მკვლევარები სწავლობენ მიხაკის ზეთს, როგორც პირის ღრუს სიჯანსაღის შენარჩუნების ბუნებრივ მეთოდს, რადგან ის გავლენას ახდენს პირის ღრუში ნადებზე, გინგივიტსა და ბაქტერიებზე.

მკვლევარებმა შეისწავლეს მიხაკის, რეჰანის და ჩაის ხის ზეთის შემცველი მცენარეული პირის ღრუს სავლებების ეფექტურობა.აღნიშნული სავლები ეფექტური იყო ნადების და გინგივიტის წინააღმდეგ, რაც აჩვენებს, რომ მათ ინგრედიენტებს შეუძლიათ ხელი შეუწყონ პირის ღრუს ანთებითი პროცესების და ბაქტერიების შემცირებას.

მკვლევარებმა ასევე დაადგინეს, რომ მიხაკის შემცველი პირის ღრუს სავლები საშუალება უფრო მეტად ამცირებს მავნე ბაქტერიებს, ვიდრე სხვა კომერციული საშუალებები.

შაქრიანი დიაბეტი

თაგვებზე ჩატარებულმა ცდებმა აჩვენა, რომ მიხაკის ექსტრაქტი და ნიგერიცინი, მიხაკის ექსტრაქტის კომპონენტი, ამცირებს ინსულინის წინააღმდეგობას თაგვების კუნთოვან უჯრედებში.

შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულ თაგვებს, რომლებიც მოიხმარდნენ ნიგერიცინს, ასევე ჰქონდათ ნაკლები ინსულინის წინააღმდეგობა და გაუმჯობესებული გლუკოზის ტოლერანტობა, ინსულინის სეკრეცია და ბეტა უჯრედების ფუნქცია.

ცხოველებზე კიდევ ერთმა სანდო კვლევამ შეისწავლა მიხაკის კვირტის ფხვნილის ეფექტი ლაბორატორიულ მარკერებზე დიაბეტის ვირთხების მოდელში. მათ აღმოაჩინეს, რომ სისხლში შაქრის დონე უფრო დაბალი იყო ვირთხებში, რომლებიც იღებდნენ მიხაკის ფხვნილს, ვიდრე საკონტროლო ჯგუფის სხვა ვირთხებში, რომლებსაც არ მიუღიათ მიხაკის ფხვნილი.

კიბო

ბევრი მწვანილი და სანელებელი მდიდარია ანტიოქსიდანტებით, ნივთიერებებით, რომლებიც თავიანთ როლს ასრულებენ უჯრედების დაზიანების შემცირებაში, რომლებსაც შეუძლიათ გამოიწვიონ კიბო. „Today’s Dietitian“-ის (თუდეის დიეთიშენ) თანახმად, „მხოლოდ 1/2 ჩაის კოვზი დაფქული მიხაკი შეიცავს უფრო მეტ ანტიოქსიდანტს, ვიდრე 1/2 ჭიქა მოცვი“.

ერთ-ერთი ლაბორატორიული კვლევის შედეგად მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ მიხაკის ექსტრაქტს შეუძლია შეანელოს ადამიანის კიბოს უჯრედების რამდენიმე სახეობა. მიხაკის ექსტრაქტი ასევე ხელს უწყობს მსხვილი ნაწლავის კიბოს უჯრედების განადგურებას.

ამავე კვლევამ ასევე შეისწავლა მიხაკის ექსტრაქტის გავლენა თაგვებში სიმსივნის ზრდაზე. სიმსივნეების ზრდა მნიშვნელოვნად შემცირდა თაგვებში, რომლებიც მკურნალობდნენ მიხაკის ექსტრაქტით, საკონტროლო ჯგუფის სხვა თაგვებთან შედარებით.

სხვა სანდო კვლევაში, მეცნიერებმა შეისწავლეს მიხაკის ექსტრაქტის სხვადასხვა პრეპარატების ეფექტი ადამიანის ძუძუს კიბოს უჯრედებზე. მათ აღმოაჩინეს, რომ მიხაკის ეთერზეთი და მიხაკის ეთანოლის ექსტრაქტი ტოქსიკური აღმოჩნდა ძუძუს კიბოს უჯრედებისთვის.

ავტორებმა განაცხადეს, რომ მიხაკს შესაძლოა ჰქონდეს სასარგებლო როლი კიბოს მკურნალობის სამომავლო გეგმებში, რადგან მას შეუძლია გამოიწვიოს კიბოს უჯრედების სიკვდილი და შეანელოს მათი პროლიფერაცია.

სიმსუქნე

მეცნიერებმა ასევე შეისწავლეს მიხაკის მოქმედება და პოტენციური ეფექტი სიმსუქნეზე. თაგვებზე ჩატარებული ცდებისას მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ მიხაკის ექსტრაქტი ამცირებს მაღალცხიმოვანი კვების რაციონის შედეგად გამოწვეული ჭარბწონიანობის რისკს.

თაგვებს, რომლებმაც მიხაკის ექსტრაქტს იღებდნენ, აღენიშნებოდათ დაბალი სხეულის წონა, ნაკლები მუცლის და ღვიძლის ცხიმი, ვიდრე საკონტროლო ჯგუფის სხვა თაგვებს.

რისკები, გვერდითი მოვლენები და მოსაზრებები

ბიოტექნოლოგიის ინფორმაციის ეროვნული ცენტრის ინფორმაციით, მიხაკის ზეთი ბევრ საფრთხესთან არის დაკავშირებული. მან შეიძლება გამოიწვიოს კანის, თვალის და სასუნთქი გზების გაღიზიანება ან კანის ალერგიული რეაქცია. ის ასევე ძალიან აალებადია და შეიძლება ფატალური იყოს გადაყლაპვისა და ჩასუნთქვის შემთხვევაში.

არსებობს პრეცედენტი, როდესაც 15 თვის ბავშვს განუვითარდა ღვიძლის უკმარისობა 10 მილილიტრი (მლ) მიხაკის ზეთის მიღების შემდეგ.

კიდევ ერთი შემთხვევა ორი წლის ბავშვს უკავშირდება, რომელმაც 5-დან 10 მლ-მდე მიხაკის ზეთი დალია. ბავშვს ჰქონდა მრავალი სამედიცინო პრობლემა, მათ შორის კომა, ღვიძლის დაზიანება და სისხლის შედედების პრობლემები.

მიხაკმა ასევე შეიძლება გაზარდოს სისხლდენის ალბათობა ან სხეულის რეაქცია ვარფარინზე. მნიშვნელოვანია ნებისმიერი მცენარეული პროდუქტის გამოყენების შესახებ სამედიცინო პროფესიონალთან კონსულტაციის გავლა, რათა მათ შეძლონ შეაფასონ პოტენციური გვერდითი მოვლენები და ურთიერთქმედება (კონკრეტულ პაციენტთან).

მიხაკი ცნობილია თავისი ძლიერი გემოთი და სუნით და შეგიძლიათ შეიძინოთ დაფქული ან მთელი კულინარიაში გამოსაყენებლად.

ბევრი სამზარეულო შეიცავს მიხაკს და ის ასევე გვხვდება გარკვეული საწებლების ინგრედიენტებში, მათ შორის კეტჩუპში და ვოსტერშირის სოუსში.

ზოგიერთ სუნამოში გამოიყენება მიხაკის სურნელი, ხოლო მიხაკის ზეთი იყიდება ეთერზეთად გამოსაყენებლად.

მიხაკი ფართოდ გამოიყენება აიურვედაში, ტრადიციულ ინდურ მედიცინაში. მათ ასევე ტრადიციულად იყენებდნენ გაბუჟების შეგრძნების გამოსაწვევად.

როგორ გამოვიყენოთ მიხაკი

დაფქული მიხაკი შეიძლება გამოყენებულ იქნას დარიჩინისა და ჯანჯაფილის მსგავსად კულინარიაში, ვაშლის სოუსში, შვრიის ფაფაში, მაფინებსა და ფუნთუშებში არომატისთვის. ჯანჯაფილის ნამცხვრის და ჩიზქეიქის რეცეპტებშიც გამოიყენება დაფქული მიხაკი.

მიხაკს ზოგჯერ იყენებენ აგრეთვე ჩაის დასამზადებლად - ჩაის, სანელებლებისა და რძის ნაზავს, რომელიც პოპულარულია ინდოეთსა და პაკისტანში. კარდამონის ჯანჯაფილის ჩაის რეცეპტი ასევე შეიცავს მიხაკს.

მიხაკი შეიძლება გამოყენებულ იქნას სხვადასხვა ქვეყნების კერძებში, ის ერთ-ერთი ინგრედიენტია რეცეპტებში, როგორიცაა გამომცხვარი ქათამი არტიშოკით, დარიჩინით და დაკონსერვებული ლიმონით, ან რეცეპტი მოხარშული ძროხის ჩაშუშვისთვის სტაფილოთი და ტურპიკებით. ის ქართულ სამზარეულოშიც აქტიურად გამოიყენება (ავტორი).

კვებითი ღირებულება

მიხაკი კულინარიაში პოპულარული სანელებელია.

შეერთებული შტატების სოფლის მეურნეობის დეპარტამენტის ეროვნული საკვები ნივთიერებების მონაცემთა ბაზის სანდო წყაროს მიხედვით, 2.1 გრამი (გ) ან 1 ჩაის კოვზი დაფქული მიხაკი შეიცავს:

6 კილოკალორია (კკალ)

0, 13 გრამი (გ) ცილა

0, 27 გ ცხიმი

1.38 გრ ნახშირწყლები

0, 7 გ ბოჭკოვანი

იგივე რაოდენობის დაფქული მიხაკი ასევე შეიცავს 1, 263 მილიგრამ (მგ) მანგანუმს, რაც არის მანგანუმის სანდო წყაროს ყოველდღიური ღირებულების (DV) 63 პროცენტი.

დასკვნა

მიხაკი არის სურნელოვანი სანელებელი, რომელსაც შეუძლია არომატი შესძინოს ბევრ კერძს. მისი პოტენციური სამკურნალო სარგებელი შესწავლილია, მაგრამ მეტი კვლევაა საჭირო.

როგორც ნებისმიერი სხვა მცენარეული პროდუქტის შემთხვევაში, ადამიანებმა უნდა განიხილონ მიხაკის გამოყენება და უსაფრთხოება სამედიცინო პროფესიონალთან.