სამცხე-საათაბაგო იყო დამოუკიდებელი ქართული სახელმწიფო, სამთავრო 1266-1628 წელს. მას ამ დროის განმავლობაში მართავდა დიდებულ ქართველ მთავართა დინასტია - ჯაყელები. ამ სახელმწიფოს დედაქალაქი გახლდათ ქარციხე, იგივე ახალციხე, სახელმწიფო ენა ქართული, ხოლო რელიგია მართლმადიდებლობა. 1628 წელს ის ანექსირებული იქნა ოსმალეთის იმპერიის მიერ, მაგრამ მის მართვას, როგორც უკვე რიგითი იმპერიის საფაშოსი, კვლავ აგრძელებდა ჯაყელთა დიდებული დინასტია, ოღონდ უკვე ძალით გამუსლიმებულები.

სამცხე-საათაბაგოს მთავრები:

1. სარგის I ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1268-1279 წლებში.

2. ბექა I ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1285-1306 წლებში.

3. სარგის II ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1306-1334 წლებში.

4. ყვარყვარე I ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1334-1361 წლებში.

5. შალვა ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1372-1389 წლებში.

6. აღბუღა I ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1389-1395 წლებში.

7. ივანე II ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1395-1444 წლებში.

8. აღბუღა II ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1444-1451 წლებში.

9. ყვარყვარე II ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1451-1498 წლებში.

10. ქაიხოსრო I ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1498-1500 წლებში.

11. მზეჭაბუკ ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1500-1515 წლებში.

12. მანუჩარ I ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1515-1518 წლებში.

13. ყვარყვარე III ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1518-1535 წლებში.

14. ქაიხოსრო II ჯაყელი - სამცხე-სათაბაგოს მთავარი 1545-1573 წლებში.

15. ყვარყვარე IV ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1573-1581 წლებში.

16. მანუჩარ II ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1581-1607 წლებში.

17. მანუჩარ III ჯაყელი - სამცხე-საათაბაგოს მთავარი 1607-1628 წლებში.

1628 წელს მოხდა ოსმალეთის მიერ სამცხე-საათაბაგოს დაპყრობა. დამოუკიდებელი ქართული სამთავრო, ოსმალეთის ჩვეულებრივ საფაშოდ გადაიქცა, მაგრამ ჯაყელების დიდებული გვარი მაინც განაგრძობდა საფასოს მართვას 1795 წლამდე.

18. ბექა III ჯაყელი - საფარ ფაშად წოდებული. მართავდა საფაშოს 1628-1635 წლებში.

19. იუსუფ I ჯაყელი - ფაშა 1635-1647 წლებში.

20. როსტომ ჯაყელი - ფაშა 1647-1659 წლებში.

21. ასლან I ჯაყელი - ფაშა 1659-1680 წლებში.

22. იუსუფ II ჯაყელი - ფაშა 1680-1690 წლებში.

23. სელიმ ჯაყელი - ფაშა 1690-1701 წლებში.

24. ისაყ ჯაყელი - ფაშა 1701-1741 წლებში.

25. იუსუფ ჯაყელი - ფაშა 1741-1747 წლებში.

26. აჰმედ ჯაყელი - ფაშა 1747-1758 წლებში.

27. ჰასან ჯაყელი - ფაშა 1758-1759 და 1761-1767 წლებში.

28. იბრაჰიმ ჯაყელი - ფაშა 1759-1761 წლებში.

29. სულეიმან ჯაყელი - ფაშა 1767-1795 წლებში.

ქართული სახელმწიფოები:

1. კოლხეთის სამეფო

2. დიაოხის სამეფო

3. იბერიის სამეფო

4. დიდნაურის ქალაქ-სახელმწიფო

5. ლაზიკას სამეფო

6. აფხაზთა სამეფო

7. კახეთის სამეფო

8. ჰერეთის სამეფო

9. კახეთ-ჰერეთის სამეფო

10. კახეთის სამთავრო

11. ჰერეთის სამთავრო

12. ქართლის საერისმთავრო

13. ქართლ-კახეთის სამეფო

14. თბილისის საამირო

15. ქართველთა სამეფო

კრებულები:

1. საქართველო

2. მეცნიერება

3. ქართული მითოლოგია

4. რელიგია

5. ჰიტლერი

6. ნაციონალ-სოციალიზმი

ავტორი: თორნიკე ფხალაძე