განათლება 10 შოკისმომგვრელი და საინტერესო ფაქტი ფსიქოპათების შესახებ 2023, 22 ივნისი, 15:28 დედამიწის მთლიან მოსახლეობაში ფსიკოპატებიი მხოლოდ 1 პროცენტს შეადგენენ, თუმცა, ასეთი მცირე უმცირესობაც კი აშინებს და შთააგონებს მეცნიერებს, ჩაატარონ უფრო და უფრო მეტი კვლევა მათ შესახებ ახალი ინფორმაციის გამოსავლენად. უმეტესობა ჩვენგანი მაშინვე ხვდება, რომ ადამიანს რაღაცის ეშინია, რადგან სახეზე შიშის ნიშნებია: გუგები გაფართოებული, წარბები აწეული და პირი ღია სუნთქვის უკმარისობის დროს.
ჩვეულებრივი ადამიანი, ასეთი სახის დანახვისას, იფიქრებ, რომ ეს ადამიანი შეშინებულია, თუმცა ფსიქოპატი მსგავსს ვერაფერს გაიგებს, რადგან შიშის ამოცნობა არ ძალუძს. და ეს იმიტომ კი არ არის, რომ იგი მიზანმიმართულად „არ ხედავს“ მას, არამედ იმიტომ, რომ მას რეალურად არ შეუძლია მისი დანახვა.
აბიგაილ მარშმა, ჯორჯთაუნის უნივერსიტეტის მკვლევარმა, გამოსცადა 7-10 წლის 36 ბავშვის რეაქცია სახის გამომეტყველებაზე. ბავშვების ტვინის აქტივობა დაფიქსირდა მაგნიტურ-რეზონანსული გამოსახულების გამოყენებით, ხოლო აბიგეილმა მათ აჩვენა სხვადასხვა ემოციების მქონე ადამიანების სურათები.
ზოგიერთი სახე ნეიტრალური იყო, სხვები უკმაყოფილებას გამოხატავდნენ, მესამეზე კი შიში იყო გამოსახული. ბავშვების უმეტესობას არ უჭირდა ნეიტრალური და შეშინებული სახეების გარჩევა. თუმცა, მათ, ვინც ფსიქოპათური ტენდენციის რეიტინგში მაღალი ქულა მიიღეს, უბრალოდ ვერ გაარკვიეს, რას ნიშნავდა ეს "შეშინებული სახის გამომეტყველება".
ეს რეაქცია მიუთითებს ამიგდალის გაუმართაობაზე, ტვინის იმ ნაწილზე, რომელიც აკონტროლებს პასუხს შიშზე. ფსიქოპათის ამიგდალის გარე ფენა გაცილებით თხელია, ვიდრე ჩვეულებრივი ადამიანისა და გაცილებით მცირეა ჯანმრთელ ტვინთან შედარებით.
ამ შეკუმშვის გამო, ტვინის ეს უბანი ნაკლებად აქტიურია, ვიდრე უნდა იყოს, ამიტომ ფსიქოპათს არ შეუძლია ემოციის შიშის ინტერპრეტაცია.
უცნაურია, მაგრამ, როგორც ჩანს, ეს წესი არ ვრცელდება სხვა ემოციებზე. ფსიქოპათებს სხვა ემოციები ისე ესმით, როგორც ჩვეულებრივ ადამიანს. მაგრამ, სხვა საკითხებთან ერთად, ისინი თავადაც ვერ გამოხატავენ შიშს სახეზე, თუნდაც ეშინოდეთ. ვინაიდან მათ წარმოდგენა არ აქვთ, რას გრძნობს ადამიანი, როცა ეშინია, არ იციან როგორ უპასუხონ საშინელებას ნებისმიერ სიტუაციაში. აი, როგორ თქვა ერთმა მკვლელმა ქალმა ასე გამოკვლევის შემდეგ: „არ ვიცი რა ჰქვია სახის ამ გამომეტყველებას, მაგრამ ვიცი, რომ ასე გამოიყურება ადამიანი, როცა მას ვუყურებ".
 2. მათ განსაკუთრებული “ურთიერთობა" აქვთ დოფამინთან როდესაც სერიულ მკვლელს ტედ ბანდის ჰკითხეს, რატომ აკეთებდა ასეთ საშინელებებს, მან აღიარა: "მე უბრალოდ მოკვლა მომწონდა, მოკვლა მინდოდა".
რატომ სიამოვნებთ ფსიქოპათებს ადამიანების მანიპულირება ასე ძალიან? ეს გამოწვეულია დოფამინით, ტვინის ნეიროტრანსმიტერით, რომელიც ააქტიურებს სიამოვნების ცენტრს ჩვენს ტვინში. დოფამინი ასევე პასუხისმგებელია, როდესაც გვიყვარს, ვიღებთ ნარკოტიკებს ან ვჭამთ შოკოლადს.
თუმცა, ფსიქოპათების შემთხვევაში მასშტაბები წარმოუდგენელი ხდება, რადგან ფსიქოპათები ნამდვილი დოფამინის მოყვარულები არიან.
 ნეშვილის ვანდერბილტის უნივერსიტეტის მეცნიერის ჯოშუა ბუკჰოლცის თქმით, ფსიქოპათის ტვინი არა მხოლოდ მნიშვნელოვნად მეტ დოფამინს გამოიმუშავებს, არამედ აფასებს მის მნიშვნელობას.
ამგვარად, მკვლევარი აღნიშნავს, რომ ფსიქოპათების აკვიატება კიდევ ერთი „დოზის“ მისაღებად და უბიძგებს მათ ამ გზაზე დადგომას, თუნდაც სხვა ადამიანების სიცოცხლის ხარჯზე.
ბექჰოლცმა შეისწავლა ფსიქოპათიური მახასიათებლების მქონე 30 ადამიანი, აძლევდა მათ ამფეტამინებს დოფამინის წარმომქმნელი ნეირონების გასააქტიურებლად. ეს წამლები იყო მარკირებული, რათა მეცნიერებს შეეძლოთ თვალყური ედევნებინათ დოფამინის წარმოქმნას ამფეტამინების საპასუხოდ.
შედეგად, აღმოჩნდა, რომ იმ ადამიანების ტვინი, რომლებიც ავლენდნენ მაღალ ანტისოციალურ იმპულსურობას (სხვა ადამიანების გაკონტროლების სურვილი და სურვილი) გაცილებით მეტ დოფამინს გამოიმუშავებდა.
საყოველთაოდ ცნობილი ფაქტია, რომ ფსიქოპათებს არ შეუძლიათ საკუთარი თავის სხვის ადგილზე დაყენება. ისინი სხვა ადამიანებს ხედავენ, როგორც ჭადრაკის პაიკებს, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან მათ სიამოვნებაზე.
2012 წელს გამოსცადეს ფსიქოპათი კრიმინალები MRI (მაგნიტურ-რეზონანსული გამოსახულების) ტექნოლოგიისა და ვიდეოების გამოყენებით. სარეკლამო რგოლებში ხელი ან სიყვარულით ჩაჰკიდებდა მეორე ხელს, ან აგდებდა, ან სახაზავს ურტყამდა.
როგორც მკვლევარები მოელოდნენ, დამნაშავეები „აღფრთოვანებული“ არ დარჩენილან. თუმცა, მოვლენები საინტერესოდ განვითარდა, როდესაც მეცნიერებმა კრიმინალებს სთხოვეს თანაგრძნობა გამოეხატათ ეკრანზე გამოსახული ადამიანების მიმართ. ამჯერად, როდესაც ხელმა დარტყმა მიიღო, ფსიქოპათებს რეაგირება ჰქონდათ.
ტვინის სკანერის წაკითხვით თუ ვიმსჯელებთ, ისინი რეალურად გრძნობდნენ სხვის ტკივილს. ექსპერტებმა დაასკვნეს, რომ ასეთი ადამიანების ტვინში არის თანაგრძნობის „გადამრთველი“.
მიუხედავად იმისა, რომ ნორმალურ სიტუაციებში ის დაყენებულია "გამორთვის" პოზიციაზე, მათ შეუძლიათ ჩართონ ის საჭიროების შემთხვევაში. ამიტომაც ფსიქოპათები ხანდახან გვეჩვენებიან კეთილგანწყობილნი და მომხიბვლელნი.
 4. ფსიქოპათებისთვის სისხლის სამართლის სასჯელი უფრო მკაცრია ფსიქოპათია ეხმარება თუ ავნებს დამნაშავეებს სასჯელის გამოტანისას? იუტას შტატის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა წარუდგინეს გამოგონილი სისხლის სამართლის საქმე 181 შტატის მოსამართლეებისგან შემდგარ კოლეგიას.
მათ შექმნეს პერსონაჟი, სახელად ჯონათან დონაჰიუ, რომლის „ცხოვრება“ ცნობილი კრიმინალის რეალურ ცხოვრებას ეფუძნებოდა. მოსამართლეებს უთხრეს, რომ დონაჰიუმ სწრაფი კვების რესტორანში ყაჩაღობა ჩაიდინა. მან არ მოინანია თავისი დანაშაული და გაქცევისას ტრაბახობდა კიდეც.
ის გაასამართლეს ცემის გამო, მოსამართლეებს სასჯელი უნდა დაეწესებინათ. თითოეულ მოსამართლეს უთხრეს, რომ დონაჰიუ ფსიქოპათი იყო, მაგრამ მათგან მხოლოდ ნახევარს უთხრეს მისი ფსიქიკური აშლილობის ბიოლოგიური მახასიათებლების შესახებ.
სანამ მოსამართლეები განაჩენს გამოიტანდნენ, მათ ჰკითხეს, რამდენი წლით სჯიან დამნაშავეს დამამძიმებელ გარემოებაში ცემის გამო. უმრავლესობამ უპასუხა, რომ დაახლოებით 9 წლით.
თუმცა, ისინი უფრო მკაცრი იყვნენ გამოგონილი კრიმინალის მიმართ. მოსამართლეებმა, რომლებმაც არ მიიღეს ბიოლოგიური ახსნა დონაჰიუს აშლილობის შესახებ, მას 14 წელი მიუსაჯეს. მაგრამ ახსნა-განმარტებამაც კი არ გაუადვილა დამნაშავეს ცხოვრება, რადგან მოსამართლეთა მეორე ნახევარმა მას 13 წელი მიუსაჯა.
5. ბიზნესის სფერო სავსეა ფსიქოპათებით 2013 წელს კევინ დატონმა, ოქსფორდის მკვლევარმა, შეადგინა იმ პროფესიების სია, რომლებიც ყველაზე მეტად იზიდავს ფსიქოპათებს. ალბათ არ იქნება გასაკვირი იმის გაგება, რომ ბევრი ფსიქოპათი ხდება პოლიციელი, იურისტი და ექიმი.
თუმცა მათ არჩევანს შორის პირველ ადგილზეა „გენერალური დირექტორის“ პოზიცია.
ამას ადასტურებს პოლ ბაბიაკის 2010 წლის კვლევა, რომელმაც გამოკითხა 203 აღმასრულებელი, რომლებიც მონაწილეობდნენ სპეციალურ ტრენინგში. ბაბიაკის ტესტირება ეფუძნებოდა რობერტ ჰარის ფსიქოპათურ სიას.
შედეგად, პოლი მივიდა საზარელ დასკვნამდე: გამოკითხულთაგან 25-დან 1 იყო სრულფასოვანი ფსიქოპათი, რაც ოთხჯერ აღემატება ფსიქონების პროცენტულ მაჩვენებელს ზოგად პოპულაციაში.
ეს საშინელი ამბავია ბიზნეს სამყაროსთვის, მაგრამ არა იმ მიზეზების გამო, რაც შეიძლება ფიქრობთ. ფსიქოპათები ფაქტობრივად საშინელი ლიდერები არიან და არ იციან სხვა ადამიანებთან ურთიერთობა, კორპორატიულ კიბეზე ასვლა თავიანთი მომხიბვლელობის გამო და არა პროფესიული თვისებების გამო. თუ ისინი ვერ ახერხებენ თანამშრომლების მანიპულირებას, ისინი უბრალოდ მიმართავენ უხეში ძალის ან ტერორის ტაქტიკას.
 6. “ინტერნეტ-ტროლები" ფსიქოპათები არიან კანადის რამდენიმე უნივერსიტეტის ფსიქოლოგების მიერ ჩატარებულ გამოკითხვაში, ვებ-მომხმარებლებს ჰკითხეს, რამდენ დროს ატარებენ ონლაინ და აკეთებენ თუ არა კომენტარს YouTube-ზე.
მათ ასევე სთხოვეს დათანხმებოდნენ ან ეუარათ შემდეგ განცხადებებზე: „მიყვარს ადამიანების დატროლვა ფორუმებზე ან კომენტარებში“, „მე მსიამოვნებს თამაშებში ბოროტმოქმედის როლი და სხვა პერსონაჟების წამება“ და ა.შ.
ტროლებმა აჩვენეს შედეგები, რომლებსაც მოგვიანებით "ბნელი კვარტეტი" უწოდეს. ეს არის ადამიანში ოთხი უსიამოვნო თვისების არსებობა - სადიზმი, მაკიაველიზმი, ნარცისიზმი და ფსიქოპათია.
ამ თვისებების მქონე ადამიანები სიამოვნებით ავნებენ სხვებს, მათ ძალიან უყვართ მოტყუება და არ ნანობენ თავიანთი ხრიკების გამო. მკვლევარებმა აღმოაჩინეს კავშირი ამ თვისებებსა და ტროლების მიერ ინტერნეტში გატარებულ დროს შორის, რაც ქმნის ფსიქოპათიის მანკიერ ციკლს.
 7. პროსოციალური ფსიქოპათი ნევროლოგს ჯეიმს ფელონს აქვს ძალიან სერიოზული საგვარეულო. ის დაკავშირებულია შვიდ სავარაუდო მკვლელთან, მათ შორის ლიზი ბორდენთან. მას ძალიან აინტერესებდა თავისი წარმოშობის ეს „უხერხული“ ფაქტი, ამიტომ ფალონმა გადაწყვიტა შეეგროვებინა თავისი ნათესავების ტვინის PET სკანირება (პოზიტრონის ემისიური ტომოგრაფია) და ანალიზი მოეხდინა ორბიტალური ქერქის მუშაობაზე, ტვინის ნაწილი, რომელიც გავლენას ახდენს ეთიკურ ქცევაზე და მორალურ არჩევანზე. მისი ნათესავების უმეტესობამ დადებითი ტესტი გამოავლინა, მაგრამ ერთი ტვინის სკანირებამ არ აჩვენა ორბიტალური ქერქის აქტივობა - მისმა შედეგმა.
ფელონი დარწმუნებული იყო, რომ შეცდომა მოხდა, მან რამდენიმე დნმ-ის ტესტი ჩაატარა. ექიმებმა ის "დაამშვიდეს" და დაადასტურეს, რომ ფელონს მხოლოდ ფსიქოპათის ტვინი არ ჰქონდა, მისი ყველა გენეტიკური მარკერი ამაზე მიუთითებდა.
ტესტებმა აჩვენა, რომ მას აქვს გენის სპეციფიკური ვარიანტი, რომელიც ცნობილია როგორც "მეომარი გენი", რადგან ის აგრესიულ ქცევაზეა პასუხისმგებელი.
ფელონი საკუთარ თავს „პროსოციალურ ფსიქოპათს“ უწოდებს, რადგან ის მოქმედებს სოციალური ნორმების მიხედვით. სინამდვილეში, ის ბევრ კარგ საქმესაც კი აკეთებს. ის ქველმოქმედია და ეხმარება ხალხს.
ჯეიმსი აღიარებს, რომ მას სიამოვნებს ის ფაქტი, რომ შეუძლია სამყაროს რაღაცით დაეხმაროს და არა უბრალოდ იყოს "კარგი ბიჭი". თუმცა არ მალავს, რომ უყვარს მანიპულირება და არ ზოგავს კონკურენტებს. ფელონი თავის შვილიშვილებსაც კი არ აცდის უბრალო თამაშების მოგებას.
მას ასევე უჭირს სხვა ადამიანების თანაგრძნობა. მამაკაცი აღიარებს, რომ შვილიშვილის მიმართ თანაგრძნობა ისეთივე აქვს, როგორც ქუჩაში შემთხვევით ადამიანთან.
8. მათ ცუდი ყნოსვა აქვთ 2013 წლის სექტემბერში მკვლევარებმა ჯეისონ კასტრომ და ჩაკრა ჩენუბჰოლტამ დაიწყეს ადამიანის ცხვირისთვის ხელმისაწვდომი ყველა სუნის კლასიფიკაცია.
მათ აღმოაჩინეს, რომ ჩვენ შეგვიძლია აღმოვაჩინოთ სუნის 10 ჯგუფი, მათ შორის ხილის, ქიმიური, გაფუჭებული და პოპკორნი. ადამიანების უმეტესობას არ აქვს პრობლემა ლურჯი ყველის „მძაფრი“ არომატის ან ახლად მოჭრილი ბალახის „ხის“ სუნის ამოცნობასთან,
თუმცა, ფსიქოპათებთან დაკავშირებით ეს საქმე ძალიან განსხვავებულია. როგორც ზემოთ აღინიშნა, ფსიქოპათებში ორბიტალური ქერქის ფუნქციონირების დონე უფრო დაბალია. ეს გავლენას ახდენს არა მხოლოდ მათ უნარზე, შეადგინონ გრძელვადიანი გეგმები და შეინარჩუნონ იმპულსები, არამედ სუნის ამოცნობის უნარზეც.
ეს დაადასტურეს სიდნეის მაკუარის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა, რომლებმაც გამოიკვლიეს 79 ფსიქოპათი (არა კრიმინალი) სუნის მიმართ მათი რეაქციების გამო. მონაწილეებს სთხოვეს გაერჩიათ 16 სურნელი, მათ შორის ყავა, ფორთოხალი და ტყავი.
როგორც მეცნიერები ეჭვობდნენ, ფსიქოპათებს უჭირდათ იმის ამოცნობა, თუ რას სუნთქავდნენ. ფაქტობრივად, რაც უფრო მკაფიოდ იყო გამოხატული ადამიანის ფსიქოპათიური მახასიათებლები, მით უფრო რთული იყო მისთვის ეს ტესტი.
ფსიქოპათები ცნობილი ცბიერები არიან და ხშირად მიზანმიმართულად აძლევენ არაზუსტ პასუხებს ფსიქიატრიული გამოკვლევების დროს, მაგრამ მათ არ შეუძლიათ გააყალბონ სურნელის ტესტი.
9. პრეზიდენტებს ბევრი საერთო აქვთ ფსიქოპათებთან ემორის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგებმა დაიწყეს ამერიკელი პრეზიდენტების ანალიზი, ვაშინგტონიდან ბუშამდე, რათა დაედგინათ, ვინ იყო "მაქსიმალურად ფსიქოპატი".
მათ ნაშრომში გამოიყენეს წიგნი „პიროვნება, ხასიათი და ლიდერობა თეთრ სახლში“. ექსპერტებმა განსაკუთრებული ყურადღება დაუთმეს, თუ როგორ იქცეოდნენ პრეზიდენტები კრიზისულ სიტუაციებში, როგორ თანამშრომლობდნენ კონგრესთან და სხვა უცხოელ ლიდერებთან.
მათ ასევე მიმართეს ბნელი მხარის ძალაუფლების ბოროტად გამოყენებისა და ქორწინების გარეშე ურთიერთობის შემთხვევების გაანალიზებით.
არც ერთი პრეზიდენტი არ ერგება ფსიქოპათის განსხვავებულ მახასიათებლებს. ძალიან მცირე რაოდენობა "ატარებდა" ფსიქოპათიურ თვისებას, რომელიც ცნობილია როგორც "უშიშარი დომინირება", განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც შევადარებთ ადამიანთა ზოგად პოპულაციას.
„უშიშარი დომინირება“ არის შიშის არარსებობა და სახიფათო სიტუაციაში უკან დახევის სურვილი, ასევე ადამიანების მოხიბვლის უნარი, რაც ძალიან მნიშვნელოვანი პოლიტიკური ინსტრუმენტია.
კვლევის შედეგად მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ თეოდორ რუზველტი უშიშარი დომინირების ყველაზე მაღალი მაჩვენებლით აღმოჩნდა. ამ კაცს საფრთხის უგულებელყოფის ფსიქოპათიური მახასიათებელი ჰქონდა.
სამეულში ასევე მოხვდნენ ჯონ კენედი და ფრანკლინ რუზველტი, ხოლო ათეულში მოხვდნენ რონალდ რეიგანი, ბილ კლინტონი და ჯორჯ ბუში.
10. ფსიქოპათები იყენებენ ცნობილ მეტყველების ნიმუშებს მიუხედავად იმისა, რომ ფსიქოპათები შეიძლება მახვილგონივრულები ჩანდნენ“ კორნელის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ ფსიქოპათები ხშირად ერთნაირი მეტყველების ნიმუშებს იცავენ. ექსპერტთა ჯგუფმა ჯეფრი ჰენკოკის ხელმძღვანელობით გამოიკითხა 52 მკვლელი, რომელთაგან 14 ფსიქოპათი იყო.
მათ კრიმინალებს სთხოვეს ესაუბრათ თავიანთი სისასტიკეების შესახებ, სპეციალური კომპიუტერული პროგრამის გამოყენებით, რომელიც აფასებდა მათი მეტყველების ცვალებადობას.
მიღებული ინფორმაციის გაანალიზების შემდეგ მკვლევარებმა ფსიქოპათიურ მეტყველებაში რამდენიმე მახასიათებელი აღმოაჩინეს. მაგალითად, იმის გამო, რომ ფსიქოპათებს არ აინტერესებდათ თავიანთი ჩადენილი დანაშაულები, ისინი უფრო ხშირად აღწერდნენ თავიანთ ქმედებებს წარსული დროის გამოყენებით, ვიდრე ჩვეულებრივ დამნაშავეები.
ისინი ჩვეულებრივ კრიმინალებთან შედარებით უფრო ხშირად იყენებდნენ ყოყმანის სიტყვებს, როგორიცაა "უჰ", "ჰმ-ჰმ" და ა.შ. მათ თავიანთი წინადადებების უმეტესი ნაწილი მიზეზობრივი განსჯის სახით ააგეს, დაქვემდებარებული კავშირების გამოყენებით „იმიტომ“, „ასე“.
248 1-ს მოსწონს
|
  |
Intermedia.ge © 2011-2024 წელი
საავტორო უფლებები დაცულია
 |
