10 საინტერესო ფაქტი მაო ძედუნის მმართველობის პერიოდიდან, რომლებიც ნამდვილად შოკში ჩაგაგდებთ
მაო ძედუნი მე-20 საუკუნის ერთ-ერთი დიქტატორია და ალბათ ყველაზე სისხლიანი. ის იყო მარქსის, ენგელსის, ლენინის კლასიკური სამების ერთგვარი დანამატი. და თუ იგი კომუნიზმის პირველი ორი თეორეტიკოსისგან გამოირჩეოდა შეუპოვრობით, მიზანდასახულობითა და დაუნდობლობით, მაშინ ყველა ამ თვისებამ მაო დააკავშირა „მსოფლიო პროლეტარიატის ლიდერთან“. ჩინელები დარწმუნებულნი იყვნენ, რომ მხოლოდ მაომ იცოდა სწორი გზა და ესალმებოდნნ მას ჩინეთის იმპერატორების პომპეზური ცერემონიებით, ახლებურად გადაკეთებული და რიტუალური გალობით "თავმჯდომარე მაოს ცხოვრების ათი ათასი წელი!". მან თავისი პოლიტიკური თამაში ითამაშა აღმოსავლური ეშმაკობით და დანამდვილებით იცოდა, რომ მთელი ჩინეთი მას ეკუთვნოდა და შეეძლო გაეკეთებინა ის, რაც სურდა ქვეყანასთან და მის მცხოვრებლებთან.
1. მანგოს თაყვანისცემა
1968 წელს პაკისტანის საგარეო საქმეთა მინისტრმა მაოს გადასცა საჩუქარი - მანგოს ყუთი. მინისტრისთვის ეს ალბათ სხვა არაფერი იყო, თუ არა თავაზიანობის ჟესტი. მაგრამ ჩინეთში ამან გამოიწვია სრული სიგიჟის ტალღა. მაომ თავისი პროპაგანდისტული კამპანიის დროს რამდენიმე ადამიანს მანგო დაურიგა და მათ ისე მოახდინეს რეაქცია, თითქოს მაომ ზეციდან ანგელოზი აიღო და ფეხებთან ესროლა მათ.
People's Daily-მ გამოაქვეყნა სტატია, რომელშიც ნათქვამია, რომ სიხარულისგან „თვალებიდან ცრემლები წამოუვიდათ“ და რომ მუშებმა დაიწყეს „მადლობის სიმღერა ენთუზიაზმით“. ტექსტილის ქარხანა მანგოსგან სალოცავს ამზადებდა, მუშები ყოველდღე მის გვერდით მიდიოდნენ, ქედს იხრიდნენ და მადლობას ამბობდნენ. როდესაც მანგო დალპა მუშებმა მისი ასლი დაამზადეს და საკურთხეველზე მოათავსეს ისე, რომ არცერთ მუშაკს არ დაეწყო დღე მაოს მანგოსთვის მადლობის თქმის გარეშე.
2. ტკბილი კარტოფილი
ვინაიდან ჩინელების უმეტესობას მანგო არასოდეს უნახავს, ამ წვნიანმა ტროპიკულმა ხილმა ყველასთვის სხვადასხვა ასოციაცია გამოიწვია, მაგრამ ყველაპა ტივისცემით საუბრობდა ამაზე. უფრო სწორად, თითქმის ყველა გარდა ერთი ადამიანისა. როდესაც ერთ სტომატოლოგს მანგო აჩვენეს, მასზე დიდი შთაბეჭდილება არ მოუხდენია და მამაკაცმა მანგო ტკბილ კარტოფილს შეადარა. ამან ხალხი გააბრაზა. სტომატოლოგი „კონტრრევოლუციური სიტყვის“ ბრალდებით დააკავეს. ის ციხეში ჩასვეს და მალევე სიკვდილით დასაჯეს დანაშაულისთვის... და მხოლოდ ის თქვა, რომ მანგო ტკბილ კარტოფილს ჰგავს.
3. საფოსტო მარკების კოლექცია
მაო ცდილობდა ბოლო მოეღო თავის ქვეყანაში ბურჟუაზიის ყველა მინიშნებისთვის. ზოგჯერ ეს ნიშნავდა გარკვეული ბიზნესის დახურვას და მდიდარი მიწის მესაკუთრეთა დაპატიმრებას. სხვა შემთხვევაში, საბავშვო მარკების კოლექციების განადგურება იყო. ცნობილია, რომ მაოს სძულდა მარკები. ის ფილატელიას ბურჟუაზიულ გართობად თვლიდა და, როდესაც კულტურული რევოლუცია დაიწყო, შუა სამეფოს მცხოვრებლებს აუკრძალა მარკების რაიმე ფორმით შენახვა.
გადაწყვეტილება ძალაში დარჩა მაოს გარდაცვალებამდე. ბედის ირონიით, მაოს აკრძალვის შედეგი არის ის, რომ კულტურული რევოლუციის მარკები ახლა ყველაზე ღირებული და მოთხოვნადია მსოფლიოში.
4. მასწავლებლის ცემა
ჩინეთის კომუნისტურმა პარტიამ მოუწოდა „გაწმინდეთ ცუდი ჩვევები ძველი საზოგადოებისგან და გაანადგურეთ თქვენი წინაპრების ძველი იდეები“. მიუხედავად იმისა, რომ არ არსებობს რაიმე მტკიცებულება იმისა, რომ ეს ოდესმე პირდაპირ იყო მოწოდებული, ბევრმა მიიღო ასეთი სიტყვები, როგორც მოწოდება, რომ "სცემე შენი მასწავლებელი სასიკვდილოდ". 1966 წელს, სულ მცირე, 91 სკოლის მოსწავლეებმა თავიანთი მასწავლებლები ქუჩაში გამოათრიეს და სცემეს, სანამ არ დათმობდნენ თავიანთ „არასწორ რწმენას“.
ზოგ შემთხვევაში მოსწავლეები ასხურებდნენ მელანს მასწავლებლების ტანსაცმელზე და კიდებდნენ აბრებს წითელი „X“-ით გადახაზული სახელებით. შემდეგ მოსწავლეები სცემდნენ ამ მასწავლებლებს ხელკეტებითა და ჯოხებით, და ასხამდნენ მდუღარე წყალს, სიკვდილამდეც კი მიჰყვდათ. 1966 წლის ბოლოს მოსწავლეებმა მოკლეს 18 მასწავლებელი და ბევრმა მასწავლებელმა თავი მოიკლა. ამასობაში მაომ ბრძანა, არ ჩარეულიყვნენ იმაში, რასაც სტუდენტები აკეთებდნენ და ეს მდგომარეობა კიდევ 2 წელი გაგრძელდა.
5. დიდი კედელი
1970-იან წლებში ჩინეთის მთავრობამ გააცნობიერა, რომ შესაძლებელი იყო ნაკლები თანხის დახარჯვა საცხოვრებლის სამშენებლო მასალებზე. ყოველივე ამის შემდეგ, რატომ უნდა გააკეთოთ ეს, თუ მსოფლიოში ყველაზე გრძელი კედელია "ხელთ", რომელიც ასევე იკავებს ადგილს. შედეგად, ხალხს მოუწოდეს დიდი კედლის დემონტაჟი და დაიწყეს მისი აგურისგან დაცლა. დიდი კედლის მახლობლად მდებარე სოფლების მცხოვრებლებმა გაანადგურეს მისი რამდენიმე მონაკვეთი, შემდეგ კი საკუთარ სახლებში სამშენებლო მასალა გამოიყენეს.
ხელისუფლებამ კი გაანადგურა ისტორიული ძეგლის დიდი ნაწილი და ეს მასალა კაშხლის ასაგებად გამოიყენა. დიდი კედელი საბოლოოდ გახდა მემკვიდრეობის ძეგლი, მაგრამ სახლები დღემდე შემორჩენილია მათ კედლებში ჩაშენებული „ძველი ისტორიის ნატეხები“.
6. ვეფხვები
1959 წელს მაომ მოულოდნელად მიიღო ზიზღი ვეფხვების მიმართ. მას შემდეგ, რაც ჩინეთში ფერმერებს ეს ცხოველები რამდენჯერმე დაესხნენ თავს, მაომ გამოაცხადა, რომ ვეფხვები - მგლებთან და ლეოპარდებთან ერთად - "ხალხის მტრები" არიან და უნდა განადგურდნენ. კომუნისტურმა პარტიამ ჩაატარა მთელი რიგი „მავნებლის საწინააღმდეგო“ კამპანიები, რომლებშიც მტაცებლებს ეძებდნენ და კლავდნენ. სულ რამდენიმე წელიწადში ჩინელებმა მოკლეს სამხრეთ აზიის ვეფხვის მოსახლეობის თითქმის 75 პროცენტი და ეს ცხოველები გადაშენების პირას მიიყვანეს.
7. შუქნიშანი
წითელი გვარდიელები მუდმივად ეძებდნენ ყველაფერს, რაც შეიძლება ყოფილიყო კონტრრევოლუციური. 1966 წლის სექტემბერში ზოგიერთმა მათგანმა შენიშნა რაღაც "მზაკვრული" - ადამიანები რატომღაც აჩერებდნენ მანქანებს, როდესაც შუქნიშანზე წითელი შუქი ინთებოდა. ვინაიდან წითელი იყო კომუნისტური პარტიის ფერი, ამ ჯგუფების ლიდერებმა გადაწყვიტეს, რომ წითელ შუქზე გაჩერება და მწვანეზე გასვლა „აფერხებს რევოლუციის პროგრესს“ და მოითხოვეს ამ აღმაშფოთებელი ჩვევის შეწყვეტა.
საბედნიეროდ, წითელი გვარდიის ეს გადაწყვეტილება ჩინეთის პრემიერ-მინისტრმა ჯოუ ენლაიმ არ მოიწონა. პრემიერმა დაარწმუნა აქტივისტები, რომ წითელ შუქზე გაჩერება იმის სიმბოლოა, თუ როგორ "უზრუნველყოფს პარტია ყველა რევოლუციური საქმიანობის უსაფრთხოებას".
8. ჰალსტუხი
მწერლის ლიანგ ჰენგის თქმით, მაოს დროს ადამიანებს შეეძლოთ პრობლემები შექმნოდათ მხოლოდ იმიტომ, რომ კარგად იყვნენ ჩაცმული. ლიანგი ყვება ისტორიას, რომელშიც მამამისი კინაღამ ციხეში გაგზავნეს, რადგან ჰალსტუხი უპოვეს. წითელი გვარდიელები ლიანგის მამის სახლში ჩხრეკით შეიჭრნენ, რა დროსაც ნივთებს შორის ჰალსტუხი იპოვეს. ამის საფუძველზე მამაკაცი „კაპიტალისტად“ გამოცხადდა.
როდესაც ლიანგის მამის კოსტიუმი და მანჟეტი იპოვეს, მას "სუნიანი ინტელექტუალი" უწოდეს, შემდეგ კი მისი ტანსაცმელი და წიგნები დაწვეს. ლიანგის მამა ციხიდან გაიქცა და დათანხმდა ეთქვა, რომ მისი ქონების დაწვა იყო "რევოლუციური აქტი" და კარგი საქმე. წითელმა გვარდიელებმა დატოვეს მისი სახლი, აიღეს რადიო და ერთი თვის ხელფასი "თავიანთი სამუშაოსთვის"
9. კანიბალიზმი
მაოს ჩინეთში კანიბალიზმი სერიოზული პრობლემა იყო. ზოგიერთი ცნობით, რამდენიმე სტუდენტმა, რომლებმაც 1966 წელს მოკლეს თავიანთი მასწავლებლები, შეჭამეს მათი გვამები კონტრრევოლუციონერებზე გამარჯვების აღსანიშნავად. სამთავრობო კაფეტერიამ ასევე აჩვენა მოღალატეების ცხედრები ტომრებში და მათ ხორცს ლანჩზე ამზადებდნენ. ყველაზე ცუდი შემთხვევები დაფიქსირდა გუანქსის პროვინციაში.
1960-იანი წლების ბოლოს, სულ მცირე 137 ადამიანი მოკლეს და შეჭამეს მხოლოდ ამ პროვინციაში, ათასობით ადამიანი ჭამდა ადამიანის ხორცს. მიუხედავად იმისა, რომ ეჭვგარეშეა, რომ შიმშილობა იყო ასეთი საშინელების გამომწვევი მიზეზი, ადამიანები, ვინც ამას აკეთებდნენ, თავს სასოწარკვეთილად არ თვლიდნენ. კანიბალიზმის აქტები რეკლამირებული იყო, როგორც საშუალება იმის საჩვენებლად, თუ რამდენად უძღვნიდა ხალხი თავს საერთო საქმეს და მზად იყო შეეჭამა ჩინეთის მტრები.
10. ქალები გასაყიდად
1973 წელს, მაოს შემდგომ წლებში, მან სცადა ჰენრი კისინჯერთან განეხილა ორმხრივი სავაჭრო შეთანხმება შეერთებულ შტატებთან. თავდაპირველად კისინჯერი ცდილობდა სერიოზულ თემებზე საუბარს, მაგრამ მაო სხვაგვარად ფიქრობდა. მაომ უთხრა კისინჯერს, რომ ჩინეთი "ძალიან ღარიბი ქვეყანაა" და გასაყიდად არაფერი აქვს გარდა, მაგალითად, ქალებისა.
მან შესთავაზა 10 მილიონი ქალის გაგზავნა შეერთებულ შტატებში და განაცხადა, რომ ჩინეთს ჯერ კიდევ აქვს მათი სიჭარბე და ისინი მხოლოდ პრობლემებს ქმნიან. როდესაც მაომ ასეთი წინადადება შესთავაზა, პარტიის ერთ-ერთმა ახლო წევრმა გააფრთხილა, რომ თუ ასეთი სიტყვები გამოვა, ეს გამოიწვევს საზოგადოების აღშფოთებას. თუმცა, მომაკვდავი მაო ზედმეტად შეშფოთებული არ ჩანდა. ”მე არაფრის მეშინია”, - თქვა თავმჯდომარემ ხველის შეტევებს შორის. "ღმერთი უკვე მიხმობს."