მცირე ხნით, ერთ ცხენს შეუძლია განავითაროს 10-13 ცხენის ძალა, რატომ გამოიყენებოდა "ცხენის ძალა" სიმძლავრის საზომ ერთეულად? და ერთი ცხენის ძალა რამდენია?
ამაში „დამნაშავეა“ ინგლისელი ჯეიმს უოტი (1736-1819), ორთქლის ძრავის გამომგონებელი. მას სჭირდებოდა საზოგადოებისთვის ვიზუალურად ეჩვენებინა, რომ მის მანქანას შეუძლია შეცვალოს მრავალი ცხენი და ამისათვის საჭირო იყო როგორმე გაეზომა სამუშაო, რომელსაც ცხენი ასრულებდა დროის ერთეულში.
ჯეიმს უოტმა ლუდსახარშებში ორთქლის ენერგიის გამოყენება შესთავაზა მწარმოებლებს ცხენების ნაცვლად. ცხენებზე დაკვირვებისას ვატმა შენიშნა, რომ ცხენს 1 წუთში 14, 774 კგ წონის 0, 3 მ მანძილზე გადატანა შეეძლო. 14, 774 კგ-ს 15 კგ-მდე დამრგვალებით, მან შემოიღო ცხენის ძალის საზომი ერთეული. ცხენისა და ორთქლის ძრავის მუშაობის ამ ერთეულთან შედარებით, ვატმა დაარწმუნა ლუდსახარშების მწარმოებლები, რომ ცხენები ორთქლის ენერგიით. ამის შედეგად საგრძნობლად გაიზარდა დუღილის პროცესის ეფექტურობა.
დღესაც არსებობს ცხენის ძალის კონცეფცია. ერთ დროს ვატი, რომელიც აკვირდებოდა ენერგიის ტრადიციულ წყაროს - ცხენს, მივიდა იმ დასკვნამდე, რომ 180 კგ მასის ლულის ამოღება მაღაროდან ორი ცხენით შეიძლება 2 მილი/სთ (3, 6 კმ/სთ) სიჩქარით. . ვატის გამოთვლები ეყრდნობოდა ცხენის სიმძლავრის საშუალო ხანგრძლივობას. მოკლე დროში ცხენს შეუძლია განავითაროს სიმძლავრე დაახლოებით 1000 კგფ მ/წმ, რაც შეესაბამება 9, 8 კილოვატ/საათი.
საზომი ერთეულები განსხვავდება სხვადასხვა ქვეყანაში, მაგალითად შვედეთში ამერიკისგან განსხვავებული საზომიერთეულია. ევროპაში, ერთი ცხენის ძალა ნიშნავს ძალას, რომელიც საჭიროა წამში 75 კილოგრამის აწევისთვის.