თავისი ბატონობის მწვერვალზე რომის იმპერიას ჰქონდა გზების ქსელი, რომელიც გადაჭიმული იყო გიბრალტარის კონცხიდან მესოპოტამიის ჭაობებამდე. ადრეულ შუა საუკუნეებში ამბობდნენ, რომ „ყველა გზა რომში მიდის“, მაგრამ ეს მართლაც ასე იყო?

მართალია, რომ „ყველა გზა რომში მიდის“? იმისდა მიუხედავად, რომ რომაელები განთქმულნი იყვნენ თავიანთი გზებით, ადამიანების უმეტესობა იმპერიის დედაქალაქში სულ სხვა გზით მივიდა.

2015 წელს, Moovel Urban Design Lab-ის სამმა მკვლევარმა, ახლა უკვე დაშლილმა მეცნიერთა ჯგუფმა, მოხაზა ევროპის გზები ერთი ბადით თითქმის 500, 000 წერტილით. ამ პუნქტებს არავითარი კავშირი არ ჰქონდა ძველ და თანამედროვე ქალაქებთან, არამედ იყო უბრალოდ შემთხვევითი პუნქტები, საიდანაც შეიძლება დაიწყო მოგზაურობა ძველი რომის იმპერიის დედაქალაქში.

შემდეგ კვლევის ავტორებმა შექმნეს ალგორითმი რომში საუკეთესო მარშრუტის გამოსათვლელად თითოეული ამ საწყისი წერტილიდან მიმდინარე მარშრუტების გამოყენებით. რაც უფრო ხშირად იყენებდნენ გზის მონაკვეთს სხვადასხვა წერტილში, მით უფრო თამამად იყო დახატული იგი რუკაზე. აღმოჩენებმა გამოავლინა გზების მომხიბლავი ქსელი, რომელიც მიდიოდა რომში და აკავშირებდა სხვა დიდ ქალაქებს, როგორიცაა ლონდონი, კონსტანტინოპოლი (თანამედროვე სტამბული) და პარიზი, რომლებიც ასევე უძველესი იმპერიის ნაწილი იყვნენ.

ევროპის ინფრასტრუქტურის დიდი ნაწილი შეიქმნა იმისთვის, რომ დაეკავშირებინათ დიდი ქალაქები იტალიის დედაქალაქთან, რომელიც პოტენციურად იმპერიის მემკვიდრეობა იყო. ეს ფაქტი სხვა მკვლევარებმაც დაადასტურეს.

და ეს მიგვიყვანს აქტუალურ კითხვამდე: რა იყო რომაული ლოგიკა გზების მშენებლობაში? ყველა გზა რომში მიდის? რომაელებმა მთავარ გზებს სწორს აკეთებდნენ, როცა რელიეფი იძლეოდა ამის შესაძლებლობას და მნიშვნელოვან ქალაქებს აკავშირებდნენ სხვა აუცილებელ ცენტრებთან. ეს პირდაპირი მარშრუტები მხოლოდ მას შემდეგ იყო შესაძლებელი, რაც რომაელები სათანადო ანექსიას მოახდენდნენ და სამხედრო წინააღმდეგობას ჩაახშობდბებ, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ღია ცის ქვეშ მგზავრობა საკმარისად უსაფრთხო არ იქნებოდა.

რომაელები ტერიტორიებს თანდათან იპყრობდნენ და თავიდან ისინი არ იყო სრულიად უსაფრთხო: ისინი ნაკლებად პირდაპირ მარშრუტებს მიჰყვებოდნენ უღრან ტყეებსა თუ მთებში. მაგრამ როდესაც პროვინცია მშვიდობიანად იქცეოდა, პირდაპირი გზები ქმნიდა სასიცოცხლო კავშირებს ვაჭრობის დასაჩქარებლად და ჯარების სწრაფად გასაყვანად ფრონტის ხაზის სამხედროებისთვის.