კოვიდ -10 -ის (COVID-19) ახალი ვარიანტი სახელწოდებით EG.5 ვრცელდება შეერთებულ შტატებში, შემთხვევები და ჰოსპიტალიზაცია იზრდება.

ჯანდაცვის ოფიციალური პირების თქმით, სწრაფად გავრცელებული ახალი კოვიდ ქვევარიანტი (EG.5), რომელსაც ასევე მოიხსენიებენ როგორც „ერისი“ (Eris), ახლა დომინანტური შტამია, რომელიც ცირკულირებს აშშ-ში.

გასული კვირის მდგომარეობით, EG.5-მა შეადგინა ქვეყანაში კოვიდ-19 ინფექციების ყველაზე დიდი წილი, ნებისმიერ სხვა ვარიანტთან შედარებით. აშშ-ს დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის უახლესი მონაცემების მიხედვით, შემთხვევები ასევე იზრდება მსოფლიოს რამდენიმე სხვა ქვეყანაში.

ოთხშაბათს, 9 აგვისტოს, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ გადაწყვიტა EG.5 კლასიფიცირება "საინტერესო ვარიანტად". ახალმა ქვევარიანტმა, რომელსაც ექსპერტებმა სოციალურ მედიაში მეტსახელად "ერისი" შეარქვეს, აშშ-ში გავრცელება გაზაფხულის დასაწყისში დაიწყო. გასულ თვეში, მან სწრაფად გადაუსწრო გაბატონებულ ომიკრონის (omicron XBB) ქვევარიანტებს, რომლებიც იწვევდნენ შემთხვევების უდიდეს წილს ქვეყანაში.

ბევრს აინტერესებს EG.5 ქვევარიანტი უფრო გადამდებია ან მძიმე და იწვევს თუ არა სხვადასხვა სიმპტომებს.

რა არის EG.5, იგივე ერისი? ის არის ვირუსის, კერძოდ ომიკრონის ქვეხაზის შთამომავალი (კონკრეტულად, XBB.1.9.2), ჯანმო-ს რისკის შეფასების ანგარიშის მიხედვით.

”როდესაც ჩვენ ვუყურებთ მის თანმიმდევრობას, EG.5 ნამდვილად ჰგავს XBB-ის სხვა ვარიანტებს, რომლებიც ახლა ვრცელდება, რამდენიმე მცირე ცვლილებით, ” - განუცხადა გამოცემა თუდეი.ქომ-ს (TODAY.com) ჯონს ჰოპკინსის უნივერსიტეტის ვირუსოლოგმა დოქტორმა ენდრიუ პეკოსმა.

ჯანმო-მ დაამატა ერისი 2023 წლის 19 ივლისს მონიტორინგის ქვეშ მყოფი ვარიანტების სიას, მაგრამ ეს ვარიანტი პირველად 2023 წლის თებერვალში აღმოაჩინეს. „მეცნიერებმა იცოდნენ ამ ვარიანტის შესახებ და ის სხვა ქვეყნებშიც იყო წარმოდგენილი“, - ამბობს პეკოსი. ჯერჯერობით, EG.5 დაფიქსირდა 51 ქვეყანაშუმ შემთხვევების უმრავლესობა ჩინეთიდანაა, რომელსაც მოჰყვება აშშ, სამხრეთ კორეა, იაპონია და კანადა, ჯანმო-ს მიხედვით. XBB.1.16, რომელსაც ასევე უწოდებენ "Arcturus" ვარიანტს, რჩება კოვიდ-19-ის ყველაზე გავრცელებულ შტამად მსოფლიოში. ჯანმო მიიჩნევს, რომ EG.5-ით გამოწვეული საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის რისკი არის „დაბალი“ და მსგავსი XBB.1.16-ისა და სხვა საინტერესო ვარიანტებისა.

არის EG.5 უფრო გადამდები?

EG.5 ვარიანტი ძალიან ჰგავს სხვა ომიკრონ ვარიანტებს, რაც ნიშნავს, რომ ის ძალიან გადამდებია, ამბობს ინფექციონისტი ექიმი და იელის საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის სკოლის პროფესორი დოქტორი ალბერტ კო. თუმცა, EG.5, სავარაუდოდ, უფრო გადამდებია, ვიდრე XBB-ის სხვა ვარიანტები, ამბობს TODAY.com-თან დოქტორი შერონ ნაჩმანი, სთოუნი ბრუქ ჩილდრენ ჰოსპიტალის (Stony Brook Children’s Hospital) პედიატრიული ინფექციური დაავადებების განყოფილების უფროსი. „ის თანაბრად გადამდები რომ ყოფილიყო, მაშინ ჩვენ ვერ დავინახავდით, რომ ის ძლიერდება რიცხობრივად სხვა ვარიანტებთან შედარებით“, - ამბობს ნაჩმანი და დასძენს, რომ EG.5-მა სწრაფად გამოაგდო სხვა XBB ვარიანტები აშშ-ში, რომლებიც დომინანტური იყო. რატომ არის ზუსტად EG.5 უფრო გადამდები, ჯერჯერობით უცნობია, ამბობს კო. „იქნება ეს მოსახლეობის იმუნიტეტისგან თავის დაღწევა, თუ მას აქვს რაიმე შინაგანი ფაქტორი, რომელიც უკეთესად ახერხებს ერთი ადამიანიდან მეორეზე გადაცემას... ძნელი სათქმელია“, დასძენს ის.

ჯანმო-ს თანახმად, EG.5-ს აქვს გაზრდილი იმუნური გაქცევის თვისებები სხვა ვარიანტებთან შედარებით. "მან (EG.5) შეიძლება გამოიწვიოს შემთხვევების მატება და გახდეს დომინანტი ზოგიერთ ქვეყანაში ან თუნდაც გლობალურად", - ნათქვამია ჯანმო-ს მოხსენებაში. თუმცა, პეკოსი აღნიშნავს, რომ EG.5 ვარიანტი შესაძლოა არ იყოს აშშ-ში ზაფხულის პერიოდში ზრდის ერთადერთი მიზეზი. „როდესაც ახალი ვარიანტები გაქვთ და შემთხვევები მატულობს, ყოველთვის არის შეშფოთება იმის შესახებ, შეიძლება თუ არა ეს ვარიანტი იწვევდეს ზრდას“, - ამბობს პეკოსი. „ამჟამად, როგორც ჩანს, მარტო ეს ვარიანტი არ იწვევს შემთხვევების ზრდას (აშშ-ში)... ჯერ კიდევ ბევრი სხვა ვარიანტია თანამონაწილეობაში“, დასძენს ის.

EG.5 უფრო მძიმეა?

არსებული მონაცემები არ მიუთითებს იმაზე, რომ EG.5 სხვა ვარიანტებთან შედარებით უფრო მძიმე ინფექციას იწვევს, აღნიშნავენ ექსპერტები. EG.5-ის რისკის შეფასებისას ჯანმო-მ თქვა: „დღემდე არ დაფიქსირებულა დაავადების სიმძიმის ცვლილებები“.

მიუხედავად იმისა, რომ შეერთებულ შტატებში ცოტა ხნის წინ დაფიქსირდა წლის პირველი ზრდა კოვიდ-19 ჰოსპიტალიზაციაში, არ არსებობს მტკიცებულება იმისა, რომ EG.5 იწვევს ამ ზრდას ან რომ უფრო სავარაუდოა, რომ გამოიწვიოს ზოგადად, აღნიშნავს ნაჩმანი.

”ადამიანებს, რომლებიც ჰოსპიტალიზაციას ახორციელებენ, ხშირად აქვთ მრავალი თანმხლები დაავადება და ისინი რისკის ქვეშ არიან, მიუხედავად იმისა, თუ რომელი შტამი შეეყრებათ, ” - ამბობს ნაჩმანი.

თუმცა, შესაძლებელია, რომ ჰოსპიტალიზაცია კიდევ უფრო გაიზარდოს, რადგან უფრო მეტი ადამიანი დაინფიცირდება EG.5-ით, ამბობს კო. ”ამ ეტაპზე ამის აშკარა მტკიცებულება არ არსებობს, მაგრამ ჩვენ უნდა გავაგრძელოთ შეფასება, ” დასძენს კო

მოსახლეობის იმუნიტეტი ვაქცინაციისა და წინასწარი ინფექციისგან უნდა დაიცვას ადამიანები მძიმე ავადმყოფობისგან, რადგან EG.5 აგრძელებს ცირკულაციას.

როგორია სიმპტომები?

ჯერ კიდევ არ არის საკმარისი კლინიკური მონაცემები EG.5-ის ყველაზე გავრცელებული სიმპტომების შესახებ, ენბისი ნიუსი (NBC News) ადრე იტყობინებოდა.

"EG.5 სიმპტომების ცვლილება ამჟამად არ არის", - ამბობს პეკოსი. ჯერჯერობით, EG.5-ის სიმპტომები ძალიან ჰგავს სტანდარტულ ომიკრონის სიმპტომებს, ამბობს კო. Ესენი მოიცავს შემდეგს:

ხველა

ყელის ტკივილი

სურდო

ცემინება

დაღლილობა

თავის ტკივილი

კუნთების ტკივილი

შეცვლილი ყნოსვა

„ეს შეიძლება გადაიზარდოს სუნთქვის გაძნელების უფრო მნიშვნელოვან განცდამდე, რადგან ინფექცია ფილტვებში ვრცელდება“, - ამბობს პეკოსი.

ზოგიერთ ჯგუფს ემუქრება მძიმე ავადმყოფობის ან გართულებების განვითარების რისკი, მათ შორის 65 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანებს და იმუნოკომპრომეტირებულ ან თანმხლები სამედიცინო პირობების მქონე პირებს.

შეუძლია თუ არა კოვიდ-19 ტესტებს გამოავლინოს EG.5?

ყველა კოვიდ-19 ტესტმა - მათ შორის პიციარ (PCR) ტესტებმა, რომლებიც შესრულებულია სამედიცინო პროვაიდერის მიერ, ანტიგენის სწრაფმა ტესტებმა სახლისთვის, რომლებიც იყიდება ურეცეპტოდ - უნდა გამოავლინონ EG.5, ამბობს პეკოსი.

ექსპერტები ხაზს უსვამენ ტესტირების მნიშვნელობას კოვიდ-19 შემთხვევების გაზრდისას და განსაკუთრებით შემოდგომ პერიოდში, როდესაც მსგავსი სიმპტომების გამომწვევი ვირუსები (როგორიცაა გრიპი და RSV-რესპირატორული სინციციალური ვირუსი) ცირკულირებენ.

„თუ მძიმე კოვიდ-ით დაინფიცირების მაღალი რისკის ჯგუფში ხართ, ნამდვილად არ უნდა მოგერიდოთ ტესტის გაკეთება“, ამბობს პეკოსი და დასძენს, რომ ადრეული გამოვლენა და მკურნალობა მთავარია. კოვიდ-19 ანტივირუსული საშუალებები, როგორიცაა პაქსლოვიდი (Paxlovid), ეფექტურია EG.5-ისა და სხვა ვარიანტების წინააღმდეგ, მაგრამ ისინი საუკეთესოდ მუშაობენ ადრეული მიღებისას, დასძენს ის.

ასევე მნიშვნელოვანია შეამოწმოთ სახლში ჩატარებული ტესტების ვადის გასვლის თარიღი. სწრაფი ტესტების შენახვის ვადა ოთხიდან 24 თვემდე მერყეობს, აშშ-ს სურსათისა და წამლების ადმინისტრაციის თანახმად, მაგრამ ზოგიერთი ტესტის ვარგისიანობის ვადა გახანგრძლივებულია.

დამჭირდება თუ არა კოვიდ-19-ის ბუსტერი ამ შემოდგომაზე?

ექსპერტები მოუწოდებენ ყველას, იყვნენ ინფორმირებული კოვიდ-19 ვაქცინების შესახებ, რომელიც შეიძლება მოიცავდეს ახალ ბუსტერ დოზას მომდევნო თვეებში.

მიუხედავად იმისა, რომ ახალი ბუსტერები არ მოიცავენ EG.5 შტამს, ისინი მაინც უზრუნველყოფენ დაცვას, აღნიშნავენ ექსპერტები. „თუ ვაქცინაციას გაიკეთებთ იმ ვაქცინით, რომელიც შეიცავს XBB-ს, თქვენ შექმნით ანტისხეულებს, რომლებიც სპეციფიკურია XBB-სთვის და საკმაოდ ახლოსაა EG.5-თან“, - ამბობს ნაჩმანი.

„ახლა, EG.5, როგორც ჩანს, ძალიან მჭიდროდ ემთხვევა ვაქცინას, რომელიც ხელმისაწვდომი იქნება ამ შემოდგომაზე“, - ამბობს პეკოსი.

თუმცა, CDC-ს ჯერ არ გამოუქვეყნებია რაიმე მტკიცე მითითებები ან რეკომენდაციები შემოდგომისთვის ბუსტერ დოზების შესახებ.

”მესიჯი არის ყურადღება მიაქციოთ კოვიდ-ის ვაქცინის პროგრამას, რომელიც გამოვა შემოდგომაზე... ეს არის ვაქცინა, რომლის მიღებაც ბევრმა ადამიანმა (განსაკუთრებით მაღალი რისკის მქონე პირებმა) უნდა განიხილონ”, - ამბობს პეკოსი.

როგორ დავიცვათ თავი EG.5-ისგან:

გარდა კოვიდ-19-ის ვაქცინაციასთან დაკავშირებული განახლებებისა, ექსპერტები ხაზს უსვამენ სიფრთხილის ზომებს თავის დასაცავად და კოვიდ-19-ის გადაცემის შესაჩერებლად, მათ შორის:

ხელების საპნით და წყლით ხშირად დაბანა

ავადობისას სახლში დარჩენა

ავადმყოფებთან კონტაქტის თავიდან აცილება

ვენტილაციის გაუმჯობესება

ხალხმრავალ, დახურულ სივრცეებში ნიღბის ტარება

ხველებისას და ცემინებისას პირის დაფარვა.

ეს სტატია თავდაპირველად გამოქვეყნდა TODAY.com-ზე