კულტურა რა მდებარეობს ქააბას, მთავარი მუსულმანური სალოცავის შიგნით? 2023, 1 ნოემბერი, 15:25
ქააბას შენობა, სიტყვასიტყვით არაბულად "კუბი", იყო ადგილობრივი არაბული ყურაიშის ტომის რელიგიური ცენტრი ისლამის დაბადებამდე დიდი ხნით ადრე. წარმართულ ეპოქაში შენობის შიგნით იყო ღმერთის ჰუბალას ხის კერპი - ჭექა-ქუხილის, ცის მბრძანებელის.
გარეთ, საკურთხევლის ირგვლივ, სულ მცირე, კიდევ 300 კერპი იდგა სხვადასხვა არაბული ღმერთებისა და მფარველებისგან. 630 წელს ისლამის დამაარსებელმა წინასწარმეტყველმა მუჰამედმა და მისმა მომხრეებმა ქალაქი აიღეს. კერპები დაამხეს და გაანადგურეს. თუმცა, ქააბა თავის ადგილზე დარჩა და ახლა ითვლებოდა არა წარმართულ, არამედ მუსულმანურ ტაძრად.
თავად წინასწარმეტყველმა თავისი გადაწყვეტილება საკმაოდ მარტივად ახსნა: ქააბა დედამიწაზე აშენებული პირველი შენობაა. მას საფუძველი ჩაუყარეს ადამმა და მისმა ვაჟმა სეთმა. დიდი წარღვნის შემდეგ ქააბა წინასწარმეტყველმა იბრაჰიმმა (აბრაამმა) განაახლა. ითვლება, რომ არაბებმა არასწორად გაიგეს იბრაჰიმის და მის შემდეგ კიდევ რამდენიმე წინასწარმეტყველის: მათ ააგეს კერპები და დაიწყეს ნივთების თაყვანისცემა.
მუჰამედმა არმოფხვრა ეს გაუგებრობა. ტერიტორიის „გაწმენდის“ შემდეგ ქააბამ დაიბრუნა სიწმინდე. ახალი ორდენების დამყარების მომენტში წინასწარმეტყველი ხელჯოხით შეეხო შავ ქვას (მეცნიერთა აზრით, ეს არის კედელში ჩაშენებული მეტეორიტი) და შემდეგ აქლემით შემოირბინა საკურთხევლის გარშემო.
ამ ქმედებებს დღეს ყველა მორწმუნე იმეორებს, ჰაჯის (მომლოცველობა) მთავარ ცერემონიებად აღიარებენ ტავაფს (გვერდის ავლას) და შავი ქვის კოცნას.
რა არის ქააბას შიგნით? სინამდვილეში, ეს არის პატარა მეჩეთი მეჩეთის შიგნით. ტაძარს საკმაოდ მოკრძალებული ინტერიერი აქვს. შიგნით არის 3 მუქი ყავისფერი ხის სვეტი, რომლებიც იჭერენ სალოცავის ჭერს. სვეტების გასწვრივ გადაჭიმულია მოოქროვილი ზოლი, მასზე ჩამოკიდებულია შუა საუკუნეების ჭურჭელი საკმეველით. შენობაში ფანჯრები არ არის. ერთი ოთახი, რომელიც 180 მ²-ს აღწევს, ჭერზე მხოლოდ ორი ნათურით არის განათებული. ამრიგად, შიგნით ყოველთვის ბნელა.
კედლები და იატაკი მოპირკეთებულია თეთრი მარმარილოთი. ავეჯი შემოიფარგლება მხოლოდ მაგიდა-კარადით. ერთ-ერთი კუთხე დახურულია მყარი ტიხრით ოქროს კარით. დანაყოფის უკან იმალება ციცაბო კიბე, რომელიც სახურავზე მიდის.
გადასასვლელი განკუთვნილია ქააბას მსახურებისთვის, რომლებიც ყოველწლიურად ცვლიან გარე შავ საფარს (კისვაჰ) და წელიწადში ორჯერ ახორციელებენ შენობის ზოგად წმენდას. სტრუქტურის გასაღებები და მისი შენარჩუნების ყველა პრობლემა ეკისრება ბანუ შაიბას ოჯახის წარმომადგენლებს. თავად წინასწარმეტყველმა ეს საპატიო მოვალეობა ოჯახის წინაპარს ჯერ კიდევ VII საუკუნეში დააკისრა.
სხვათა შორის, თავად ქააბა რამდენჯერმე საფუძვლიანად გადაკეთდა. ლეგენდის მიხედვით აქ ორიგინალი მხოლოდ სვეტებია შემორჩენილი. ხის ასაკი კი 1000 წელზე მეტისაა.
ისლამური კანონის თანახმად, ალ-ჰარამის მეჩეთში, სადაც ქააბა მდებარეობს, მხოლოდ მუსლიმებს შეუძლიათ შესვლა. თითქმის არავის უშვებენ პირდაპირ ქააბაში. რამდენიმე არაბმა შეიხმა, მთავარმა რელიგიურმა მოღვაწემ და სანდო მუსლიმთა მუშაკმა განიცადა აქ სტუმრობის ბედნიერება. 339 1-ს მოსწონს
|