საბუნებისმეტყველო გველები: სერპენტოლოგია; ოპიოფილია 2015, 27 აპრილი, 15:42 ცნობილია გველების 3000-მდე სახეობა, რომლებიც გაერთიანებულნი არიან 18 ოჯახში. აქედან მხოლოდ 2 ოჯახი არის სადაც აბსოლიტურად ყველა სახეობა შხამიანია. ესენია: ასპიტისებრნი (Elapidae) გველგესლასებრნი (Viperidae). ცხოვრობენ 25-30 °C ტემპერატურაზე. ზომას რაც შეეხება, ყველაზე პატარები არიან 15 სანტიმეტრამე, ხოლო ყველაზე დიდები 10 მეტრამდე აღწევენ. როგორც ზემოთ ავღნიშნე გველების 3000-მდე სახეობა გაერთიანებულია 18 ოჯახში. ხოლო ეს 18 ოჯახი იყოფა 2 რიგად: 1. ალეთინოფიდები (Alethinophidia) რომელშიც შედის ყველა სახეობის გველი გარდა ბრმა და ძაფისებრი გველებისა. 15 ოჯახი და 316 გვარი . 2. სქოლექოფიდები (Scolecophidia) ბრმა და ძაფისებრი გველები. 10-დან 100 სმ-მდე სიგრძის. 3 ოჯახი და 12 გვარი. ალეთინოფიდები (Alethinophidia) 1. Acrochordidae - წყლის, ხორთუმისებრი გველები (1 გვარი ; 3 სახეობა) 2. Aniliidae - მარჯნისებრი მხვიარა (1 გვარი; 1 სახეობა; 2 ქვესახეობა) 3. Anomochilidae - ანომოჩილნი (1 გვარი; 3 სახეობა) 4. Atractaspididae - შპილკისებრნი (13 გვარი; 68 სახეობა) 5. Boidae - მახრჩობელასებრნი (4 ქვეოჯახი; 11 გვარი; 50 სახეობა) 6. Bolyeriidae - ბოლიერნი - (2 გვარი; 2 სახეობა) 7. Colubridae - ანკარასებრნი - (12 ქვეოჯახი; 304 გვარი; 1938 სახეობა და უამრავი ქვესახეობა) 8. Cylindrophiidae - ცილინდრისებრნი - (1 გვარი; 8 სახეობა) 9. Elapidae - ასპიტისებრნი - (3 ქვეოჯახი; 61 გვარი; 325 სახეობა; 114 ქვესახეობა) 10. Loxocemidae - ორფეროვანი გველები - (1 გვარი; 1 სახეობა) 11. Pythonidae - პითონები - (8 გვარი; 26 სახეობა) 12. Tropidophiidae - ჯუჯა ანუ მიწის მახრჩობელები - (4 გვარი; 22 სახეობა) 13. Uropeltidae - ფარკუდა გველები - (8 გვარი; 50 სახეობა) 14. Viperidae - გველგესლასებრნი - (4 ქვეოჯახი; 32 გვარი; 224 სახეობა) 15. Xenopeltidae - სხივოსანი გველები - (1 გვარი; 2 სახეობა) სქოლექოფიდები (Scolecophidia) 1. Anomalepidae - ამერიკული ჭიისმაგვარი - (3 გვარი; 15 სახეობა) 2. Leptotyphlopidae - ვიწროპირიანი გველები - (2 გავრი; 87 სახეობა) 3. Typhlopidae - გველბრუცასებრნი - (6 გვარი; 203 სახეობა) ალეთინოფიდები (Alethinophidia)-ის 15 ოჯახი: 1. Acrochordidae - წყლის გველები, ხორთუმისებრი გველები... (1 გვარი ; 3 სახეობა) 2. Aniliidae - მარჯნისებრი მხვიარა - (1 გვარი; 1 სახეობა; 2 ქვესახეობა) 3. Anomochilidae - ანომოჩილინი - (1 გვარი; 3 სახეობა) 4. Atractaspididae - შპილკისებრნი - (13 გვარი; 68 სახეობა) 5. Boidae - მახრჩობელასებრნი - (4 ქვეოჯახი; 11 გვარი; 50 სახეობა) 6. Bolyeriidae - ბოლიერინი - (2 გვარი; 2 სახეობა) 7. Colubridae - ანკარასებრნი - (12 ქვეოჯახი; 304 გვარი; 1938 სახეობა და უამრავი ქვესახეობა) 8. Cylindrophiidae - ცილინდრისებრნი - (1 გვარი; 8 სახეობა) 9. Elapidae - ასპიტისებრნი - (3ქვეოჯახი; 61 გვარი; 325 სახეობა; 114 ქვესახეობა) 10. Loxocemidae - ორფეროვანი გველები - (1გვარი; 1 სახეობა) 11. Pythonidae - პითონები - (8 გვარი; 26 სახეობა) 12. Tropidophiidae - ჯუჯა ანუ მიწის მახრჩობელები - (4 გვარი; 22 სახეობა) 13. Uropeltidae - ფარკუდა გველები - (8 გვარი; 50 სახეობა) 14. Viperidae - გველგესლასებრნი - (4 ქვეოჯახი; 32 გვარი; 224 სახეობა) 15. Xenopeltidae - სხივოსანი გველები - (1 გვარი; 2 სახეობა) სქოლექოფიდები (Scolecophidia)-ის 3 ოჯახი 1. Anomalepidae - ამერიკული ჭიისმაგვარი - (4 გვარი; 15 სახეობა) 2. Leptotyphlopidae - ვიწროპირიანი გველები - (2 გავრი; 87 სახეობა) 3. Typhlopidae - გველბრუცასებრნი - (6 გვარი; 203 სახეობა) დედამიწაზე არსებული 3000-მდე სახეობის გველებიდან შხამიანი გველების რიცხვი 700-მდეა. ყველაზე ძლიერი შხამი ზღვის გველებს აქვთ. შხამიან გველებს შორის ყველაზე დიდია სამეფო კობრა (Ophiophagus hannah) 5.5 მ-მდე. სიკვდილიანობის მიხედვით პირველ ადგილზეა ქვიშის ელფი (Echis carinatus). იგი გველგესლასებრნი ოჯახიდანაა. თუმცა ის ყველაზე შხამიანი არაა. ხმელეთზე ყველაზე შხამიან გველად ითვლება ხმელეთის ტაიპანი (Oxyuranus microlepidotus). იგი ასპიტისებრნი ოჯახიდანაა. მისი შხამი ძირითადად შეიცავს ნეიროტოქსინებს. ერთი ნაკბენს შეუზლია მოკლას 100 ადამიანი და 250 000 თაგვი. შხამის მოქმედება არის საკმაოდ სწრაფი 45 წუთი. დედამიწაზე ყველაზე შხამიან გველად ითვლება ბელჩერის ზღვის გველი (Hydrophis belcheri). იგი ასპიტისებრნი ოჯახიდანაა და მიეკუთვნება ქვეიჯახს ზღვის გველები (Hydrophiidae). მისი შხამი 100 ჯერ უფრო ძლიერია ვიდრე ნებისმიერი სხვა გველის დედამიწაზე. რამდენიმე გრამს შეიძლია მოკლას ათასობით ადამიანი 15 წუთში. ყველაზე პატარა გველია Barbados Threadsnake. 10 სანტიმეტრი. ყველაზე გრძელი გველია ბადისებრი პითონი (Python reticulatus). 10.7 მეტრი იგი პითონების ოჯახიდანაა. ყველაზე მძიმე გველია მწვანე ანაკონდა (Eunectes murinus), მახრჩობელასებრნი ოჯახიდან. 230 კგ. 625 13-ს მოსწონს
|