"დედის დღე" 3 მარტი 1991 წლიდან საქართველოს პირველი პრეზიდენტის, ზვიად გამსახურდიას ინიციატივით აღნიშნება, რომლის მიზანი იყო ქალთა საერთაშორისო დღის 8 მარტის ჩანაცვლება, რომელიც კომუნისტურ დღესასწაულთან ასოცირდებოდა.

მას შემდეგ საქართველოში მარტის დასაწყისში ორ ულამაზეს ქალთა დღესასწაულს ავღნიშნავთ.

იშვიათად მოიძებნება პოეტი, რომელსაც დედაზე თუნდაც მცირე კუპლეტი არ ჰქონდეს დაწერილი, რა თქმა უნდა ქვემოთ ჩამოთვლილ 5 ლექსს არ აქვს პრეტენზია საუკეთესოთა შორის საუკეთესო იყოს, ეს მხოლოდ სუბიექტური აზრია, თუმცა ნამდვილად გულგრილს ვერ დაგტოვებთ.

წერილი დედას

სერგეი ესენინი

ქართლის დედას

ქართვლის დედაო! ძუძუ ქართვლისა

უწინ მამულსა უზრდიდა შვილსა;

დედის ნანასთან ქვითინი მთისა

მას უმზადებდა მომავალ გმირსა...


გაჰქრა ის დროცა!.. დიდმა ნაღველმა,

კირთების ქვეშე დაჩაგრულ ბედმა

სრულად მოგიკლა სიცოცხლის ძალა,

თვით შენი შვილიც ჩრდილად შესცვალა.


მითხარ, სადღაა მამაპაპური

მხნეობა, ხმალი, მკლავი ქველური,

სახელისათვის ამაყი თრთოლა,

მამულის მტერთან მედგარი ბრძოლა?


მას ნუღარ ვსტირით, რაც დამარხულა,

რაც უწყალოს დროთ ხელით დანთქმულა;

მოვიკლათ წარსულ დროებზე დარდი...

ჩვენ უნდა ვსდიოთ ეხლა სხვა ვარსკვლავს,

ჩვენ უნდა ჩვენი ვშვათ მყოობადი,

ჩვენ უნდა მივსცეთ მომავალი ხალხს...


აქ არის, დედავ, შენი მაღალი

დანიშნულება და საღმრთო ვალი!

აღზარდე შვილი, მიეც ძალა სულს,

საზრდოდ ხმარობდე ქრისტესა მცნებას,

შთააგონებდე კაცთა სიყვარულს,

ძმობას, ერთობას, თავისუფლებას, -


რომ სიკეთისთვის გული უთრთოდეს

და მომავლისთვის ბედთანა ბრძოდეს...

მენდე, მიიღებს ნერგს, შენგან დარგულს,

და მოგვცემს ნაყოფს, ვით კაცი კაცურს.


დედავ! ისმინე ქართვლის ვედრება:

ისე აღზარდე შენ შვილის სული,

რომ წინ გაუძღვეს ჭეშმარიტება,

უკან ჰრჩეს კვალი განათლებული.

ილია ჭავჭავაძე




შავბნელი ღამე მოშორდა ტყესაც.
ო, ტყე არ კვნესის;

მაგრამ სხვა კვნესა, წარსულის კვნესა,

მხოლოდ მე მესმის!

შავბნელი ღამე დააწვა ტყესა.

ო, დედა კვნესის;

მაგრამ ის კვნესა, სიკვდილის კვნესა,

მხოლოდ მე მესმის!

ესმოდეს კიდეც... განა წამოვა

სიბნელის შიშით.

ბნელი ღამეა... საფრთხე ღამეა

ტალახით, ქვიშით.

მოვდივარ! ღამეს ჩემი მერანი მოაპობს მკერდით.

ეს ვინა კვნესის, ნეტავ ვინ არის?

მოვდივარ ერთი!


გალაკტიონ ტაბიძე





დედა

დედა, ასჯერ რომ გავჩნდე ამქვეყნად,

ასჯერ რომ მომცეს ყოფნამ როლები,

ნუთუ ასჯერვე გამზრდის სხვა დედა,

შენ კი ერთხელაც არ მეყოლები!

ნუთუ ერთმანეთს ჩვენ დედა-შვილად

აღარ შევხვდებით აწი აკვანთან!

ნუშები წელსაც აფრად გაშლილან,

ალუჩა წელსაც თეთრად აყვავდა,

მაგრამ შავი დღე სულშიც შემოთოვს,

ცისქვეშ უდედოდ როცა დავრჩები,

იმ გაზაფხულებს, იმ შემოდგომებს

დაემდურება ჩემი ფანჯრები...

ჯერ ისიც მირჩენს სულის ჭრილობებს,

ჩამავალ მზეს რომ დარდით გასცქერი,

ნუგეშს მცემს შენი მოწყენილობაც,

მხოლოდ ისაა თავზარდამცემი,

რომ კიდევ ასჯერ გავჩნდე ამქვეყნად,

ასჯერ რომ მომცეს ყოფნამ როლები,

თურმე ასჯერვე გამზრდის სხვა დედა,

შენ კი ერთხელაც არ მეყოლები.

ბათუ დანელია



მე რომ წავალ

მე რომ წავალ ალბათ იტყვის დედა
ეს რა კარგი გამიზრდია შვილი
და ინატრებს ის დღე მისცა ნეტავ.
პირველად რომ დამიკერა ღილი.
როცა წავალ, გაიხსენებს მამაა
პირველად რომ მნახა უკვე დიდი
კარგია რომ არ გამათამამა
კარგია რომ ასე კარგად მსჯიდი
წავალ, მჯერა მერე იტყვის ქალი
შესაძლოა დაიღვაროს ცრემლად
ეცოცხლაო, ყოფილიყო მთვრალი
მთვარია ვიქნებოდით ერთად.
მე არვიცი რას იფიქრებს შვილი
ალბათ ცუდს და ალბათ ცოტა კარგსაც
თვიტონ ვიცი მოვაკელი ხილი
და ვაკლებდი ნაყინსაც და მარწყვსაც
რას იტყვიან ძმები წავალ როცა,
ალბათ იქაც შემფიცებენ ძმობას
ჩემს გარეშე დაიცლება ბოცა
ჩემს გარეშე აყვებიან გრძნობას
იქ, კი ვიცი ვინც დამხვდება იტყვის
მუდამ სცდიდა თავის ბედს და წერას
კარგი არ უკეთებია თითქმის
თუ არ ჩავთვლით რაღაც ლექსის წერას
მე მინდა რომ ვუპასუხო ყველას
ქალებს, შვილებს, ჩემიანებს, მასას
მოერიდონ უსაფუძვლო ღელვას
არ ვაპირებ
მე ჯერ არსად წასვლას …

ნიკო გომელაური

იხილეთ აგრეთვე