იმისთვის რომ ზღაპარში მოხვდეთ, რომელშიც მოქმედება სხვა პლანეტაზე ხდება, კოსმოსში გაფრენა აუცილებელი არ არის. სრულიად საკმარისი იქნება, სოკოტრას საოცარ სამყაროში მოგზაურობა. სოკოტრას არქიპელაგი, რომელიც ინდოეთის ოკეანეში მდებარეობს და იემენის რესპუბლიკაში შედის, ყველაზე გამორჩეული ადგილია დედამიწაზე.

რთული დასაჯერებელია, რომ ჩვენს პლანეტაზე, ჯერ კიდევა არის შემორჩენილი ასეთი კუთხეები, – ადგილები, სადაც ფლორის და ფაუნის უდიდესი ნაწილი რელიქტურია და მათი უცნაური ფორმები დაფიქრებას და იმის დაჯერებას გვაიძულებს, რომ საქმე არამიწიერ სიცოცხლის ფორმებთან გვაქვს.

ეს არქიპელაგი ყველაზე უცნაური ადგილია დედამიწაზე, რომელზეც წარმოდგენა, დედამიწის «ნორმალური» ლანდშაფტის შესახებ, წამიერად ქრება.

საქმე იმაშია, რომ უკანასკნელი 6 — 7 მლნ. წლის მანძილზე, არქიპელაგი იზოლირებული იყო აფრიკის მატერიკაიგან. რაც არ შეიძლება არ ასახულიყო მისი ფლორის და ფაუნის განვითარებაზე. იმის აღნიშვნაც კი საკმარისია, რომ ხმელეთის მოლისკები მთლიანად, მცენარეების მესამედი და ქვეწარმავლების 90% — ენდემურია, ანუ მხოლოდ ამ კუნძულებზე გვხვდება და სხვაგან არსად.

არქიპელაგი სოკოტრა 380 კმ-ით არის დაშორებული იემენის რესპუბლიკის კონტინენტური ნაწილისგან. ის 3 დასახლებული (სოკოტრა, სამხა და აბდ-ელ-კური) და რამდენიმე დაუსახლებელი კუნძულისგან შედგება, საერთო ფართით – 3796 კმ². ყველაზე დიდი, კუნძულებს შორის, სოკოტრა არის (3625 კმ²).

აბორიგენები საკუთარ კუნძულს საკატრას ეძახიან, ხოლო სახელის წარმოქმნის საიდუმლო ჯერ არ ამოუხსნიათ. თუმცა, არსებობს ვერსია, რომ სახელი, თავისი ფესვებით, ძველ სანსკრიტულ გამონათქვამამდე – «მადლის სავანემდე» მიდის.

უნიკალური ბუნების წყალობით, არქიპელაგი მხოლოდ მეცნიერებს კი არა, აქტიური დასვენების და ეკო–ტურიზმის მომყვარულებსაც იზიდავს.

სოკოტრას სურათების პირველად ნახვისას, ადამიანს შეიძლება შეგრძნება გაუჩნდეს, რომ საქმე კომპიუტერულ გრაფიკასთან აქვს. რა თქმა უნდა, ძნელი დასაჯერებელია, რომ სადმე, დედამიწაზე, შეიძლება ასეთი ფორმის მცენარეები არსებობდეს.

უცნაური მცენარეებს შორის, აღსანიშნავია «დრაკონის ხე» (Dracaena cinnabari), რომელსაც ადგილობრივები «დრაკონის სისხლს» ეძახიან, რადგან მისი ქერქის დასერვის შემთხვევაში, ხიდან წითელი ფერის ფისი იწყებს დენას, რომელსაც მედიცინაში და ქიმიურ მრეწველობაში იყენებენ.

ადრე ითვლებოდა, რომ ხის სიცოცხლის ხანგრძლივობა 5-6 ათასი წელი იყო, თუმცა დღეს ფიქრობენ, რომ ეს შეფასება მეტისმეტად გადაჭარბებულია. რაც შეეხება სხვა მონაცემებს, – დრაკონის ხე ძალიან ნელა იზრდება. ზრდასრული ხე თითქმის 20 მ-ს აღწევს, ხოლო, ღეროს დიამიტრი – 4-5 მ-ია.

არქიპელაგების კუნძულებზე კლიმატი საკმაოდ მკაცრია; თუმცა, მშრალი და ცხელი ჰაერი ულამაზეს მცენარეებთან ერთად, ნამდვილად რომ დაუვიწყარ პეიზაჟებს ქმნის.

სოკოტრაზე სეირნობისას, ბუნებრივ გარემოში, ჩვენთან კულტივირებული, «უდაბნოს ვარდის» (ადენიუმი (Adenium)) ნახვაც შეიძლება. სახელის მიუხედავად, მცენარე ნაკლებად ჰგავს ვარდის ბუჩქს. ის უფრო სპილოს აყვავებული ფეხივით გამოიყურება!

ამ მცენარის სიმაღლე და ღეროს დიამეტრი თითქმის თანაბარია და გაბერილ ღეროებში ტენის რეზერვუარები აქვს მოთავსებული.

ყვავილობის დროს, მისი მსხვილი და მოკლე ტოტები ვარდისფერი ყვავილებით იფარება და სწორედ ამიტომ დაარქვეს მას «უდაბნოს ვარდი». რაც შეეხება მასში მოთავსებულ სითხეს, – მომწამლავია და მასთან კონტაქტი მხოლოდ რეზინის ხელთათმანებით შეიძლება.

კუნძულზე ბევრი უცნაურ და შეიძლება ითქვას, კურიოზული გარეგნობის მცენარე ხარობს, რომელთა ნაცრისფერი, სპილოს გასიებული ფეხის მაგვარი, ღეროები რძისებური სითხით არის სავსე. ხილო, ხის ზედა ნაწილი მეჩხრად შეფოთლილი ტოტებით სრულდება. მათ შორის არის კიტრის ხე.

მიუხედავად იმისა, რომ გარეგნობით ბოსტნეულს არა ჰგავს, ბოტანიკოსები მას გოგრისებურთა ოჯახს აკუთვნებენ. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ის ამ ოჯახის ერთადერთი ხე-მცენარეა. რაც შეეხება ნაყოფს, – მართლაც ჰგავს ჩვენთვის კარგად ცნობილ ბოსტნეულს, მაგრამ ეკლებიც გააჩნია.

არქიპელაგის ტერიტორიაზე 200-მდე სახეობის ფრინველი ბინადრობს, მათგან 6, სხვაგან არსად გვხვდება.

არქიპელაგის სანაპირო წყლებში 253 სახეობის მარჯანი, 300 მეტი სახეობის კიბორჩხალა და 700-მდე სახეობის თევზია. წყლის ყველაზე დიდი ზომის მობინადრეები ვეშაპები, გრძელდინგა დელფინები, სკაროსები და ვეშაპისებური ზვიგენები არიან.

კინძულებზე ბინადრობენ ქვეწარმავლები (გეკონები და უშხამო გველების ზოგიერთი სახეობა) და ძუძუმწოვრები. თხები, ცხვრები, აქლემები და ძროხები ადამიანების მიერ არის შეყვანილი, ადგილობრივი ცხოველებიდან, ბინადრობენ მღრღნელები და ღამურები.

სოკოტრაზე უამრავი კარსტული მღვიმეა, ულამაზესი სტალაგმიტებით და სტალაქტიდებით, რომელიც ათობით კილომეტრზეა გადაჭიმული.

არქიპელაგზე 40 000-მდე ადამიანი ცხოვრობს. მაგრამ, მიუხედავად ამისა, კუნძულებზე, პრაქტიკულად, პირველყოფილი ბუმნება არის შენარჩუნებული. ჩვენთვის ნამდვილად წარმოუდგენელია, მაგრამ ბევრი ადგილობრივი დღემდე ელექტროენერგიის და წყალგაყვანილობის გარეშე ცხოვრობს.

უძველესი დროიდან, მოსახლეობის ერთი ნაწილი მეთევზეობით და მარგალიტის რეწვით არის დაკავებულნი. სოკოტრელები — საუკეთესო ფრიდაივერები არიან და როგორც ჩანს, ადგილობრივები შრომას და დასვენებას ერთმანეთს კარგად უთავსებენ.

არქიპელაგი იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლების სიაშია შეტანილი. ამიტომ, ნებისმიერი ნაგებობის მშენებლობა ყოველთვის წინასწარ განიხილება.

არანაკლებ უნიკალურია ადგილობრივი მოსახლეობა. ისინი შერეული ქორწინებით, ბერძნების, პორტუგალიელების, არაბების, ეთიოპიელების და ათობით სხვა ეროვნების შთამომავლები არიან, რომლებიც კუნძულებზე დროის სხვადასხვა მონაკვეტში ჩადიოდნენ. ითვლება, რომ პირველები, ვინც იქ დასახლდნენ, სამხრეთ არაბეთიდან ჩასული ტომები იყვნენ, რომლებიც კუნძულებზე, ჩვენს ერამდე, I ათასწლეულში გამოჩნდა.

სოკოტრელები ძველ სემიტურ ენაზე საუბრობენ, რომელიც კლასიკური არაბულისგან განსხვავდება და კვლევისთვის არანაკლებ საინტერესოა, ვიდრე აკადური ენა. მათ ლექსიკონში არ არსებიბს «უსაფრთხოების» და «კონფორტის» შესატყვისი სიტყვები, რომლებიც ჩვენთვის უმთავრესია. ასწლეულების მანძილზე, დანარჩენი სამყაროსგან იზოლირებულმა ცხოვრებამ, ადგილობრივებში საკუთარი მიწის, ზღვის და ბუნებისადმი განსაკუთრებული პატივისცემის გრძნობა ჩამოუყალიბა, რაც მათი გადარჩენისთვის იყო აუცილებელი.

აღმოჩნდა, რომ არქიპელაგის მკვიდრმა მოსახლეობამ, რომელიც მუსონური წვიმების გამო, ხშირად, რთულ მდგომარეობაში იმყოფება (დასვენებისთვის საუკეთესო დრო დეკემბრიდან – მაისამდე პერიოდია), დიდი ხნის წინ გააცნობიერა, რომ მათი კეთილდღეობა მთლიანად ბუნების დაცვაზეა დამოკიდებული. ამიტომ, კუნძულებზე ხის მოჭრა ყოველთვის აკრძალული იყო. ხოლო, საძოვრებად მიწას მონაცვლეობით იყენებენ, რომ მისი გამოფიტვა არ მოხდეს.

საუკუნეების მანძილზე, დადგენილ წესებზე, თუ აკრძალვებზე კონტროლს, ტომის უხუცესები ახორციელებდნენ.

დასახლებულ კუნძულებს შორის, სოკოტრა სამართლიანად ითვლება არიდული კლიმატის ყველაზე ხელუხლებებლ ადგილად... და ეს კიდევ ერთი გამოცანაა, რომელზე პასუხს, ეთნოგრაფებთან ერთად, ბიოლოგებიც ეძებენ.

... საკმაოდ დიდი ხნის მანძილზე, არქიპელაგი მეკობრეების თავშესაფარი იყო და მათი გაგება ნამდვილად შეიძლებ – უკეთესი ადგილის მოძებნა დასვენების და დანარჩენი სამყაროსგან იზოლირებისთვის, ნამდვილად რომ შეუძლებელია.