ბუნება იღლება დაუსრულებელი ომებით და ადამიანური კონფლიქტებით და ერევა სისხლისღვრის დასრულების მიზნით. ისტორიის განმავლობაში, ჯარები და ფლოტები ერთმანეთს ხვდებოდნენ, მაგრამ საბოლოოდ მათ ქარიშხლებთან ბრძოლა მოუწიათ.


ბუნებას შეუძლია დაარბიოს მოწინააღმდეგე მხარეები, აიძულოს ერთ-ერთი ან ორივე მხარე უკან დაიხიოს, ან თუნდაც მთლიანად მოუტანოს გამანადგურებელი დამარცხება ხალხს.

1. ტაიფუნებმა ჩაშალა იაპონიაში შეჭრის მონღოლთა მცდელობები

1274 წელს მონღოლეთის ფლოტმა 500-900 გემით, რომელშიც 30, 000-40, 000 ჯარისკაცი იმყოფებოდა, ჩინეთი დატოვა იაპონიის თავდასხმისა და ხელში ჩაგდების მიზნით. გემებს მოულოდნელად ტაიფუნმა დაარტყა, რომელმაც ფლოტის მესამედი გაანადგურა. დაიხრჩო 13000-მდე ჯარისკაცი, რომლებიც გადარჩენილებს აიძულებდნენ უკან დაეხიათ ჩინეთში. უშიშარი მონღოლები კვლავ დაბრუნდნენ იაპონიაში 1281 წელს 4 400 გემით და 140 000 ჯარისკაცით. ეს გაცილებით მეტი იყო, ვიდრე 40000 იაპონელი სამურაი და ჯარისკაცი. ამინდმა კვლავ გადაწყვიტა იაპონიის მხარეზე გადასულიყო - კიდევ ერთმა ტაიფუნმა გაანადგურა ფლოტი 15 აგვისტოს თავდასხმის დაწყებამდე. მონღოლების ნახევარი დაიღუპა და თითქმის ყველა გემი განადგურდა. რამდენიმე მათგანი დაბრუნდა ჩინეთში, რადგან სამურაები გადარჩენილებზე ნადირობდნენ და კლავდნენ მათ. იაპონელებზე იმდენად დიდი შთაბეჭდილება მოახდინეს 1281 ტაიფუნმა, რომ მათ ტაიფუნისთვის გამოიყენეს სიტყვა kamikaze ("ღვთაებრივი ქარი"). მათ სჯეროდათ, რომ ტაიფუნები ღმერთებმა მათ დასახმარებლად გაგზავნეს.

2. ჩაძირული კუნძული

ნიუ მურის კუნძული იყო პატარა დაუსახლებელი მიწის ნაკვეთი, რომელიც დაკარგული იყო ოკეანის წყლებში ინდოეთსა და ბანგლადეშს შორის. მისი ზომები იყო მხოლოდ 3, 5 კილომეტრის სიგრძე, 3 კილომეტრი სიგანე და ის მხოლოდ 2 მეტრის სიმაღლეზე იყო წყლიდან. კუნძული პირველად 1974 წელს აღმოაჩინეს. ინდოეთმა და ბანგლადეშმა კუნძულისისთვის ბრძოლა მაშინვე ისურვეს მისი აღმოჩენის შემდეგ. 1981 წელს ინდოეთმა რამდენიმე სასაზღვრო გემიც კი გაგზავნა დროშის დასაყენებლად ნიუ მურზე. ეს შეიცვალა 1987 წელს, როდესაც სატელიტურმა სურათებმა აჩვენა, რომ კუნძული ნელა იძირებოდა წყლის ქვეშ. 2010 წლისთვის ის დროშიანად გაქრა.

3. ქარიშხალი, რომელმაც დაასრულა საფრანგეთის შეჭრა ირლანდიაში

1796 წელი ძალიან მშფოთვარე წელი იყო ბრიტანეთ-საფრანგეთის ურთიერთობებისთვის. ბრიტანეთმა დააფინანსა არისტოკრატები და მეამბოხეები, რომლებიც უკმაყოფილონი იყვნენ საფრანგეთით. ამავე დროს, დიდმა ბრიტანეთმა სუბსიდირება გაუწია მოკავშირეთა რამდენიმე ქვეყანას საფრანგეთის წინააღმდეგ ომში. ამან ფრანგებს უბიძგა შურისძიების გეგმა შეემუშავებინათ. იმის ნაცვლად, რომ ბრიტანეთში პირდაპირ შეჭრილიყო, საფრანგეთი მოლაპარაკებებს აწარმოებდა ირლანდიელ პატრიოტებთან, რომლებიც იბრძოდნენ ბრიტანეთისგან დამოუკიდებლობისთვის. იდეა იყო ირლანდიელი აჯანყებულების დახმარება ბრიტანეთის დამარცხებაში. ამით ირლანდია საფრანგეთის მოკავშირე გახდებოდა და მუდმივად შეინარჩუნებდა მეზობელ დიდ ბრიტანეთს "გაურკვევლობაში". 1796 წელს ფრანგულმა ჯარმა რამდენიმე გემით დატოვა საფრანგეთი.

შუა გზაზე ფლოტი საშინელ ქარიშხალში მოექცა. როდესაც ფლოტმა ბენტრის ყურეს მიაღწია, სადაც შეჭრა იყო დაგეგმილი, აღმოჩნდა, რომ რამდენიმე ხომალდი, მათ შორის „საძმო“, რომლებსაც ოპერაციის მეთაური გენერალი ჰოში გადაჰყავდა, დაიკარგა. რამდენიმე დღის ლოდინის შემდეგ, ფლოტმა უკან დაიხია, რადგან ამინდი კვლავ გაუარესდა და ინგლისელებს შეეძლოთ შეტევა ნებისმიერ მომენტში. ბოლოს გენერალი ჰოში თავისი გემით ჩავიდა ბენტრის ყურეში. მაგრამ მას აცნობეს, რომ საფრანგეთის ფლოტმა უკვე დატოვა ისე, რომ მეთაურს არ დაელოდა. საინტერესოა, რომ ბატავიის რესპუბლიკის მცდელობა შეჭრილიყო ბრიტანეთში მომდევნო წელს, ასევე შეაფერხა უამინდობამ.

4. 1709 წლის რუსულმა ზამთარმა დაასრულა შვედეთის, როგორც ზესახელმწიფოს ეპოქა

თუ სამხედრო სტრატეგებს მოსთხოვდნენ მხოლოდ ერთი რჩევის მიცემას რუსეთში შეჭრასთან დაკავშირებით, ეს რჩევა იქნებოდა ზამთარში არ დაეწყოთ შეჭრა. ყველამ იცის, როგორ დასრულდა მკაცრი რუსული ზამთრით დამარცხებული ადოლფ ჰიტლერისა და ნაპოლეონ ბონაპარტის დაპყრობის მცდელობები. მაგრამ აღარავის ახსოვს მესამე ქვეყანა, რომელიც ამის გაკეთებას ცდილობდა - შვედეთი. 1708 წელს რუსეთში შეიჭრა 40 000 შვედი ჯარისკაცი. იმ დროს, შვედეთის უფრო მცირე, მაგრამ უფრო პროფესიონალური არმია ცნობილი იყო ბრძოლებში ოპონენტის დამარცხებით.

თავდაპირველად დამარცხებული რუსები რუსეთის სიღრმეში გაიქცნენ, მათ უკან სოფლები იწვოდა. მალევე დაიწყო დიდი ყინვა. 500 წლის განმავლობაში ეს ყველაზე ცივი ზამთარი იყო ევროპაში. საჭირო მარაგების არარსებობის გამო, შვედური ჯარები უბრალოდ გაიყინენ. მხოლოდ ერთ ღამეში დაიღუპა დაახლოებით 2000 ადამიანი.

დემორალიზებულმა გადარჩენილებმა ზაფხულის დაწყებისთანავე რუსეთზე თავდასხმა სცადეს, მაგრამ მათ ვეღარ გაუმკლავდნენ 80, 000 რუს ჯარისკაცს. შედეგად, მხოლოდ 543 შვედი გადარჩა.

5. ქარიშხალმა გაანადგურა ესპანეთის არმადა, რომელიც ცდილობდა დიდ ბრიტანეთში შეჭრას

1588 წელს ესპანეთის მეფე ფილიპე II დაიღალა პროტესტანტ დედოფალ ელისაბედით და გადაწყვიტა მისი შეცვლა რომის კათოლიკე მმართველით. ამიტომ მან 130 გემს უბრძანა ფლანდრიაში წასვლა, 30 000 ჯარისკაცის შესაგროვებლად. ინგლისელებმა შეიტყვეს ამ ოპერაციის შესახებ და პლიმუთის სანაპიროზე ესპანელები დააკავეს. ორივე ფლოტმა რამდენიმე ბრძოლა გამართა. ესპანელები საბოლოოდ დამარცხდნენ, როდესაც ქარიშხალმა მათმა გემებმა ოკეანე გადალახა. დაავადების საშიშროებისა და მარაგების არარსებობის გამო, ესპანელებმა გადაწყვიტეს უარი ეთქვათ ომზე და დაბრუნებულიყვნენ ესპანეთში. ქარიშხალი აგრძელებდა უკან დახეულ არმადას თავზე ტრიალს, რის შედეგადაც რამდენიმე ხომალდი ჩაიძირა. საბოლოოდ, 130 გემიდან მხოლოდ 60 დაბრუნდა ესპანეთში და 15, 000 მეზღვაური დაიღუპა.

6. მტვრის ქარიშხალმა განაპირობა აშშ-ს მცდელობის წარუმატებლობა გაეთავისუფლებინა მძევლები ირანში

1979 წლის 4 ნოემბერს ირანელი სტუდენტები შეიჭრნენ აშშ–ს საელჩოში თეირანში, მძევლად აიყვანეს 52 ადამიანი. მოგვიანებით პრეზიდენტმა ჯიმ კარტერმა ბრძანა სამხედრო ოპერაცია მძევლების გასათავისუფლებლად. იმ დროს შეერთებულ შტატებს არ გააჩნდა სპეციალური ოპერაციების ცენტრალური მეთაური, ამიტომ შეჭრაზე სხვადასხვა სამხედრო შენაერთები გაერთიანდა. ოპერაცია თავიდანვე განწირული იყო, რადგან ქვედანაყოფები არასდროს ვარჯიშობდნენ ერთად.

პრობლემები მაშინ დაიწყო, როდესაც C-130 სატრანსპორტო თვითმფრინავებსა და RH-53D ვერტმფრენებს ქვიშის ქარიშხალი წამოეწია შეხვედრის ადგილას, რომლის სახელიც იყო "უდაბნო ერთი". თვითმფრინავები ქარიშხალში გაფრინდნენ, მაგრამ ვერტმფრენებმა ეს ვერ შეძლეს და ბაზაზე დაბრუნდნენ. უკან დაბრუნებისას ქვიშის ქარიშხალმა კატასტროფა გამოიწვია.

C-130 თვითმფრინავი ხილვადობის შეფერხების გამო, ვერტმფრენს შეეჯახა და ორივე მიწაზე დაეცა (ეკიპაჟის რვა წევრი დაიღუპა). დარჩენილმა ჯარებმა, ვერტმფრენებ, ა და თვითმფრინავებმა უკან დაიხიეს. ოპერაციის მარცხმა გამოიწვია აშშ-ს სამხედრო დოქტრინის შეცვლა. ყველა სამმართველოში შეიქმნა გუნდები სპეციალური ოპერაციების კოორდინაციისთვის. თავდაცვის დეპარტამენტმა ასევე შექმნა შეერთებული შტატების სპეციალური ოპერაციების სარდლობა (USSOCOM) ოპერაციების კოორდინაციისთვის აშშ-ს ყველა სამხედრო სპეცდანიშნულების ნაწილში.

7. დაბალი ღრუბლები, წვიმა და ელჭექი ხელს უშლიდა ჰიტლერს დანკირკში მოკავშირეთა განადგურებისთვის

1940 წელს საფრანგეთში განლაგებული მოკავშირეთა ჯარები ვერ გაუმკლავდნენ ნაცისტებს. მოკავშირეები მრავალჯერადი მარცხის შემდეგ დუნკირკის პორტში გაიქცნენ. გერმანელებს შეეძლოთ მოკავშირეების დაჭერა და განადგურება, მაგრამ ჰიტლერმა მათ ეს არ უბრძანა. ამან მოკავშირეებს დიდი დრო მისცა 26 მაისს დუნკერკიდან უკან დახევის დასაწყებად. მეორე დღეს, ფელდმარშალმა ვალტერ ფონ ბრაუჩიჩმა დაარწმუნა ჰიტლერი შეტევის განახლებისთვის. გერმანული ტანკების მოსვლის დროს მოკავშირეებმა უფრო ძლიერი თავდაცვა მოაწყვეს. გაუგებარია ის მიზეზი, თუ რატომ არ მისცა ჰიტლერმა თავის ჯარს მოკავშირეების განადგურების ბრძანება. ზოგი თვლის, რომ ჰიტლერი ბრიტანელების დანებებას ელოდა. სხვები ამტკიცებენ, რომ რაიხსმარშალმა ჰერმან გერინგმა, ლუფტვაფას (ნაცისტური გერმანიის საჰაერო ძალების) მეთაურმა დაარწმუნა ჰიტლერი, რომ ლუფტვაფას შეეძლო მოკავშირეების განადგურება სახმელეთო მხარდაჭერის გარეშე. მაგრამ თვითმფრინავებმა ვერ შეძლეს მოკავშირეებზე თავდასხმა, რადგან დაბალი ღრუბლები, ძლიერი წვიმა და ელჭექი ხელს უშლიდა საჰაერო დარტყმების განხორციელებას.

8. შტორმმა გაანადგურა საფრანგეთის ფლოტი ტრაფალგარის ბრძოლაში

1805 წლის 21 ოქტომბერს ბრიტანეთის ფლოტმა ბრძოლა დაიწყო ესპანეთისა და საფრანგეთის ფლოტების წინააღმდეგ. ფრანგები და ესპანელები დამარცხდნენ ბრძოლაში, მაგრამ განაგრძეს ბრძოლა მანამ, სანამ მოახლოებულმა ქარიშხალმა არ გაანადგურა მათი ფლოტის ნარჩენები. ფრანგული გემი "Fougueux" ქარიშხლის პირველი მსხვერპლი გახდა. ხელში ჩაგდებული გემი ბრიტანულ ხომალდ ფიბის ბუქსირით მიჰყავდა, მაგრამ ქარიშხალმა თოკი გაგლიჯა. გემი რამდენიმე კლდეს შეეჯახა, რის შედეგადაც ბორტზე ფრანგი და ბრიტანელი მეზღვაურები დაიღუპნენ. საფრანგეთის გემი Redoutable ანალოგიურ ვითარებაში დაიკარგა მეორე დღეს. ჩაძირვის საფრთხე ემუქრებოდა ბრიტანეთის მიერ ტყვედ ჩავარდნილ კიდევ რამდენიმე ფრანგულ გემს. განადგურდა თოთხმეტი ტყვე ფრანგული და ესპანური გემი.

9. ფრანგულმა კავალერიამ ჰოლანდიის ფლოტი ხელში ჩაიგდო

1795 წლის 23 იანვარი საომარი მოქმედებების ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე უცნაური დღე გახდა, რადგან ამ დღეს რამდენიმე სამხედრო ხომალდი შეიპყრეს. გემები ტყვედ ჩავარდნენ ტექსელის ბრძოლაში საფრანგეთის რევოლუციური ომების დროს. ჰოლანდიელები ქარიშხლის დასრულებას ელოდებოდნენ, მაგრამ ცურვა ვერ შეძლეს, რადგან სანაპიროს მახლობლად წყალი გაიყინა. ფრანგებმა ეს გაიგეს და ცხენოსნები გაგზავნეს. თავდაპირველად, როდესაც ჰოლანდიელებმა დაინახეს მოახლოებული ფრანგები, გადაწყვიტეს გაენადგურებინათ მათი გემები, რომ არ დაეპყროთ. ამასთან, მათ უარი თქვეს იდეაზე, როდესაც შეიტყვეს, რომ ფრანგმა რევოლუციონერებმა მოიგეს ომი. ჰოლანდიელები დანებდნენ იმ პირობით, რომ ფრანგებმა მათ გემებზე დარჩენის საშუალება მისცეს.

10. არაპროგნოზირებადი ქარიშხალმა კავშირი აიძულა უარი ეთქვა ფორტ – ფიშერის პირველ ბრძოლაზე

ფორტ-ფიშერის პირველი ბრძოლა მოხდა 1864 წლის 23-27 დეკემბერს, როდესაც მოკავშირეთა ძალებმა გენერალ-მაიორ ბენჯამინ ბატლერისა და კონდირატორ დევიდ დ.პორტერის მეთაურობით სცადეს კონფედერატებისთვის ციხის წართმევა. იმ დროს, კავშირის ყველა პორტი, გარდა უილმინგტონისა და ჩრდილოეთ კაროლინისა, იმყოფებოდა კავშირის კონტროლის ქვეშ. ვილმინგტონის პორტს იცავდა ფორტ ფიშერი. მაგრამ ძლიერი შტორმის გამო შეტევა გადაიდო, ამიტომ კავშირის გემებმა 14 დეკემბერს გაცურეს და 19 დეკემბერს მიაღწიეს ფორტ – ფიშერს. გენერალმა ბატლერმა და მისმა ბიჭებმა მალე უკან დაიხიეს მოახლოებული ქარიშხლის შიშით. ადმირალ პორტერმა შეტევა მაშინ დაიწყო, როდესაც 23 დეკემბერს ქარიშხალი ჩაცხრა. გენერალი ბატლერი და მისი ხალხი იმავე დღეს საღამოს დაბრუნდნენ, მაგრამ არ შეუტიეს ციხესიმაგრეს. გენერალმა ბატლერმა საბოლოოდ უკან დახევა ბრძანა.