მხატვრობა როგორ აღმოჩნდა "საიდუმლო სერობაში" ქრისტე და იუდა ერთი და იგივე პიროვნება 22 თებერვალი, 11:47
"საიდუმლო სერობა" (იტალ. Il Cenacolo ან L'Ultima Cena) არის ლეონარდო და ვინჩის მონუმენტური ნახატი, რომელიც ასახავს ქრისტეს ბოლო ტრაპეზის სცენას თავის მოწაფეებთან ერთად. შექმნილია 1495-1498 წლებში მილანის სანტა მარია დელე გრაზიეს დომინიკის მონასტერში. ადრე მას შეცდომით "ფრესკას" ეძახდნენ, მაგრამ დადგინდა, რომ ნახატი შესრულებული იყო არც ფრესკაში და არც ა სეკოში, არამედ მხატვრის მიერ გამოგონილი სპეციალური ტექნიკით.ნახატის ზომა დაახლოებით 880 × 460 სმ-ია.
მისი შექმნის ლეგენდა ერთობ საინტერესოა. ცნობილია, რომ „საიდუმლო სერობის“ შექმნის დროს ლეონარდო და ვინჩი უდიდესი პრობლემის წინაშე დადგა: მას უნდა განესახიერებინა სიკეთე იესოს სახით და ბოროტება — იუდას სახით. ლეონარდომ ხატვა შეწყვიტა და მხოლოდ მას შემდეგ განაგრძო, როდესაც იდეალურ მოდელს მიაგნო; ერთხელ ლეონარდო მომღერლების გუნდის გამოსვლას ესწრებოდა და ერთ-ერთ მომღერალში ქრისტეს ნათელი, სრულყოფილი სახე დაინახა. მუსიკოსს მან თავისი აზრები გაანდო და ისიც სიამოვნებით დასთანხმდა ქრისტეს სახის განსახიერებაზე. მხატვარმა იგი თავის სახელოსნოში მიიწვია და რამდენიმე ჩანახატი გააკეთა. სამ წელიწადში და ვინჩიმ ტილო თითქმის დაასრულა, მაგრამ ახლა სხვა პრობლებმის წინაშე დადგა: ვერაფრით მიეგნო ისეთი ადამიანის სახისთვის, რომელიც იუდას დასახატავად გამოდგებოდა. არადა, ფრესკის დამკვეთი ლოდოვიკო სფორცა აჩქარებდა. ლეონარდო დადიოდა მილანის ქუჩებსა და სამიკიტნოებში, აკვირდებოდა ადამიანების სახეებს და დიდი ხნის ძიების შემდეგ ერთი მთვრალი, ბინძური, ჩამოძონძილი, ნაადრევად დაბერებული კაცი აღმოაჩინა, ეტიუდის შესაქმნელად დრო აღარ რჩებოდა და მხატვარმა თანაშემწეებს უბრძანა, ტაძარში წაეყვანათ იგი. ეკლესიაში მიყვანის შემდეგ და ვინჩიმ დახატა იუდა, რომლის სახეზეც აღბეჭდილი იყო ცოდვა, ეგოიზმი და უბედურება. როდესაც მხატვარმა სამუშაო დაასრულა, მათხოვარი გამოფხიზლდა და როგორც კი ნახატს თვალი მოჰკრა, შეშინებულმა წამოიყვირა: — ეს ნახატი მე ნანახი მაქვს! — კი მაგრამ, საიდან? — გაუკვირდა ლეონარდოს. — სამი წლის წინ, სანამ ყველაფერს დავკარგავდი, გუნდში ვმღეროდი. ერთმა მხატვარმა წამიყვანა და ჩემი სახე ქრისტეს დასახატავად გამოიყენა... ასე აღმოჩნდა ქრისტე და იუდა ერთი და იგივე სახე. 166 3-ს მოსწონს
|