როცა ადამიანები შიმშილობენ, კვების ინდუსტრია ფულს კარგავს. და რა ხდება ფარმაცევტულ მრეწველობაში?

ქვემოთ გთავაზობთ მარკ მეტსონის (Mark Mattson), ნეირობიოლოგიის ეროვნული ინსტიტუტის ლაბორატორიის მოქმედი ხელმძღვანელის სიტყვას. ის ასევე ნეირობიოლოგიის პროფესორია ჯონ ჰოპკინსის ინსტიტუტში და ერთ-ერთი გამოჩენილი მკვლევარი ნეიროდეგენერაციული დარღვევების გამომწვევი უჯრედული და მოლეკულური მექანიზმების სფეროში, როგორიცაა პარკინსონი და ალცჰეიმერი.

ზემოთ ვახსენეთ ფარმაცევტული კომპანიები, რადგან ეს სტატია გარკვეულწილად მათ შესახებაცაა. ბოლო დროს ბევრი მაგალითი იყო იმისა, როდესაც ფარმაცევტული კომპანიები მანიპულირებას ახდენდნენ გამოქვეყნებული კვლევებით.

სწორედ ამიტომ, ჰარვარდის უნივერსიტეტის პროფესორმა არნოლდ სეიმურ რელმანმა საჯაროდ განაცხადა, რომ მედიკოსის პროფესია ფარმაცევტულმა მრეწველობამ იყიდა.

სწორედ ამიტომ, ექიმმა რიჩარდ ჰორტონმა, The Lancet-ის მთავარმა რედაქტორმა განაცხადა, რომ თანამედროვე სამეცნიერო ლიტერატურის მნიშვნელოვანი ნაწილი სამართლეს არ შეესაბამება.

სწორედ ამიტომ, ექიმმა მარსია ენჯელმა The New England Journal of Medicine-ის ყოფილმა მთავარმა რედაქტორმა შემდეგი რამ თქვა: «ფარმაცევტულ ინდუსტრიას მოსწონს საკუთარი თავი კვლევით დარგად და ინოვაციური პრეპარატების წყაროდ წარმოადგინოს. თუმცა, ეს საერთოდ არ შეესაბამება ჭეშმარიტებას.

სწორედ ამიტომ, სტენფორდის უნივერსიტეტის სამედიცინო სკოლის ეპიდემიოლოგმა ჯონ იოანიდისმა გამოაქვეყნა სტატია სათაურით : «რატომ არის მცდარი უმეტესობა გამოქვეყნებული კვლევების შედეგები?». შედეგად, ის გახდა ყველაზე კითხვადი პუბლიკაცია საზოგადო სამეცნიერო ბიბლიოთეკის ისტორიაში (Public Library of Science).

ფარმაცევტული კომპანიების ხსენება ექიმ მეტსონის კომენტარის გამოც გადავწყვიტე:

«რატომ ითვლება ნორმალურად სამჯერადი კვება და ამას დამატებული კიდევ ხემსი? ჩემი ხედვით, ეს არ არის ყველაზე ჯანსაღი მიდგომა კვებისადმი და არსებობს ბევრი მტკიცებულება, რაც ჩემს მოსაზრებას ამყარებს. ჩვენ თავს გვახვევენ აღნიშნული კვების რეჟიმს, რადგან ამაში ბევრი ფული ტრიალებს. კვების ინდუსტრია მოიგებს რამეს, თუ დრეს მე არ ვისაუზმებ? რაღა თქმა უნდა, არა! თუ ადამიანები მარხულობენ, კვების ინდუსტრია ფულს კარგავს. და რა ხდება ამ დროს ფარმაცევტულ ინდუსტრიაში? თუ ადამიანები ხანდახან შიმშილობენ, პერიოდულად ვარჯიშობენ და არიან ჯანმრთელები, გამოიმუშავებს თუ არა ფარმაცევტული ინდუსტია ფულს ჯანმრთელი ადამიანების ხარჯზე?»

ზემოთ ხსენებული ლექციის ძირითადი იდეები და მათი სამეცნიერო საფუძველი.

მარკმა მეტსონმა და მისმა გუნდმა გამოაქვეყნა რამდენიმე სტატია იმის თაობაზე, რომ მარხვას კვირაში 2-ჯერ შეუძლია მნიშვნელოვნად შეამციროს ისეთი სერიოზული დაავადებების განვითარების რისკი, როგორიცაა: პარკინსონი და ალცჰეიმერი.

«ცნობილია, რომ კვების ცვლილებას განსაზღვრული გავლენა აქვს ტვინზე. ბავშვებს, რომლებიც ეპილეფსიური შეტევებით იტანჯებიან, კალორიების შეზღუდვით ან პერიოდული მარხვით, შეტევები მნიშვნელოვნად უმცირდებათ. ითვლება, რომ მარხვა ორგანიზმის დამცავი მექანიზმების ჩართვაში უწყობს ხელს, რომელიც წინააღმდეგობას უწევს ზედმეტად აგზნებულ სიგნალებს, რაც ეპილეფსიით დაავადებულებში გვხვდება.

მთლიანობაში, თუ გადავხედავთ კვლევებს შეზღუდული კალორიების გავლენაზე, ბევრი მათგანი ამტკიცებს, რომ სწორი დიეტა ახანგრძლივებს სიცოცხლეს და ზრდის ქრონიკული დაავადებების წინაარმდეგ ბრძოლის უნარიანობას.

«კალორიების შეზღუდვა ზრდის სიცოცხლის ხანგრძლივობას და აფერხებს ასაკობრივ ქრონიკულ დაავადებებს სხადასხვა სახის ცოცხალ არსებებში, მათ შორისაა: თაგვები, ვირთხები, თევზები, ჭიები და ბუზები. მექანიზმი თუ მექანიზმები, რისი მეშვეობითაც ეს ხდება, გაუგებარია».

მარხვა სასარგებლოა ტვინისთვის და ამას ადასტურებს სასარგებლო ნეიროქიმიური ცვლილებები, რომელიც ხდება, როდესაც ჩვენ ვმარხულობთ. ის ასევე აუმჯობესებს კოგნიტურ ფუნქციებს, ზრდის ნეიროტროფიულ ფაქტორებს და სტრესისადმი წინააღმდეგობას, და ამასთან, ამცირებს ანთებას.

ცვლილებები, რომელიც ტვინში მარხვის დროს ხდება, იმ ცვლილებების მსგავსია, რომელსაც რეგულარული ვარჯიში იწვევს. ორივე ტიპის ცვლილება ზრდის თავის ტვინში ცილის გამომუშავებას (ნეიროტროფიული ფაქტორები), რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს ნეირონების ზრდას, მათ შორის კავშირს და სინაფსების სიგნალის სიძლიერეს.

«თქვენს ტვინზე დატვირთვა, იქნება ეს პერიოდული მარხვა, თუ ენერგიული ვარჯიში, წარმოადგენს კოგნიტურ დატვირთვას, რომლის დროსაც ნერვული სქემების აქტივაცია ხდება, იზრდება ნეიროტროფული ფაქტორების დონე, რომელიც ხელს უწყობს ნეირონების ზრდას...»

მარხვა ასევე ასტიმულირებს ახალი ნერვული უჯრედების გამომუშავებას ღეროვანი უჯრედებიდან ჰიპოკამპუსში. ავტორი ასევე ახსენებს კეტონებს (ნეირონების ენერგიის წყარო), რომლის გამომუშავებას მარხვა ასტიმულირებს და ჰიპოთეზას, რომ მარხვას შეუძლია გაზარდოს მიტოქონდრიების რიცხვი ნეირონებში.