საიენტოლოგიის ეკლესია მრავალი საიდუმლოებითა და სკანდალით არის მოცული. ამ დრომდე, ბოლომდე გაურკვეველია, ეს არის რელიგია, რომელიც აერთიანებს თანამოაზრეებს, თუ წარმატებული ბიზნესი, რომელსაც მხარს უჭერენ გულუბრყვილო მდიდრები ფულით. ერთი რამ ცნობილია - ბოლო წლებში ეს ასოციაცია გაიზარდა და გავრცელდა მთელ მსოფლიოში. ტომ კრუზი მხოლოდ არ არის ერთადერთი ცნობილი ადამიანისაგან საიენტოლოგიის ეკლესიის რიგებში.

1938 წელს ყოფილმა საზღვაო ოფიცერმა, ომის ვეტერანმა და მოგვიანებით სამეცნიერო ფანტასტიკის მწერალმა რონალდ ჰაბარდ ლაფაიეტმა გამოსცა წიგნი Excalibur. მასში მან პირველად გააზიარა თავისი ხედვა სამყაროზე. მანამდე კაცმა დაწერა ასობით სხვადასხვა ჟანრის ნაწარმოები, მაგრამ ექსკალიბურში პირველად შეეხო სამყაროს თემებს და ზოგადად ცხოვრების აზრს. ჰაბარდის აზრით, ყოფიერების ერთ-ერთი მთავარი კანონია ბრძანება „გადარჩი!“ და სწორედ ამ იდეამ შექმნა წიგნის, მოგვიანებით კი მთელი საენტოლოგიის დოქტრინის საფუძველი.
წიგნში არ იყო პასუხები კითხვაზე "როგორ გავხადოთ ცხოვრება უკეთესი?" - ეს მხოლოდ ვარაუდი იყო. პირველი მკაფიო პასუხები მოგვიანებით გამოჩნდა. ჰაბარდი დარწმუნებული იყო, რომ ადამიანის ნებისმიერი პრობლემა და დაავადება პირდაპირ კავშირშია წარსულში მიღებულ მის ტრავმულ გამოცდილებასთან. მან დაარწმუნა ხალხი, რომ მის მიერ შემუშავებული სპეციალური პრაქტიკის დახმარებით შეგიძლიათ თავი დააღწიოთ მტკივნეულ სურათებს (ენგრამები საენტოლოგიაში) და საბოლოოდ გახდეთ თავისუფალი, გონივრული ადამიანი. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ჰაბარდს სჯეროდა, რომ გონება პირდაპირ გავლენას ახდენს სხეულზე და ეს გავლენა შეიძლება კონტროლდებოდეს.

წიგნი "დიანეტიკა" მოულოდნელად მოხვდა მკითხველებში, გამოცემის წელსაც კი მიაღწია პირველ ადგილს The New York Times-ის ბესტსელერების სიაში. მასში ჰაბარდმა ისაუბრა ადამიანის გონების პრობლემებზე, ასევე მათთან გამკლავების გზებზე. ერთ-ერთი მთავარი ტერმინი იყო „ოდიტინგი“. ეს არის ერთგვარი აღიარება, რომელიც საშუალებას გაძლევთ გაასუფთავოთ გონება ენგრამებისგან, ეს აუმჯობესებს მეხსიერებას და ინტელექტს და ამცირებს შფოთვის დონეს.

აუდიტის სესია ტარდება „ოდიტორის“ - საიენტოლოგიის გამოცდილი მიმდევრის ხელმძღვანელობით. ოდიტორი უსვამს „პრეკლირს“ (კლიენტს) კითხვების სერიას, რომელიც ეხმარება წარსულში მტკივნეული მომენტების იდენტიფიცირებას, რომლებმაც გავლენა მოახდინა ადამიანის გონებაზე. ყველაზე ხშირად გამოყენებული ინსტრუმენტი არის E-მეტრი ან ელექტროფსიქომეტრი. ეს არის მოწყობილობა, რომელიც თითქოს ეხმარება ადამიანის ფსიქიკურ მდგომარეობაში გადახრების აღრიცხვაში.
როდესაც ადამიანი იხსენებს თავის მტკივნეულ გამოცდილებას, ემეტრის ისარი მოძრაობს. თუმცა, მეცნიერები ამტკიცებენ, რომ ეს არის ჩვეულებრივი გალვანომეტრი - მოწყობილობა, რომელიც ზომავს სხეულის ელექტროგამტარობას. და მას არ შეუძლია რაიმე საიდუმლო ინფორმაციის გაცემა. E-meter-ის უფლებები ეკუთვნის საიენტოლოგიის ეკლესიას. მისი ფასი მთელ მსოფლიოში ფიქსირებულია. აღსანიშნავია, რომ თავიდან საიენტოლოგები ამტკიცებდნენ, რომ აპარატმა მრავალი დაავადების განკურნება შეძლო. თაღლითობის ბრალდებებისა და სამედიცინო მიზნებისთვის მოწყობილობის უსარგებლობის მრავალი მტკიცებულების შემდეგ, რელიგიური მოძრაობის წარმომადგენლებმა უარი თქვეს ამ ბრალდებებზე.

1950-იან წლებში ჰაბარდმა მოიარა მთელი ქვეყანა და კითხულობდა ლექციებს დიანეტიკის პრინციპებზე. გამოსვლების დროს მან აჩვენა ე-მეტრის მუშაობა და ასწავლა კიდეც ყველას, ვისაც ოდიტინგი აინტერესებდა. ჰაბარდმა დიანეტიკა მეცნიერების ახალ დარგად დაასახელა, მაგრამ სამეცნიერო საზოგადოებამ უარი თქვა მის მიღებაზე. მაშინ კაცმა გადაწყვიტა გაბედული ნაბიჯი გადაედგა და შექმნა, ახალი რელიგია. მას უწოდა "საიენტოლოგია" - ლათინურიდან. scio - „ცოდნა“ და სხვა ბერძ. λόγος - „სწავლება“. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, "მოძღვრება ცოდნის შესახებ" ან "სამეცნიერო მეცნიერება".
საიენტოლოგია აერთიანებდა დიანეტიკისა და ჰაბარდის რწმენის პრინციპებს, რომ ადამიანის სულიერ არსს (თეტანი) შეუძლია სხეულისგან განცალკევება და სხვა ცხოვრებით ცხოვრება. მას სჯეროდა, რომ თეტანების ურთიერთქმედებამ განაპირობა სამყაროს ჩამოყალიბება, როგორიც არის ახლა. თავდაპირველად თეტანები იყვნენ პოზიტიური და ჰარმონიული არსებები და გააჩნდათ გამორჩეული შესაძლებლობები. მაგრამ დროთა განმავლობაში მათ ეს უნარები დაკარგეს და „ფიზიკურ ხაფანგში“ მოხვდნენ.

ასევე საიენტოლოგიაში არსებობს "მოქმედი თეტანის" კონცეფცია. ეს არის სულიერი განვითარების დონე, რომელიც ერთი საფეხურით მაღლა დგას „ნათელზე“. მოქმედ თეტანს შეუძლია გააკონტროლოს ენერგია, მატერია, სივრცე და დრო, სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, გააკონტროლოს საკუთარი ცხოვრება. ამ დონის მისაღწევად, „პრეკლერმა“ უნდა გაიაროს გზა „ხიდზე სრული თავისუფლებისაკენ“. ისინი, ვინც ამას მოახერხებენ, ხდებიან რჩეულები და ადიან გემ „Freewinds“-ზე, რომელიც რეგულარულად დადის კარიბის ზღვაში.

ამ გემზე მოწვევა შეიძლება ჩაითვალოს საიენტოლოგის სულიერი მოგზაურობის კულმინაციად. გემზე ის ხდება მერვე ხარისხის მოქმედი თეტანი - უმაღლესი ხარისხის, ეკლესიის იერარქიის მიხედვით. ბუდისტებისთვის ის შეიძლება შევადაროთ ნირვანას, მაგრამ აქ ყველაფერი ხდება რეალობაში, ფიზიკურ სამყაროში. გემზე რეგულარულად იმართება სემინარები, შეხვედრები და სხვა რელიგიური ღონისძიებები "რჩეულთათვის".
მართალია, მთელი ამ სიამოვნებისთვის გადახდა მოგიწევთ – ზუსტად არავინ იცის რამდენი, მაგრამ ამბობენ, მილიონ დოლარზეა საუბარი. და ყველაზე საინტერესო ის არის, რომ საიენტოლოგებს, რომელთაც სურთ მიაღწიონ განმანათლებლობის უმაღლეს ხარისხს, უბრალოდ არჩევანი არ აქვთ, რადგან მოგზაურობის ბოლოს მათ უნდა გაიარონ საბოლოო ტრენინგი და ის ხორციელდება მხოლოდ Freewinds-ზე.

საიენტოლოგია არაერთხელ გააკრიტიკეს - როგორც უბრალო ადამიანებმა, ისე სახელმწიფო მოღვაწეებმა. ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ორგანიზაციის ფინანსური მაჩვენებლებია. ფაქტია, რომ ეკლესია შემოწირულობების წყალობით არსებობს და მათი ზომა თითოეულ შემთხვევაში ინდივიდუალურად განისაზღვრება. ჯერ ოდიტორი ესაუბრება პრეკლერს, აფასებს მის ფსიქო-ემოციურ მდგომარეობას და მხოლოდ ამის შემდეგ ასახელებს თანხას. და ყოველ ახალ დონეზე გადასვლასთან ერთად, თანხა იზრდება. საშუალოდ, „ხიდზე სრულ თავისუფლებამდე“ გადაადგილების ღირებულება 33-დან 380 ათას დოლარამდე მერყეობს.

მიუხედავად კრიტიკისა და საიენტოლოგიის, როგორც ფსევდომეცნიერების აღიარებისა, რელიგია აგრძელებს გავრცელებას და იძენს ახალ მიმდევრებს. მათ შორის არიან ცნობილი სახეები. ყველაზე ცნობილი საიენტოლოგები არიან ტომ კრუზი, ჯონ ტრავოლტა, კელი პრესტონი და პრისცილა პრესლი. ბევრმა ვარსკვლავმა დატოვა საიენტოლოგთა რიგები და შემდგომში უარყოფითად ისაუბრეს ამ რელიგიაზე.


მაგალითად, მსახიობმა ნაზანინ ბონიადმა ეკლესია დატოვა მას შემდეგ, რაც მას საიდუმლო პროექტში მონაწილეობა შესთავაზეს. ამისათვის საჭირო იყო შეყვარებულის დატოვება, თმის შეღებვა და გარეგნობის სხვა ცვლილებების შეტანა. როგორც მოგვიანებით გაირკვა, „პროექტი“ იყო ტომ კრუზისთვის შესაფერისი გოგონას პოვნა. ( როგორც ცნობილია, ტომ კრუზი სწორედ ამ სექტის მოძღვრობის გამო დაშორდა თავის ცოლს ქეით ჰოლმსს წლების წინ და მას შემდეგ არ აქვს კონტაქტი არც მასთან და არც საერთო ქალიშვილთან) ახლა ნაზანინი, ისევე როგორც მრავალი სხვა ყოფილი საიენტოლოგი, ამ რელიგიის აქტიური კრიტიკოსია.