ფილმი "ნათლია" კინოს სამყაროში "მონა ლიზას" ჰგავს. ყველას არ უნახავს იგი საკუთარი თვალით, მაგრამ მათ რა თქმა უნდა სმენიათ მის შესახებ და ნამდვილად აღფრთოვანებული არიან მისით. რეჟისორმა ფრენსის კოპოლამ და მაფიოზის შესახებ რომანის ავტორმა მარიო პიუზომ ერთ დროს შექმნეს ნამდვილი შედევრი, რომელიც წლების შემდეგაც კი კვლავ ახსოვთ და მაგალითად მოიხსენიება, სხვა ფილმებთან შედარებით. თუმცა, ფილმი შეიძლება არ ვერც გადაეღოთ! კორლეონეს ოჯახზე ფილმის გადაღებას მრავალი ფაქტორი აფერხებდა, მათ შორის კინოსტუდიების სრული ურწმუნოება ფილმის წარმატებაში და ნამდვილ მაფიასთან დაპირისპირება.
ავტორი მაფიაში ვერ ერკვეოდა
„ნათლია“ მარიო პიუზოს პირველი რომანია, რომელიც ეძღვნება იტალიურ მაფიას და ზოგადად განგსტერებს. მანამდე წერდა მხოლოდ იმაზე, რაც პირადად იცოდა და ენახა: ომზე, მიგრანტების ცხოვრებაზე, აზარტულ თამაშებზე. პიუზო რომანის დაწერის დროს მაფიოზს არ შეხვედრია, ამიტომ წიგნი, რომელიც ფილმის ადაპტაციის საფუძველს წარმოადგენდა, ავტორის საკუთარი იდეების საფუძველზე დაიწერა.
პიუზო ცდილობდა მეტი გაეგო მაფიის შესახებ ყველა არსებული წყაროდან. როგორც აზარტულ თამაშებზე დამოკიდებული, ის ხშირად დადიოდა კაზინოებში და ეკითხებოდა კრუპიერებს ყველაფერს განგსტერული კლანების წარმომადგენლების შესახებ. “და მე უბრალოდ რაღაცები მოვიფიქრე განგსტერების შესახებ საკუთარი იდეების საფუძველზე. მაგალითად, სცენაში, სადაც კლემენცა მაიკლს ასწავლის ხორცის საწებლის მომზადებას, თავდაპირველი სტრიქონი იყო "ჩვენ უნდა მოვბრაწოთ ნიორი", მაგრამ პიუზომ მოგვიანებით გადაკვეთა და დაწერა: "ნიორი უნდა შევწვათ". მან იგრძნო, რომ „მობრაწვა“ შეუსაბამო სიტყვა იყო განგსტერული ლექსიკონისთვის.
წარმატების ეჭვები
პიუზომ თავისი რომანის ფილმის უფლებები Paramount-ს მიჰყიდა. წიგნმა წარმატებას მიაღწია მკითხველებში, მაგრამ სტუდიაში ეჭვობდნენ, რომ ფილმი იგივე სენსაციას ვე გამოიწვევდა. დეკორაციისა და კოსტიუმების დაზოგვის მიზნით გადაწყვიტეს "ნათლიას" მოქმედება 40-იანი წლებიდან 70-იან წლებში გადაეტანათ. გადაღებისთვის მხოლოდ 2, 5 მილიონი დოლარი გამოიყო, რათა შესაძლო წარუმატებლობის შემდეგ ძალიან ბევრი არ "დაკარგვოდათ".
თუმცა, წიგნის პოპულარობა აგრძელებდა ყველა რეკორდის მოხსნას. როდესაც ორ წელიწადში გაყიდვებმა 9 მილიონ ეგზემპლარს გადააჭარბა, პარამაუნტი დათანხმდა ფილმის ბიუჯეტის 6 მილიონ დოლარამდე გაზრდას და მოქმედების შენარჩუნებას 40-იან წლებში. მაგრამ ახალი პრობლემა გაჩნდა...
არცერთ რეჟისორს არ სურდა ფილმზე მუშაობა
აბსოლუტურად ყველა ცნობილმა რეჟისორმა, ვისაც კინოკომპანია Paramount-მა შესთავაზა თანამშრომლობა, უარი თქვა ფილმზე მუშაობაზე, ბიუჯეტის გაზრდის შემდეგაც კი. მიზეზი დანაშაულის რომანტიზებისადმი უხალისობაა. უორენ ბიტმაც კი, რომელმაც მანამდე ითამაშა ბონი და კლაიდში, თქვა: "სულ ერთია, ოღონდ მორიგი განგსტერული ფილმი არა!"
შედეგად, კომპანიას მოუწია მიემართა მაშინდელ ნაკლებად ცნობილ ფრენსის კოპოლასთვის. მაგრამ მანაც კი უარი თქვა! რეჟისორს არ მოეწონა სისასტიკისა და სექსის სცენების დიდი რაოდენობა. თუმცა, მისმა ახლო მეგობარმა, ჯორჯ ლუკასმა, გარკვეულწილად დაარწმუნა კოპოლა. „როგორ შეგიძლიათ უარი თქვათ ფულის შეთავაზებაზე, როდესაც მთლიანად ვალებში ხართ და ასევე გჭირდებათ თქვენი ცოლისა და სამი შვილის კვება? ყველა დადებითი და უარყოფითი მხარეების აწონვის შემდეგ, კოპოლა მაინც დათანხმდა ფილმზე მუშაობას. “ მოგვიანებით კი, როცა წიგნი ყურადღებით წავიკითხე, მივხვდი, რომ საუბარი იყო არა ბანდიტებზე, არამედ, პირველ რიგში, ოჯახზე."- აღიარა მან.
სირთულეები მსახიობების არჩევისას
რეჟისორი იპოვეს. ყველაზე რთული კი მსახიობის არჩევა გახდა. პროდიუსერებს მთავარ როლებში უკვე ცნობილი მსახიობების ხილვა სურდათ. მაგალითად, მათ შესთავაზეს ჯეიმს კანის დანიშვნა სანი კორლეონეს როლზე, მაგრამ რეჟისორმა მის ადგილას კარმინ კარიდი დაინახა. ზოგადად, ალ პაჩინო მათ სრულ უღიმღამო ადამიანად ეჩვენებოდათ, რომელიც არ მოქმედებს, მაგრამ რაღაცას ჩურჩულებს! და მხოლოდ მას შემდეგ, რაც მათ გადაიღეს სოლოცოს მკვლელობის სცენა კლუბში, პროდიუსერებმა და რეჟისორმა დაიჯერეს მისი ნიჭის.
შემდეგ იყო პრობლემა ვიტო კორლეონეს როლზე შემსრულებლის არჩევასთან დაკავშირებით. მარიო პიუზო ამ პერსონაჟზე მუშაობისას წარმოიდგენდა მარლონ ბრანდოს და სხვა არავის. კოპოლა დაეთანხმა მას. მაგრამ პროდიუსერებმა მთლიანად უარი თქვეს მის ფილმში გადაყვანაზე - ბრანდო განთქმული იყო თავისი კაპრიზული პერსონით და მოითხოვდა მაღალ ჰონორარს. აქ კვლავ იმუშავა პრინციპმა „არა სიტყვებით, არამედ მოქმედებით“. კოპოლა და მისი ოპერატორი ბრანდოს სახლში წავიდნენ და იქვე ჩაატარეს ეკრანის ტესტი. შემდეგ კი მსახიობმა დაამტკიცა, რომ ტყუილად არ იღებს თავისი სამუშაოსთვის მაღალ ხელფასს.
“ჩვენს თვალწინ, ის საშინაო ტანსაცმლით გამოწყობილი უბრალო კაციდან მკაცრ განგსტერად გადაიქცა: მაისურის საყელო ასწია, გრძელი თმა ერთად შეაგროვა, რამდენიმე ხელსახოცი გადაახვიადა ლოყების უკან ჩაილაგა. შემდეგ კი მშვიდი და უხეში ხმით დაიწყო თავისი სტრიქონის წარმოთქმა. შემდეგ ბრანდომ განმარტა, რომ რეალური ძალაუფლების მქონე ადამიანს არ სჭირდება ხმის აწევა, იმისათვის რომ მოუსმინონ.
დაპირისპირება მაფიასთან
როდესაც პროდიუსერებსა და რეჟისორებს შორის კონფლიქტი საბოლოოდ ჩაცხრა, წარმოიშვა ახალი "ომი" - ამჯერად ნამდვილ მაფიასთან. 70-იანი წლების დასაწყისში ნიუ-იორკის მაფიის ხუთი ოჯახიდან ერთ-ერთის ბოსმა ჯოზეფ კოლომბომ მოაწყო იტალიელ ამერიკელთა სამოქალაქო უფლებების ლიგა. ლიგის წევრებს არ მოეწონათ პიუზოს წიგნი და ის, თუ როგორ ავრცელებდა იტალიელ ამერიკელების სტერეოტიპს მაფიოზთან ასოცირების შესახებ. ბუნებრივია, როცა ფილმის გამოსვლის შესახებ შეიტყვეს, არ გაუხარდათ.
მათ ეს ნათლად უთხრეს რობერტ ევანსს, რომელიც პარამაუნტში კინოს წარმოებას ხელმძღვანელობდა. ერთ დღეს დარეკეს სასტუმროს ნომერში, სადაც ის მეუღლესთან და ახალშობილ შვილთან ერთად იმყოფებოდა და უთხრეს: „აი რჩევა: არ გადაიღო ფილმი. არ მინდა სახე დაგილეწო და შენს პატარას ზიანი მივაყენო“. ასეთ ვითარებაში მხოლოდ ერთი რამ რჩებოდა – შემცირებულიყო წარმოება, რათა პრობლემები არ შეგვექმნა. მაგრამ ევანსი სხვაგვარად მოიქცა. ის პირადად დაუკავშირდა ბოსს ჯო კოლომბოს და მიიწვია სცენარის წასაკითხად. მან განმარტა, რომ ფილმი არ არის მხოლოდ ცუდ იტალიელ ამერიკელებზე - მას ასევე ჰყავს კორუმპირებული ირლანდიელი პოლიციელი და არაკეთილსინდისიერი ებრაელი პროდიუსერი. შემდეგ კოლომბომ გადაღებაზე ნებართვა მისცა, მაგრამ ერთი პირობით - ფილმში სიტყვა „მაფია“ არ უნდა ყოფილიყო გამოყენებული.
მას შემდეგ რაც პარამაუნტსა და ჯოზეფ კოლომბოს შორის შეთანხმება მიღწეული იქნა, მაფიამ ფილმის გადაღებაში დახმარებაც კი დაიწყო. გადასაღებ მოედანზე კრიმინალური დაჯგუფების მრავალი წევრი იმყოფებოდა, რომლებიც რჩევებს აძლევდნენ მსახიობებს და აკონტროლებდნენ პროცესს. ფილმის გადაღებების ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი მონაწილე იყო სიცილიური წარმოშობის ამერიკელი მაფიოზი, ბუფალინოს კლანის ხელმძღვანელი რასელ ბუფალინო (ითამაშა ჯო პეშიმ ფილმში "ირლანდიელი"). ნათლიას ოფიციალურ პრემიერამდე კოპოლამ მაფიისთვის პირადი ჩვენება გამართა. ისინი აღფრთოვანებულები იყვნენ სურათით.
