტიკა: ექსპედიციის წევრებმა დაიწყეს ერთმანეთის მიყოლებით სიკვდილი.

არქეოლოგი ჰოვარდ კარტერი და მისი სპონსორი ლორდ კარნარვონი შეპყრობილნი იყვნენ ძველი ეგვიპტის ლეგენდარული მმართველის საფლავის პოვნის იდეით. ათ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში ისინი თხრიდნენ ქვეყნის სხვადასხვა კუთხეში, მაგრამ ამაოდ. მხოლოდ მეფეთა ხეობაში მუშაობის ნებართვის შემდეგ გაუჩნდათ მოკრძალებული იმედი. რატომ მოკრძალებული?

ხეობა ითხრებოდა ყველა მხარეს, მრავალი საფლავი გაიძარცვა, ამიტომ წარმატების შანსი არ ჩანდა. ჯიუტმა ბრიტანელებმა, 1917 წელს მეორე მცდელობაზე, დაიწყეს კვლევა: პირველი წარუმატებელი აღმოჩნდა ომის გამო. ინტუიციამ მოითხოვა სხვა ფარაონების აღმოჩენილი საფლავების სიახლოვეს დაეწყოთ გათხრები. რამდენიმე წლის განმავლობაში მეცნიერებმა და მუშებმა ფენა-ფენა შეისწავლეს ნიადაგი. მათ მოახერხეს მუშების ქოხების, სამალავების, გემების და მრავალი სხვა არტეფაქტის პოვნა.

ტუტანხამონის საფლავი იქ არ იყო. 3 ნოემბერს, გათხრების ადგილზე მისულმა კარტერმა ყურადღება გაამახვილა იქ გამეფებულ უჩვეულო სიჩუმეზე. მიხვდა, რომ რაღაც მოხდა. მუშებმა უბრალოდ აღმოაჩინეს კლდოვან მიწაში ამოკვეთილი დაღმართი და არ იცოდნენ რა უნდა ექნათ. ის მდებარეობდა რამსეს VI- ის საფლავის შესასვლელის ქვემოთ. ეს გამარჯვების წინათგრძნობა იყო! ერთი დღის შემდეგ, მაძიებლებმა იპოვეს კლდეზე გამავალი შესასვლელი.

როგორც კარტერმა გაიხსენა, მან აკანკალებული ხელებით გახვრიტა კედელი. იქიდან თბილი ჰაერი უბერავდა. მან ფრთხილად, გაზების დაგროვების შიშით, ასანთელი ჩაანათა ხვრელში. როდესაც თვალები მოციმციმე ბინდს შეეჩვივნენ, საოცარი სურათი გამოჩნდა.

საფლავი სავსე იყო გარეული მხეცების ქანდაკებებით, მოოქროვილი ზარდახშებით და სკამებით, ეტლებით, უზარმაზარი ტახტით და ფარაონის ქანდაკებებით, რომელთაც ქონდათ ოქროს წინსაფარი და სანდლები. საერთოდ, ოქრო ყველგან ანათებდა, ძალიან ბევრი ოქრო.

სამი მოოქროვილი დივანი შუა ოთახში იდგა. თავად ტუტანხამონი მხოლოდ სამი თვის შემდეგ იპოვნეს სხვა ოთახში, რომელიც ასევე გარშემორტყმული იყო სხვა ოთახებით. .იქ იყო სამი სარკოფაგი, რომელთაგან მხოლოდ ერთი იდგა უზარმაზარ ოქროს კიდობანზე. სარკოფაგი ნახევრად ძვირფასი ქვებით იყო გაფორმებული - აქ ფარაონის მუმია განისვენებდა. გარშემო იყო ბევრი ოქრო, კედლებზე იდუმალი წარწერები და ნახატები. ყველას გასაკვირად, კუბოები არ იყო გაძარცვული. როგორც მოგვიანებით მეცნიერებმა გაარკვიეს, ფარაონთან ერთად დამარხული იყო ორი ჩვილი - მისი შვილები.

შემდეგ კი მისტიკა გადაიჯაჭვა მეცნიერებასთან. ექსპედიციის წევრები კვდებოდნენ ერთმანეთის მიყოლებით. გავრცელდა ჭორები, რომ ფარაონი გაბრაზდა და დაწყევლა ისინი. ტრაგედიების მიზეზი 40 წლის შემდეგ გაირკვა: აღმოჩნდა, რომ ვირუსი, რომელიც მანამდე მუმიებში ცხოვრობდა, გავრცელდა მკვლევარებზე. მისი მკურნალობა შეიძლებოდა ელემენტარული ანტიბიოტიკებით.

არც ისე დიდი ხნის წინ, უახლესი გენეტიკური ტექნოლოგიების დახმარებით, ფარაონის ზუსტი ასაკი და სახე დადგინდა. ის 20 წელზე ნაკლები იყო. ის უკიდურესად არაპრეზენტაბელურად გამოიყურებოდა: მას ჰქონდა ფართო თეძოები და სარძევე ჯირკვლები, ფეხის თანდაყოლილი დეფექტის გამო ის იყო კოჭლი. ახალგაზრდა მამაკაცის გარდაცვალების კრიმინალური ვერსია არ დადასტურდა. მიუხედავად იმისა, რომ დიდ ბრიტანეთში 2000-იან წლებში საქმე გახსნილადაც კი გამოაცახადეს ეგვიპტის სამეფოს მეთაურის მკვლელობის შესახებ, დღემდე მაინც საიდუმლოდ რჩება, თუ რით გარდაიცვალა ტუტანჰამონი.

გარდა ამისა, მასთან სხვა საიდუმლოებებიცაა დაკავშირებული. ითვლება, რომ მისი მამა იყო ფარაონი ეხნატონი, რომელსაც ზოგი უფოლოგი უცხოპლანეტელად მიიჩნევს უზარმაზარი თავის ქალის, ობობის თითების, ტერფების და არაპროპორციულად დიდი საჯდომის ფორმის გამო. ტუტანჰამონი გარეგნულად ამ მმართველს ჰგავდა.

მეცნიერება, შეძლებისდაგვარად, ცდილობს გაამჟღავნოს ეს მითი: მათი თქმით, ეხენატონს ჰქონდა არაერთი იშვიათი გენეტიკური ანომალია. ამასთან, ამ დრომდე მეცნიერებას თანამედროვე სამყაროში ასეთი ანომალია არასდროს დაუფიქსირებიათ. ამიტომ კითხვები სულაც არ არის გამორიცხული.