x
image
ქეთი1988
Mediator image
Mediator image
რატომ არ ჰყავდათ ოსმალეთის სულთნებს შავკანიანი ხარჭები ჰარამხანებში?

ოსმალეთის სულთნის ჰარმხანა. მრავალი საუკუნის განმავლობაში, ეს ფრაზა იყო მამაკაცური სამოთხის სინონიმი დედამიწაზე. მთელი იმპერიიდან აქ ჩამოყვანილი ასობით ახალგაზრდა ქალი სუნთქავდა ერთი მიზნით: მოეწონებინათ თავი თავიანთი ბატონისთვის. თუმცა, აქაც იყო გარკვეული შეზღუდვები.

რატომ ეკრძალებოდათ სასახლის მსახურებს შავკანიანი რასის წარმომადგენლების ჰარამხანაში მიყვანა?image

შუა საუკუნეების ისლამურ ქვეყნებში ყველა მდიდარ ადამიანს შეეძლო ჰქონოდა თავისი ჰარამხანა. შარიათის კანონით მუსლიმს ეკრძალება 4 ცოლზე მეტი ჰყავდეს. რეგულაციები მამაკაცს ავალდებულებს თითოეულ მათგანს სახლში ცალკე ოთახი მისცეს, ასევე თანაბრად უზრუნველყოს კვებით და სხვა კეთილდღეობით.

ისლამური წესები არ აიძულებს ქმარს, რომ თითოეულ ცოლს თანაბარი დრო დაუთმოს და ცხადია, ვერ აიძულებს მას ყველა ქალი თანაბრად უყვარდეს.

თუმცა, სიღარიბის შემთხვევაში მამაკაცის ერთზე მეტჯერ დაქორწინება აკრძალული იყო და არასასურველად ითვლებოდა ამის გაკეთება სოციალური სტატუსის ამაღლების მიზნით. თითოეული მეუღლე იყო ოჯახის სრული წევრი. მის შვილებს უფლება ჰქონდათ დაემკვიდრებინათ მამის ქონება და ხელობა.image

სხვა ვითარება იყო ხარჭებთან და მოახლეებთან. შარიათი არანაირად არ ზღუდავდა მათ რაოდენობას. ასეთი ქალები იყვნენ ყოფილი მონები, რომლებმაც ისლამი მიიღეს.

ყოველდღიურ ცხოვრებაში იგი თითქმის უტოლდებოდა თავის კანონიერ მეუღლეს. თუმცა, ხარჭების განთავსება შეიძლებოდა იმავე საერთო საცხოვრებელ ოთახში. ისინი ვერ მოითხოვდნენ განშორებისას ერთობლივად შეძენილი ქონების გაყოფას და მათ შვილებს არ ჰქონდათ მამის საქმიანობისა და გვარის მემკვიდრეობის უფლება.

ამასთან, ხარჭა დადებითად განსხვავდებოდა ჩვეულებრივი მონებისგან. ასეთი ქალები ფორმალურად ითვლებოდნენ თავისუფლებად, შეეძლოთ აემაღლებინათ თავიანთი მეუღლის სტატუსი და არ ჩამოუვარდებოდნენ ოჯახის სხვა წევრებს.image

მთელი იდეა მრავალცოლიანობასთან და ხარჭების ინსტიტუტთან დაკავშირებით მიზნად ისახავდა მამაკაცის მემკვიდრის დატოვების შანსების გაზრდას. ახალშობილთა მაღალი სიკვდილიანობით, ისევე როგორც ქალიშვილების გაჩენის ალბათობით, ცოლებმა ეს შანსები ოთხჯერ გაზარდეს, ხოლო ხარჭებმა - ათობით, ასჯერ.

გარდა ამისა, კანონები ავალდებულებდნენ მამაკაცებს დაქორწინებულიყვნენ თავიანთი ძმების ცოლებზე, თუ ისინი გარდაიცვალნენ. ამრიგად, ის იღებდა პასუხისმგებლობა მასზე და ობოლ ბავშვებზე.

და ბოლოს, შარიათის თვალსაზრისით, მრავალცოლიანობა ადამიანებს გარყვნილებისგან იცავდა. ასეთ ქვეყნებში პროსტიტუცია დაგმობილია, ძალადობა დანაშაულია, სხვისი ქალებისადმი ვნება კი ცოდვაა.image

როგორც არ უნდა იყოს, ჩვეულებრივ მდიდარ მუსულმანებს შავკანიანიი ხარჭები ჰყავდათ. მაგრამ სულთნებისთვის სახიფათო იყო ამის გაკეთება. თეორიულად, ყველა ვაჟი ხარჭებიდან მომავალში შეიძლება გამხდარიყო ტახტის მემკვიდრე.

შავკანიანი ტახტზე რომ ასულიყო, მაგალითად, კანონიერი მემკვიდრეების გარდაცვალების შედეგად, ის შეარყევდა ხელისუფლების ავტორიტეტს. მხოლოდ თურქი შეიძლება იყოს სულთანი.image

მე-16 საუკუნისთვის სულთნის ჰარამხანაში 700-დან 1500-მდე ქალი შედიოდა. დიდად აფასებდნენ ჩერქეზებს - გოგონებს ჩრდილოეთ კავკასიიდან. მე-19 საუკუნემდე ჩერქეზი გოგონები იყვნენ ქალის სილამაზის იდეალის განსახიერება. თავხედური ხასიათის გამო მათ უყვარდათ ბერბერი ქალები - ემიგრანტები ჩრდილოეთ აფრიკიდან.

თუმცა, ხარჭებს შორის ყველაზე ხშირად თურქი ქალები იყვნენ, კეთილშობილური ოჯახებიდან. მშობლები თავად აბარებდნენ თავიანთ ქალიშვილებს ჰარამხანაში. ვიღაც ამგვარად ცდილობდა სულთნის კეთილგანწყობის მოპოვებას, ვიღაცას კი იმედი ჰქონდა, რომ ის საყვარელი გახდებოდა და დაიმახსოვრებდა მის ოჯახს.

როგორც არ უნდა იყოს, სულთანს მათი მნიშვნელოვანი ნაწილისთვის არ რჩებოდა დრო. თუ ხარჭა 9 წელი რჩებოდა ქალწულად, მაშინ მას სხვას აყოლებდნენ ცოლად. როგორც წესი, მას შეეძლო საკუთარი მეუღლის არჩევა. სასახლის ხარჭაზე დაქორწინება მომგებიან ბიზნესად ითვლებოდა. ასეთი ცოლი განათლებული იყო და კარგ მზითვს იღებდა.

სხვა შემთხვევაში, ასაკოვანი ხარჭები უბრალოდ ჰარამხანაში ცხოვრობდნენ. ისინი არ იყვნენ უძლური მონები. სახელმწიფო აგრძელებდა მათ სრულად უზრუნველყოფას.

0
1147
1-ს მოსწონს
ავტორი:ქეთი1988
ქეთი1988
Mediator image
Mediator image
1147
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0