წარმოგიდგენთ წარსულის მედიცინის 9 “რეცეპტს", რომლებსაც ვერც კი წარმოიდგენდით:

1. ინგლისი: კოქსის საქანელა



რა სახის შეურაცხყოფას არ იტანდნენ ინგლისში ისინი, ვისაც ფსიქოლოგიური პრობლემები ჰქონდა. მე-19 საუკუნის დასაწყისში, მაგალითად, საქანელებზე ატრიალებდნენ. ეს მეთოდი გამოიგონა ექიმმა ჯოზეფ კოქსმა. კოქსის საქანელა ჭერიდან ჩამოკიდებული დახრილი სკამი იყო. და ყველაფერი კარგად იქნებოდა, წუთში 100 ბრუნი რომ არ ეკეთებინათ. პაციენტს უწევდა მათზე "დაჯდომა" დაახლოებით ორი წუთის განმავლობაში (თუმცა ბრუნვის სიჩქარე და დრო მორგებული იყო ექიმის შეხედულებისამებრ). მიზანი მიღწეულად ითვლებოდა, თუ პაციენტი უნებლიედ შარდავდა ან ღებინება ეწყებოდა. განსაკუთრებით გატანჯული პაციენტები ამ პროცედურის შემდეგ კარგა ხანს ვერ მოდიოდნენ გონს, რაც უკვე კარგ შედეგად იყო გამოცხადებული.

2. ფინეთი: ჰეროინი




ამაზრზენად ჟღერს, მაგრამ მე-20 საუკუნის პირველი მესამედი ფინეთში ლეგალიზებული ჰეროინით გამოირჩეოდა. მსოფლიო ეკონომიკური კრიზისის დროს იგი კარგ და იაფ წამლად ითვლებოდა. იგი მიიღებოდა ხველის სიროფების სახით და ტაბლეტების სახით. სწორედ ამაზე საუბრობს დოქტორი მიკო ილიკანგასი თავის წიგნში, რომელიც გამოქვეყნდა 2009 წელს: „ჰეროინს ყველას უნიშნავდნენ. დოზას ექიმები ნიშნავდნენ, რომ პაციენტები არ განხდარიყვნენ დამოკიდებული“. 1949 წელს გაერომ გამოთვალა, რომ ფინეთი ყოველწლიურად იმდენ ჰეროინს მოიხმარდა, რამდენიც 25 წლის განმავლობაში შვედეთი, დიდი ბრიტანეთი ან იტალია. ჰეროინი ოფიციალურად გაქრა ფინეთის აფთიაქებიდან 1957 წელს.

3. ძველი რომი: მუმიის ფხვნილი



ცხედრით მკურნალობა შუა საუკუნეების ევროპაში განკურნების საყვარელი მეთოდი იყო. იმ წლების ექიმები თვლიდნენ, რომ გარდაცვლილის ყველა თვისება შენარჩუნებულია ცხედრში - სიძლიერიდან და ჯანმრთელობადან ავადმყოფობისკენ მიდრეკილებამდე. განსაკუთრებით პოპულარული იყო მუმიის ფხვნილი და გამოიყენებოდა ყველაფრის და ყველას სამკურნალოდ. სამედიცინო კანიბალიზმი არანაკლებ "მოდური" იყო ძველ რომში. მართალია, მას ძირითადად იყენებდნენ კუნთების კრუნჩხვების სამკურნალოდ. რომაელი ექიმები თვლიდნენ, რომ დაცემული გლადიატორების სისხლის შემცველ ელექსირს ეპილეფსიის განკურნება შეუძლია. ასე შოულობდნენ ფულს ყველაზე მეწარმე ვაჭრები მოკლულის ცხედრების გაყიდვით. ექიმები არ ერიდებოდნენ უბრალო გვამებსაც, მაგრამ ამ შემთხვევაში ნარევი მზადდებოდა არა მხოლოდ სისხლისგან, არამედ ხორცისა და ძვლებისგან. ეს წამალი გამოიყენებოდა კუნთების სპაზმისთვის.

4. აფრიკის ქვეყნები: საკეისრო კვეთა



მე-19 საუკუნეშიც კი, ცენტრალური აფრიკის ტომებში საკეისრო კვეთის ოპერაციას თითქოს ნეანდერტალები აკეთებდნენ. ინგლისელი ექიმი და მოგზაური რობერტ ფელკინი შეესწრო ერთ-ერთ ამ „პროცედურას“, რომლის შესახებაც მან თავის ერთ-ერთ წიგნში დაწერა. მშობიარე ქალს დასალევად აძლევდნენ ბანანის ღვინოს (მამაკაცი „ქირურგი“ და მისი თანაშემწეებიც ხელებს ამ სითხით იბანდნენ, ასევე ქალის მუცლის ქვედა ნაწილსაც ასხამდნენ), შემდეგ კი დახრილ დაფაზე ათავსებდნენ. „ქირურგი“ უცებ იწყებდა ხმამაღლა ყვირილს, რასაც იტაცებდა ქოხის გარშემო შეყრილი ბრბო. რის შემდეგაც უბედური ქალის მუცელი იჭრებოდა ბოქვენის სიმფიზიდან თითქმის ჭიპამდე. და სანამ ქირურგი ბავშვს იყვანდა, მისი ერთ-ერთი თანაშემწე ცხელი რკინით ასუფთავებდა სისხლდენის ადგილებს. შემდეგ პაციენტს ატრიალებდნენ გვერდით, რათა მთელი სითხე მუცლის ღრუდან გამოსულიყო. მხოლოდ ამის შემდეგ „კერავდნენ“ ჭრილობის კიდეებს., .. შვიდი წვრილი ნემსისა და ძაფის საშუალებით.

5. რუსეთი: კურდღლის ტყავი



საუკუნეების მანძილზე ჩირქოვან აბსცესს მკურნალობდნენ ერთი და იგივე საშუალებით: უბრალოდ 24 საათის განმავლობაში კურდღლის კანი ბეწვით მიადეთ მტკივნეულ ადგილას. წყლულების დროს დათვის გამხმარ ნაღველს ურევდნენ არაყში და დღეში ერთხელ სვამდნენ სრულ გამოჯანმრთელებამდე. ღვიძლის დაავადებებთან ერთად ეს კიდევ უფრო მარტივია იყო: ცხოველის ახალ ღვიძლს იდებდნენ მტკივნეულ ადგილზე და იმაგრებდნენ მას ბინტით 24 საათის განმავლობაში.

6. ჩინეთი: შემწვარი დათვის თათები და დათვის ნაღველი



ჯერ კიდევ 3000 წლის წინ, ციური იმპერიის მკვიდრებმა აღმოაჩინეს ჯანმრთელობის ელექსირი - დათვის ნაღველი. ტრადიციულ ჩინურ მედიცინაში გამოიყენება თითქმის ყველა დაავადების დროს: ცხელების, ნაღვლის ბუშტის, ღვიძლისა და გულის დაავადებების დროს. 1 კგ მშრალი ნაღვლის ფხვნილი (საშუალო დათვი გამოყოფს 2 კგ-მდე ამ კონცენტრატს წელიწადში) ჩინეთში 400 დოლარზე მეტი ღირს. დათვის თათებზე ასევე დიდი მოთხოვნაა - მათი შეწვა, მოხარშვა ან სახლში ამულეტის სახით უბრალოდ ჩამოკიდება. ითვლება, რომ ისინი ხელს უწყობენ ნევრასთენიას, რევმატოიდულ ართრიტს და გაღიზიანებას. მათი ფასი შავ ბაზარზე 1000 დოლარს აღწევს. აქ ადამიანობაზე ლაპარაკს აზრი არ აქვს.

7. ლიტვა: ყველაფერი ყვითელი




ლიტვის ქალაქ კაუნასში მდებარე მედიცინის ისტორიის მუზეუმი შეიცავს ადგილობრივი ექიმების მიერ სიყვითლის სამკურნალო უძველეს რეცეპტს. სხვადასხვა ყვითელი ჩრდილის ყვავილების ნახარში- და ის უნდა მოხარშოთ სამ ეტაპად, თითოეულში ცხრა ყვავილის აღებით. ამავე მიზნებისთვის იყო კიდევ ერთი ნახარში- ბავშვის თავიდან ამოღებული ტილებისგან.

8. საფრანგეთი: უნიქორნის რქა



შუა საუკუნეებში და კიდევ უფრო გვიან, მოწამვლა ითვლებოდა თითქმის ყველა დაავადების გამომწვევ მიზეზად, ამიტომ შხამებს განსაკუთრებული ყურადღება ექცეოდა. თუმცა ყველაფერი შხამად ითვლებოდა, დენთიდან დაწყებული დრაკონებითა და გაცოფებული ძაღლებით. და ყველაზე უნივერსალური ანტიდოტი არის “უნიქორნის რქა". მეტიც, მისი შინაგანად მიღებაც კი არ არის საჭირო: თუ ასეთ რქაში მოწამლულ სასმელს ჩაასხამთ, მაშინვე გაანეიტრალებს. გასაკვირი არ არის, რომ შუა საუკუნეებს, განსაკუთრებით საფრანგეთში, ნამდვილი „უნიქორნის“ ცხელება დაიწყო: რქებს ოქროზე მეტად აფასებდნენ! ამბობენ, რომ ვალუას დინასტიის (მე-16 საუკუნე) უკანასკნელი მეფეები ჭიქიდან არც ერთ ყლუპს არ სვამდნენ ისე, რომ შიგ „სასწაულებრივი“ რქა არ ჩაეგდოთ. რქებს ამტვრევდნენ ან „იღებდნენ“ ნაჭრებად. მაგრამ რა იმალებოდა ასეთი ღირებულების საფარქვეშ? როგორც წესი, ნარვალური კბილები ან მარტორქის რქები.

9. აშშ: ვერცხლისწყალი



მე-20 საუკუნემდე აშშ-ში ვერცხლისწყალს იყენებდნენ, როგორც პანაცეას. სვამდნენ, ჭამდნენ და კანზე ისვამდნენ - სიფილისიდან დაწყებული შაკიკით დამთავრებული. აბრაამ ლინკოლნიც კი ღრმა დეპრესიის დროს იღებდა ვერცხლისწყლის შემცველ აბებს, სახელწოდებით „ლურჯი მასა“. მან უარი თქვა ამ ფაქტობრუვად უიმედო წამალზე მხოლოდ 1861 წელს, როდესაც შენიშნა, რომ აბები მას ზედმეტად აღიზიანებდა.