ლეონარდო და ვინჩი ინახავდა უამრავ რვეულს, რომელიც სავსე იყო მისი სამეცნიერო თეორიებით, გამოგონებებით, ნახატებითა და განვითარებით. საინტერესოა, რომ ლეონარდო წერდა მარჯვნიდან მარცხნივ. ამიტომ, მისი წერილის სწორად წაკითხვა მხოლოდ მაშინ შეიძლება, თუ სარკეში ჩაიხედავთ. მისი სამეცნიერო ცოდნის 4000-ზე მეტი გვერდი იქნა ნაპოვნი.

ლეონარდოს ანატომიური კვლევები

იტალიელი მხატვარი, არქიტექტორი და ინჟინერი, რა თქმა უნდა, ცნობისმოყვარე და ნიჭიერი ადამიანი იყო, თავის დროზე ბევრად წინ, მაგრამ რამ გამოიწვია მისი ინტერესი ადამიანის სხეულის მუშაობის მიმართ? ლეონარდო ადამიანის ორგანოების შესწავლამ გამოიწვია მისი ინტერესი მთელი ცხოვრების განმავლობაში.

როდესაც ლეონარდო და ვინჩი დაიბადა, ევროპაში გულის შესახებ ცოდნის უმეტესი ნაწილი მოდიოდა არისტოტელესა და გალენის ნამუშევრებიდან, რომლებსაც საპირისპირო შეხედულებები ჰქონდათ. არა მხოლოდ გულის ფიზიკური სტრუქტურა აღიქმებოდა სინამდვილისგან შორს (ზოგიერთი ამბობდა, რომ ეს იყო სამკამერიანი ორგანო), არამედ იმ დროს გული უფრო სულიერ როლს ასრულებდა. ითვლებოდა, რომ ის ინარჩუნებდა სიცოცხლეს და ატარებდა ადამიანურ სათნოებას ან სულს.

ანდრეა დელ ვეროკიოს სახელოსნოში სწავლის დროს და ვინჩი მონაწილეობდა ადამიანის სხეულის მრავალ დისექციაში. მისი ადრეული ნამუშევრები ფოკუსირებული იყო ადამიანის ფიგურების გამოსახულებებზე (თავდაპირველად მათ უფრო მეტი მხატვრული ღირებულება ჰქონდათ, ვიდრე სამეცნიერო ღირებულება). მაგრამ თანდათან მისი ინტერესი ანატომიის მიმართ გაიზარდა და კვლევის დამოუკიდებელ სფეროდ იქცა.

თავის ქალას, ჩონჩხის, კუნთებისა და ძირითადი ორგანოების დიაგრამები და ესკიზები უთვალავი დაწერილი გვერდია. მის პირად დღიურებში კიდევ უფრო მეტი ადგილი უკავია თეორიებს იმის შესახებ, თუ როგორ ფუნქციონირებს ყველა ეს ადამიანის ორგანო.

გული ლეონარდოს კვლევებში

ამ ყველაფერთან ერთად მისი ყურადღება განსაკუთრებით გულმა მიიპყრო 1507 წლიდან, როცა 50 წელი შეუსრულდა. გულმა მოხიბლა. ლეონარდომ მას უწოდა invenzionato dal sommo maestro (უზენაესი შემოქმედის მიერ გამოგონილი შესანიშნავი ინსტრუმენტი). გულის შესახებ ჩანახატებში მან აღწერა თავისი ცოდნა ამ ორგანოს სითხეების, სასწორების, ბერკეტებისა და ტექნიკის შესახებ. მან ასევე გულდასმით შეისწავლა გულის სარქველების ფუნქცია და სისხლის მიმოქცევა.

ლეონარდოს ბევრი ნახატი ეფუძნებოდა ხარისა და ღორის გულების კვლევებს. და მხოლოდ უფრო გვიან ასაკში ჰქონდა მას შესაძლებლობა, დაეწყო ადამიანის ორგანოების შესწავლა. როდესაც ლეონარდო და ვინჩიმ ახლახან გარდაცვლილი 100 წლის მამაკაცის გული გახსნა, მან შეძლო კორონარული არტერიის დაავადების პირველი აღწერა. დღეს კი, 500 წელზე მეტი ხნის შემდეგ, გულის კორონარული დაავადება დასავლურ სამყაროში სიკვდილის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული მიზეზია.

და ვინჩის გულის კვლევის შედეგები

გულის თანამედროვე გაკვეთა აჩვენებს, რომ ის მართალი იყო მისი ფუნქციონირების ბევრ ასპექტში. მაგალითად, მან აჩვენა, რომ გული არის კუნთი, რომელიც არ ათბობს სისხლს. ლეონარდოს დასკვნები იმის შესახებ, რომ არტერიული სარქველები იხურება და იხსნება, რათა სისხლი მიედინოს გულის ირგვლივ, დღესაც მართალია, მაგრამ ფართოდ არ არის ცნობილი. მან ასევე აღმოაჩინა, რომ გულს აქვს ოთხი კამერა და აკავშირებს პულსს მაჯაზე მარცხენა პარკუჭის შეკუმშვით. და ვინჩიმ აღმოაჩინა, რომ აორტის მთავარ არტერიაში შექმნილი სისხლის ნაკადი ხელს უწყობს გულის სარქველების დახურვას. კარდიოქირურგია, რა თქმა უნდა, შეიცვალა გასული საუკუნის განმავლობაში, მაგრამ ლეონარდოს იდეებს შეეძლოთ დიდი ცვლილება შეექმნათ, თუ ისინი ადრე გახმაურებული და გამოკვლეული იქნებოდა.

2020 წელს მეცნიერებმა შეძლეს ლეონარდო და ვინჩის ადამიანის გულის საიდუმლოს ამოხსნა. მრავალი წლის განმავლობაში ისინი ცდილობდნენ გაერკვიათ გულის საიდუმლო სტრუქტურების ფუნქცია, რომელიც პირველად და ვინჩიმ აღწერა თავის დღიურებში. გაირკვა, რომ კუნთოვანი ბოჭკოების ქსელი, სახელწოდებით ტრაბეკულები, აკრავს გულის შიდა ზედაპირს და, როგორც მის ნახატებშია ნაჩვენები, გავლენას ახდენდა გულის ხელსაყრელ ფუნქციონირებაზე.

ბადე, რომელიც ასახავს დამახასიათებელ ფრაქტალის ნიმუშებს, რომლებიც მოგვაგონებს ფიფქებს, თავდაპირველად აღწერილი იყო ლეონარდო და ვინჩის მიერ მე-16 საუკუნეში. იმის გასაგებად, თუ რას აკეთებენ ეს ქსელები, მკვლევართა საერთაშორისო ჯგუფმა გამოიყენა ხელოვნური ინტელექტი გულის 25000 მაგნიტურ-რეზონანსული გამოსახულების გასაანალიზებლად,
მეცნიერებმა დააფიქსირეს, რომ გულის პარკუჭების უხეში ზედაპირი ხელს უწყობს სისხლის ეფექტურ ნაკადს გულისცემის დროს. ჰაერის წინააღმდეგობის შემცირებას. მათ ასევე აღმოაჩინეს, რომ ადამიანის დნმ-ში არის ექვსი რეგიონი, რომელიც ზუსტად განსაზღვრავს, თუ როგორ იქმნება ფრაქტალური შაბლონები (ტრაბეკულები).

კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი აღმოჩენა არის ის, რომ ტრაბეკულების ფორმა გავლენას ახდენს გულის მუშაობაზე. 50 000 პაციენტის მონაცემების ანალიზმა დაადგინა, რომ სხვადასხვა ფრაქტალურმა სტრუქტურამ შეიძლება გავლენა იქონიოს გულის უკმარისობის რისკზე. საინტერესოა, რომ ადამიანებს, რომლებსაც უფრო მეტი ტრაბეკულური ტოტები აქვთ, უფრო დაბალია გულის უკმარისობის რისკი.


ლეონარდო და ვინჩიმ ეს რთული კუნთები გულში 500 წლის წინ დახატა და ჩვენ მხოლოდ ახლა ვიწყებთ იმის გაგებას, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ისინი ადამიანის ჯანმრთელობისთვის.