სატაცური – ალბათ ყველამ იცით, რაოდენ გემრიელია, თუ მისი სწორად მომზადება შეგიძლიათ. დღევანდელ სტატიაში ვისაუბრებთ ამ მცენარის სასარგებლო თვისებებზე, რომელიც აუცილებლად უნდა იცოდეთ!

სატაცური საკმაოდ ძველი და საინტერესო ბოსტნეულია, რომელიც მრავალი სასარგებლო თვისებით გამოირჩევა. მას ჯერ კიდევ ძველი ეგვიპტელები და შუმერები მოიხმარდნენ. ამ მცენარის 200-მდე სახეობა არსებობს და აქედან 3 სახეობა გვხვდება საქართველოში. მათ შორის ყველაზე გავრცელებულია სამკურნალო სატაცური (Asparagus officinalis), რომელიც მოჰყავთ, როგორც ბოსტნის კულტურა და საკვებად გამოიყენებენ მის ქორფა, წვნიან ყლორტებს. სატაცურის ფესვები და ყლორტები, ალკალოიდ ასპრაგინის წყალობით, სამკურნალო საშუალებას წარმოადგენს.

სატაცური (Asparagus) – მცენარეთა გვარი სატაცურისებრთა ოჯახისა. მრავალწლოვანი, ძალზე დატოტვილი ბალახები, ნახევრად ბუჩქები და ლიანებია. მათი ფოთლები რედუცირებულია ქერქლებად, რომელთა უბეში ჯგუფ-ჯგუფად სხედან ნემსისებრი კლადოდიუმები (სახეცვლილი ღეროები). ზოგ სახეობას ფილოკლადიუმიც აქვს. ყვავილი პატარაა, ხშირად ცალსქესიანი. ნაყოფი კენკრაა. 300-მდე სახეობა გავრცელებულია ევროპაში, აზიასა და აფრიკაში, უმთავრესად მშრალი ჰავის პირობებში. საქართველოში გვხვდება მხოლოდ 3. სამეურნეო მნიშვნელობა აქვს სამკურნალო სატაცურს (Asparagus officinaltis). იგი ფართოდაა გავრცელებული.

სატაცურის ზოგიერთ სახეობას დეკორატიული დატვირთვა გააჩნია. სატაცური ადრე გაზაფხულზე შემოდის და მისი შეგროვება უკვე მარტიდან შეიძლება. ჩვენ ნოემბერში წინასწარ ვისაუბრებთ სატაცურზე, რომ მნიშვნელოვანი ინფორმაცია მარტამდე გაითვალისწინოთ (:)

როგორც ზემოთ ვახსენეთ, სატაცური ძალიან ძველი მცენარეა. ოდითგანვე იყენებდნენ სხვადასხვა პროდუქტებთან ერთად. ევროპულ ქვეყნებში, სადაც სატაცური მოიპოვება, ამზადებენ ძალიან გემრიელ სალათებს. სატაცურით შეზავებული სალათა, რა თქმა უნდა, უფრო ძვირი სიამოვნებაა.

სასარგებლო თვისებები:

ძალიან ღირებული საკვებია ორგანიზმისთვის, თუ სწორად გამოვიყენებთ. ასევე, იცავს ორგანიზმს იცავს მავნე მიკროორგანიზმებისგან.

ფსიქოლოგიურ დაავადებების წინააღმდეგ ეფექტურია - კარგად მოქმედებს ნერვულ სისტემაზე, ექიმები გვირჩევენ რაციონში სატაცურის შეყვანას, მით უმეტეს, თუ ფსიქოლოგიური პრობლემები გვაწუხებს!

წმენდს სისხლძარღვებს - მისი ერთ-ერთი ყველაზე მოწინავე დადებითი თვისებაა. სეზონზე სატაცურის მირთმევით სისხლძარღვები 70% გასუფთავდება მავნე ნივთიერებებისგან!

გამოიყენება წყლულის სამკურნალოდ - წყლული კუჭის მტერია. თუმცა ხალხური მეთოდით, სატაცურს შეუძლია განგკურნოთ, რა თქმა უნდა, თუ ჯანმრთელი ორგანიზმის პატრონი ხართ!

გაციების და გრიპის საწინააღმდეგოდ ეფექტური საშუალებაა - ზამთარში სატაცური ჭირს, თუმცა მისი შენახვა მარტივად შეგიძლიათ ზამთრამდე, რათა ზამთარში გაციების წინააღმდეგ ეფექტურია. სატაცური ანადგურებს ბაქტერიებს!

ამცირებს ძვლის ტკივილებს - თუ ფიზიკურად მუშაობთ და ხშირად გაწუხებთ ძვლების ტკივილი, მაშინ სატაცური ამ პრობლემის აღმოფხვრაშიც დაგეხმარებათ!

ვიტამინები - არის ბუნებრივი ანტიბიოტიკი. შეიცავს A, B, C ვიტამინებს და ბოჭკოებს. დაბალი პროცენტით კარბონიტრატს.

როგორ უნდა მივირთვათ?

როგორც ზემოთ ვახსენეთ, უმეტესწილად სალათებში იყენებენ. თუმცა ზოგიერთ ქვეყანაში ნამცხვრებშიც კი ურევენ. შეგიძლიათ მოამზადოთ სატაცურის სუპი ან შეწვათ კვერცხთან ერთად - ეს ყველაფერი რეკომენდებულია. ზამთრისთვის შეგიძლიათ დააკონსერვოთ და შეინახოთ.

აუცილებლად უნდა გაარჩიოთ სატაცური, მისი უხეში კვირტების მოხარშვა არ შეიძლება, მხოლოდ რბილი უნდა გამოიყენოთ. მნიშვნელოვანია ისიც, რომ სატაცურს უნდა მოერიდოთ, იმ შემთხვევაში თუ ხართ ალერგიული.