x
image
Maia kordzadze
როგორ ვმართოთ ემოციები

image


ყველასათვის ნათელია, რომ ჩვენ ვცხოვრობთ საზოგადოებაში, რომელსაც გრძნობების გამოხატვის ეშინია და ემოციებს ეწინააღმდეგება. ბავშვობიდან ვსწავლობთ, თუ როგორ უნდა გავუმკლავდეთ უარყოფით გრძნობებს, როგორიცაა რისხვა, მწუხარება ან ტკივილი. მაგრამ, ემოციების დათრგუნვით ან კონტროლით, სერიოზულ უარყოფით შედეგებამდე მივდივართ.


თუ ჩვენ ვცდილობთ ჩვენი გრძნობების დათრგუნვას, მაშინ ვინ ვართ ჩვენ?!


ჩვენ ჩვენი ცოდნის თვითშეფასებას და ვიწრო გამოცდილების სფეროს ვზღუდავთ. მეთოდები, რომლებიც ჩვენ ტკივილის და სხვა ემოციების შესამსუბუქებლად გამოვიყენეთ, ხუთი წლის ასაკში მყარად იდგამენ ფესვებს- იმ დროს, როცა ვიწყებთ დანაკარგებისა და სიკვდილის შეგრძნებას.



ფსიქოლოგიური თავდაცვის ეს მეთოდი იმისთვის არსებობს, რომ სტრესულ სიტუაციებში შევინარჩუნოთ ცნობიერება. თუმცა, ამან შეიძლება ზრდასრულ ასაკში ზიანი მოგვაყენოს. როგორ მოვიქცეთ: ემოციები ღირსეულად გამოვხატოთ, თუ ჩავახშოთ იგი?


როდესაც ჩვენს ემოციებს ვახშობთ, თვითშეფასების უნარს, ცხოვრების სისრულეს, სურვილებთან კავშირს ვკარგავთ. ხშირად ჩვენ წარსულს ვუბრუნდებით და ბედნიერი ცხოვრების რეცეპტს ბავშვობის მოგონებებში ვეძებთ.


image




image


რომ ვიპოვნოთ ყოველდღიური მოქმედების აზრი, ემოციების კარგად გაგება და შესწავლაა საჭირო. ისინი შეიძლება იყოს ჯანსაღი ან არაჯანსაღი, პირველადი ან მეორადი.

პირველადი ემოცია ჯანსაღი ემოციებია, ისინი გვეხმარება ფუნქციონირებაში, გადარჩენასა და განვითარებაში.


საშუალო ემოციები არაჯანსაღად ითვლება. ჩვენ ვგრძნობთ, რომ გადაწყვეტილებების მიღება, მრწამსის განვითარება, ზრდის პროცესშია. თუ ჩვენ ვცდილობთ შევეწინააღმდეგოთ ემოციებს, ნაცვლად იმისა, რომ მათგან გაკვეთილი მივიღოთ და მათთან ვიმუშაოთ, ჩვენ მხოლოდ გავაძლიერებთ უარყოფით გავლენას.


მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთი ემოცია ხელს გვიშლის, ჩვენ შეგვიძლია ის თვითგანვითარებისთვის გამოვიყენოთ. ბევრ ადამიანს ეშინია საკუთარი გრძნობების, მაგრამ ისინი არც ისე საშინელია, როგორც ჩანს. ჩვენ შეგვიძლია მათ გასაქანი მივცეთ და საკუთარ თავისთვის უსაფრთხო გავხადოთ.


ემოციები არა რაციონალურობის ანტომია. ისინი ავსებენ ცივ და გონივრულ გონებას, ეხმარებიან მას მუშაობაში.


რაც უფრო მეტად მისცემთ საკუთარ თავს გრძნობის სრულიაად შეგრძნების უფლებას, მით უკეთ გაიგებთ, რა გინდათ და რას ფიქრობთ.


ემოციების შეგრძნება- ეს იმას არ ნიშნავს, რომ უფლება მიცეთ მათ აკონტროლოს თქვენი საქციელი. თუ ისწავლით როგორ უნდა განიცადოთ ყველაზე არაჯანსაღი ემოცია, უსაფრთხო და ჯანსაღი გზით, შეგიძლიათ შეამციროთ მათი დესტრუქციული ეფექტი. მაგალითად, თქვენ ისწავლით ტკივილის შეგრძნებას, მაგრამ მსხვერპლი არ გახდებით ან განიცდით აღშფოთებას, აგრესიის გარეშე.


image


ეს პრობლემა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია იმ მამაკაცებისათვის, რომლებიც ბავშვობიდან სწავლობენ არა მარტო ემოციების შეკავებას, არამედ განაცალკავებენ "გოგონების" გრძნობებს "ბიჭების" გრძნობებისგან. ამის გამო მამაკაცებს ხშირად ემოციების დამახინჯება და აღქმა აქვთ.

ფსიქოლოგები აღნიშნავენ შემდეგ მახასიათებლებს:


. მამაკაცებს, როგორც წესი, შეუძლიათ ერთი ემოცია "სრულიად" სხვა ემოციად გადააქციოს. სტერეოტიპული ქალებს კი შეუძლიათ გრძნობები, მაგალითად მწუხარება, გაღიზიანებად ან სიამაყედ გარდაქმნან, რადგან მიიჩნევენ, რომ ასეთი ემოციების გამოვლინება, მათ საზოგადოების ღირსეულ წევრად გახდის.


. მამაკაცები თავიანთ ემოციებს გამოხატავენ იქ, სადაც ის მისაღებია. მაგალითად, მათ შეუძლიათ ფეხბურთის მოედანზე, გატანილი გოლის გამო, ჩაეხუტოს ვინმეს. სამწუხაროდ, სხვა სიტუაციებში, მამაკაცები ნაკლებად გამოხატავენ დადებით გრძნობებს. შიშობენ, რომ საზოგადოება მათ არასწორად გაუგებს..


.მამაკაცები გრძნობებს ფიზიკურად განიცდია. ყველაზე ეს ხშირად გამოხატულია თავის ან ზურგის ტკივილით.



.მამაკაცები ემოციების გამოხატვას ორმაგად ზღუდავენ. პირველ რიგში, მათ საზოგადოების უკმაყოფილების ეშინიათ. მეორეც, მაშინაც კი, როცა ადამიანი მზად არის თავისი ემოციების ღიად გამოხატოს, მაგალითად, თავის პარტნიორს გული გადაუშალოს, მან ყოველთვის არ იცის, სწორად გააკეთებს ამას თუ არა.


image


შედეგად, ახლობელმა ადამიანმა შეიძლება ცუდად გაიგოს თქენი გრძნობების და ემოციების ქარიშხალის შეეშინდეს. ასეთ სიტუაციაში აშკარაა, რომ საჭიროა ემოციების სწორად გამოხატვა, გამოცდილება, რეგულირება და ინტერპრეტაცია.



მაგრამ არც ერთი ჩვენგანი არ იბადება ემოციების მართვის უნარით. ეს უნდა ისწავლო (სასურველია ადრეულ ასაკში) და არ შეწყვიტო სანამ არ მიაღწევ ამას.



ემოციური თერაპიის პრაქტიკა გვეხმარება ემოციების გაგებაში, მიღებასა და პოზიტიური გზით მათ გარდაქმნში. ყოველთვის გახსოვდეთ გრძნობები. არ ჩაახშოთ ის, გაზარდეთ სპონტანური ემოციების ტოლერანტობა და იცხოვრეთ მათთან ჰარმონიაში.


image


როცა ემოციებით ხართ დატვირთული, ღრმად ისუნთქეთ


პრაქტიკაში ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებულია ემოცია, რომელსაც ხშირად ადამიანები ქრონიკულ ტკივილამდე მიჰყავთ. ემოციების ნუ შეგეშინდებათ, დაისვენეთ და მიეცით საკუთარ თავს ყველაფერი სრულად შეიგრძნოთ და მიიღოთ. აღშფოთება, მწუხარება, ტკივილი ან სურვილი ნორმალურია. მხოლოდ ამ გრძნობით თქვენ უნდა ისწავლოთ ცხოვრება დისკომფორტის გარეშე. ამისათვის შეძელით ემოციების გადატანა.


ნუ შეაფასებ საკუთარ ემოციებს


ცუდი ემოციები არ არსებობს. ეს არის კონკრეტული სახის ადაპტაცია, რომელიც გვიჩვენებს, თუ როგორ გაართვათ თავი რთულ ვითარებას თქვენი ცხოვრების დასაწყისში. ემოცია არ არის რაციონალური პასუხი რთულ ვითარებაში, მაგრამ ეს გვიჩვენებს, რომ ასეთი გარემოებები გახსოვდეთ და სენსორული რეაქცია გქონდეთ მათზე. მოგონებები და ემოციების რეპროდუქცია გვაიძულებს გარე სამყაროსთვის უფრო გახსნილები ვიყოთ, იმიტომ, რომ ახლა თქვენ იცით, თუ რა იწვევს ამა თუ იმ რეაქციას, და არ ეცდებით ამის შეფასებას.


იპოვეთ გზა ემოციების დასამშვიდებლად, არ დანებდეთ


სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, გრძნობები უნდა განიცადოთ, მაგრამ არ უნდა გააქტიურთ და არ დანებდეთ. თუ ტკივილს განიცდით ან გაბრაზებული ხართ, ნუ დაკარგავთ დროს ფსიქიკური მოდელირებაზე. გადაიტანეთ ტკივილი, ამ ტალღის გრძნობების ჩაცხრომას დაელოდეთ და შემდეგ განთავისუფლდით.

ნუ ეცდებით საკუთარი თავის იდენტიფიცირებას ამ გრძნობით და ნუ იქნებით ამ მდგომარეობაში. უარყოფითი ემოციებიც კი მნიშვნელოვანია: მათ ბუნებრივი რეაქცია მოაქვს სიტუაციისადმი ადაპტაციისთვის. ამას მოჰყვება თანაგრძნობის განცდა. ეს იმას ნიშნავს, რომ არსებობს მნიშვნელოვანი ცვლილება თვითმმართველობის აღქმა, რომელის მიღწევაც ზოგადად, საკმაოდ რთულია.


ღიმილი – ესაა საუკეთესო საშუალება ემოციების სამართავად. გაიღიმე და იგრძნობ, რომ შიგნით სითბო ჩაგეღვრება. ამ ფორმით სხვებზეც საოცარ გავლენას მოახდენ.


მწუხარებას ტირილიც გვიმსუბუქებს. ეს ერთგვარი ემოციური განმუხტვაა. უსიამოვნებები უნდა დავივიწყოთ და არ უნდა გავიხსენოთ.


სიცილიც ერთგვარი თერაპიაა, დაძაბულობას ხსნის. ამ დროს ფილტვები ბოლომდე ივსება ჰაერით, სისხლი ჟანგბადით მარაგდება, გამოიყოფა ენდოფინები – სტრესის საწინააღმდეგო ჰორმონი.


უნდა ვისწავლოთ, რომ ჩვენ ირგვლივ კარგი დავინახოთ. ნუ გავამახვილებთ ყურადღებას ცუდზე.

ასევე, მნიშვნელოვანია მუსიკა. საინტერესო ფაქტია, რომ მწუხარებისას მხიარული მუსიკა უარყოფითად მოქმედებს, წყნარი, ოდნავ სევდიანი კი დამამშვიდებელია.


გახსოვდეთ: თქვენ შეგიძლიათ იცხოვროთ ემოციებით და საკმარისად რაციონალურები დარჩეთ, იმისათვის რომ ანალიზის ან გადაწყვეტილებების მივიება შეძლოთ. იმისათვის, რომ მართოთ გრძნობით, აუცილებლად უნდა გაუგოთ მას. ამ გზით თქვენი ემოციების მართვის და რეგულირების შესაძლებლობას მიიღებთ. ეს აუცილებელია, თუ გსურთ ოდესმე ნამდვილი ჯანსაღი ურთიერთობა დაამყაროთ და გააუმჯობესოთ თქვენი ცხოვრება.



0
168
5-ს მოსწონს
ავტორი:Maia kordzadze
Maia kordzadze
168
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0