ვლადიმერ ნაბოკოვი არის მწერალი, პოეტი, სცენარისტი, რომელსაც ფართო საზოგადოება იცნობს, უპირველეს ყოვლისა, როგორც ლოლიტას ავტორი. ფილმის ადაპტაციის რამდენიმე მცდელობას თან ახლდა მრავალი სკანდალი, ფილმებმა კი გაიზიარეს რომანის ბედი: ისინი აკრძალული იყო მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში.![ლოლიტა: 10 საინტერესო ფაქტი ნაბოკოვის
რომანის ეკრანიზაციის შესახებ image](https://server5.intermedia.ge/article_images/small/202305/2023050114075489693.jpg)
1962 წელს რომანის ლოლიტას პირველი კინოადაპტაციისთვის ნაბოკოვმა თავად დაწერა სცენარი, რომელიც მოგვიანებით ცალკე წიგნად გამოიცა. ფილმის რეჟისორი სტენლი კუბრიკი იყო. ფილმმა მონაწილეობა მიიღო ვენეციის კინოფესტივალში და ნომინირებული იყო ოსკარზე საუკეთესო ადაპტირებული სცენარისთვის. ლოლიტას როლი კი ახალგაზრდა მსახიობმა სიუ ლაიონმა მოირგო.![ლოლიტა: 10 საინტერესო ფაქტი ნაბოკოვის
რომანის ეკრანიზაციის შესახებ image](https://server5.intermedia.ge/article_images/small/202305/2023050114092489693.jpg)
რეჟისორმა ნაბოკოვის ჰუმბერტის ხედვა ასე ახსნა: „ჩვენ ვსაუბრობთ აუტსაიდერზე, უცნობზე, რომელიც ვნებით არღვევს ზოგადად მიღებულ ნორმებს. ეს არის კრიმინალი, მანიაკი, პოეტი, შეყვარებული, რევოლუციონერი. ფილმების “დიდების გზების", “მკვლელობის", “სპარტაკისა" და “ლოლიტას" მთავარი გმირები არიან აუტსაიდერები, რომლებიც იბრძვიან შეუძლებლის მოსაპოვებლად, იქნება ეს პირველი კლასის ძარცვა, უდანაშაულო ადამიანის გადარჩენა მილიტარისტული სახელმწიფოს მიერ სიკვდილისგან, თუ სასიყვარულო რომანი თორმეტი წლის გოგონასთან". რეჟისორმა ჰუმბერტი მარტოსულ რომანტიკოსად წარმოადგინა.![ლოლიტა: 10 საინტერესო ფაქტი ნაბოკოვის
რომანის ეკრანიზაციის შესახებ image](https://server5.intermedia.ge/article_images/small/202305/2023050114135989693.jpg)
მსახიობების არჩევანზე სტენლი კუბრიკი და ნაბოკოვი ერთად მუშაობდნენ. გარკვეული სირთულეები წარმოიშვა ამერიკის კინემატოგრაფიის ასოციაციის მიერ დაწესებული მკაცრი შეზღუდვების გამო. რომანში ლოლიტა 12 წლისაა, მაგრამ ასეთი ახალგაზრდა გოგონას ასეთ როლზე მიწვევა უბრალოდ შეუძლებელი იყო. ნაბოკოვი ამტკიცებდა, რომ მსახიობი ბავშვს უნდა ჰგავდეს, მაგრამ ზრდასრული ქალივით უნდა იქცეოდეს. არჩევანი 16 წლის სიუ ლაიონზე შეჩერდა.![ლოლიტა: 10 საინტერესო ფაქტი ნაბოკოვის
რომანის ეკრანიზაციის შესახებ image](https://server5.intermedia.ge/article_images/small/202305/2023050114152489693.jpg)
ცენზურის მიზეზების გამო, ფილმში ეროტიკა მინიმუმამდე იყო დაყვანილი, რაც მოგვიანებით სტენლი კუბრიკმა ინანა: „ფილმს ისეთივე ეროტიკული ძალა უნდა ჰქონოდა, როგორიც რომანს. მიუხედავად ამისა, ფილმმა შეინარჩუნა გმირების ფსიქოლოგია და რომანის განწყობა... არ ჩაგვიდია იმდენი ეროტიკა, როგორც ახლა შეიძლებოდა, რომანს რომ მივახლოვებოდით, უფრო პოპულარული იქნებოდა. ფილმი წარმატებული იყო, მაგრამ ეჭვგარეშეა, რომ ადამიანები ელოდნენ რაღაცის ნახვას, რაც წიგნში იპოვეს."![ლოლიტა: 10 საინტერესო ფაქტი ნაბოკოვის
რომანის ეკრანიზაციის შესახებ image](https://server5.intermedia.ge/article_images/small/202305/2023050114185989693.jpg)
კუბრიკის ფილმიდან გამორიცხულია ჰუმბერტის პედოფილად დამახასიათებელი ყველა დეტალი. ამიტომ ფილმში არ არსებობს ხრიკები „საძილე აბებით“, როცა ჰუმბერტს სურდა ლოლიტას დაძინება და მისით სარგებლობა. გოგონა, პირიქით, ჰუმბერტის მაცდური ვულგარული ლამაზმანივით გვევლინება.
ლოლიტას მეორე ადაპტაცია იყო ადრიან ლაინის ამავე სახელწოდების ფილმი, რომელიც გამოვიდა 1997 წელს, ნაბოკოვის გარდაცვალებიდან 20 წლის შემდეგ. მთავარ როლებს ჯერემი აირონსი და დომინიკ სვეინი ასრულებენ. ფილმი დაფუძნებულია რომანზე, ის აგებულია როგორც ბრალდებულის მონათხრობი ნაფიც მსაჯულთა წინაშე, რაც ნაბოკოვის შემთხვევაში არ ყოფილა.![ლოლიტა: 10 საინტერესო ფაქტი ნაბოკოვის
რომანის ეკრანიზაციის შესახებ image](https://server5.intermedia.ge/article_images/small/202305/2023050114211189693.jpg)
ჰუმბერტის როლი თავდაპირველად დასტინ ჰოფმანს იწვევდნენ, მაგრამ მან უარი თქვა სხვა ფილმში გადაღების გამო. ლოლიტას როლი ნატალი პორტმანს შესთავაზეს, მაგრამ მანაც უარი თქვა რელიგიური შეხედულებების გამო. ქასთინგში 2500-მდე გოგონა მონაწილეობდა. საბოლოოდ როლზე 15 წლის დომინიკ სვეინი დამტკიცდა![ლოლიტა: 10 საინტერესო ფაქტი ნაბოკოვის
რომანის ეკრანიზაციის შესახებ image](https://server5.intermedia.ge/article_images/small/202305/2023050114223289693.jpg)
ერთობლივ სცენებში გოგონასა და ჯერემი აირონსს შორის ბალიში იდო. ინტიმურ სცენებში კი მსახიობს სრულწლოვანი დუბლიორით ცვლიდნენ, რადგან ამერიკული კანონმდებლობით არასრულწლოვან მსახიობებს არ შეუძლიათ მონაწილეობა მიიღონ სქესობრივი აქტის სცენების გადაღებაში.![ლოლიტა: 10 საინტერესო ფაქტი ნაბოკოვის
რომანის ეკრანიზაციის შესახებ image](https://server5.intermedia.ge/article_images/small/202305/2023050114234589693.jpg)
ლოლიტას ეკრანის ასაკი ორივე ვერსიაში 14 წლამდე გაიზარდა საზოგადოებაში გაბრაზებისა და აღშფოთების გამოწვევის შიშის გამო. ფილმის საბოლოო ვერსიიდან რამდენიმე თამამი სცენა ამოიჭრა, რომელიც ფილმთან ერთად DVD-ზე დარჩა, რადგან დიდ ბრიტანეთში და საფრანგეთში კინოთეატრებმა უარი თქვეს ლოლიტას სრული ვერსიის ჩვენებაზე.
ადრიან ლაინის ფილმი ავსტრალიაში 1999 წლამდე აკრძალული იყო „პედოფილიის პროპაგანდისთვის“ და 24-მა სხვა ქვეყანამ აკრძალა ან შეზღუდა მისი ჩვენება. ამ დრომდე ევროპის ქვეყნებში „ლოლიტას“ შემცველი დისკების გაყიდვა მხოლოდ მოზარდებზეა დაშვებული. ფაქტობრივად, ფილმმა გაიმეორა ნაბოკოვის რომანის ბედი, რომელიც ოდესღაც აკრძალული იყო ინგლისში, საფრანგეთში, არგენტინაში, ახალ ზელანდიასა და სამხრეთ აფრიკაში.