სხვა სტალინი, თუ ლენინი – ვისი კულტი უფრო დიდი იყო? 2022, 31 ივლისი, 8:16 პიროვნების კულტი, როგორც ავტოკრატიის ნიშანი, იმ ქვეყანაში იყო, სადაც სოციალიზმს აშენებდნენ და ორიენტირებულნი არა პირადზე, არამედ, საერთოზე იყვნენ. ირონია კი იმაში მდგომარეობს, რომ ტერმინი – «პიროვნების კულტი», პირველად, იგივე ქვეყანაში, მხოლოდ გასული საუკუნის 50-იან წლებში, მის გასანადგურებლად გამოიყენეს. ლენინს და სტალინს სიცოცხლეშივე ადიდებდნენ... თუმცა, თუ დროთა განმავლობაში, ამ უკანასკნელისადმი არაერთგვაროვანი დამოკიდებულება გაჩნდა, – ლენინი ისევ «ცოცხალია»... რუსეთი მზად არ არის, რომ მას საბოლოოდ დაემშვიდობოს. უკვე 20–იან წლებში საბჭოთა მოსახლეობაზე მძლავრი საინფორმაციო შეტევა დაიწყო, იმის დემონსტრირებით, რომ ყველაფერი, რაც მათ გააჩნდათ, თითოეული მოქალაქის და მთლიანად ქვეყნის ეკონომიკური და სოციალური წარმატება, უპირველეს ყოვლისა, სტალინის და ხელისუფლების დაუღალავი შრომის შედეგი იყო. სტალინის პიროვნების კულტმა თავის პიკს სამამულო ომის შემდეგ მიაღწია, როდესაც ქვეყანაში ფაშისტურ გერმანიაზე გამარჯვების მთავარ მიზეზად, სტალინის, როგორც სამხედრო მეთაურის კომპეტენტურობა გამოცხადდა. ხოლო, პრობლემებში, რომელიც ომის შემდეგ მრავლად იყო, მხოლოდ ადგილობრივ ხელმძღვანელებს, ძირითადად, კოლმეურნეობის თავმჯდომარეებს და ქარხნის დირექტორებს ადანაშაულებდნენ. საბჭოთა იდეოლოგიური მანქანა, რომელიც ლენინის გაკულტებით იყო დაკავებული, ავტომატურად, სტალინის გაკულტებაზე გადაერთო. შესაძლებელია, სამართალდამცავი ორგანოების კონტროლის გარეშე, ეს პროცესი ისე წარმატებული არ ყოფილიყო და სტალინიც ნაკლებად გაეღმერთებინათ... მაგრამ, გულაგი, აღნიშნულ საკითხში, სავსებით დამაჯერებელი არგუმენტი გახდა. მეფე მოკვდა, გაუმარჯოს ახალ მეფეს! სტალინის დაკრძალვა სტალინის გარდაცვალებამ მადა, ხელისუფლების ხელში ჩაგდების მსურველ, ბევრ პოლიტიკოს გაუხსნა... თუმცა, ამავდროულად, მათ ესმოდათ, რომ ქვეყანაში მოსაგვარებელი უამრავი პრობლემა იყო. იმ მომენტისთვის, განსაკუთრებულ ყურადღებას ითხოვდა სოფლის მეურნეობა, მასობრივი რეპრესიები და სხვა, ეროვნული საკითხები. პირველ ეტაპზე, ამნისტიებით, გულაგების დაცლა დაიწყო. მაგრამ, სტალინის პიროვნების კულტის დამსხვრევამდე, ჯერ კიდევ დიდი დრო იყო... ნიკიტა ხრუშჩოვის გამოსვლა 1953 წელს დაიჭირეს და სიკვდილით დასაჯეს ბერია, მალენკოვი დაკავებული თანამდებობიდან გადადგა და მთავარ პოზიციაზე ხრუშჩოვი აღმოჩნდა. სწორედ მისი ძალისხმევით დაიწყო პიროვნების კულტის განადგურება. ხოლო, აღნიშნულ პროცესში კულმინაციური, 1956 წელი გახდა: ჩამოხსნეს ყველა პლაკატი და ბანერი, რომელზეც სტალინი იყო გამოსახული, სახელები გადაარქვეს ყოფილი ბელადის სახელობის ქალაქებს, ქუჩებს, პარკებს, სკვერებს, კულტურის სახლებს... ხოლო, გაზეთები აჭრელდა ინფორმაციით, რომელიც ადრინდელს არ ჰგავდა. სსრ კავშირის კომუნისტური პარტიის XX ყრილობა, რომელზეც მოხსენებით ხრუშჩოვი გამოვიდა, ქვეყნისთვის ათვლის ახალი წერტილი გახდა, რომლიდანაც სტალინის «დეკულტივირება» დაიწყო. მოხსენება საფუძვლიანად იყო მომზადებული (შეიქმნა სპეციალური კომისია, რომელსაც სტალინის დროინდელ, მასობრივი რეპრესიების შესახებ, ინფორმაციის შეგროვება და შესწავლა ევალებოდა). ხრუშჩოვი ხვდებოდა, რომ არასაკმარისი მტკიცებულების არსებობის შემთხვევაში, სტალინის წინააღმდეგ მიმართული კამპანია, მიუხედავად იმისა, რომ სტალინი ცოცხალი აღარ იყო, თავად მას შემოუბრუნდებოდა. ხრუშჩოვმა ამგვარი საქციელით, მთელი პასუხისმგებლობა, უკანასკნელი 2 ათეული წლის მანძილზე, საშინაო და საგარეო პოლიტიკის ყველა უარყოფითი შედეგისთვის ბრალი სტალინს დააკისრა. თუმცა, სტალინი ერთადერთი პოლიტიკოსი არ იყო, რომელიც იმ პერიოდში, გადაწყვეტილებებს იღებდა... და რადგან იმ დროინდელ პოლიტიკურ ელიტას საკუთარი ცოდვების «ჩამორეცხვის» საშუალება მიეცა, ნ. ხრუშჩოვის მოხსენებას გამაოგნებელი ეფექტი ჰქონდა. ძირითადი განსხვავებები ლენინის და სტალინის კულტს შორის ზემოთ თქმული რომ შევაჯამოთ, გასაგები გახდება, თუ რაშია მთავარი განსხვავება ორი პოლიტიკოსის კულტს შორის: ორივე კულტი ერთი ადამიანის – იოსებ სტალინის მიერ იყო შექმნილი... და თუ ლენინის შემთხვევაში, მან ეს რეალურად მოახერხა და საუკუნის მანძილზე, მისი მხოლოდ ხსოვნა კი არა, ძეგლების და მისი სახელობის ობიექტების შემონახვა (მაგ., რუსეთში 5 ათასამდე ლენინის სახელობის ქუჩა დღესაც არსებობს და ბევრი ქალაქის სკვერში და პარკში «დიდი ილიჩის» ძეგლები დღესაც დგას) შეძლო, საკუთარი კუტის შენარჩუნება, მხოლოდ სიცოცხლეში მოახერხა. არხის სხვა სიახლეები:* ჰიტლერის დაბადება XVI საუკუნეში იწინასწარმეტყველეს. ხოლო, სსრ კავშირის დაშლა – 1944 წელს* ლენინს თუ დამარხავენ, რუსეთს წყევლა მოეხსნება...* რატომ წურავენ ყურძენს ფეხით?* ადამიანები, რომლებიც კრიტიკულ სიტუაციებში გადარჩნენ, მაგრამ სიკვდილი ვერ მოატყუეს* თუ ღამით საკმარისად არ გძინავთ, მაშინ ამ საფრთხის შესახებ უნდა იცოდეთ!* თუ გსურთ, რომ თქვენი ეზო მიმზიდველად გამოიყურებოდეს, ეს პრაქტიკული რჩევები გაითვალისწინეთ* 9 სახალისო ფაქტი ბედის ირონიის შესახებ* "მის სამყაროს" ყველაზე ლამაზი 10 გამარჯვებული, უკანასკნელი 30 წლის მანძილზე368 3-ს მოსწონს
|