თავი პირველი
მირზას ერთადერთი ქალიშვილი, ლილი დაინვალიდდა.
მირზა ექიმი იყო.
მიუხედავად თავისი ფართო კონტაქტებისა სამედიცინო წრეში, საკუთარ ქალიშვილს, ვერაფერი უშველა. გოგონა 15 წლის ასაკში, ჯერ ინვალიდის ეტლს მიეჯაჭვა. შემდეგ კი დეპრესიამ შეიპყრო და შინ, საკუთარ ოთახში გამოიკეტა.
მამას, რა საკვირველია, ძლიერ აწუხებდა შვილის ბედი, მაგრამ თავადაც უკვე იმედდაკარგული, ქალიშვილსაც აღარ აიძულებდა ექიმებთან სიარულს. შვილის ღიმილს მონატრებული, მისგან შორს ყოფნას ამჯობინებდა. არ შეეძლო, თავისი სიცოცხლით სავსე გოგონას სახეზე, ღრუბლისფერის ატანა. ამიტომ, ცდილობდა დროის დიდი ნაწილი სამსახურში გაეტარებინა, შინ კი ძირითადად მაშინ ბრუნდებოდა, როდესაც გოგონას ეძინა. მძინარე ქალიშვილის სახეზე ხომ სევდა რაღაც მანქანებით და როგორღაც ფერმკრთალდებოდა ხოლმე.
მირზას ცოლი დიდი ხნის წინ გაშორდა, ლილი მაშინ პატარა იყო. დედა თითქმის არც ახსოვდა. არც ენატრებოდა. მამის სიყვარული მისი ღიმილისთვის საკმარისი იყო. იმ დღემდე, სანამ მისი ფეხები ბორბლებმა არ ჩაანაცვლა. მას შემდეგ გაღიმებას მოუკლო და ბოლოს საერთოდ შეწყვიტა.
ლილი ხატავდა.
კარგად ხატავდა.
განსაკუთრებით, პორტრეტების ხატვა უყვარდა.
ხატავდა მამას..
ბებიას…
და იმ რამდენიმე ადამიანს ვინც მის სამყაროში ცხოვრობდა.
მას შემდეგ, რაც ვიღაცამ ფეხები მოჰპარა, ხატვას მოუხშირა, მაგრამ მის ნახატებს ძველებური, ბედნიერების ნაპერწკლები აღარ დასთამაშებდათ. თითქოს, მისი ბოლო დროინდელი ნამუშევრები ისევე იყო სულგამოცლილი როგორც ფეხები.
მირზა ძალიან განიცდიდა ყველაფერს, რაც მის თავს ხდებოდა.
ალკოჰოლის დალევაც დაიწყო.
თავიდან მხოლოდ თავისუფალ დროს სვამდა. ბოლოს სამსახურშიც. ვერ ეგუებოდა ერთადერთი ქალიშვილის განუზომელ ტკივილს და ყველაფრის ჩახრჩობას ცდილობდა ალკოჰოლში. ალბათ, არ იცოდა, რომ უარყოფითი ემოციები თევზებს ჰგავდნენ, თევზების დახრჩობა კი შეუძლებელია. პირიქით, სითხე მათ მეთ გასაქანს აძლევდა და თითქოს გადახსნილ ვენებზე მარილს აყრიანო - აორმაგებდა კაცის ტანჯვას.
მისი სამყარო ხრიოკ ველს ჰგავდა, რაც უნდა თესო ერთ მარცვალსაც რომ ვერ მოიმკი.
საბოლოოდ კი - გამოიფიტა.

***
იმ გარდამტეხ საღამოს, მირზა საავადმყოფოს მორიგე ექიმი იყო. ვესტიბიულში ახალგაზრდა მამაკაცი შემოვარდა. სასოწარკვეთილი. ხელში თითქმის ნაფლეთებად ქცეული არსება ეჭირა, რომელსაც სიცოცხლის ნიშან-წყალი თითქმის არ ეტყობოდა. მისი სისხლი ყველა მხრიდან რუსავით მოჟონავდა და ბიჭის სამოსში იჟღინთებოდა.
ის, რაც ვაჟს ხელში განძივით ჩაებღუჯა, ოდესღაც გოგონა უნდა ყოფილიყო. რაზეც მისი აწ გაწითლებული თეთრი კაბა მეტყველებდა.
ის ჰგავდა ფრენსის ბეკონის ჯვარცმის ძირთან სამი ფიგურიდან ერთ-ერთს ან სამივეს ერთადაც. პერსონაჟს, რომლის რეალური არსიც არავინ იცის, თუმცა ვის ადარდებს? ის ხომ ცოცხალია და სტკივა!
რეანიმაციაში წაიყვანეს.
ვესტიბიულის კედელს მიყრდნობილი სისხლში ამოსვრილი ახალგაზრდა მამაკაცი კი, ყველაფერს ასისხლიანებდა, რასაც ეხებოდა. კედლებს, იატაკს, ფურცლებს რომლის შევსებაც მიმღებში სთხოვეს... არაფერს წერდა, მხოლოდ სისხლიან ანაბეჭდებს ტოვებდა და ეს საკმარისი იყო. საკმარისი იყო ყველაფრის აღსაწერად რაც მის თავს დატეხილიყო, რასაც ის ახლა განიცდიდა.
იმ საღამოს, მირზას ძარღვებში სისხლზე მეტი ალკოჰოლი ჩქეფდა. საავადმყოფოს მედპერსონალი სრული შემადგენლობით ცდილობდა, სისხლი ძარღვებში დაებრუნებინათ, მავნე სითხე განედევნათ და ექიმი გაეღვიძებინათ.
თითქმის შეძლეს.
მირზა ბანცალ-ბანცალით შევიდა საოპერაციოში. უსიცოცხლო ხორცის ნაგლეჯის დანახვისას, მამაკაცს გააჟრჟოლა და ამ ჟრჟოლას გაატანა სიმთვრალეც. წამის მეასედში გამოფხიზლდა და გოგონას ოპერაცია გაუკეთა.
ეს არ იყო საკმარისი.
გამთენიისას სხეულს სული გამოეცალა.
გაირკვა, რომ ვესტიბიულში მბორგავი სისხლიანი სასოწარკვეთილი ახალგაზრდა ხორცის ნაჭრის საქმრო იყო.
ელვისსისწრაფით მომავალმა ბორდიურზე ავარნილმა მანქანამ, თეთრ, ანგელოზურ სარაფანში გამოწყობილი გოგონა, ბიჭს ხელიდან წაჰგლიჯა და თვალწინ ნაკუწებად უქცია. ვაჟმა თვალის დახამხამებაც ვერ მოასწრო, რომ ხელში მხოლოდ ძლიერ ჩაბღუჯული ნიშნობის ბეჭედიანი მკლავი შერჩა. დანარჩენი სხეულის ნაწილები კი - ახლო მდებარე ხეზე, მაღალ სართულიანი შენობიდან ქარის მიერ გადმოფრიალებული სარეცხივით გადაეკიდა.
მანქანის მძღოლი დააპატიმრეს.
მაგრამ მერე რა?
ბიჭმა ყველაფერი “მთვრალ” ექიმს დააბრალა და უჩივლა.
ალკოტესტმა დადებითი პასუხი აჩვენა.
მირზა დროებით დააკავეს.
გოგონას ნარჩენის გაკვეთა მოითხოვეს.
გაკვეთეს.
მირზას ბრალი არ დადასტურდა და ის გაუშვეს.
სასოწარკვეთილმა ბიჭმა სასამართლოს სხდომაზე დაიფიცა რომ ექიმზე შურს იძიებდა.

თავი მეორე
მირზასთვის სიცოცხლე გამოცლილი არსებები უცხო არ იყო, თუმცა, მიჩვევა მათგან გამოწვეულ სევდას არ აქრობდა. გადაწყვიტა რამდენიმე დღე დაესვენა და დრო საყვარელ ქალიშვილთან გაეტარებინა. სურდა ეცადა მაინც მისთვის ღიმილის დაბრუნება.
-ლილი, საყვარელო არ გინდა გავისეირნოთ? -თან თვალის თვალში გაყრას თავს არიდებდა, -გარეთ კარგი ამინდია…
-მაპატიე მამა, ადგომა არ შემიძლია…-ისე უპასუხა თავიც არ აუწევია მუხლებიდან, რომელზეც ფურცლები ელაგა და რაღაცებს ხატავდა.
-ვიცი, მაგრამ ეს აუცილებელი არაა…
-არის…-აგრძელებდა ხატვას და მონასმებს აძლიერებდა.
-გთხოვ…
-არა…-წაიჩურჩულა გოგონამ. იმედგაცრუებული მამაკაცი კარისაკენ გაბრუნდა. უკვე ურდულის ჩამოწევას აპირებდა როდესაც საყვარელი ქალიშვილის ხმა კიდევ ერთხელ ჩაეღვარა ყურებში.
-თუ დღეს სასეირნოდ წამოვალ, ხვალ აღარ იქნები ლოთი?- გოგონას მზერა ფურცლებს მოსწყვეტოდა და მამის თვალებს შესჩერებოდა უიმედოდ.
-გპირდები…-უთხრა კაცმა გოგონას, მისი ეტლის წინ ჩაიმუხლა და გულში ჩაიკრა.

***
მართლაც, არაჩვეულებრივი ამინდი იყო.
არც ციოდა.
არც ცხელოდა.
არც წვიმდა.
არც თოვდა.
უბრალოდ სასიამოვნოდ ეხამებოდა სითბო და სიგრილე ერთმანეთს. ამბობენ, ოქროს შუალედი არსებობსო.
ეს სწორედ ის შემთხვევა იყო.
ეს იყო ოქროს შუალედი!
ამინდური ოქროს შუალედი.
ლილის ცხოველები ძალიან უყვარდა. მამამ ეს ყველაზე კარგად იცოდა, ამიტომ ზოოპარკში წაიყვანა. კაცს კარგად ახსოვდა, როგორი აღტაცებული იყო ლილი, როდესაც ბოლოს ერთად იყვნენ ზოოპარკში. სურდა, ახლაც გაებრწყინა მის სახეზე მაშინდელი აღტაცების მსგავს, თუნდაც პატარა ნაპერწკალს. მაგრამ ამჯერად გოგონა მხოლოდ ნაძალადევად იღიმოდა ვოლიერებთან.
მირზა თავს იმით იმშვიდებდა, რომ ეს მხოლოდ პირველი გასვლა იყო, რომ შემდეგი გასეირნებები გოგონას უსათუოდ დაუბრუნებდა სიცოცხლით ტკბობის განცდას.
ლილიმ ხომ დღეს პირველად გადააბიჯა სახლის ზღურბლს, მას შემდეგ რაც…
რაც…
რაც გოგონა აღარ იღიმოდა!
ისინი სხვა დროსაც გაისეირნებენ ხოლმე!
წავლენ დელფინარიუმში.
ცირკში.
კინოში.
თეატრში.
ბალეტზეც კი...
„ოო, როგორ უყვარდა ლილის ბალეტი...“
ოდესღაც, სჯეროდა რომ ბალერინა გახდებოდა.
ყველგან!
ყველგან წავლენ!
ეს მხოლოდ პირველი დღეა!
სხვა მრავალი დღეც იქნება...
პირველი ნაბიჯი უკვე გადადგმული იყო და აღარ მისცემდა უფლებას საკუთარ თავს, რომ საყვარელ შვილთან ისევ გაუცხოებულიყო!
შინ რომ დაბრუნდნენ, კართან ბებია შეეგებათ. სახლში კი მისი “საფირმო” ღვეზელის სურნელი ტრიალებდა.
-როგორ მოგეწონა გასეირნება?-ჰკითხა ბებიამ გოგონას, თან მაგიდის გაშლა დაიწყო.
-ძალიან…
-ალბათ, დაიღალეთ და მოგშივდათ, ღვეზელები გამოგიცხეთ.
-მე და მამამ კაფეში შევიარეთ, არ გვშია…-გაიღიმა გოგონამ. ბებიას სულ ცოტა დააკლდა რომ ბოლო ხმაზე არ აქვითინებულიყო. მართალია, ეს არ იყო ლილის ძველებური, სიცოცხლით სავსე ღიმილი, მაგრამ ამასაც მონატრებული, თავს ბუმბულზე მჩატედ გრძნობდა.
-კაფეში ჩემნაირ ღვეზელებს არ აცხობენ… -გაუღიმა ბებიამ, თან ცდილობდა თვალები არ დაეხამხამებინა, რომ ჩაგუბებული ცრემლები შემთხვევით არ დაღვროდა.
-იცი რა? მგონი ბებია მართალს ამბობს…-თვალი ჩაუკრა მამამ გოგონას და მაგიდას მიუჯდა, -მგონი, მუცელში ცოტა ადგილი კიდევ მაქვს, შენ რას იტყვი?
გოგონამ კიდევ ერთხელ გაიღიმა და მაგიდასთან მიგორდა.
ეს კიდევ ერთი პროგრესი იყო, “იმ ამბის ” შემდეგ ის ხომ პირველად ვახშმობდა ოჯახის წევრებთან ერთად. სამზარეულოს მაგიდასთან.
როგორც იქნა!
ის თავის ოთახს გასცდა.

***
მირზას სიცოცხლის ხალისი დაუბრუნდა და ახლა მხოლოდ იმას ნანობდა, რომ აქამდე არ უთხოვია ქალიშვილისთვის სადმე გასეირნება. ალბათ, უარის ეშინოდა.
უარყოფის და იმედგაცრუების. რა გასაკვირია, ჩვენ ხომ ყველას სწორედ ამის გვეშინია?
რამდენიმე დღე სხვადასხვა ადგილებში დადიოდნენ.
საღამოობით კი მთელი ოჯახი ერთად ვახშმობდა.
ყველაზე დიდი ბედნიერება მაშინ განიცადეს, როდესაც საუზმის დროს ლილი შეგორდა სამზარეულოში და მორიდებით იკითხა:
-შეიძლება თქვენთან ერთად ვისაუზმო?
-რა თქმა უნდა საყვარელო, -უპასუხა ბებიამ და სწრაფად დაუდო წინ გოგონას საყვარელი ფინჯნით ჩაი.
-მამა დღეს მუშაობ?
-ჰო საყვარელო, უფროსმა დამირეკა. ბევრი დასვენება აზარმაცებსო…-გაიღიმა კაცმა.
-არაუშავს…
საუზმის შემდეგ, მირზამ გოგონას აკოცა და სახლიდან გავიდა. ბებია მაგიდას ალაგებდა.
-ბებია, არ შეიძლება მე და შენ რომ გავისეირნოთ სადმე?-ქალმა სიხარულისაგან ცრემლები ვეღარ შეიკავა და შვილიშვილი გულში ჩაიკრა.
-რა თქმა უნდა შეიძლება!
-არ იტირო რა...
-კარგი, -ჰპირდებოდა რა ქალი შვილიშვილს, უმალვე არღვევდა პირობას.
თავი მესამე
ჭურჭელიც არ გაურეცხავს, სასწრაფოდ ჩაიცვა პირველივე კაბა გარდერობიდან, რომელიც ხელთ მოხვდა. გოგონასაც დაეხმარა ჩაცმაში და დერეფანში გამოაგორა.
სასეირნოდ წავიდნენ.
-შეიძლება ბამბის ნაყინი შევჭამოთ?-იკითხა გოგონამ, -ადრე მიყვარდა…
-რა თქმა უნდა ძვირფასო, -დაუყვავა ბებიამ, – რა ფერის გინდა?
-მწვანე… შენ?
-მეც მწვანეს შევჭამ, ვენდობი შენს გემოვნებას.
-იცი, ფერს არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს, ყველას ერთი გემო აქვს... მგონი.. უბრალოდ მე მწვანე ფერი მიყვარს და მწვანე ბამბაც უფრო მეგემრიელება.
-ჰმმ... ვერ გადამაფიქრებინებ, მაინც მწვანეს შევჭამ!
ქუჩაში საკმაოდ ცხელოდა. ბამბის ნაყინმა დნობა დაიწყო.
-ბებია, ცოტა სწრაფად შეჭამე, თორემ დაგიდნება, ნუ ზოზინებ და ნუ იპრანჭები.
ეგებ გავამხიარულოო, ბებო უზარმაზარ ნაგლეჯებს იტენიდა პირში. გოგონა კვლავ იღიმოდა.
თუმცა, სხვანაირად.
ბევრად მოკრძალებულად ვიდრე ადრე.
ისეირნეს.
დასასვენებლად კი ერთ სკვერს მიაშურეს, ბებია სკამზე ჩამოჯდა და თამბაქოს ღერს ამაყად გაუკიდა. ლილის სიცოცხლით ხელახლა ტკბობის იმედი, რომელიც დიდი ხნის მკვდარი ეგონა, ფენიქსივით ფერფლიდან ხელახლა იბადებოდა. ლილის თანატოლი გოგო-ბიჭები წყვილწყვილად სეირნობდნენ. თითოეული მათგანის ჩავლისას გოგონას თვალებში სევდა ემატებოდა. ქალმა შეამჩნია, რომ ბავშვის ოთახში დატოვებული არასასიამოვნო აურა, ნელ-ნელა ისევ ლიცლიცდებოდა შვილიშვილის გარშემო, ამიტომ მის გასაფანტად საუბრის წამოწყება სცადა:
-დღეს რაღაც ძალიან ცხელა არა?-თან ორი თითით წელავდა კაბის საყელოს.
-ბებია, არ მინდა შენთან ამინდზე საუბარი… – ისე უპასუხა, რომ არცკი მოუშორებია თვალი ჩახუტებული, მოსეირნე წყვილისთვის, -ეს სასაცილოა…
-მაშინ რატომ არ იცინი, ძვირფასო?-ჰკითხა ბებიამ, -სიცილი სიცოცხლეს ახანგრძლივებს…
-ნაოჭებს რომ აჩენს?
-ნაოჭებს ეშველება…-გაიცინა ქალმა, – მაინც რაზე გინდოდა ჩემთან ლაპარაკი?
-ბიჭებზე…
“ოღონდ ეს არა!” გაიფიქრა ქალმა და რაღაც სევდით გაჟღენთილი ბურთი ძლივს გადაყლაპა…
-შენ ხომ ქალი ხარ?
-კი, ქალი ნამდვილად ვარ, მაგრამ ბიჭებში, თანაც ახლანდელ ბიჭებში კარგად ვერ ვერკვევი.
-ბაბუა როგორ გაიცანი?-ეს უდაოდ ის კითხვა იყო, რომელიც შვებით ამოსუნთქვის უფლებას აძლევდა. ამაზე შეეძლო ბევრი ესაუბრა. შეეძლო ეცადა, თემა ნელ-ნელა, შეუმჩნევლად შეეცვალა.
-მაშინ სხვანაირად ხდებოდა…
-როგორ?
-გარიგებით…
-ჰო, მსმენია ამის შესახებ, ბაბუა გაგირიგეს?-იკითხა ინტერესით სავსე თვალებით გოგონამ.
-არა, ბაბუას სკოლიდან ვიცნობდი, ერთ მერხთან ვისხედით. სტუდენტობისას ვიღაც გამირიგეს, მე ავტირდი და ბაბუაშენს მოვუყევი, იმან მითხრა, არ ინერვიულო, დღესვე მოგიტაცებო…
-მოგიტაცა?-აღტაცებით ჩაეძია გოგონა.
-მოტაცებას ვერ დავარქმევდი, ალბათ, უფრო გავიპარეთ, ჩემი ნებით ჩავუხტი მანქანაში, ძალა არავის დაუტანებია.
-ვინც გაგირიგეს ის არ გაბრაზდა?-გაეცინა ლილის.
-ალბათ, გაბრაზდებოდა, მაგრამ მაშინ ხშირი იყო ასეთი შემთხვევები.
-ახლა არ იტაცებენ?
-არ ვიცი, სადმე ნაკლებად ცივილიზებულ სოფლებში შესაძლოა, მაგრამ ჩვენთან? - არა… ეს ჩვეულებრივი დანაშაულია, ციხეში სვამენ ამის გამო…
-თუ გოგო შენსავით თავისით ჩაუხტა მანქანაში მაინც?-ჩაეცინა გოგონას.
-ამდენი არ ვიცი, იურისტი ხომ არ ვარ?-გაეცინა ქალსაც, -ალბათ არა.
-რატომ იჭერენ სიყვარულის გამო?
-ეს სიყვარული არ არის, კანონის მიხედვით, თავისუფლების შეზღუდვაა. არ აქვს მნიშვნელობა რისთვის იტაცებენ, ცოლად უნდათ თუ გამოსასყიდის მოსათხოვად, ორივე დანაშაულია. ორივე ისჯება.
-ბებია, იცი ადრე შეყვარებული მყავდა… –ოხვრით თქვა და უმალვე დასევდიანდა, -იმ შემთხვევამდე.
-მართლა? არ ვიცოდი… კარგი ბიჭია?
-იყო…
-დაშორდით?
-არა, მიმატოვა. ინვალიდი შეყვარებული ვის რად უნდა?-აცრემლიანდა გოგონა. თბილი ცრემლი წვიმის წვეთებივით ცვიოდა,
ასფალტზე,
ეტლის ბორბლებზე,
გოგონას უძრავ მუხლებზე,
ოდნავ გამობურცულ მკერდზე,
ყველგან!

ეცემოდა გახურებულ ასფალტზე და თვალსა და ხელს შუა ქრებოდა.
შრებოდა.
ის იწოვდა ბავშვის წმინდა ცრემლებს. ალბათ, სიცხის ბრალი იყო.
დედამიწის მიერ უმალ შესრუტული ცრემლები თოვლის ფანტელებს ჰგავდა, გახურებულ ხელის გულს რომ ეცემა და მაშინვე წყალდება.
ქრება.
ეს ყველაფერი ისე პოეტურად გამოიყურებოდა, ჩანდა თითქოს სამყარო ბავშვის სევდის შეჭმას ცდილობსო.
-არ იტირო, საყვარელო… -მის წინ ჩაიმუხლა ბებია და ახლა დედამიწის მსგავსად ისიც ცდილობდა შეეწოვა ეს წმინდა სითხე საკუთარი კაბის ბოლოთი.
-ინვალიდი არ უნდოდა, -ქვითინს ვერ წყვეტდა ბავშვი.
-ასე გითხრა?
-არა, მაგრამ ხომ მიმატოვა?
-იქნებ სხვა მიზეზი ჰქონდა?
-გოგონებმა მითხრეს, იცის რომ ოთახში ხარ ჩაკეტილი და შენი შეწუხება არ უნდა, ამბობს რომ მომჯობინდება მერე ვნახავო.
-აბა რაღატომ დარდობ, მან ხომ არ იცის რომ მომჯობინდი?
– დავინახე!
-ვინ დაინახე, ჩემო თოჯინა?-ბებია ძლივს იკავებდა ცრემლებს.
-ცოტახნის წინ დავინახე… -წყვეტილ-წყვეტილ ლაპარაკობდა და ჰაერს ხარბად ისრუტავდა, -იმ ძროხასთან ერთად დავინახე, იმ ძროხაში გამცვალა…
-არ გრცხვენია ლილი? იმის გამო ტირი ვინც ძროხაში გაგცვალა? ჩემი პატარა სულელი თოჯინა…
-ასე ნუ მეძახი, პატარა აღარ ვარ!
-დამშვიდდი, გენაცვალე… -ამშვიდებდა ბებია და ხელის გულს გულმკერდზე წრიულად უსვამდა.
სულ ასე იქცეოდა, როდესაც გოგონა ანერვიულდებოდა ხოლმე. თითქოს, ამ მაგიური ხელის მოძრაობით მისგან უარყოფითი ენერგიის განდევნას ცდილობდა. გოგონას მთელი ბავშვობა სწამდა, რომ ბებიას ეს ქმედება იწვევდა ხოლმე მის დაწყნარებას როცა ტიროდა. ბევრჯერ მიურბენია პატარა, მუხლგადაყვლეფილ, ატირებულ ლილის ბებიასთან, გულამომჯდარი რომ სლუკუნებდა გაურკვეველ სიტყვებს, თან გულზე ხელს იდებდა და ქალს ანიშნებდა, “გააგდე ტირილიო”. ბებიაც მაშინვე იშიშვლებდა ხელის მტევნებს და რაღაც ჯადოქრობით განდევნიდა ხოლმე გოგონას ტირილს.
ახლაც განდევნა.
-ძვირფასო, ბიჭი, რომელსაც ძროხა მოსწონს შენ არ შეგეფერება, ამაზე არც უნდა იდარდო…
-მართალი ხარ ბებია, -გაიღიმა გოგონამ და უკანასკნელი, თვალის უპეებში ჩარჩენილი ბოლო წვეთი წმინდა სითხეც დააქცია.
მერე ბებიას მიეკრა გულზე.
სიმშვიდე იგრძნო.

***

-შეიძლება ხვალაც რომ გავისეირნოთ?-იკითხა გოგონამ.
-რა თქმა უნდა საყვარელო, ამინდები ხელს გვიწყობს…
-ისევ ამინდზე ალაპარაკდი…-გადაიკისკისა გოგონამ.
და აი ისიც! დაბრუნდა. ლილის საფირმო სიცილი.
ბებიას სხეულის შიგნით დიდიხნის წინ დახოცილი პეპლები აცეკვდნენ.
ბედნიერება ყოველთვის წამიერია.
უბედურება მალევე ახლავს ხოლმე თან.
ბედნიერების საფასური ხანგრძლივი ტანჯვაა.
წამიერი ბედნიერებისთვის კი შენ უნდა გადაიხადო!
გადასახადის ამკრეფმა არ დააყოვნა.
ხმაური.
ყვირილი.
კივილი.
თვალებში ბნელეთ ჩაგუბებული ბებია.
მანქანები.
პოლიცია.
სასწრაფო.
ბრბო.
ხალხი.
და ლილის ცარიელი ეტლი.
ბრბო რაღაცებს ჩურჩულებდა. ხალხი ყველაფერს ამბობდა, ცოცხალმკვდარი ქალის ყურმა კი მხოლოდ ერთი სიტყვა შეისრუტა:
“მოიტაცეს!”
ეს სიტყვა გონების მატლებმა მრავალნაირად შეატრიალეს და მთელი გონება მისი სახესხვაობებით გადაჭედეს.
ტვინში მცხოვრები ჭიაყელები ბოლო ხმაზე აყვირდნენ და თავის კედლებს შეეხეთქნენ.
“მოიტაცეს!”
“გაიტაცეს!”
“მოიპარეს!”


თავი მეოთხე
ლილის თვალებში სიბნელე და ბურუსი ნელ-ნელა გაიფანტა.
ჩაბნელებული ოთახის მტვრიან დივანზე იწვა ხელ-ფეხშეკრული. პირზე წებვადი ლენტი ჰქონდა აკრული.
ეს ყველაფერი, ცოტა სასაცილოც კი იყო. შესაძლოა სხვისთვის არა, მაგრამ ლილისთვის ნამდვილად იყო!
გოგონას სხეულში შიშზე მეტი ირონია შეუძვრა.
მისი ტვინის მატლები ბოლო ხმაზე ახარხარდნენ, ისტერიულად ახარხარდნენ და გოგონასაც გადასდეს.
წებვადი ლენტი და ხელები თითქოს გასაგები იყო, მაგრამ ეს ფეხების შეკვრა რომელ ჭკვიანს მოუვიდა თავში აზრადო, ფიქრობდა და შიგნიდან იცინოდა, იმ მატლებთან ერთად. ირგვლივ არაფერი იყო ლამაზი. ოთახში მხოლოდ ერთი ბინძური შინდისფერი დივანი და დაღრეცილი სკამი იდგა.
ჭერზე ობობის ქსელში გახვეული ნათურაც ეკიდა, მაგრამ ჩამქვრალი იყო. სინათლის სხივი მხოლოდ პატარა სარკმლიდან შემოდიოდა, მოპირდაპირე კედლის ჭერის შესართავთან რომ გამოეჭრათ.
„სარდაფი“.
„მაგარია“.

რკინის კარი გაჭრიალდა და ოთახში ჩრდილი შემოვიდა. საკმაოდ მაღალი ჩანდა. სახეზე რაღაც სულელური ნიღაბი ჩამოეფხატა. კოხტად ეცვა და ეს ნიღაბი სრულიად შეუსაბამო იყო.
ის დაღრეცილი სკამი ამოიდო ფეხებს შუა და გოგონას წინ დაჯდა. ერთ ხელში უზარმაზარი დანა ეკავა და უნიჭოდ ატრიალებდა, (ლილი ფიქრობდა, ნათელია რომ ამ საქმის არაფერი გაეგება ან დამწყებიაო) მეორე ხელი კი ნელა წაიღო ლილის ბაგესთან და შეჩერდა:
-თუ იყვირებ მოგკლავ! - ლილის სხეულში გამეფებული ირონია, სულ რამდენიმე წამით შიშმა დაჩაგრა და გოგონას შავი თვალები გაუფართოვდა. თანხმობის ნიშნად თავი დაუკრა. ნიღბიანმა ჩრდილმა ლენტი მოხსნა.
გოგონამ უმალვე შეანერწყვა სახეზე. თან ამაყად ჩაეღიმა.
“რა კარგი მიზანი მქონია…”
-შენ მითხარი არ მეყვირა, “შეფურთხება” შეთანხმებაში არ შედიოდა…-შინაგანი ირონია, სახეზეც გადმოეღვარა.
-ნიღაბი დამისვარე, -უთხრა ჩრდილმა მშვიდად და ნერწყვიანი, სულელური ნიღაბი მოიხსნა.
-საერთოდ არ გიხდებოდა ეგ ნიღაბი, მაგრამ არ უნდა მოგეხსნა, შემიძლია ამოგიცნო და დაგიჭერენ. თავისუფლების შეზღუდვისთვის.
-თუ გააღწევ, შესაძლოა ასეც მოხდეს. ყოველშემთხვევაში მთლიანი…
-რას გულისხმობ?-ირონია და შიში ერთმანეთს შეენაცვლა.
-ნაწილ-ნაწილ ვაპირებ მამაშენისთვის შენი სხეულის ნაწილების გაგზავნას, -გაუღიმა ბიჭმა, რომელიც ცოტა ხნის წინ მხოლოდ ჩრდილი იყო.
-რისთვის მომიტაცე, ფული გინდა თუ ჩემი ცოლად შერთვა?-ისევ შეცვალეს ორმა გრძნობამ ადგილები, -თუმცა არ აქვს მნიშვნელობა, მაინც დაგიჭერენ!
-ოპტიმისტი ყოფილხარ…
-შენ კი ავადმყოფი…-დაემანჭა გოგონა.
-გეყოფა ყბედობა, -ბიჭმა გულის ჯიბიდან მობილური ტელეფონი ამოიღო და გაუწოდა, -მამაშენს დაურეკე.
-რა ვუთხრა, ვიღაც ავადმყოფმა სარდაფში დამამწყვდია მამიკო-თქო?
-არაფერი, მე ვეტყვი რაც საჭიროა, შენ დარეკე!
-რა გინდა მამაჩემისგან?
-შენი საქმე არაა!
-ჰოდა არ დავრეკავ, -მოულოდნელად ასლუკუნდა გოგონა.
-მოგკლავ!
-სულ ერთია…
ბიჭი აშკარად არ ელოდა ასეთ პასუხს 15 წლის ბავშვისგან, არც იმას ელოდა, რომ ის არ იქნებოდა შეშინებული და უფრო მეტიც, ვერ წარმოედგინა, თუ გამტაცებლის დაცინვას დაიწყებდა.
ლილისთვის დიდი ხანია ყველაფერი სულ ერთი გამხდარიყო, მისმა სიცოცხლემ გაფერადება მხოლოდ ბოლო დღეებში იწყო. ეს გატაცება კი - სწორედ ის სიახლე იყო რაც მას სჭირდებოდა. ქვეცნობიერად, თითქოს, ბედნიერიც კი იყო ამ ნესტიან სარდაფში გამომწყვდეული. მისი გონების ბნელ მხარეს უხაროდა კიდეც, რომ ვიღაცას ანერვიულებდა, განსაკუთრებით, მამას, რომელმაც თავისი ლოთობა ქალიშვილის ავადმყოფობით „გააპრავა“. ბებიას, რომელიც გამუდმებით ტიროდა და თავისთვის ლაპარაკობდა. შეყვარებულს, რომელმაც ძროხაში გაცვალა. ძველ მეგობრებს, რომლებმაც მიივიწყეს დაინვალიდებისთანავე და იქნებ დედასაც... თუ გაიგებდა საერთოდ... ვინ იცის...
ალბათ, დედას დიდი ხანია ფეხებზე ეკიდა ლილი.
უსათუოდ ასეა, თორემ ერთხელ მაინც ინახულებდა.
ინვალიდს მაინც...
ლილის ეს გატაცება სჭირდებოდა!
სიახლე სჭირდებოდა!
უნდა შეეხსენებინა საკუთარი არსებობა სხვებისთვის და უჩინარი, ეთერული მდგომარეობიდან ხორციელს დაბრუნებოდა.
ყველასთან სათითაოდ მისულიყო და პირდაპირ მათი სახის წინ ეღრიალა, რომ ის ცოცხალია და რომ აქაა!
ვინ იცის ამ დაბნეულ ბიჭს რისი იმედი ჰქონდა?
ლილის ფეხებზე ეკიდა, ლილი გრძნობდა რომ მის ცხოვრებას მოქმედება აკლდა...
„ექშენი!“
და აი ისიც!
რა მიზანიც უნდა ჰქონოდა ამ ბიჭს, უნებლიედ მაინც ლილის წისქვილზე ასხამდა წყალს.
მიუხედავად ამგვარი შინაგანი შეგრძნებისა, ეს მხოლოდ ქვეცნობიერის ამბოხი იყო.
ლილი კი - მხოლოდ თხუთმეტი წლის ბავშვი. რომელსაც ვერ გაერჩია საკუთარი ცნობიერი თუ ქვეცნობიერი შეგრძნებები და ის უბრალოდ ტიროდა. თავადაც არ იცოდა რატომ. არ უნდოდა ტირილი, მაგრამ არც შეწყვეტა შეეძლო.
ის ტიროდა.
თან ძლივს გასაგონად ბურდღუნებდა რაღაცას.
ბიჭი გაღიზიანდა, უნდოდა მისთვის დაერტყა, მაგრამ ისეთი უსუსური იყო, რომ ვერ შეძლო. შეშინებულ ბაჭიას ჰგავდა, გული ამოვარდნას რომ აქვს, მთელი სხეულით ფეთქავს და გაქცევის ძალაც აღარ აქვს. ბიჭი ცდილობდა საკუთარი თავი დაერწმუნებინა, რომ ეს ვითომ უცოდველი არსება თავისი ძვირფასი საცოლის სიკვდილში იყო დამნაშავე.
ასე უფრო მარტივი იქნებოდა ყველაფერი.
დაღრეცილი სკამიდან სწრაფად წამოხტა, დანა ძირს დააგდო, სკამი ხელში აიღო, მაღლა ასწია,
„ჩაარტყი!“
„ცოდოა.“
„ჩაარტყი!“
„ცოდოა.“
„ჩაარტყი!“
„ცოდოა.“
გოგონამ ტირილი და ბურდღუნი შეწყვიტა, თვალები მოძალადეს მიაპყრო. ეს არც შეშინებული მზერა იყო, არც გაბრაზებული. ეს უბრალო, ცრემლიანი შავი თვალები ისე გამოიყურებოდა როგორც ძაღლის გვერდზე გადახრილი თავი, რაღაც უცნაურის შემჩნევისას. მას აინტერესებდა, მართლა ჩაარტყამდა თუ არა ბიჭი სკამს.
„ჩაგარტყამს!“
„არ ჩაგარტყამს...“
„კი, უეჭველად ჩაგარტყამს...“
„რაღაც არამგონია“.
„ვერ შეძლებს“
„და რომ შეძლოს?..“
აინტერესებდა რამდენად ძლიერი და საშიში იყო მისი გამტაცებელი.
სუსტი აღმოჩნდა.
ალბათ, ვერ შეძლო ამ ბავშვში მტრის დანახვა, რამაც გააცოფა. ხელთ მაღლა აპყრობილი სკამიანად შებრუნდა და კედელს შეანარცხა.
აღრიალდა.
რკინის კარისაკენ გაიქცა, სკამის ნატეხებს ძლიერად აბიჯებდა და უფრო აქუცმაცებდა. კარის ზღურბლს გადააბიჯა და კარი გაიჯახუნა.
რკინის მასიურმა კარმა ვერ შეძლო ბიჭის ტირილის ხმის შეკავება.
ამ ქვითინმა გოგონა არ გააოცა, პირიქით, ცოტათი გააბრაზა კიდეც.
უნდოდა ეყვირა ის რასაც ფიქრობდა, მაგრამ მდუმარების შეთანხმება არ დაარღვია და გონებაში აყვირდა:
“მშიშარა”…
“უმაქნისი…”
სულ ერთი წამით, წარმოიდგინა, რა კარგი შურისძიება გამოუვიდოდა ყველა თავის ახლობელზე, გამტაცებლის ხელთ მართლა რომ მომკვდარიყო. ნეტა რას იგრძნობდნენ ყველანი?
მათი დატანჯული სახეები წარმოიდგინა, საკუთარი, თეთრი, ვარდისფერი საკურას ყვავილებით მოხატული სასახლის გარშემო.
სიამაყით აივსო.
ან რაღაც სხვა გრძნობით, მსგავსი არასდროს ეგრძნო და არც მისი სახელი იცოდა, მაგრამ ძალიან მოსწონდა.
მერე შემთხვევით, თვალი მოჰკრა იატაკზე დაგდებულ უზარმაზარ სამზარეულოს დანას, რომელიც ცოტა ხნის წინ გამტაცებელს ეკავა ხელში. განრისხებულს, იატაკზე დაუტოვებია.
„დებილი!“
საკმაოდ შორს ეგდო. გოგონამ ძალ-ღონე არ დაიშურა, „იხვანცალა“ მატლივით დაიკლაკნა და საბოლოოდ მტვრიანი დივნიდან იატაკზე დაენარცხა. თავადაც არ იცოდა როგორ შეძლო დაბმულმა დანასთან მიხოხება.
კიდურები გაითავისუფლა.
დივანზე დაბრუნება კი ვეღარ შეძლო.
ცივ, მიწურ იატაკზე დარჩენა მოუწია.
***
რამდენიმე საათის შემდეგ, რკინის კარი ისევ გაჭრიალდა. მამაკაცმა ობობის ქსელებში აბურდული ნათურა აანთო. დაინახა, როგორ ეგდო გოგონა იატაკზე. თანაც „თავისუფალი“. მისკენ ნელა გადადგა ნაბიჯი.
-არ მომიახლოვდე, მოგკლავ!- უთხრა გოგონამ და ხელში მისივე დანა აათამაშა.
ბიჭს გაეცინა.
-აქედან როგორღა აპირებ გასვლას?
-არ ვაპირებ!
-აბა მხოლოდ ჩემი მოკვლა გინდა?
-შენც ხომ გინდოდა ჩემი მოკვლა, ერთით-ერთი!-გაუღიმა გოგონამ.
-დადე ეგ დანა და გამოაცურე, დივანზე დაბრუნებაში დაგეხმარები.-დამშვიდებულიყო.
-არ მჭირდება შენი დახმარება, -უთხრა გოგონამ ზიზღით, -შენი არაფერი მჭირდება!-დანა მაღლა ასწია და ბიჭს ესროლა, – ეს დანა დაგრჩა!
ბიჭი სწრაფად გაიწია გვერდზე, მართალია, ლილის მიზანი ნერწყვივით ზუსტი არ გამოდგა, მაგრამ ეს ხომ ჩვეულებრივი ინსტინქტი იყო? თვით გადარჩენის ინსტინქტი, რომელიც ბიჭის სხეულმა მისი ნებართვის გარეშე ჩართო.
-რომ მომხვედროდა მოგკლავდი, -უყვირა ბიჭმა და მიუახლოვდა, ხელი მაჯაში მჭიდროდ ჩასჭიდა და სილა გააწნა.
-ხელი მეტკინა, გამიშვი, – განაგრძობდა გოგონა მშვიდად ლაპარაკს.
-მხოლოდ ხელი?-უთხრა ბიჭმა და მეორე მაჯაც ისეთივე ძალით მოიმწყვდია დატორილ ხელში, როგორც პირველი.-შენი აზრით რატომ დაგარტყი?
-რომ მტკენოდა? - გოგონას თავი ჩაექინდრა და მოძალადეს ზედაც არ უყურებდა, მერე ნელა ასწია თავი და თვალი თვალში გაუყარა, -შენ მხოლოდ ტკივილი შეგიძლია მომაყენო, მოკვლით კი ვერ მომკლავ. ძლიერი ტკივილის მოყენებაც კი არ შეგიძლია. ყველაზე უსუსური და მშიშარა გამტაცებელი ხარ მთელს დედამიწაზე და იმის იქითაც, ალბათ!
-თუ კი არსებობს, - დაამატა ჩურჩულით.
-ასე გგონია?-ჰკითხა ბიჭმა ამრეზით და უფრო ძლიერად მოუჭირა ხელი, მერე ხელის მტევნები ნელ-ნელა ზემოთ ააწევინა. სიცოცხლე გამოცლილ ფეხებზე წამოაყენა.
თან გოგონას ტკივილს უყურებდა.
როდესაც გონების რომელირაც მატლმა ამის გაკეთება აიძულა, რატომღაც ეგონა რომ შეძლებდა ტკბობას და ეგოს გამოკვებას ამ ბავშვის ტკივილით.

-არ მგონია, ზუსტად ვიცი!-არ ნებდებოდა ლილი.
-ავადმყოფი მე კი არა შენ ხარ!-უთხრა ბიჭმა და ხელები გაუშვა, გოგონა ისევ იატაკზე დაენარცხა, მაგრამ ერთი ცრემლიც არ გამოუწვევია მასში ამ ტკივილს.
გამტაცებელი ნელი ნაბიჯებით მიუახლოვდა და ხელში აიყვანა. გოგონას ბრძოლის ძალა აღარ შერჩენოდა და ენერგიაც მთლიანად გამოსცლოდა. მხოლოდ ძლივს გასაგონი ხმით ბურტყუნებდა:
-მომაშორე შენი ბინძური ხელები. მომაშორე ხელები... ბინძური ხელები… ბინძური…მომაშორე!
-როგორც გინდა, -ირონიული ღიმილით უთხრა მოძალადემ და დივანთან მიახლოებულმა, მსხვერპლს ხელი ერთბაშად გაუშვა. გოგონას მბჟუტავი თვალები წამიერად განათდა ჰაერში, დივანზე დაცემის შემდეგ კი საბოლოოდ ჩაქრა.
-საჭმელს მოგიტან…-უთხრა ბიჭმა, მერე იატაკზე დაგდებული დანა აიღო, ნათურა მოკლა და რკინის კარი გაიხურა.
ლილის მაშინვე ჩაეძინა.
თავი მეხუთე
მირზა ისევ გალოთდა.
რა მარტივია ტკივილთან დანებება, და რა რთული მასთან ბრძოლა.
ბრძოლის სურვილი სულ ცოტა ხნის წინ დაუბრუნდა, მაგრამ ენერგია, რომელსაც ტკივილთან ბრძოლა მოითხოვდა დიდი ხნის წინ გაცამტვერებულიყო.
ბებია გამუდმებით ტელეფონთან ათენ-აღამებდა, იმედი ჰქონდა რომ ლილიზე რამეს შეიტყობდა, მაგრამ ეს ამაო გაბრძოლება იყო მომწამვლელი ცხოვრების წინაღმდეგ, ცხოვრების, რომელიც ერთობოდა უბრალო მოკვდავებით. ზოგს უსაზღვრო ბედნიერებას ანიჭებდა, ზოგს კი იმავე დოზის უბედურებას ჩაუწვეთებდა ხოლმე სისხლში. ეს შხამი, სწრაფადვე ნაწილდებოდა მთელ სხეულში პატარა მილების გავლით, ბოლოს კი შიგ გულში ერჭობოდა ისრად, სწორედ ამ ისრით მიყენებული ტკივილის გამო იკუმშებოდა ხოლმე გულიც. ზოგჯერ სწრაფად, ხანაც შეუმჩნევლად. იმათაც არ ახარებდა, ვისაც ოდესღაც ბედნიერება მიანიჭა, მწვერვალზე მყოფთ უკნიდან ეპარებოდა და ხელის ერთი ნაზი მოქმედებით შიგ ხრამში ჩეხვდა.
საბოლოოდ კი ბედნიერება არ არსებულისკენ სწრაფვას უფრო ჰგავდა, ვიდრე რეალურ ანტიდოტს იმ შხამისათვის სისხლძარღვსა თუ ნებისმიერ პატარა კაპილარში რომ ჩქეფდა...
ბებიას თვალზე ცრემლი ისევე არ შრებოდა, როგორც მირზას ბაგეზე - ალკოჰოლი.
***
ტელეფონმა დარეკა, იმედდაკარგულმა ბებიამ უღიმღამოდ უპასუხა. თითქოს ენა გადაეყლაპაო, ხმა ვერ ამოიღო და მხოლოდ მოსმენას დასჯერდა. საგულდაგულოდ დაბოხებული ხმა ატყობინებდა, რომ ლილი მას ჰყავდა და ნაწლ-ნაწილ აპირებდა ფოსტით გამოგზავნას, რადგან მთვრალმა ექიმმა მის საცოლეს, მის სიყვარულს“ მის ბედნიერებას ვერ უშველა, ექიმი საკუთარი ბედნიერებით აგებდა პასუხს. ბოხმა ხმამ ყურმილი დაანარცხა და მიჩუმდა. ბებიას კი ის ისევ ხელში ეჭირა და ადგილზე გაყინულიყო, ხმას ვერ იღებდა, ვერც ინძრეოდა. აფორიაქებული სული შიგნიდან კიოდა, სხეულის კედლებს ენარცხებოდა, ქალს კი ცრემლებიც გამოლეოდა. საბოლოოდ უმაღლეს დეციბელებზე აკივლებულმა სულმა სხეული გაბერა და გახეთქა, სულის არაამქვეყნიური ხმა სხეულს გასცდა და ჩვენს სამყაროში გაიბნა.
ქალმა გონება დაკარგა.
როდესაც თვალი გაახილა სასთუმალთან ალკოჰოლით გაჟღენთილი მირზა დალანდა.
თავჩაქინდრული.
უფრო სევდიანი ვიდრე ოდესმე.
ცოცხალს არ ჰგავდა, უფრო ზომბს, ფანტასტიკური ფილმებიდან!
მანაც შეამჩნია ქალის ამღვრეული, მაგრამ გახელილი თვალები და შეეცადა გაეღიმა:
-დედა, ყველაფერი კარგად იქნება.
-აღარაფერი იქნება კარგად ლილის გარეშე…
-ლილის დავიბრუნებთ, -უთხრა მამაკაცმა და საკუთარ ხელებში მომწყვდეული ქალის გამხმარი ხელი ტუჩებით შეათბო.



თავი მეექვსე
მოძალადემ რკინის კარი გააჭრიალა და ბინძურ ოთახში შეაბიჯა. ლილის სახე დაემანჭა და გაეღვიძა. ბიჭს ხელში ფუნთუშები ეკავა.
-საჭმელი მოგიტანე, ცხელია…
-არ მშია, - თქვა გოგონამ და თავზე ხელი ძლიერად მიიჭირა, თითქოს რაღაც მაგიური მოძრაობით ტკივილის შეკავებას ცდილობდა, ისევე როგორც ბებია აკეთებდა ხოლმე ამას, როცა ლილი ტიროდა, - დიდხანს მეძინა?
-ორი დღე, თითქმის, -თქვა ბიჭმა და ერთი ფუნთუშა ცხოველივით გაგლიჯა, -რა გაეწყობა, თუ არ გშია მე შევჭამ…
ლილის ტუჩის კიდესთან ნერწყვი მოადგა, მაგრამ დანებებას არ აპირებდა. ამიტომ სასაუბრო თემა შეცვალა და შეეცადა ბიჭისთვის, რომელიც აღტაცებით ილუკმებოდა თვალი აერიდებინა.
-ახლა პატიმარი ვარ?
-რაღაც მსგავსი…-უპასუხა პირგამოტენილმა ძლივს გასაგონად.
-ყველა პატიმარს ხომ აქვს ერთი ზარის უფლება? -გამარჯვებულის გამომეტყველებით შეხედა ბიჭს, - ნორმალურად ჭამა არ შეგიძლია? გულისამრევია…
-ნორმალურად შენ ჭამე, არ მინდა დროზე ადრე მოკვდე! შიმშილით… რაც შეეხება ზარს, -ჩაფიქრდა ბიჭი, - შენ ზარის უფლება არ გაქვს, პატიმარი კი არა მძევალი ხარ… მძევლებს არ აქვთ ზარის უფლება, -უთხრა ამაყი სახით მოძალადემ და თვალი ჩაუკრა, -შეჭამე!- პოლიეთილენის დაორთქლილ პარკში ჩალაგებული ფუნთუშები დივანზე დაყარა და კარისკენ გაბრუნდა.
-ავადმყოფო, მეზიზღები, გაეთრიე!-აყვირდა ლილი, ცელოფანს დასწვდა და ბიჭს ესროლა.
-ეს ცუდია, ცუდი საქციელია… შეგიძლია იშიმშილო, ფეხებზე მკიდია… საქმეს გამიადვილებ, თუ შენი ნებით მოკვდები…
-რა თქმა უნდა, -ჩაიცინა გოგონამ ირონიულად, -შენ ხომ მოკვლაც არ შეგიძლია?
-გაჩუმდი!-იყვირა ბიჭმა და ლილის სილა გააწნა. ეს იმდენად მოულოდნელი იყო პატარა, დაუცველი გოგოსთვის, რომ თავიდან ვერ გააცნობიერა რა მოხდა და გაშეშდა, შემდეგ კი როდესაც მთელმა სხეულმა აღიქვა მომხდარი, უზარმაზარ შავ თვალებში წყლის წვეთებმა იწყეს ჩაგუბება. ეს პროცესი ისეთი ამაღელვებელი და სათუთი იყო… ბიჭს გონებაში ის მატლი შეუძვრა, სინდისზე რომ აგებდა პასუხს და ტვინის ჩიჩქნა დაუწყო, რაღაც წვეტიანი საგნით. მერე მექანიკურად უკან დაიხია…
-მაპატიე, გეტკინა?
-გაეთრიე!-ამოისლუკუნა გულამოსკვნილმა ბავშვმა.
-როგორც ინებებ პრინცესა…-ისევ შეეცადა ირონიული ყოფილიყო, მაგრამ ეს რაღაც სხვა იყო. სავარავუდოდ ტვინის გადაგვარებამ გამოიწვია, იმ მატლის მიერ მისი დეფორმაციით.
რამდენიმე დღე ისე გავიდა ლილის არც ხმა ამოუღია და არც რამე უჭამია. ბიჭს იმის გაფიქრებაზეც კი ჟრუანტელი უვლიდა, რომ ეს პატარა არსება შესაძლო იყო მართლა მომკვდარიყო… აფექტის მდგომარეობაში მყოფმა ბიჭმა ეს მართლაც დაგეგმა, მაგრამ ახლა… ახლა, როდესაც მასთან რამდენიმე დღე გაატარა…
არ შეეძლო.
ეცოდებოდა?
ვინ იცის?
15 წლის გოგონა, რომელსაც სიცოცხლის ფერი, ხალისი და სიყვარული მის დაუხმარებლადაც გაჰქრობოდა, ნელ-ნელა ნამდვილი მკვდრის ფერს იკიდებდა კანზე.

***

მეშვიდე დღეს, გაცეცხლებულმა ბიჭმა რკინის კარი წიხლით შეაღო და გოგონას დივანთან ჩაიმუხლა. გოგონა ჭერს მიშტერებოდა, მისი თვალები არაფრისმეტყველი იყო. ცრემლი – ამომშრალი. ბიჭმა ისევ სილა გააწნა. რეაქცია არც ამ ქმედებას მოჰყოლია. ბიჭმა ზურგჩანთა მოიხსნა და იატაკზე დააგდო. მერე ჩაქუჩი ამოიღო და ლურსმანი კედელზე მიაჭედა. გოგონას თვალები, თვითნებურად ნელ-ნელა კედლისკენ შებრუნდნენ.
-გაინტერესებს რას ვაკეთებ?-ჰკითხა გაღიზიანებულმა ბიჭმა, -საჭმელს გაჭმევ! თუ ნებით არა, მაშინ ძალით.
-საქმეს გიმარტივებ, შენ ხომ გინდა მოვკვდე?-რამდენიმე დღის მანძილზე, გოგონას ხმაც მისი სხეულივით იყო გაყინული. ბიჭს გაეღიმა. მიზანი თითქმის მიღწეული იყო.
-როგორც ჩანს, მე კი არა შენ უფრო გინდა! ამიტომ ამას არ დავუშვებ…-დახედა გოგონას ზემოდან და თვალი ჩაუკრა. -აქ უფროსი მე ვარ!
-მაგ ნემსს მაინც გამოვიძრობ, ჯობია დამაბა…
-წინააღმდეგი არ ვარ, -ეშმაკურად გადახედა ვაჟმა.
-ფეხების შეკვრა არ დაგავიწყდეს…-ჩაიღიმა გოგონამ.
-პირველ რიგში პირს აგიკრავ…
სიჩუმე.
ბიჭი გადასხმის სისტემის დაყენებას აგრძელებდა.
-კარგი…-აჩურჩულდა გოგონა.
-რას გულისხმობ?
-გნებდები…
-არ მჯერავს პატარავ, ნუ ცდილობ დაბმას თავი აარიდო, ეს კარგი რჩევა იყო, ვიცი ნემსს გამოიძრობ ამის გარეშე.
-არაა ნემსი საჭირო, შევჭამ.
გამარჯვება?
ამაყი, გაბღენძილი გონების მატლი თავმომწონედ იგრიხებოდა.
თითქოს გაიმარჯვა. ოთახიდან გავიდა და ისევ ფუნთუშები შემოიტანა, მაგრამ ამჯერად - ცივი.
გოგონა უღიმღამოდ ილუკმებოდა, თითქოს არ შიოდა, ან არ მოსწონდა. მისი ყურებისას იგრძნობოდა, რომ ამის კეთება საერთოდ არ მოსწონდა.
საკვებს ნელ-ნელა ღეჭავდა.
ძლივს ყლაპავდა. ყელს რომ დაჰკვირვებოდით შეამჩნევდით, როგორ ნელა მიხოხავდა, თითქოს ხანგრძლივად ნაღეჭი, კარგად დაქუცმაცებული ლუკმა.
იფიქრებდით, ალბათ, ახლა გაიგუდებაო.
რა გასაკვირია, ძალა მთლიანად გამოსცლოდა.
და ეს მხოლოდ პირველი ლუკმა იყო, სხვები ალბათ, უფრო რთული იქნებოდა.
ფერმკრთალ სახეზე ტანჯვა წითლად იხატებოდა, ტანჯვა რომელიც ისეთმა რთულმა საქმემ გამოიწვია, რომელსაც ლუკმის გადაყლაპვა ერქვა.
როგორც იქნა, ამოისუნთქა, მერე კი ძლივს გასაგონად წაილუღლუღა:
-მომიგე, ორით ერთი…-ბიჭმა გაიღიმა და მტვრიან ოთახს გაეცალა.

***

რა გასაკვირია, რომ ყველა ტელევიზიით გავრცელდა შემზარავი ამბავი თხუთმეტი წლის ინვალიდი გოგონას გატაცების შესახებ, თანაც საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილიდან. კრიმინალი, უამრავი თვითმხილველის თანდასწრებით ხომ პრესის წარმომადგენლებისთვის ყველაზე საყვარელი სიუჟეტია?
რა თქმა უნდა, ეს ამბავი ლილის დედამაც შეიტყო. დიდი ხნის წინ მიტოვებული ოჯახის წინაშე თავი დამნაშავედ იგრძნო, ტელევიზორი გათიშა და სახლიდან გავიდა.
მალევე, მირზას სახლის კარზე ისტერიული ბრახუნი ატყდა. მთვრალი ექიმი კედელ-კედელ გაუყვა შემოსასვლელში დაგებულ ფარდაგს.
თან ფეხი ერეოდა.
კარი გააღო.
ვიღაც ქალი იდგა.
თვალებზე ბინდგადაკრულმა მირზამ ქალი ვერ იცნო. მისი ორივე თვალი ხომ სხვადასხვა მხარეს იხედებოდა და ერთი ქალი სამად ეჩვენებოდა, ამიტომ ცალი თვალი მოჭუტა და შეეცადა გაბლარული სილუეტები ერთმანეთში მოექცია. ცალი თვალით უდაოდ უკეთ ჩანდა.
ქალი იცნო, შეკრთა და უკან დაიხია:
-მირანდა…
-ღმერთო ჩემო, როგორი მთვრალი ხარ… რა გასაკვირია რომ ბავშვი დაკარგე?
-შენღა მაკლდი…-თქვა კაცმა და უკან შებრუნდა, იქით წავიდა სადაც თავისი სასმელი ეგულებოდა.
ქალი სწრაფი ნაბიჯებით მიუახლოვდა, შემოაბრუნა და სილა გააწნა. მთვრალმა კაცმა თავი ვერ შეიმაგრა და იატაკზე დაეცა.
-რას გავხარ? იმის ნაცვლად რომ ბავშვს ეძებდე…
-შემეშვი, -ნამთვრალუნევი ხმით წაიბურდღუნა კაცმა.
-დედაშენი სადაა?-კაცს ამ კითხვაზე პასუხი არ გაუცია, იატაკზე გართხმულს, თვალები დაეხუჭა და მისძინებოდა. ქალმა კიდევ ერთხელ გაარტყა. შეფხიზლებულმა მამაკაცმა ენისბორძიკით უპასუხა:
-საავადმყოფოში…
-რა ჯანდაბა ხდება თქვენს თავს? ლილის ვინ მოძებნის, დებილი პოლიცია? მთვრალი მამა თუ მომაკვდავი ბებია?
-დედა, რომელმაც დიდი ხნის წინ მიატოვა, -ნიშნის მოგებით წაიბურდღუნა კაცმა. ალბათ, ფხიზელი რომ ყოფილიყო ირონიულადაც ჩაიღიმებდა, მაგრამ ახლა ამის თავი არ ჰქონდა და მიითიშა.
ქალი გაშრა.
თავადაც იცოდა, რომ შვილი მიატოვა, მაგრამ ამის სხვისგან მოსმენა...
მტკივნეული იყო.
„ლოთი მართალია“. გაჰკიოდნენ მისი ტვინის მატლები და უფრო მეტად უშლიდნენ ნერვებს.
ხელჩანთა ძირს დააგდო.
სააბაზანო ოთახში შებაკუნდა და აბაზანა წყლით აავსო.
ქუსლიანი ფეხსაცმელი ეცვა და მოხდენილად, ნამდვილი ლედივით გადაადგილდებოდა, მოძრაობდა ნაზად, მორიდებით.
ძველი ფილმების მსახიობივით.
მამაკაცი წამოაყენა, ცალი მკლავი კისერზე შემოიჭდო და ბორძიკით მილასლასდა ცივი წყლით სავსე აბაზანასთან. მამაკაცი შიგ ჩააგდო, ოთახები დაიარა და ყველა სითხე რასაც ოდნავი ალკოჰოლი მაინც ერია, სანაგვეში ჩაყარა. მერე კედელს აეყუდა, ნელ-ნელა იატაკისკენ ჩამოსრიალდა.
აქვითინდა:
„რა ჩავიდინე“…
„რა ჩავიდინე“…
„ჩემი ბრალია“…
ფიქრობდა და იტანჯებოდა ამ ფიქრებით, აწ უკვე უცხო სახლში, უცხოთ კედელზე მიყრდნობილი, ძალა გამოცლილი და მარტოსული.
თავი მეშვიდე

იატაკს სველი ტერფები ეწებებოდა და კვალს ტოვებდა. კვალი კედლის კუთხეში შეწყდა, იქ სადაც ქალი უკვე დიდიხანია უცრემლოდ ტიროდა.
-ტირილიც არ შეგიძლია…
ქალს ხმა არ გაუცია. ბორგვა განაგრძო. ისეთი საცოდავი სანახავი იყო. ისეთი მიტოვებული… კაცს, რომელსაც გული მოუკლა, მასაც კი ეცოდებოდა. მის წინ ჩაიმუხლა, თავზე ხელი დაადო და გულზე აიკრა, ეს თითქოს უცნობი, მაგრამ სინამდვილეში კარგად ნაცნობი სხეული. მირზა გრძნობდა, რომ მას ისევ ძველებური, ლავანდის სურნელი ჰქონდა. მაგრამ მაინც შეცვლილიყო. მის ხის ქერქისფერ თმას ალაგ-ალაგ ჭაღარა შეჰპარვოდა. სახეც აღარ იყო იდეალურად სწორი, შიგადაშიგ დანაოჭებულიყო. თხრილები რაღაც საცხით ამოევსო.
მაინც ლამაზი იყო.
სხვანაირად ლამაზი.
ძველი ფილმების ლედივით!
-როგორ მოხდა?-იკითხა უცრემლო ქალმა აკანკალებული ხმით.
-არ ვიცი…
-შენ რატომ არ იყავი მასთან?- ეს რაღაც საყვედურის მსგავსი იყო, რამაც სიბრალული გააქრო და მირზა ისევ ზიზღს გრძნობდა.
კაცმა ქალს ხელი ცივად გაუშვა. უკან დაიწია. ფეხზე წამოდგომა სურდა მაგრამ წონასწორობის დაცვა ვერ შეძლო და იატაკზე დაეცა. მის თვალებში გაბატონებული ზიზღი ქალმაც იგრძნო და კანკალმა აიტანა. მამაკაცის ეს ბოროტი გრძნობა განამტკიცა მისმა საქციელმაც. იმდენად სძულდა ამ ქალთან სიახლოვე, რომ იატაკზე გართხმული უკან-უკან გახოხდა და ღვარძლიანად უპასუხა ქალის შეკითხვას ასევე კითხვით:
-და შენ? - შემდეგ, ადგა და ოთახიდან გავიდა.
ქალი სწრაფად წამოდგა და მამაკაცს აედევნა:
-არ დალიო, გთხოვ!
-მთხოვ? -გაეღიმა მამაკაცს.
-ლილის ხათრით…-თავი ჩაქინდრა ქალმა.
-და შენ დარჩი ლილის ხათრით, როცა გთხოვე?
ქალს ხმა არ ამოუღია.
რაღაცას გრძნობდა მაგრამ ამ გრძნობის სახელი არ იცოდა. იქნებ დანაშაულის, ან ბრაზის, ან რაიმე სხვის...
არ იცოდა რა იყო, თუმცა, უცხო არ იყო. სხვა დროსაც უგრძვნია.
ერთხელ.
მაშინ როცა წავიდა.
თანაც სამუდამოდ და უკან მოუხედავად.
მამაკაცმა სანაგვე ურნას გახედა და ჩაეღიმა, როდესაც შიგ ჩაყრილი სავსე ბოთლები შენიშნა.
-ზოგიერთი რამ არასოდეს იცვლება…-თქვა და მისკენ დაიძრა.
-რას გულისხმობ?
-ისევ ისეთი სულელი ხარ, როგორიც ძველად… ლოთისთვის სანაგვეში ქექვა უკვე აღარაა ღირსების შელახვა, მან დიდიხნის წინ დაივიწყა მსგავსი ამბიციური გრძნობების არსებობა.
უნდა გადაგეღვარა, უთხრა და ერთ ბოთლს დასწვდა. ქალი აყვირდა:
-არ დალიო, ჩემს გამო და შენს გამო კი არა, -გაჩუმდა, მერე კი დაბალი ხმით თითქმის წაიჩურჩულა, -მის გამო…
-არც ვაპირებდი ძვირფასო, -უპასუხა კაცმა და ბოთლი კედელს ესროლა. ის დაიმსხვრა და მრავალ პატარა ნაწილაკად დაიშალა, გაიბნა ოთახში და კედელიც იატაკისფრად შეღება. მერე ნელი ნაბიჯებით გავიდა ოთახიდან. უკან რომ დაბრუნდა, ყველა ბოთლი გამოცლილი იყო და სამზარეულოც ალკოჰოლის სუნით იყო გაჟღენთილი. მამაკაცს სველი ტანსაცმელი გამოეცვალა. ქალი კი უკანასკნელი ბოთლით ხელში ნიჟარასთან იდგა.
-გადავღვარე… -თქვა მან აცრემლებული თვალებით.
მირზა უყურებდა ქალს, სამზარეულოს ნიჟარასთან მდგარს დაყირავებული ბოთლით ხელში, საიდანაც არსებული სითხის ბოლო წვეთები იღვრებოდა, თვალში სევდისწვეთებ ჩაგუბებულს და ისეთი გრძნობა ეუფლებოდა, თითქოს ეს ქალი ყოველთვის აქ იყო, მაგრამ ექიმი ვერ ამჩნევდა მას. თითქოს, არც არასდროს წასულა და ყოველ საღამოს სამსახურიდან დაბრუნებული მირზა, მას წინსაფარწაკრულს, სწორედ ამ ადგილზე მდგარს ხედავდა.
აღარ გრძნობდა ზიზღს.
აღარც იმედგაცრუებას.
არაფერს ცუდს.
მხოლოდ, საცოდავ, სენტიმენტალურ მონატრებას გრძნობდა, რომელიც ის მოულოდნელად აფარფატდა მუცელში და ისე ძლიერ შეეხეთქა კედლებს, რომ სულ ერთი წამით, კაცმა შეძლო დაევიწყებინა გატაცებული შვილი და წარსულში მიმავალ პორტალში ჩავარდა.
პატარა გოგონა, ლილი. რომელიც ამ ქალის ვიზუალური ანალოგი იყო, მამას ერთი წამით დაავიწყდა.
ალბათ, სწორედ ასეთი იქნებოდა მირანდაც თხუთმეტი წლის რომ ყოფილიყო. ნეტავ მაშინ გაეცნო.
უსუსური, პატარა.
იქნებ,
აღარც წასულიყო.
არასდროს?
მერე ამ უცნაურ ფიქრებს ხელიდან დაუსხლტა და ქალს თვალი აარიდა. ახლაც გრძნობდა ზიზღს, მაგრამ ეს ზიზღი უკვე მხოლოდ საკუთარი თავისკენ იყო მიმართული. თავს ვერ ჰპატიობდა იმ ერთ წამს, როდესაც ლილი გაუშვა გონებიდან.
მერე ქალს ზურგი აქცია და უთხრა:
-დედაჩემი უნდა ვინახულო, წამოხვალ?-მირანდა დაბნეული იდგა, გაშეშებული, უსიცოცხლო, მექანიკურ თოჯინას დამსგავსებული, გამოერკვა (ღმერთებმა უწყიან რა ფიქრებისგან) და თვალების უაზრო ცეცებით დაუკრა თავი, თანხმობის ნიშნად:
-ჰო, -ამოილუღლუღა, - ცარიელი ბოთლი მაგიდაზე დადო და როგორც ფინია ძაღლი პატრონს, ისე აედევნა ყოფილ ქმარს.

თავი მერვე

ლილი გულაღმა იწვა სინდის შელახულ, მტვრიან დივანზე, თვალებით სიბნელეს მიშტერებოდა და, თითქოს ამ ნესტიან სარდაფში კი არა სადღაც სხვაგან იყო. ამ სამყაროზე ბევრად შორს, ნაკლებად დესპოტურ მხარეში, სადაც ყველაფერი ფერადი იყო. მისი თვალები ისე შეეჩვია სიბნელეს, რომ კატის თვალების მსგავსად უკვე მის თვალებსაც შეეძლოთ, უკუნით სიბნელეში, ბინძური ჟანგის ლაქების ამოცნობა ჭერზე, რომელიც ობობის ქსელთა სამყოფლს უფრო ჰგავდა. ლილიმ წარმოსახვის ჭიაყელები კარგად “შეაჯანჯღარა” და ისინიც სწრაფად ამოქმედდნენ, წარმოიდგინა, როგორ გამოივლიდა აქ ერთი, კარგად ჩასუქებული ფეხსახსრიანი სიმახინჯე, როგორ ამაყად მოაბიჯებდა იატაკზე, შემდეგ კედელზე, თან თავისივე ფეხები ერთმანეთში ეხლართებოდა. საბოლოოდ, ჭერს რომ მიუახლოვდებოდა, კედლისა და ჭერის გზა გასაყართან, იწყებდა ხალიჩის ქსოვას…
ამ ფანტაზიამ ერთი ზღაპარი გაახსენა, რომელსაც ბებია უყვებოდა ხოლმე. ისევ ააფორიაქა ჭიაყელები და შეეცადა ზღაპრის შინაარსი გაეხსენებინა, შემდეგ კი წარმოსახვაში გაეცოცხლებინა.
“ორი ობობა იყო, და-ძმა. ძალიან შრომის მოყვარენი, თუმცა, ვერა და ვერ ეშოვნათ სამსახური. მივიდნენ ერთ მაღაზიაში და კაცს სთხოვეს აგვიყვანე, კარგ ხალიჩებს ვქსოვთო. კაცმა უთხრა, დარჩით ამაღამ, დილამდე მოქსოვეთ და ხვალ შევაფასებო. და-ძმა მთელი ღამე ქსოვდა, საბოლოოდ კი, კედლის ერთ კუთხეში უზარმაზარი ობობის ქსელი გაჩნდა. მაღაზიის მეპატრონემ გაიცინა და გამოყარა. იარეს საბრალო ობობებმა, იარეს და კიდევ ერთ მაღაზიას მიადგნენ, ამ მაღაზიის პატრონმაც წინას მსგავსად ერთი ღამე მისცა “ხალიჩის” მოსაქსოვად და თვითონ დასაძინებლად წავიდა. ობოლმა და-ძმამ იფიქრა, ალბათ, ის ხალიჩა პატარა იყო და იმიტომ დაგვიწუნესო, ამიტომ უფრო გულმოდგინეთ იშრომეს და ამჯერად კედლის კუთხეში, ბევრად დიდი ობობის ქსელი გაჩნდა. ქანცგაცლილ და-ძმას გამთენიისას ჩაეძინა. სწორედ ამ დროს მოდიოდა ხოლმე მაღაზიაში დამლაგებელი. დაინახა თუ არა კედლის კუთხეში დაჩენილი უზარმაზარი ობობის ქსელი, აიქნია ცოცხი და ხალიჩაც გაქრა… მოულოდნელი შეჯახების გამო პატარა ობობებს სწრაფად გამოეღვიძათ და ძლივს შეიმაგრეს თავი მიწაზე რომ არ დანარცხებულიყვნენ. მაღაზიის მეპატრონეს ხალიჩა რომ არ დახვდა ობობები ცრუპენტელობაში დაადანაშაულა და გამოყარა.
ისევ თავიდან დაიწყო ყველაფერი. ბოლოს, ყველაფრით დაღლილი ობობები, კიდევ ერთ მაღაზიის პატრონს მიადგნენ. რა შეგიძლიათო, ჰკითხა კაცმა. ხალიჩებს ვქსოვთო, უპასუხეს პატარა ობობებმა. მეპატრონეს გაეღიმა და სთხოვა დილამდე ერთი ხალიჩა მომიქსოვეთო. და-ძმა უკვე მრავალგზის იმედგაცრუებული იყო და ძველებური გულმოდგინებით აღარ უმუშავიათ, მხოლოდ პატარა ობობის ქსელი გახლართეს კუთხეში. მეპატრონემ რომ გაიღვიძა შეუქო ნამუშევარი. ობობები არ ელოდნენ მსგავს რეაქციას და გაოცებულები შესცქეროდნენ კაცს. კაცმა ნიკაპი მოიფხანა და ობობებს ფიქრსავსე მზერა მიაპყრო, შემდეგ კი უთხრა, ხალიჩა ძალიან ლამაზია, მე მომწონს, მაგრამ როგორ უნდა გავყიდოთ, თუკი კედელზე მუშაობთო. შემდეგ ისევ მოიფხანა ნიკაპი და ოთახიდან გავიდა. სიხარული პატარა ობობებს მწუხარებამ შეუცვალა და უკვე წასვლას აპირებდნენ მეპატრონე რომ დაბრუნდა პატარა ფერადი ფიცრებით ხელში. კედელზე მოქსოვილი ხალიჩა ნაზად გადაიტანა ფიცრებზე და ვიტრინაში დადო. ამის შემდეგ ობობები აღარსად წასულან, რადგან ჭკვიანი კაცის ქმედებამ მათი ხალიჩები პოპულარული გახადა და ყველას სურდა მისი შეძენა. ზოგი აბეზარი ბუზების საჭერად იყენებდა, ზოგს კი უბრალოდ მოსწონდა ფერად ფიცრებში გახლართული ნატიფად ნაქსოვი ხალიჩები…” ლილის გაეღიმა, ეგონა ბავშვობის ყველა მოგონება ერთ დიდ სანაგვეში ჰქონდა ჩაყრილი და უკაცრიელ ნაგავსაყრელზე მიტოვებული. თუმცა, ამ ზღაპრის გახსენება მაინც შეძლო.
ღიმილი სახეზე შეეყინა და ახლა იმის ფიქრი დაიწყო, ნეტავ თუ ანათებს ჩემი კბილები ამ უკუნ სიბნელეში, არის თუ არა ისევ თეთრიო?
თუმცა, არა. თეთრი ვეღარ იქნება, ის ხომ უკვე საუკუნეა ამ სარდაფშია გამომწყვდეული და ერთხელაც არ გაუწმენდია კბილები ამ ხნის მანძილზე.
საუკუნე…
მთელი საუკუნე გავიდა…
ალბათ, ამ “კარცერში” დრო გაყინულია და როდესაც აქედან გავა, ყველაფერი სხვანაირი იქნება სამყაროში…
ხალხიც სხვა იქნება როცა გავა.
თუ გავა…
თუ….
სასაცილოა.
როგორ თავნებობენ ეს გონების ჭიები!
რა სისულელეების შესახებ აფიქრებენ!
ვის რაში აინტერესებს ობობების ზღაპარი, რომლის მორალსაც ვერასოდეს იგებდა, ანდაც კბილების სითეთრეს რა აზრი აქვს, ის ხომ ტყვეა?
მართლა რომ ვერ გავიდეს ამ ნესტიანი ადგილიდან?
აქ ხომ უთუოდ დაიმართებს ტუბერკულიოზს?
ამ სიტყვის ხსენებაზე კიდევ ერთი ბავშვობის მოგონება ამოიქექა იმ სანაგვიდან.
“ჭლექი”…
ჰო, ზუსტად!
“ჭლექი” ჰქვია ადამიანთა ენაზე ამ დაავადებას.
ისევ ბებია შემოიჭრა გონებაში.
და გოგონასაც გაახსენდა, როგორ ღიღინებდა ხოლმე ბებია საოჯახო საქმიანობისას…
კი, კი… “ჭლექი”! სწორედ ასე ჰქვია…
ტვინის ჭიაყელები აფუთფუთდნენ, მოგონებების ნაგავსაყრელი ერთიანად გადაატრიალეს, მაგრამ ლილიმ მხოლოდ ერთი ციცქნა ტექსტის გახსენება შეძლო.
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
ჰო, ზუსტად ასე მღეროდა…
მერე როგორ იყო?
არა, არ ახსოვს…
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
ახლა მხოლოდ ეს სიტყვები ტრიალებდა თავში.
...და ბებია.
რომელიც წმენდს ზედა თაროებიდან მტვერს და მღერის:
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
რა არის ჭლექი? ეკითხება პატარა ლილი ბებიას. ის კი ეუბნება რომ დაავადებაა, უკურნებელი სენი!
საშიშად ჟღერდა.
მაშინ ასე იყო, მაგრამ ახლა?
ახლა ხომ საუკუნე გავიდა, იქნებ აღმოაჩინეს წამალი?
ძველად ხომ ხალხი უბრალო გაციების გამოც იღუპებოდა?
შემდეგ უშველეს!
წამლები გამოიგონეს!
თუ საუკუნე გავიდა, ალბათ, ლილი უკვე აღარ არის თხუთმეტი წლის…
იქნებ კანიც შეაჭკნა და უბრალოდ სიბნელის გამო ვერ ხედავს?
აქ ხომ არც სარკეა და არც არაფერი ისეთი რაც ირეკლავს.
იმ მახინჯის თვალებს თუ არ ჩავთვლით!
ლამაზ თვალებს...
გოგონამ უნებლიედ დაიყწო სახის შემოწმება საკუთარი თითებით.
თითქოს, ყველაფერი რიგზე იყო.
კანი არ დაჩიავებულა…
თუმცა, აქ ხომ დრო გაიყინა?
ალბათ, ლილის სხეულიც გაიყინა დროსთან ერთად და ამიტომაც არ შეცვლილა…
ნეტავ რამდენი დრო გავიდა?
იქნებ მხოლოდ 5 წუთი და ამ უსასრულო სიბნელემ მოაჩვენა საუკუნედ?
არა, აქ ძალიან ნესტიანი ჰაერია!
აქ უდაოდ “აიკიდებს ჭლექს”!
აქედან რომ გავა, ალბათ, თექვსმეტი წლის იქნება და…
და…
...და ის სიმღერაც, “დააკვდება”.
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
ლილი გახდება იმ ძველი, სევდიანის იმღერის ტექსტის მთავარი პერსონაჟი - თექვსმეტი წლის გოგონა, რომელიც ჭლექით იტანჯებოდა!
რა მაგარია!
ლილის ხომ ყოველთვის სურდა მთავარი პერსონაჟი ყოფილიყო, მაგრამ რატომღაც ცხოვრება ყოველთვის მეორე ხარისხოვან როლს არგუნებდა ხოლმე, ეპიზოდურს...
რა სამწუხაროა, რომ არ ახსოვს სიმღერის გაგრძელება. ნეტავ რა ბედი ეწია თექვსმეტი წლის გოგონას?
მოკვდა?
იქნებ სიყვარულმა განკურნა სასწაულებრივად?
ან რომელიმე ღმერთმა?
არა, ღმერთები არ არსებობენ!
რომც არსებობდნენ, დიდი უმაქნისი ვინმეები უნდა იყვნენ.
ალბათ, ზემოდან გვიყურებენ და ერთობიან.
ალბათ, უხილავი ძაფებით ვყავართ გამობმული და თამაშობენ.
იქნებ, ეს სამყარო დიდი მარიონეტების თეატრია, ღმერთებისთვის შექმნილი?
იქნებ, მათ არცკი იციან, რომ ჩვენ სული გვაქვს?
გრძნობები…
და მოძრაობაც შეგვიძლია…
ჩვენით…
მათი თოკების გარეშე?
არა, ალბათ არ იციან…
ჩვენ ვუმალავთ!
დიახ, ზუსტად ისე როგორც იმ მულტფილმშია…
რა ერქვა?
” toy story”…
ჰოო…
ასე ერქვა.
უყვარდა ლილის ეს მულტფილმი.
სათამაშოები მხოლოდ მაშინ ცოცხლდებოდნენ, როდესაც ადამიანები ირგვლივ არ იყვნენ.
ადამიანების გარეშე, სათამაშოებს საკუთარი ცხოვრება, ინტერესები და ურთიერთობებიც კი გააჩნდათ.
იქნებ, ადამიანებიც მაშინ ცოცხლდებიან, როდესაც ღმერთებს სძინავთ?
არა, ეს სისულელეა…
ღმერთები არ არსებობენ…
მაგრამ რომ არსებობდნენ?
მაშინ, ლილის შეეძლებოდა მოძრაობა და აქ არ იქნებოდა გამომწყვდეული!
იქნებ, რომელიმე ცელქმა ღმერთმა მოატეხა ფეხები?
როგორც იმ მულტფილმში ცელქი ბავშვი ამსხვრევს სათამაშოებს...
ლოგიკასთან ახლოა.
არაა.
ზედმეტად სულელურია, ლოგიკური რომ იყოს!
გოგონამ დაახველა.
“უთუოდ ჭლექი ავიკიდე!” გაიფიქრა და ისევ დაახველა.
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა…”
“ციხის კარი” გაჭრიალდა. დაიგრიალა და ჭერზე ობობის ხალიჩებში გახლართულმა ნათურამაც იწყო ბჟუტვა. გოგონას ეხამუშა და თვალები დახუჭა. დიდი დრო დასჭირდა სინათლეს რომ შეჰგუებოდა.
ბიჭი ოთახში შემოვიდა. ახლოს არ მისულა, შორს იდგა. იდგა და უყურებდა.
-რა გინდა? -ჰკითხა გოგონამ მშვიდი, აუღელვებელი ხმით, თან ნათურას შესცქეროდა. ცდილობდა მასში ცისარტყელის ყველა ფერი დაენახა, თუმცა, ვერ შეძლო.
-არაფერი, ხმაური შემომესმა, - ბიჭმა ერთი ნაბიჯი გადადგა და ისევ შედგა, - გახველებს?
-რატომ გიკვირს, ამ “სირისტიან” სარდაფში უთუოდ “ჭლექს ავიკიდებ”… -გაჩუმდა, მერე სწრაფად წამოჯდა და ბიჭს თვალი თვალში გაუყარა.-აა, იქნებ ღელავ? გეცოდები? ხომ არ გიხარია? კი, უთუოდ გიხარია, ჭლექი შენზე სწრაფად მომკლავს და საქმეც აღარ გექნება. აი, მერე რას გააკეთებ? ცხოვრებას გააგრძელებ? ვითომც არაფერი? ვერ შეძლებ, სუსტი ხარ! -გოგონამ ნიშნის მოგებით გაუღიმა და ისევ ძველ პოზიციას დაუბრუნდა, მწოლიარეს, ნათურას მიშტერებულს.
-ჰო, ვეღარ შევძლებ… მეძებენ…
-ხომ არ გიკვირს?-ისევ მშვიდად, ნათურაზე თვალმოუცილებლად განაგრძო გოგონამ.
-არა, მინდოდა რომ მოვეძებნე…
-ესე იგი, კარგად ვიმალებით…
-ჰო, ჯერ ჯერობით…
-რატომ გინდოდა რომ მოვეძებნეთ?-განაგრძობდა გოგონა ბერის სიმშვიდით.
-იმიტომ რომ დატანჯულიყო, ისევე როგორც … -იყვირა ბიჭმა.
-მამაჩემი მკვლელი არაა…-მშვიდი იყო გოგონა, ბიჭს კი ეს სიმშვიდე სიგიჟეს უღვივებდა.
-შენ რა იცი? შენ არაფერი იცი!
-არასოდეს გიცდია გეთქვა, მე კი გულთმისანი არ ვარ…
-მამაშენმა ჩემი საცოლე მოკლა!
-მამაჩემი ექიმია, მკვლელი არაა…
-ჰო, ექიმია, მთვრალი, აყროლებული ექიმი! -ყვიროდა ბიჭი და აღგზნებული ისე მიუახლოვდა მწოლიარე გოგონას ვერც კი მიხვდა. როდესაც სხეულს სიმშვიდე შეეპარა, ვაჟს უკვე ხელები ჰქონდა აპყრობილი და ლილის ყელისაკენ მიმართული. სიმშვიდე მთელს სხეულს მოედო და ვაჟმა მკლავები დაუშვა.
-რატომ არ აკეთებ იმას რაც გსურს, მე წინააღმდეგობას არ გაგიწევდი…
-ნუ ცდილობ მდგომარეობიდან გამომიყვანო, -ზიზღით, მაგრამ ყვირილის გარეშე განაგრძო ბიჭმა.
-აქ სხვა გასართობი არ მაქვს ძვირფასო, -უპასუხა გოგონამ, თვალი მოსწყვიტა ნათურას და ახლა ვაჟის სახეს მიაშტერდა. ცივად, აუღელვებლად. ბიჭმა ვერ გაუძლო ამ მზერას და უნებლიედ გადადგა უკან ნაბიჯი.
ისევ გაიყინა.
-შენ გიჟი ხარ?-ჰკითხა ათრთოლებული ხმით, ალბათ, ამის კითხვა არ სურდა და ტვინის ჭიაყელებმა აიძულეს.
გოგონა ისევ უსიცოცხლო თვალებით უყურებდა. ბიჭმა, მისი ტუჩის ბოლოში რაღაც დალანდა. მგონი ღიმილი იყო, ირონიული.
ან არა.
იქნებ მოეჩვენა?
ისევ დაიიწყო უკან დახევა.
ნელა, ნაბიჯ-ნაბიჯ.
თან გოგონას უყურებდა და თვითონაც არ იცოდა რას ფიქრობდა. ყველა ფიქრი ჩანასახშივე წყალდებოდა და მისი არსებობა მაშინვე ავიწყდებოდა. მზერა რომლითაც ვაჟი მონუსხა გოგონამ ახლა სხვა მხარეს მიაპყრო. ვაჟმაც თითქოს შვება იგრძნო. ჰიპნოზიდან გამოსული - ფიქრებს აღარ კარგავდა.
კარისაკენ შებრუნდა, შუქი ჩააქრო, ურდული ჩამოსწია:
-კბილის ჯაგრისი მჭირდება…
ბიჭი ისევ შეჩერდა, შუქი აანთო და გოგონას გახედა. ის მას არ უყურებდა, ისევ სადღაც ზემოთ აღეპყრო მზერა (ახლა ალბათ ნათურას აჰიპნოზებდა).
-რა თქვი?-აკანკალებული, გაოცებული ხმით იკითხა ვაჟმა.
-კბილის ჯაგრისი მჭირდება!-უპასუხა და თავისი მაჰიპნოზებელი მზერა კვლავ ვაჟისაკენ მიმართა. ამ მზერას ვეღარ გაუძლებდა, სწრაფად გაიხურა კარი და გავიდა, იმდენად დაბნეული იყო, რომ სინათლის ჩაქრობა დაავიწყდა.
თავი მეცხრე

მირზა და ის ქალი საავადმყოფოში მივიდნენ. მირზას სახეზე მხოლოდ ლოთი ეწერა, ქალს კი ბევრი რამ, მკვეთრი კი მხოლოდ ერთი იყო, – დაბნეულობა.
ერთკაციან პალატაში, ჭაღარა ქალი იწვა, თვალებდახუჭული და სახეშეწუხებული კვნესოდა. მირზამ ნაბიჯებს აუჩქარა, სიმთვრალეც შეეჩეხა ნატერფულებს და გვერდულად მიუახლოვდა ავადმყოფი დედის საწოლს, დაკოჟრილი ხელი, საკუთარ მტევნებში მოიმწყვდია, ეამბორა და სასთუმალთან ჩაიჩოქა.
-როგორ ხარ, დე…
-მკვდარი…-უპასუხა ქალმა ისე რომ ძლიერად მოჭუტული თვალები არცკი გაუხელია.
-ვიპოვით, უკვე ეძებენ, ეჭვმიტანილიც ჰყავთ…
ქალმა თავი შვილისაკენ მიატრიალა და ცალი თვალი გაახილა.
სევდისფერი იყო.
უიმედო.
სველი.
უსიტყვოდ გადმოსცემდა ყველა ემოციას რაც იმ მომენტში, მის სულსა თუ სხეულში გაბნეულიყო.
უცებ, ამ “ხბოს თვალებმა” ტრანსფორმაცია განიცადეს და ზიზღით გაივსნენ. იმ ქალს მიშტერებოდნენ მირზას რომ მოჰყვა ფინია ძაღლივით. ის კი თავჩაქინდრული იდგა და ხელჩანთის საკიდს აწვალებდა. ჭაღარათმიანს არაფერი უთქვამს მხოლოდ უყურებდა, უყურებდა ბოროტი დედინაცვლის თვალებით. მირზამ დედის მზერას გააყოლა თვალი.
მირანდა დაინახა. წამით ისევ იგრძნო რაღაც სიბრალულის ბიძაშვილი გრძნობა და ირონიულადაც კი ჩაეღიმა. მაგრამ სწრაფადვე გააქრო სახიდან. ღიმილი და ირონია მხოლოდ თვალებში ჩატოვა.
სულ სხვანაირი ახსოვდა ეს ქალი.
ძლიერი, მებრძოლი, საკუთარ თავში დარწმუნებული.
მაშინ მისი სიტყვა კანონი იყო.
ვერავინ დაარღვევდა, ვერც თავად ქალი.
სწორედ ასეთი უყვარდა, მკაცრი და ურყევი.
ახლა კი თავჩაქინდრული იდგა პალატის კართან და ხელჩანთის საკიდს აწვალებდა.
აღარ ჰგავდა ქალღმერთს.
ახლა, ის დასჯილი ბავშვი უფრო იყო, რომელიც ცდილობს დაანახოს მშობლებს როგორ განიცდის დანაშაულს. სინამდვილეში კი პატარა სპექტაკლს დგამს და გულში ფიქრობს, რომ სიამოვნებით გაიმეორებდა იმავეს.
უყურებდა კაცი ყოფილ ქალღმერთს და ტკბებოდა მისი დაცემით.
ტკბებოდა იმ უხილავი იარებით ქალს რომ მიწაზე დანარცხებამ და ასფალტზე ხანგრძლივმა გახოხიალებამ დააჩნია სახეზე.
დადაღა.
წაართვა შარავანდედი.
სინათლე.
ფრთები და ყველაფერი რაც წმინდა იყო მასში.
მირზას ეს რაღაცნაირად აღაგზნებდა და სიამოვნებას ანიჭებდა, მაგრამ ეს სიამოვნება მოგვრილი საკუთარი “მე” ორმაგად სძულდა და აღიზიანებდა. მის თავში ორი საპირისპირო ადამიანი იბრძოდა.
ორი რადიკალისტი.
ერთს – უყვარდა, ეცოდებოდა.
მეორეს – სძულდა, ტკბებოდა მისი ტკივილით.
ამ ორის ბრძოლაში შვილის აჩრდილმა მანდილი ჩააგდო და მირზამ დედას მავედრებელი მზერა მიაპყრო.
-ნუ შეჭამთ ერთმანეთს… – მერე ქალს გახედა და ისევ დედას ემთხვია ხელზე, - ახლა არა…
მიუხედავად მოზღვავებული აზრებისა თუ ემოციების, მამაკაცის მშვიდმა ხმამ ორივე ქალი მონუსხა, მათ მართლაც არაფერი უთქვამთ.
ზავი დაიდო.
არავინ არავის შეჭამდა.
მიუხედავად საყოველთაო შიმშილისა.
ლილის ხათრით ამას არ იზამდნენ.
უცებ ქალს გაეღიმა.
გაეღიმა სხეულის შიგნიდან.
ისე რომ არავის დაუნახავს.
თავადაც კი ვერ იგრძნო.
უბრალოდ, მიხვდა რომ იღიმოდა.
საკუთარმა უნებლიე ფიქრმა მიახვედრა. “როგორ შეძლო ჩვეულებრივმა ლოთმა ორი აბობოქრებული, სასოწარკვეთილი, იმედგაცრუებული, გამწარებული ქალის, ორი დედის გაჩუმება, თანაც, მხოლოდ რამდენიმე სიტყვით?”
თითქოს, ინანა კიდეც მისგან წასვლა, მაგრამ ეს მხოლოდ თითქოს.
მხოლოდ რამდენიმე წამით.
…და ღიმილი ისევ გაქრა.
უჩინარი ღიმილი, მაგრამ მაინც ღიმილი!
***

პალატის კარი გაჭრიალდა.
ორი ფორმიანი შემოვიდა. კაცი და ქალი. კაცი გაბღენძილი იყო, მაღალი, მაგრამ ღიპიანი.
ტიპური პოლიციელი.
თმაში ჭაღარასთან ერთად სიმელოტეც შეჰპარვოდა. ალბათ, ორმოცს უკვე გადაცილებული იქნებოდა, მაგრამ თავის ასაკზე დიდს ჰგავდა.
როგორც ყველა პოლიციელი.
ქალი კი პირიქით, ალბათ ასაკში მათ შორის დიდი სხვაობა არ უნდა ყოფილიყო, (რაზეც მის თვალებთან არსებული პატარა ჩაღრმავებები მეტყველებდნენ). მაგრამ კაცზე ოცი წლით უმცროსივით გამოიყურებოდა. შავთმიანი იყო, ზედმეტად შავთმიანი. სავარავუდოდ იღებავდა…
ჭაღარების ჩასახოცად.
კაცზე ბევრად დაბალი იყო. ბევრად გამხდარი და ბევრად უკეთაც გამოიყურებოდა. მაგრამ მაინც იყო რაღაც, რაც მამაკაცს უკეთესი ჰქონდა. თვალები.
ღია ცისფერი და მეტყველი.
ქალის თვალები კი უსიცოცხლო იყო.
უინტერესო.
არც ლამაზი ფერის გახლდათ და არც ყურადღებას იპყრობდა.
ის ჩვეულებრივი თვალები იყო, თაფლისფერი და ბანალური.
ხელში რაღაც ფურცლები ეკავათ და მოხუც ქალს იმ ზარის შესახებ ეკითხებოდნენ, რომელმაც აქ მოახვედრა. ქალმა დეტალურად უამბო, სახეზე ეწერა როგორ სტკიოდა ყველა სიტყვა, მაგრამ მამაცურად უძლებდა. იმედი ჰქონდა, თუ არცერთ ნიუანსს გამოტოვებდა გოგონას უფრო მალე მიაკვლევდნენ. პოლიციელმა ქალმა “იმ დღის ” შესახებ ჰკითხა:
-რაიმე ახალი ხომ არ გაგახსენდათ, რაც შეიძლება გამოძიებას დაეხმაროს…
-არა, – ამოიკვნესა ქალმა.
ლამაზთვალებიანმა თავის მეწყვილეს რაღაცნაირად გადახედა, მანაც მსგავსი რაღაცნაირივე მზერით უპასუხა. აშკარად რაღაც უთხრა “თავის ენაზე” და მანაც “უპასუხა”.
-ხომ იპოვით ჩემს შვილს, -ამოიოხრა მირანდამ.
-რა საკვირველია, ქალბატონო, გამოძიება ყველაფერს აკეთებს ამისთვის…
-იმედია, -შხამიანი გესლით თქვა მწოლიარე ექს-დედამთილმა.
-კარგით, მაშინ ჩვენ წავალთ, თუ რამეს გაიხსენებთ…
-დაგირეკავთ, -ჩაეჭრა მირზა და სიტყვა არ დაამთავრებინა ლამაზთვალა პოლიციელს, - ნახვამდის…
-ხომ ნამდვილად იპოვიან, -მიუბრუნდა ყოფილ ქმარს და მავედრებელი მზერა სტყორცნა ქალმა.
-იპოვიან, აბა რას იზამენ!- არც თუ დამაჯერებლად წაილუღლუღა მირზამ…
-ჩემს ფეხებს იპოვიან! -იყვირა მოხუცმა, - დაკარგულ გოგონას კი არა, მობილურ ტელეფონს ვერ პოულობენ…
-დედა…
-თავი დამანებე! -უყვირა ქალმა, -დამეხმარე აქედან მივდივართ, -მოხუცი საწოლზე წამოჯდომას შეეცადა, მაგრამ გულში რაღაცამ მოუჭირა და ვერ შეძლო. – მე თვითონ ვიპოვი ჩემს გოგონას!-თითქოს ყვირილი სურდა ისევ, მაგრამ ვეღარ შეძლოო, მიუწყდა ქალს ხმა.
-დედა დამშვიდდი, მაგათ იმედზე ჩვენც არ ვართ, -დააწვინა მოხუცი და საბანი გაუსწორა, - კერძო დეტექტივს დავიქირავებთ…
-საუკეთესოს…-ჩაერთო საუბარში მირანდა, რამაც მოხუცი ქალი უფრო გააღიზიანა. ამ მოღალატის ყურება თითქოს საკმარისი არ იყო, ხმის ამოღებასაც რომ ბედავდა, უნდოდა მისთვის ეყვირა, გაელანძღა, გაეგდო თავისი პალატიდან, მაგრამ ზავი ხმას უკმენდდა, -რაღაც დანაზოგი მაქვს, -მორცხვად ჩაქინდრა თავი ბავშვის დედამ.
-აქ დგომით ვერ იპოვით ბავშვს!-თქვა ქალმა, -ვიღაც მანიაკის ხელშია და აქ მადგახართ თავზე, წადით საქმეს მიხედეთ! -ქალმა ტაში შემოჰკრა და ხელები გაიქნია, - “ჰაიდა….” მოშორდით აქედან!
კაცი ისევ წინ წავიდა, ქალი ისევ ფინიასავით აედევნა. მოხუცი კი საბანში ჩაიკარგა, აქვითინდა.
ემოციამ იმძლავრა.
ბალიშში ჩაემხო და აღრიალდა.
ყრუდ, მაგრამ დაჭრილი დათვივით ბღაოდა.
ექთანი კარს უკან იდგა, ებრალებოდა მაგრამ უძლური იყო.
უცებ გონება გაუნათდა და კარს გასცილდა.
მალევე დაბრუნდა, ხელში ნემსი ეჭირა. ისე მივიდა ქალის საწოლთან, ისე შეაშხაპუნა მის ვენაზე გამობმულ პატარა მილში, რომ ემოციებთან მარტო დარჩენილ მოხუცს არაფერი გაუგია. ნელ-ნელა მისი ღრიალი მიჩუმდა, კვნესაში გადაიზარდა, ბოლოს კი – გაქრა.
ქალს ჩაეძინა და მასთან ერთად მიიძინა ტკივილმაც.



თავი მეათე
-კბილის ჯაგრისი მოგიტანე!-უთხრა ბიჭმა და დივანზე ცელოფნის პარკი ფრთხილად დადო.
-კიდევ?-ჰკითხა გოგონამ, ისე რომ თვალი არ მოუცილებია ლაქისთვის კედელზე.
-სხვა რამეც გინდოდა?
-საღებავები…
-საღებავები?-გაუკვირდა ბიჭს. -შენ რა, ხატავ?
-რაღაც ასეთი…
-და მაინც რას ხატავ?
-შენი საქმე არაა!-უყვირა ლილიმ და თვალი თვალში გაუყარა.
-შენი თავი პრინცესა ხომ არ გგონია ბრძანებებს რომ იძლევი?-მშვიდად ჰკითხა ბიჭმა.
-პრინცესა რომ ვიყო, პირელ რიგში შენს ჩამოხრჩობას ვბრძანებდი, ასე რომ -არა… არ მგონია…
-ამ სიბნელეში როგორ აპირებ ხატვას, ეს ფანჯარა გეყოფა სინათლის წყაროდ?
-არა, არ მეყოფა…
-მაშინ საღებავები არ ყოფილა საჭირო…
-ნათურა დატოვე ანთებული…
-არა…
-გუშინ ხომ დატოვე?
-გუშინ დამრჩა…
-იქნებ სხვა დროსაც დაგრჩეს ხოლმე?-დააეღრიჯა გოგონა.
-არ დამრჩება გოგონი… – უთხრა ბიჭმა, ირონიულად გაუღიმა და კარისაკენ გატრიალდა.
-არ მჭირდება!-იყვირა ლილიმ, დივანზე დადებული კბილის ჯაგრისი აიღო და ბიჭს ესროლა. სამიზნეს ისევ ასცდა. „აშკარად სამუშაო აქვს მიზანში ამოღებაზე“ გაიფიქრა ბიჭმა და ჩაეღიმა უნებლიედ. კბილის ჯაგრისი აიღო და დივანზე დააგდო.
-წყალიც გინდა?
-თბილი წყალი, -თქვა გოგონამ და თავი ხელებში ჩარგო… - ბიჭმა ხმამაღლა გაიცინა.
-პატარა ბავშვი…
-ბავშვი შენ ხარ!-ისევ აყვირდა ლილი. ბიჭი კი ისევ ისტერიულ სიცილს აგრძელებდა. გოგონამ ხელების ქნევა დაიწყო და ერთი-ორი მუჯლუგუნი ბიჭსაც უთავაზა. -კარგი ახლა, ეგეთები არ იყოს! -უთხრა ბიჭმა და მისი ხელები თავის ტორებში ჩაკეტა.
გოგონა გაჩერდა.
თავი ისევ ჩაქინდრა და წაიჩურჩულა:
-გაეთრიე…
ბიჭმა ხელები გაუშვა და უსიტყვოდ გავიდა.
კარის ზღურბლს რომ გადააბიჯა გონების ჭიები თავში შეუძვრნენ. ერთი ყველაზე გრძელი მატლი, რომელიც ალბათ, ამ სამატლეთის მთავარსარდალი იყო ტვინში ქინძისთავებს ურჭობდა და თან გაჰკიოდა:
„ნერვებს გიშლის ეგ ბავშვი, რატომ აძლევ მბრძანებლობის უფლებას?“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
აი, ყველაზე პატარა, თითქმის თოთო მატლი კი ჟელიბონივით რბილი და ფუმფულა მთავარსარდალს არ ეთანხმებოდა:
„ბავშვია, არც კი ესმის რას ნიშნავს ტყვე… შეეშვით…“
„ჭკუა უნდა ვასწავლოთ!“-იმეორებდა მთავარსარდალი.
„ბავშვია…“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
„ბავშვია…“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
„ბავშვია…“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
„ბავშ…“
ჟელიბონისებრი მატლი გონებიდან კინწისკვრით გააგდეს…
დარჩენილები კი ერთხმად იმეორებდნენ:
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
„აქ უფროსი შენ ხარ!“
ბიჭმა თავი ამაყად ასწია, ციხისკარისებრი ანგიანი სიმახინჯე წიხლით შეაღო, გოგონას თავს წაადგა, დოინჯი შემოირტყა და დაიღრიალა:
-აქ უფროსი მე ვარ!
გოგონა გაოცებული, წყლიანი თვალებით უყურებდა, ქვედა ტუჩი უნებლიედ აუთრთოლდა და ზედას მოსწყდა.
ვერაფერი უთხრა.
ბიჭმა კი გაუმეორა:
-აქ უფროსი მე ვარ, გაიგე?-მერე ხელიდან კბილის ჯაგრისი გამოსტაცა და გავიდა. ისევ დაავიწყდა ნათურისთვის სინათლის წართმევა…
გოგონას ისტერიული სიცილი აუტყდა.
თითქოს, ტირილში გადასდიოდა, იცინოდა ცრემლებით. სევდიანი ცრემლებით.
იცინოდა.
დიდხანს.
ან ტიროდა.
კარს უკან ატუზულ ბიჭს მოეჩვენა რომ იცინოდა. მერე ფეხის თითიდან ისევ შეუღოღდა ის ჟელიბონისებრი და წაიჩურჩულა:
„მგონი ტირის..“
„იცინის!“ აყვირდნენ დანარჩენები.
„არა, ტირის…“ გაიმეორა ჟელიბონისებრმა.
„იქნებ მართლა ტირის?“ იკითხა კიდევ ერთმა მატლმა.
ამჯერად, ორი მატლი გააძევეს გონებიდან მთავარსარდლის ბრძანებით…
გადაწყდა რომ …
იცინოდა…
ბიჭს დასცინოდა.
ჭკუის სწავლებას იმსახურებდა.
უნდა სცოდნოდა ვინ იყო უფროსი!
ბიჭმა თავში ხელები დაიშინა და ყველა გამოყარა იქიდან, მთავარსარდლის ჩათვლით.
მერე უფრთხილესი ნაბიჯებით კარს გასცილდა.
კბილის ჯაგრისი ისევ ხელში ეკავა.
***
ბინძური დივანი.
ბინძური ოთახი.
ბინძური კედლები.
ბინძური კბილები.
ბინძური ჰაერი.
ჩასუნთქული სიბინძურე.
დაბინძურებული აზრები.
…და ბინძური ლილი…
„ალბათ საუკუნე გავიდა რაც არ მიბანავია…
მთელი საუკუნე გავიდა და არაფერი შეცვლილა.
არაფერი იცვლება, არსად.
ალბათ, სახლში ისევ მეძებენ.
ათასი საუკუნეც რომ გავიდეს არ შეწყვეტენ ძებნას და ვერასოდეს მიპოვიან…
რომც მიპოვონ ვერ ამომიცნობენ…
ბინძური მე…
მე სხვა მე.
სხვა.“
ოთახის ერთადერთმა ნათელმა წერტილმა ბჟუტვა დაიწყო.
…და გასკდა.
სიბნელე.
ლილის ჩაეძინა.
ისე ღრმად როგორც არასდროს. სიზმარიც კი ნახა.
„ლილის ფეხები აქვს.
ნამდვილი, თავისი ფეხები.
ისინი თავისით დადიან.
ლილის შეუძლია მათი მართვა.
ლილი მსუბუქია.
ბუმბულზე მეტად მსუბუქი.
თეთრი, ყვავილებიანი კაბა აცვია და ქალაქის კარგად ნაცნობ ქუჩებში ფეხშიშველი მიაბიჯებს.
მხოლოდ ახლა ხვდება რომ ფეხსაცმელი არ აცვია, მაგრამ სულ ერთია.
მას არ სჭირდება ფეხსაცმელი.
მას აქვს ფეხები!
ნამდვილი, თავისი ფეხები და რაც მთავარია მათზე დგომა შეუძლია.
მსუბუქად.
მარცხის გარეშე.
ვიღაც ქალი ძლიერად ჰკიდებს ხელს და გარბის.
სახე არ ჩანს.
მაგრამ ქალია, მისი სავსე მკერდი და ზურგზე დაყრილი თმა ამას ამტკიცებს.
თმით ლილის ჰგავს.
დედა…
დედა უფრო მაგრად უჭერს ხელს და სადღაც მიათრევს.
ახლადფეხადგმულ ლილის უჭირს სწრაფად სიარული.
გარბის.
ფეხები ერთმანეთში იხლართება.
ლილი ასფალტზე ეცემა.
დედა არ ჩერდება.
ისევ გარბის .
ლილი ასფალტზე მიხოხავს.
მუხლებზე კანი წითლად იღებება.
არამხოლოდ მუხლებზე.
ფეხები სულ წითელი აქვს და ასფალტსაც აწითლებს.
დედა არ ჩერდება.
ლილის სტკივა.
ლილი ისევ კარგავს ფეხებს.
ლილი ყვირის.
დედა არ ჩერდება.
ლილი ყვირის მაგრამ მისი ხმა არავის ესმის…
არც დედას.“
გოგონა ბოლო ხმაზე ბღავის. ბიჭს არც კი წარმოედგინა თუ ადამიანს მსგავსი ხმის გამოცემა შეეძლო. არამხოლოდ ადამიანს, ზოგადად ცოცხალ არსებას. ლილი განწირული ყვირის და ძილს ვერ ეყრება. სძინავს ლილის მაგრამ სტკივა. ბიჭსაც ეტკინა. შიგნით სადღაც გულის პატარა კუნჭულში.
-გაიღვიძე, -ძლიერად უბიძგა გოგონას ხელი. გოგონა კი ისევ საწყალობლად ბღაოდა. ხმა ჩაეხლიჩა. ახლა უხმოდ ღრიალებდა. უფრო ხაოდა…
-გაიღვიძე!-მუშტი ჩასცხო პირდაპირ გულში. გოგონამ სწრაფად გაახილა თვალები და წამოჯდა.
-კარგად ხარ?-ჰკითხა ბიჭმა თითქმის ჩურჩულით.
-ჰო…-უპასუხა გოგონამ და დივანს მიეყრდნო. სიცოცხლეგამოცლილ ფეხებზე ხელის ისტერიკული ზემოთ-ქვემოთ სმა დაიწყო. ისეთი შეგრძნება ჰქონდა თითქოს თავის, საკუთარ ფეხებს კი არა სხვის, უცხოს ფეხებს ზელდა.
-ცუდი სიზმარი ნახე?
-ჰო…
-ყვიროდი…
-ბოდიში თუ გაგაღვიძე…
-ასეთი რა ნახე?-სწრაფად შეცვალა ბიჭმა სასაუბრო თემა.
-დედაჩემი…
-დედაშენმა შეგაშინა?-გულუბრყვილოდ გაეღიმა ბიჭს.
-ტკივილმა…
-სულ სველი ხარ…-უთხრა ბიჭმა და პერანგის პირით სახის მოწმენდა დააპირა.
-მომაშორე შენი ბინძური ხელები!-ხელის აქნევით უყვირა ლილიმ.
-უმადური გომბიო…-ჩაილაპარაკა ბიჭმა და ფეხზე წამოდგა.
მატლები.
ცუდი მატლები.
ათას საზიზღრობას ჩასჩიჩინებდნენ.
მათი ღრიანცელს საერთოდ ჩაეხშო ორი კეთილშობილი მატლის საუბარი. მხოლოდ ალაგ-ალაგ ისმოდა მათი წკავწკავი.
„ცოდოა, “
„ბავშვია, “
„ეშინია, “
„სტკივა…“
ბიჭმა ბოლო სიტყვა ძლიერად ჩაბღუჯა. ბაგეები შუაზე გაეპო და თითქოს თავისით, ბიჭის ნებართვის გარეშე ალაპარაკდნენ.
-ფეხები გტკივა?-თან ისევ დადო ცალი მუხლი ცივ იატაკზე. ესეც მექანიკურად. გოგონამ სახე მოღუშა, სურდა ბრაზი მაგრამ ბრაზი არსად ჩანდა.
სასაცილოდ რომ არ გამოსვლოდა, ბღვერას მოუხმო და დაბღვერილი მზერა სტყორცნა მის წინ ჩამუხლულ მამაკაცს, რომელსაც პერანგზე ღილები არათანაბრად შეეკრა.
„ალბათ, ყვირილმა გააღვიძა. ჩქარობდა.“
მკერდის სეგმენტი დალანდა.
ბნელოდა, მაგრამ როგორც ჩანს გარეთ სავსე მთვარე იყო. იმ პატარა სარკმელშიც კი ატანდა.
ან იქნებ ლილის თვალები მიეჩვია სიბნელეს?
ჰო, ალბათ ასეა…
კატასავით.
ძაღლივით.
და სხვა ცხოველების მსგავსადაც, რომლებიც დიდი ხნის სიბნელეში ხეტიალის შემდეგ მიეჩვივნენ მას.
გაითავისეს.
და ახლა სიბნელე მათთვის აღარ არის დაბრკოლება.
„ქოსა ყოფილა. ახლანდელი ბიჭები უფრო „ბანჯგვლიანები“ არიან. იქნებ იპარსავს? ან რაიმე საშუალებით იცლის? მაგრამ არ ეტყობა, მგონი ქოსაა…“ ფიქრმა ლილის ხელი აიღო და ბიჭის მკერდს მიაბჯინა. უნდოდა შეემოწმებინა ქოსა იყო თუ ხელოვნური ქოსა. მხოლოდ მაშინ გამოფხიზლდა როდესაც მისი ხელი ბიჭის მკერდს შეეხო.
შეკრთა.
ორივე.
-ფეხები არა, აქ მტკივა, -თქვა გოგონამ ხრინწნარევი ხმით. თან სიამაყეს გრძნობდა, ასე კარგად რომ გაამართლა უცნაური ქმედება მისი დაუმორჩილებელი ხელისა. მერე კი ირონიულად დაამატა:
-ფეხებს ვერ ვგრძნობ…
-მაპატიე, ვერ მოვზომე. ძლიერად დაგარტყი.
„სიბრალული საშინელი გრძნობაა.“ აყვირდა მთავარსარდალი.
„მიაგდე და წადი.“ აჰყვნენ სხვებიც.
„დატოვე!“
„წადი!“
„წადი!“
„წადი!“
„წადი!“
ბიჭი ისევ მექანიკურად ამოძრავდა. დანაშაულის გრძნობა შეესო სხეულში.
„ატკინე…“ ამოიკვნესა ჟელიბონისებრმა.
ბიჭი მას აღარ უსმენდა.
აღარავის უსმენდა.
უბრალოდ ნელი ნაბიჯებით კარისაკენ მიაბიჯებდა.
-მიდიხარ?-ისევ უნებლიედ ჰკითხა ლილიმ.
-ჰო…
-დარჩი რა…
ბიჭი მობრუნდა, ეს რაღაც ახალი იყო. ეს ის გოგონა არ იყო რომელიც მოტაცების დღიდან მის დამცირებას ცდილობდა?
მასზე ძლიერი ნებისყოფის იყო,
მის ნერვებზე ისე უკრავდა როგორც არფაზე,
…და ახლა რა?
ტრანსფორმაცია?
უნდოდა მისი მზერა დაეჭირა. ფიქრობდა რომ ეს რაღაც ახალი მახე იყო მისთვის, რომელიც უფრო მეტად დაამცირებდა.
„გატყუებს!“
„არ გატყუებს…“
ისევ ომი მატლებში.
ყველა მატლი გონების მიღმა.
უყურებდა და ხედავდა როგორი დაუცველი, პატარა, სუსტი და ნაზი არსება იყო მის წინაშე. როგორ არ ჰქონდა ამ არსებას საერთო იმასთან რომელიც ცოტახნის წინ ასე უმოწყალოდ ლანძღავდა.
-რატომ?
-მეშინია…
-სიზმრის?
-ჰო…
-ჩემი რატომ არ გეშინია?
-ალბათ, საკმარისად საშიში არ ხარ…
-კარგი…-თქვა ბიჭმა და ხელები გადააჯვარედინა.
-რა კარგი?-იკითხა თითქმის სულწასულმა ლილიმ.
-დავრჩები…
-თავზე ნუ მადგახარ აჩრდილივით, დაჯექი…
-იატაკზე? – ირონიულად იკითხა ბიჭმა, - ალბათ, გახსოვს ის სკამი… რა ბედიც ეწია.
-გასწიე ჩემი ფეხები და დაჯექი!-იყვირა ლილიმ. ეს არ იყო მისი ჩვეული, მბრძანებლური ტონი, ეს იყო შიში.
მარტო დარჩენის შიში.
და სასოწარკვეთა.
ხავსსმოჭიდებულის სასოწარკვეთა.

თავი მეთერთმეტე

ლილიმ თვალები გაახილა და სიბნელის მარწუხებს დაუსხლტა. იმ პაწაწინა სარკმლიდან სინათლის სხივი ბჟუტავდა.
“გათენებულა!”
გოგონა უხერხულად შეიშმუშნა და მოძალადის ძებნა დაიწყო. ლოყები წითლად შეეფაკლა. აღმოაჩინა რომ თავი მოძალადე ყმაწვილის მუხლებზე ედო. არ იცოდა, როგორ მოახერხა უსიცოცხლო ფეხებისა და არანაკლებ უსიცოცხლო დანარჩენი სხეულის ნაწილებისთვის ადგილის შეცვლა ძილში. ბიჭს საზურგეზე გადაეგდო თავი, პირი დაეღო და ხვრინავდა. თან ტუჩის ბოლოში რაღაც წყლის წვეთი ბრჭყვინავდა.
“დორბლი!”
გაიფიქრა ლილიმ და გაეცინა. აღარ ბნელოდა. არც კოშმარული სიზმრის აღარ ეშინოდა. ეს ბიჭი კი ძილს აგრძელებდა. როგორმე პოზიცია უნდა შეეცვალა თორემ ამ მახინჯს რომ გაეღვიძებოდა…
ნელა წამოჯდა და შემობრუნებას შეეცადა.
უშნოდ დაიგრიხა.
რა იქნებოდა ამ ფეხებს მოძრაობა რომ შესძლებოდათ?
ხელების დახმარებით ფეხები იატაკზე აღმოჩნდა.
“ასეთი მძიმე არ მახსოვდით გოგონებო” მიმართა ლილიმ საკუთარ ფეხებს და გათანგული სახით დივნის საზურგეს მიეყრდნო. თავი უკან გადააგდო და თვალები მინაბა. მერე ისევ გასწორდა. ის იყო ფეხების დივანზე შემოწყობას აპირებდა, რომ გაქუცული დივნის წინ, ზუსტად ოთახის ცენტრში რაღაცით გამოტენილი სპორტული ჩანთა დაინახა.
“ეს რა არის?”
“იქნებ, საწამებელი იარაღებია?”
გამოეპასუხა გონება.
“არამგონია…”
“იქნებ ბარგია?”
“ბარგი?”
“ალბათ, გუშინდელმა კოშმარმა გიხსნა, ბიჭს შეეცოდე და ახლა მიდის…”
“სად მიდის?”
“რა მნიშვნელობა აქვს, წავა და შენ სახლში დაბრუნდები…”
“აქ რომ დამტოვოს?”
“არამგონია მარტო დაგტოვოს, ალბათ დაგაბრუნებს…”
“დაიჭერენ, ვერ დამაბრუნებს…”
“მაშინ იქნებ შენთან ერთად გარბის?”
“სისულელეა!” შეუყვირა გოგონამ სულელ გონებას. ცოტა ხმამაღლა მოუვიდა და ბიჭმა დაფეთებულმა წამოჰყო თავი.
-ისევ რამე დაგესიზმრა?
-მე… -დაიბნა გოგონა, - არა.
-აბა რატომ გამიხეთქე გული?-ჰკითხა და თავზე ხელი მიიდო.
უსასრულოდ გაწელილი ერთწუთიანი დუმილის შემდეგ გოგონამ მოძალადეს შეუბღვირა და ოთახში გაჩენილ ახალ ნივთზე მიუთითა, უსიტყვო მზერით. ბიჭი წამოდგა და ჩანთა ახლოს მოახოხა.
-შენთვისაა…
-რა დევს?-ლილი გაბრაზდა გონებაზე, ათას სისულელეს რომ ჩასჩიჩინებდა ცოტახნის წინ, მარჯვენა ხელი შეუმჩნევლად გააპარა თავისაკენ და ერთი მუჭი თმა მოიგლიჯა, მერე ასევე შეუმჩნევლად გაცრეცილი დივნის კიდეში ჩატენა. ბიჭი ჩანთის გახსნით იყო დაკავებული და არაფერი დაუნახავს, თანაც ის მარცხნიდან იჯდა.
-ხომ მითხარი ვხატავდიო?
-საღებავები?-აღტაცენით შეჰკივლა ლილიმ.
-დაახლოებით…
-ეს რას ნიშნავს?
-იმას, რომ საღებავები ვერ ვიშოვნე, ეს ფერადი ფანქრებია, სათლელი, სახატავი ფურცლები, დაფა, რადგან მაგიდა არ გვაქვს… და კიდევ რაღაცები რაც სახატავად დაგჭირდება… ხატე რამდენიც გინდა, რაც გინდა…
-გმადლობთ…
ბიჭმა გადაიხარხარა.
-ყოველთვის ასეთი თავაზიანი ხდები როცა მიზანს აღწევ?
-არ ვიცი, ჯერ არცერთისთვის მიმიღწევია, ეს პირველია…
ბიჭი კარისაკენ უსიტყვოდ დაიძრა, ზღურბლს სანამ გადააბიჯებდა ლილიმ რაღაც ჩაიბურდღუნა.
-რა თქვი?-მობრუნდა ბიჭი.
-გუშინ ნათურა აფეთქდა…
-გადაიწვა?
-აფეთქდა-მეთქი, აბა რა მოუვიდოდა?-გაეცინა ბავშვს.
-სხვა ნათურა არ გვაქვს, დღისით ხატე….
-თორე დღეს და ღამეს ხო ვარჩევ რა…-ჩაიბურდღუნა ლილიმ…
-რა თქვი?
-ყრუ ხარ?
-გათენდა და გაუხეშდი?
-არა..
-აბა რა თქვი წეღან?
-არაფერი, ახალი ნათურა იყიდე-მეთქი, ოქრო ხომ არაა, რთულია?
-რთულია…
-გადი!
-ცხრა მთასა და ცხრა ზღვას იქით ვართ და თან კლდის წვერზე!-ხმა გაამკაცრა ვაჟმა.
-კარგი, არ მინდა, მივეჩვევი…
-მოგიწევს…
ბიჭმა ნივთები უკან ჩანთაში ჩაალაგა და კარისაკენ წავიდა. ურდულს ხელი რომ მოჰკიდა, წამით შეყოვნდა, სურდა უკან მოხედვა, მაგრამ უბრალოდ კარი გააღო და გავიდა.
ლილიმ პატარა დაფა მუხლებზე დაიდო, ზედ შეურყვნელი თოვლივით თეთრი ფურცელი დააფინა და ხატვა დაიწყო. ისევ პორტრეტებს ხატავდა.
ხატავდა მამას.
ბებიას.
და იმ ბიჭს, ვიღაც ორფეხასთან ერთად რომ დაინახა იმ საბედისწერო დღეს…
როგორ მოენატრა ლილის ხატვა.
მოენატრა ოჯახი.
დროც აღარ იწელებოდა ისე ძალიან.
საუკუნესავით აღარ…

***

ციხის კარმა დაიჭრიალა და ბიჭი ოთახში შემოვიდა. გოგონამ ხელის სწრაფი მოძრაობით ამოაბრუნა დაფა და სურათი მის ქვეშ მოექცა. ლილი ბევრს ხატავდა, მაგრამ არცერთის ნახვის უფლებას არ აძლევდა მოძალადეს. პირველ ხანებში ბიჭი ბრაზობდა, მერე შეეჩვია და ყურადღებას აღარ აქცევდა.
-რაღაც მოგიტანე…
-იმედია კბილის ჯაგრისა…-უთხრა გოგონამ და გაუღიმა.
“ღიმილიც სცოდნია ამ მახინჯს…”
-როგორ მიხვდი?
-მეგონა უფრო მალე დამიბრუნებდი…
-ნახატები რომ გეჩვენებინა, იქნებ ასეც მომხდარიყო…
-ნაჯღაბნებია…
-კარგი, არ მაქვს ჩხუბის თავი…-გაიბღინძა ბიჭი, - დაიჭირე! -უთხრა და ჯაგრისი ისროლა გოგონას მიმართულებით… გოგონამ ხელები აიქნია, მაგრამ ვერ შეძლო დაჭერა და ჯაგრისი დივანზე დავარდა.
-მადლობა, მაგრამ ვერ მივიღებ, -თქვა ირონიულად, ხელში აიღო და ბიჭს გაუწოდა.
-ხუმრობ არა?
-არა…-გაიღიმა გოგონამ.
-ავადმყოფი ხარ!-უთხრა ბიჭმა და კარისაკენ გატრიალდა. ლილიმ ხელში მიყინული კბილის ჯაგრისი ისროლა და ისევ აყვირდა:
-მე ვარ ავადმყოფი თუ შენ? შენ მომიტაცე, გამომკეტე, ვერც კი მომკალი, მერე ეს სულელური ფანქრები მომიტანე და დახატეო, ამით ხატვა არ ვიცი, სამი წლის ვიყავი ამათი გამოყენება რომ შევწყვიტე, მერე კბილის ჯაგრისი მომიტანე და ისევ წამართვი, ახლა მიბრუნებ და კბილის პასტის გარეშე, წყლის გარეშე… გაეთრიე ჩემი იმპერიიდან, მთლიანად სამყაროდან გაეთრიე და ეს აყროლებული ღამის ქოთანიც მომაშორე, ჩემზე მეტად ყარს!-მერე ყელში გაკვეხებული ბურთულა გადაყლაპა და თითქმის ჩურჩულით, ძლივს გასაგონად თქვა, -შენ კი ყველაფერზე მეტად ყარხარ…
“დაბრუნდა!”
“ესაა, ის გოგო შენ რომ მოათრიე!”
“ხომ გეუბნებოდი თავხედი გოგოა, თავს გაცოდებს-მეთქი?”
“ტყუილია, უბრალოდ ნერვები აქვს მოშლილი…” ახმაურდა ჟელიბონისებრი.
“ნერვების მოშლის უფლება ვინ მისცა მონას?”
“მონა არაა…”
“მონაა!”
“უნდა მოგეკლა…”

***

რამდენიმე საათიანი უაზრო ბოდიალისა და საკუთარ გონებაში აბობოქრებულ მატლებთან ბრძოლის შემდეგ ბიჭი ბინძურ სარდაფში დაბრუნდა.
გოგონა ისევ ხატავდა, მაგრამ ამჯერად ნამუშევრის დამალვა არც კი უცდია. ბიჭი კართან ახლოს კედელს მიეყრდნო და ხელები გადააჯვარედინა. გოგონას ერთი წამითაც არ გამოუპარებია თვალი მისკენ, არც რაიმე მოძრაობით გამოუხატავს რომ მის სიახლოვეს გრძნობდა.
-ნახატს არ დამალავ?-ჰკითხა ბიჭმა ირონიით.
-ნაჯღაბნს გულისხმობ?-თავაუწევლად, და იგივე ირონიით ჰკითხა გოგონამ, -არა, ფეხებზე მკიდია ნახავ თუ არა…
-ფეხებზე მკიდია რას დახატავ…
-რამდენ ხანს აპირებ ჩემს აქ დამწყვდევას?
-წასვლა თუ გინდა წადი, არავინ გაბამს…
-ფეხები რომ მქონდეს ასეც მოვიქცეოდი…
-გაგიკვირდება და… ფეხები გაქვს, თანაც ორი.
-გულისამრევია შენი ირონია…
-ირონიული არ ვარ, შენ გგონია ვერ შევამჩნიე, ძილში როგორ შებრუნდი?
გოგონას ფანქარი ხელში გაუშეშდა და ლოყები შეეფაკლა.
-არ ვიცი, ვის ატყუებ თითქოს წელს ქვემოთ მოწყდი ან რატომ მაგრამ ფაქტია რომ მათ ამოძრავებ, დღისით კარგად მალავ, მაგრამ ძილში… ქვეცნობიერს ვერ აკონტროლებ პატარა დემონო…
-დემონი თავი გაბია!-იყვირა და წითელი ფანქარი ბიჭს ესროლა. ისევ ააცილა, როგორც ყოველთვის. ბიჭი ამჯერად არ გატოკებულა რატომღაც, ალბათ დარწმუნებული იყო ფანქარი მასთან ვერ მიაღწევდა, ან წითელი ფანქრის მომაკვდინებელი ძალის არ სწამდა.
-აქედან გაქცევა რომც სცადო მაინც ვერსად წახვალ, ტყუილად ცდილობ დამალო რომ სიარული შეგიძლია, ნასოფლარზე ვართ, ახლომახლო სოფლებიც კი არაა, არც ადამიანები, რომც გააღწიო ამ დამპალი სარდაფიდან რამე ცხოველი შეგჭამს…
-სიაროლი არ შემიძლია, შენთვითონ ნახე…
-კიდევ ერთხელ გადავამოწმებ…-თვალი ჩაუკრა ვაჟმა.
-რა ჯანდაბას გულისხმობ…
ბიჭმა ოთახში ჭრელი კნუტი შემოიყვანა, ყელზე თოკი გამოაბა და გოგონას გახედა.
-იცი, ამბობენ კატებს ცხრა სიცოცხლე აქვთო…
-რას უპირებ?-სასოწარკვეთილმა იკითხა გოგონამ.
-მაგრამ ეს ძალიან პატარაა, ალბათ ჯერ მხოლოდ ექვსი, ან სამი სიცოცხლე თუ ექნება…
-შეწყვიტე, კნუტის მოკვლის უფლებას არ მოგცემ…
-ამისთვის საკმარისი იქნება მხოლოდ ფეხზე ადგე…
-არ შემიძლია!-დაიღრიალა გოგონამ, თან ცრემლებს შადრევანივით აფრქვევდა.-გაუშვი ფისო…
-ადექი, -ბიჭმა თოკი მოქაჩა და კნუტმა დაიკნავლა…
-არაააა!-იყვირა გოგონამ…
-ადექი-მეთქი, -ბიჭმა თოკი უფრო მეტად მიიზიდა…
-ვაიმე, ფისო… არა, გთხოვ, არ მოკლა… ცოდოა…
ბიჭმა კნუტს ხელი გაუშვა ბაწრის ბოლო კი ზემოთ აზიდა. კნუტი აფართხალდა და აჩხავლდა. გოგო კი აკივლდა. სკამიდან ფეხზე წამოიჭრა და უმალ იატაკს დაენარცხა. თვალები დახუჭა და საკუთარი თმის გლეჯა დაიწყო. იატაკს მუშტებს ურტყამდა და ისტერიკულად გაჰკიოდა.
„არა, არა, ფისო არა.“
„გაუშვი.“
„მოკვდება.“
„პატარაა.“
ბიჭს გაოცებული სახე ჰქონდა, ამავდროულად იმედგაცრუებულიც, კნუტის მოკვლა არც უნდოდა და არც აპირებდა, ბაწარს ხელი მაშინვე გაუშვა როდესაც გოგონას წამოდგომის მცდელობა ჩაფლავდა.
მატლები:
„იტყუება..“
„მსახიობობს, კნუტი ფეხებზე ჰკიდია, მისთვის უნდა გამოგება ეგ ბაწარი და ნახავდი თუ არ წამოხტებოდა ფეხზე.“
„ასე ვერ მოიტყუება, იქნებ მართლა…“
„ნუ ბოდავ, ხომ ნახე?“
„იქნებ, თვითონაც არ იცის რომ სიარული შეუძლია…“
ბიჭი გაყინული იდგა და საკუთარ გონებაში მატლების მსჯელობებს გულმოდგინედ უსმენდა, მანამ სანამ გოგონას ღრიალმა არ გამოათრია იქიდან.
-არა, არაა ფისო, -განაგრძობდა იატაკისა და საკუთარი თავის ცემას, -ღორი ხარ, დემონი, დამპალო! პატარა კნუტი როგორ მოკალი სისულელისთვის…-თვალებს ისევ არ ახელდა, როგორც ჩანს ეშინოდა იმ საზარელი სცენის დანახვა რომელიც მისმა გონებამ უკვე ათასგვარად დაანახა.
ბიჭმა კნუტი ხელში აიყვანა, თავზე ხელი გადაუსვა.
ცახცახებდა.
გული წამში ათასჯერ უცემდა, მაგრამ ცოცხალი იყო.
გოგონას მიუახლოვდა, მაგრამ დისტანცია დაიცვა რომ ლილის თავდასხმისგან თავის არიდება მოესწრო და მის წინ ჩაიმუხლა.
-თვალები გაახილე, არ მომიკლავს…-გოგონამ თვალგაუხელლად დაიწყო ხელების ქნევა და ლანძღვა.
-მატყუარა, მკვლელო, მეზიზღები, გაეთრიე აქედან, ეშმაკის მოციქულო!
-გაახილე ეგ დამპალი თვალები!-იღრიალა ბიჭმა.
გოგონა შეცბა, მერე ნელ-ნელა ცალი თვალის გახელა დაიწყო. სიბნელის გაფერმკრთალებისთანავე ლილი უფრო მეტად აცრემლიანდა. ამჯერად ეს სიხარულის ცრემლები იყო. უდანაშაულო არსების სიცოცხლის შენარჩუნებით გამოწვეული ცრემლები. გოგონა ბიჭისაკენ გახოხდა და კნუტი გამოსტაცა, თითქოს პირდაპირ ცელიანი კაცის ხელიდან გამოეგლიჯოს სიხარულით აიწება გულზე და ნერვიული მოძრაობა დაიწყო წინ და უკან.
„პაწუა…“
„ცოცხალი ხარ…“
„მაპატიე, პაწუკა…“
„მაპატიე რომ ვერ ავდექი, ციცქნა ბედნიერებავ, მაპატიე ამ ავადმყოფის ხელში რომ მოხვდი…“
„ფუმფულა…“
ლილი ისტერიკულად განაგრძობდა კნუტისთვის ბოდიშების ხდასა და მისი ათასგვარი მოფერებითი სახელით მოხსენიებას.
ბიჭმა იგრძნო რომ აქ გაჩერება მხოლოდ უარყოფითად იმოქმედებდა ორ ბავშვზე და ოთახიდან შეუმჩნევლად გავიდა.
ცოტახანში დაბრუნდა, გასაშლელი კიბით მხარზე.
ნესტიანი ოთახის ცენტრში დადგა და ავიდა.
გატეხილი ნათურა „ვაივაგლახით მოხსნა“ და ახალი დააყენა.
ჭრაჭ-ჭრუჭ და განათდა.
გოგონამ თვალებზე ხელი აიფარა, ისევ გაუძნელდა შეგუება სინათლესთან…
ალბათ, ფეხზე დგომაც რომ შეძლოს ოდესმე, გაუჭირდება შეგუება, თვალებივით…
თვალი სიბნელეს ეჩვია, ფეხები კი – უმოძრაობას…
ალბათ, რომ შეძლებოდა გავლა მაინც ვერ შეძლებდა.
ცოტახნით მაინც ვერა…
ვაჟი კიბიდან ჩამოვიდა, დაკეცა, მხარზე გაიდო და კარისაკენ წავიდა.
სინათლე არ ჩაუქრია, ისე დააპირა გასვლა:
-შუქი გრჩება…
ბიჭმა ირონიულად გახედა უმწეო, შეშინებულ ბავშვს, რომელიც არ კარგავდა ოპტიმიზმს, რომელიც იბრძოდა, როგორც შეეძლო ისე…
სხვა თუ არაფერი, ვაჟის ნერვების მოშლას მაინც ახერხებდა…
უყურა, უყურა და კარისაკენ გაბრუნდა.
გავიდა.

***

თბილი წყლით სავსე აბაზანაში იწვა.
შოკოლადის არომატიან თამბაქოს აბოლებდა და საკმაოდ ძვირად ღირებულ კონიაკს პირდაპირ ბოთლიდან სვამდა. თან შიგადაშიგ უაზროდ ეღიმებოდა.
„მაგარი არანორმალურია.“
„კატის გამო რა დღეში ჩავარდა…“
„მართლა რომ ამდგარიყო ფეხზე, ალბათ დამახრჩობდა…“
„მაგრად გადავრჩი…“
„ჯობია შენ მოკლა სანამ სიბრალულის გრძნობა „მოწონებასა“ და კიდევ „იმაში“ არ გადაგეზდება…“
„სისულელეა!“
„უფეხებო ავადმყოფია… თანაც ელის მკვლელის შვილი…“
„სწორედ ამიტომ უნდა მოკლა სანამ დაგასწრებს…“
„გაუშვი რა…“
„ვერ გაუშვებს…“
„მაშინ დატოვე აქ და წადი…“
„ფეხებზე დაიკიდე…“
„არ შეუძლია…“
„ვითომ რატომ არ შეუძლია…“
„მოსწონს…“
„სისულელეა!“
„არასრუსწლოვანია, ბავშვი... ციხეა მაგაზე!“
„გატაცებაზეც!“
„ვის ადარდებს?“
„შეუძლებელია…“
„ლამაზიც კი არაა…“
„ლამაზია!“
„არაა!“
„როგორ არა, არის…“
„არააა…“
„კი!“
„არა!“
„კი, არის…“
„მოკეტეთ ორივემ… ჩვენი ბიჭი დათვრა….“
„ჰო, და მგონი გვაძინებს…“
„ჰო….“

***

თავი მეთორმეტე
ორი პოლიციელი მანქანაში იჯდა. ერთი ქალი. ხელში ციცქნა სარკე ეკავა და ღია ფერის ტუჩსაცხს იტიტყნიდა მოპრუწულ ტუჩებზე. კაცი კი უზარმაზარ სენდვიჩს იტენიდა პირში დიდ ლუკმებად. თან პირს საძაგლად აწლაპუნებდა. ქალს ნერვებმა უმტყუნა:
-ჭამის დროს პირის დაკეტვა არ გასწავლეს?
-არაა..-თქვა პირგამოტენილმა კაცმა და სენდვიჩი კიდევ ერთხელ გაკბიჩა.
-ფუ, ... რა საზიზღარი ხარ... -პომადა ჯიბეში ჩაიდო და კაცს მიუბრუნდა, -დაამთავრე მალე და შევიდეთ, ვაგვიანებთ ისედაც...
-ვიცი, ჰო... ჭამასაც არ დაგაცდიან... -ადუდღუნდა .
მანქანიდან გადავიდნენ, კაცმა ღიპზე მირჩენილი სენდვიჩის ნამცეცები ჩამოიფერთხა და დაკარგული 15 წლის ინვალიდი გოგონას სახლის კარზე დააკაკუნა. ქალიც იქვე იდგა, ისევ რაღაც ფურცლებით ხელში. კარი მირზამ გააღო. მთვრალი არ ყოფილა, თუმცა მისი თვალები ბევრად ცუდად გამოიყურებოდა ვიდრე წინა შეხვედრისას, როცა მთვრალი იყო...
-გამარჯობა.
-გამარჯობა, მობრძანდით.
პოლიციელები დივანზე ჩამოსხდნენ.
მირანდა სამზარეულოში რაღაც გემრიელს აკეთებდა. გამოვიდა, პოლიციელებს მიესალმა და ყავა შესთავაზა, რაზეც რა თქმა უნდა თანხმობა მიიღო.
მიართვა.
იმდენი შაქარი ჩაიყარეს ეტყობოდათ „მუქთა კუბოც კარგიაო ფიქრობდნენ“.
მირანდა ამ ფაქტმა გააღიზიანა და შუბლი შეჭმუხნა, ცალი ხელით დოინჯი შემოირტყა და ალაპარაკდა:
-აბა, არის რამე ახალი ჩვენი გოგონას შესახებ?
-არა ქალბატონო, ვმუშაობთ ამ საკითხზე, - ნაძალადევი თანაგრძნობით გამოთქვა მდედრმა პოლიციელმა.
-კი, გეტყობათ...
-ჩვენც ადამიანები ვართ, უნდა გაგვიგოთ, ბევრი საქმე გვაქვს, მხოლოდ თქვენი შვილის გატაცებას არ ვიძიებთ, ყველაფერს ვერ ვასწრებთ...
-ვერც ტუჩსაცხის წასმას ასწრებთ გეტყობათ!
-მირანდა, გეყოფა, -მირზამ ხელი მხარზე დაადო, -მოვუსმინოთ, ისე არ მოვიდოდნენ...
-მართალია, -ალაპარაკდა ჭაღარა, ღიპიანი, მელოტი კაცი, -არის რაღაც. ალბათ, გახსოვთ ის საქმე, კინაღამ რომ ციხეში ამოჰყავით თავი არაფხიზელ მდგომარეობაში ჩატრებული ოპერაციის გამო, გარდაცვლილის საქმრო გიჩიოდათ არა?
-დიახ, რა დამავიწყებს... არ ვამაყობ ჩემი მაშინდელი სიმთვრალით, თუმცა ვერაფერს გავხდებოდი, გაკვეთამაც დაადასტურა... რატომ დაინტერესდით ამ ფაქტით? რა შუაშია ლილისთან?
-ის ბიჭიც იმ დღეს გაუჩინარდა, როდესაც ლილი.
-ფიქრობთ, რომ მან ...-ენა აუთრთოლდა მირანდას.
-ეს მხოლოდ ვარავუდია, შესაძლოა ბიჭი უბრალოდ დათვრა და სადმე წაბოდიალდა, მის რამდენიმე მეგობარს გავესაუბრეთ და თქვეს ბოლო დროს ვერ იყო ჭკუაზე ათას სისულელეს აკეთებდაო. ერთი დედა ჰყავს, დღეს მასაც გავესაუბრებით.
-თუ ლილი იმ ავადმყოფს ჰყავს, სასწრაფოდ უნდა მოძებნოთ!-იყვირა მირზამ.
-ვარკვევთ, აუცილებლად ვიპოვით თქვენს ქალიშვილს...
***
პოლიცია რომ წავიდა მირზამ ოთახში ბოლთის ცემა დაიწყო. მიცვალებულს უკეთესი ფერი აქვს ხოლმე სახეზე, ვიდრე მას ჰქონდა იმ მომენტში. მირანდაც სულელი ლეკვივით უკან დასდევდა და ისიც ბოლთას სცემდა. საბოლოოდ გაბედა ალაპარაკება:
-ვისზე საუბრობდნენ პოლიციელები?
კაცს ირონიულად გაეღიმა:
-დიდი ამბავი იყო, ჩვენთან რომ ყოფილიყავი გეცოდინებოდა, ახლა კი ჩვენზე არაფერი იცი, უცხო ხარ! ჩემთვის, დედაჩემისთვის, ლილისთვისაც კი!
-ოდესმე შეწყვეტ ჩემს გაკიცხვას წარსულისთვის?-ჩაუგროვდა თვალებში წყალი ქალს.
არაო, უთხრა მირზამ და მაშინვე ინანა.
უყურებდა ქალს და ეცოდებოდა.
„მის ადგილზე თავს მოვიკლავდი“.
„ხუმრობ, თავს გაჩვენებს ვითომ დარდობს, ეგეთია... მარტივად უყურებს ამ ცხოვრებას, როგორც კი ბზარი გაჩნდა ურთიერთობაში სადღაც გაქრა, გახსოვს? პრობლემებს მარტივად აგვარებს - გაქცევით!“
„სახლში როგორ შემოუშვი?“
„შენს სამზარეულოში ხელებს აფათურებინებ, მის ნატიტყნ საჭმელს ჭამ, არ გამიკვირდება რომ მოგწამლოს...“
„არა ამას არ იზამს...“
„არ გამოვრიცხავ...“
„მაინც სულ ერთია...“
სამზარეულოდან დამწვრის სუნი გამოვიდა. სწორედ ამ აყროლებულმა ტკბილსურნელებამ გამოაფხიზლა მირზა ფიქრებიდან და შეაწყვეტინა საკუთარ თავთან კამათიც.
გაჩერდა.
ჰაერი ღრმად შეისუნთქა და უცნაური სახე მიიღო.
ქალს სამზარეულოსკენ მიუთითა და არაფერი უთქვამს ისე თქვა „რა ხდებაო?!“
-ვაიმე! - წამოიკივლა ქალმა და სამზარეულოსაკენ გაიქცა. კაციც თან გაჰყვა.
-აააააააააააა!
-რა ჯანდაბაა?!
-ცეცხლი! ცეცხლი!
გაზქურაზე შემოდგმულ ტაფას ცეცხლი ეკიდა. სამზარეულოში შევარდნილ ქალს გონებაში ათასმა ფიქრმა მაინც გაუელვა, თანაც ერთდროულად.
„ვიწვით!“
„თეფშების კარადას წაეკიდება!“
„მერე მეორე კარადას, ფარდებს, ფანჯრებს და საბოლოოდ სახლს...“
„გავიგუდებით, ან დავიწვებით და..“
ეს ყველაფერი წამებში მოხდა. ტაფის სახელურს ხელი დასტაცა და ქურიდან აიღო, მაგრამ ხელიდან არ გაუშვია, ისტერიკულად კიოდა, ხელში ცეცხლმოკიდებული ჭურჭლით და ფეხებს ისე აბრახუნებდა, გეგონება ცეცხლი ტაფას კი არა იატაკს უკიდია და ფეხები ეწვისო. სწორედ ეს სცენა დაინახა სამზარეულოში რამდენიმე წამის დაგვიანებით გამოცხადებულმა მირზამ. რომ შეხედა გაეცინა. შეშინებული ქალი აშკარად გაბრაზდა და უფრო მეტად აყვირდა „მიშველეო“.
„რა სულელია, რა მოუხელთებელი...“
რამდენიმე წამით შეყოვნდა, არ იცოდა სურდა ამ ქალის ხსნა სამყაროში ყველაზე თბილი სტიქიისგან თუ ამ სცენით ტკბობა ერჩივნა, საბოლოოდ რაღაც ძალამ წინ უბიძგა, მივიდა ცეცხლოვანი ტაფა ხელიდან გამოსტაცა და პირდაპირ სამზარეულოს ნიჟარაში ჩააგდო. მერე ონკანი მოუშვა, ცეცხლი მომენტალურად აალდა და მერე სულ ჩაქრა. ქალმა რომ დაინახა ცეცხლი კი არ ჩაქვრა გაძლიერდაო, კიდევ ერთხელ დაიკივლა „ვაიმე დედაო“. მირზას ისევ ულვაშებში ჩაეცინა. ქალს გამოხედა, უნდოდა სიცილი ულვაშებიდან აეფხიკა და პირდაპირ ქალისთვის დაესო გულში ისრებად, მაგრამ როდესაც მირანდას აცრემლებული თვალები შეამჩნია, ვერ შეძლო.
„მგონი ეს ქალი არასოდეს გძულდა.“
დიად შიშნაყლაპი ქალი ბანცალით მიუახლოვდა სკამს და ჩამოჯდა. გული ძალიან სწრაფად უცემდა. ხელებიც დაეწვა. მირზა მიუახლოვდა:
-კარგად ხარ?-ჰკითხა მორიდებით, - ძალიან ხომ არ შეგეშინდა?
-დავიწვი, - მხოლოდ ეს თქვა ქალმა, ორივე ხელი უჩვენა და ატირდა, -მტკივა...
მირზა შეცბა. უცნაური შეგრძნება დაეუფლა. თითქოს, ეს ჟრუანტელს ჰგავდა მაგრამ რაღაც სხვა უნდა ყოფილიყო, მისი მსგავსი, მაგრამ არა ჟრუანტელი. შესცქეროდა ატირებულ ხელებდამწვარ ქალს და ეცოდებოდა, ეღიმებოდა, იმ ბავშვს ჰგავდა მუხლს რომ გადაიყვლეფს და დედასთან მიცუნცულდება ტირილით.
„არაფერი შეცვლილა ამ ქალში...“
„ისევ ისეთი უმწეო და უსუსურია, როგორც წლების წინ...“
მირზა გრძნობდა, რომ ეს გულუბრყვილო ბავშვური ცრემლები მის გულში გაჩენილ ყინულის ლოდებს ნელნელა ალღობდა.
დაუყვავა. ნუ გეშინიაო და თავზე ხელი გადაუსვა.
„ბავშვივით ტირის.“
„ბავშვი!“
„სადაა ბავშვი?“
„ღმერთო, ლილი!“
„სადაა ლილი?!“
აღარ დნებოდა ყინულის ლოდები.
შეწყვიტეს.
ახლა ისევ მოუხეშავ კაცად იქცა მირზა.
წარბებიც ისევ შეჭმუხნა და ყოფილ ცოლს ამრეზით გადახედა ზემოდან, მიხვდა რომ ამ ქალმა უკვე მეორედ შეძლო შვილდაკარგული მამის ყურადღების გაფანტვა და მისი გონებიდან ლილის ამოშლა, თუნდაც ერთი წამით. ამიტომაც, გაახსენდა ყველა უბედურება რაც ამ ქალმა მოუტანა და ისევ ძველებურად შესძულდა:
-წამომწევი, მალამოს წაგისმევ და შეგიხვევ...
ქალი უხმოდ გაედევნა. როგორც ყოველთვის.
თავი მეცამეტე
ორი პოლიციელი რკინის კარზე აკაკუნებდა. ეს ის პოლიციელები იყვნენ ლილის საქმეს რომ იძიებდნენ. კარი ვიღაც თავშლიანმა ქალმა გააღო. ვისაც ეძებდნენ ის აღმოჩნდა.
შევიდნენ.
-თქვენს ვაჟს ვეძებთ...
-დააშავა რამე?
-ჯერ არ ვიცით...
-ცუდი ამბავი შეგვემთხვა, არ არის საღ გონებაზე. ალბათ, ისევ სადმე დათვრა და დალეწა ყველაფერი არა?
-არა, ქალბატონო, ეჭვი ბევრად მძიმე დანაშაულზე გვაქვს...
-ცუდს არაფერს ჩაიდენდა, რომ არა...
-ვიცით ეგ ამბები ქალბატონო, -ჩაერია ქალი პოლიციელი და თან თვალები გადაატრიალა, თითქოს ამბობდა „გავიგეთ, რა ტვინი შეჭამეთო..“
ქალი სავარძელზე ჩამოჯდა, თამბაქოს გაუკიდა ღრმა ნაფაზი ჩაუშვა ფილტვებში და მხოლოდ მას შემდეგ გაბედა ეკითხა რა ხდებაო.
ღიპიანმა პოლიციელმა უამბო ის რასაც პოლიცია მასზე ეჭვობდა.
ქალს ირონიული ღიმილი აუთამაშდა სახეზე.
-შეუძლებელია, ჩემი ვაჟი არ არის მკვლელი, ზედმეტად კარგად გავზარდე. იცის რომ სხვისი სიცოცხლის მოსპობის უფლება არ აქვს, ვინმეს მოკვლა რომ შესძლებოდა იმ დამპალ ლოთ ექიმს მოკლავდა, მის ინვალიდ ბავშვთან რა საქმე აქვს? არა, რაღაც გეშლებათ...
-ბოლოს როდის ნახეთ?
-თარიღებს ვერ ვიმახსოვრებ... ჩემთვის ყველა დღე და უკვე თვეც ერთნაირია... რაც ელი მოკვდა მისთვისაც, სულ სვამს და ხანდახან დიდი ხნით არ ბრუნდება სახლში, ალბათ, ახლაც რომელიმე მეგობართანაა...
-სკოლის და უნივერსიტეტის მეგობრებში უკვე მოვიკითხეთ, იქ ნამდვილად არაა... იქნებ სხვა მეგობრებიც ჰყავს?
-ქალბატონო, დაგვეხმარეთ, რომ დაგეხმაროთ, თუ ვერ ვიპოვით ვერ გავიგებთ რა დააშავა, ან თუ დააშავა საერთოდ...-ჩაერია ქალი, ცდილობდა თანაგრძნობით ესაუბრა ათას რამეს მიედ-მოედო.
-ჩემი შვილი არც გამტაცებელია და არც მკვლელი, ბავშვს არაფერს დაუშავებდა, რომ შესძლებოდა ვინმეს მოკვლა იმ ექიმს მოკლავდა...
-გვჯერა ქალბატონო, ჩვენც ეს გვინდა რომ გოგონა ...
-და თქვენი ვაჟიც, - დაამატა მელოტმა.
-უვნებლები დავაბრუნოთ, - ისევ ქალმა დაასრულა დამტკბარი ხმით.
-გაეთრიეთ ჩემი სახლიდან, - თითქმის ჩურჩულით თქვა თავშლიანმა..
-რა ბრძანეთ?
-რა და გაეთრიეთ-მეთქი!-იყვირა, -ჩემი ვაჟი არაა მოძალადე, რამდენიმე დღეში გამოჩნდება და დაგიმტკიცებთ!
პოლიციელები მანქანაში ჩასხდნენ.
- რას ფიქრობ?-მეწყვილეს გახედა ქალმა.
-არაფერს ამათი დედაც მოვ($%(ნ! რა ხალხია, გაგიჟება შეიძლება...
-დედაა, რა გიკვირს? ხო იცი „ყვავს თავისი ბახალაო...“
-ჯანდაბას მაგათი თავი...
-შეიძლება მართლა არაფერ შუაშია ის ბიჭი...
-ჩვენც მაგის გარკვევას არ ვცდილობთ?
-ჰო....
***
ის თავშლიანი ქალი სახლში ბოლთას სცემდა და ყველა ღერ სიგარეტს ეწეოდა. ყველა ნაცნობ-მეგობართან დაკავშირება სცადა, მაგრამ შვილის კვალი არსად ჩანდა.
მერე ძველი გაზეთები გადმოქექა და სტატია ლილიზე წაიკითხა.
ატირდა.
მისი ვაჟის კვალი და ლილი ერთ დღეს გაუჩინარდნენ.
„რა ჩაიდინე, დედამკვდარო?“
***
იმ ორმა პოლიციელმა მთელი დღე ბიჭის ნაცნობ მეგობრებში ბოდიალში გაატარეს, მაგრამ ვერაფერი გაიგეს.
თავი მეთოთხმეტე
-დაბანა მინდა!
-ულტიმატუმებს ნუ მიყენებ, ლაწირაკო, აქ შენ ტყვე ხარ!
-დაბანა მინდა-მეთქი.
-გადაგინდეს!
-ფუ ღორი, -ჩაილაპარაკა ლილიმ და თვალი მოარიდა მოძალადეს.
ბიჭმა ფინჯნით ცხელი ყავა იატაკზე დადო.
-ცოტას გაგათბობს, აცივდა.
გოგონამ ფინჯანს თვალებში ნიჰილიზმით ჩახედა და ირონიულად ჩაიღიმა.
-ვერ გამათბობს, აქ მოვკვდები. ჭლექით, მუნით ან რამე მსგავსით... ფუფ...
-ჩემი ნებართვის გარეშე ვერ მოკვდაბი!-შეუღრინა ბიჭმა.
-იდიოტი, -ჩაილაპარაკა ლილიმ და ხელები პაწაწინა მკერდთან გადააჯვარედინა.
-რა უმადური ხარ, სულ უკმაყოფილო როგორ ხარ?!
-დაბანა მინდა!
-გავიგე! -იყვირა ბიჭმა და კარი გაიჯახუნა.
ლილი ისევ გულაღმა იწვა და აბლაბუდაში გახლართულ ნათურას მისჩერებოდა. „ისევ დაავიწყდა ჩაქრობა, რანაირი გამტაცებელია, სრული დებილი... მსმენია, რომ ნათურაში ყველა ფერია, შვიდივე. ცისარტყელის ფერები. ცისარტყელა... მომენატრა. ალბათ საუკუნე გავიდა რაც არ მინახავს. მინდა ნათურაში ცისარტყელის დანახვა, მაგრამ მხოლოდ უაზრო ყვითელ ნათებას ვხედავ და მეტს ვერაფერს, ალბათ ჭორია შვიდი ფერი. ლეგენდა. ნეტავ რამდენი ხანია რაც აქ ვარ... ჩემები ალბათ დარდობენ.
მამა ისევ გალოთდებოდა.
რა სუსტია, ვერ უძლებს ვერცერთ ტკივილს, ვერცერთ პატარა ორმოს ვერ გადაახტა რაც ცხოვრების გზაზე შეხვდა, ზოგში ძალით ჩახტა. უკვე მიეჩვია, რომ სუსტია და ყოველთვის უნდა წაიქცეს. მეზიზღებოდა მისი ეს სახე, პესიმისტი ნაბიჭვარი, რომელსაც არ შეუძლია საკუთარ ფეხმოღრეცილ ქალიშვილს თვალებში ჩახედოს და უთხრას რომ არაუშავს. მეზიზღება მამაჩემის შინაგანი სამყარო, თუმცა...
რომელი სამყარო? მისი სამყარო მხოლოდ ალკოჰოლის ბოთლებით შემოიფარგლებოდა სანამ არ სძლია საკუთარ თავს და ჩემს პრობლემას და მეც თვალებში არ ჩაგვხედა.
ცუდ დროს მოუნდა ამ იდიოტს შურისძიება.
იქნებ, შემეძლო მამის ამოთრევა იმ წუმპეებიდან რომლებშიც ბოლო დროს უკვე შემთხვევით კი არა ნებით ხტებოდა, ისე უბრალოდ, უკვე ჩვევაში ჰქონდა. იმ დამპალი ქალის ბრალია ყველაფერი, დედაჩემი რომ უნდა ყოფილიყო და რატომღაც არ გახდა! ადგა და სადღაც წავიდა... ფუ, როგორ მძულს ის ქალი. დარწმუნებული ვარ გათხოვდა და სხვა შვილები ჰყავს, რომლებსაც ჩემს წილ სიყვარულს თანაბრად უყოფს და ... და, მე, მე თითქოს არც დავბადებულვარ ისე ამომშალა გონებიდან და ალბათ, გულიდანაც. ისე წამშალა, დაუტირებლად, დაუკრძალველად, თითქოს ჩემზე ორსულს აბორტი გაეკეთებინოს და მუცელში გავეწყალებინე. მძულს! დარწმუნებული ვარ, არც გაუგია რომ დავიკარგე, მშვიდად უმზადებს საუზმეს ახალ ბავშვებს და მე... მე მისი დაუბადებელი ბავშვი ვარ, მუცელში რომ ჩამაკლა...“
ლილის თვალები აუცრემლიანდა. რამდენი ხანია ამ ყველაფერზე არ უფიქრია, ყოველთვის თავს არიდებდა. ალბათ, ამ დამპალი, აყროლებული და ნესტიანი ადგილის ბრალია. მელანქოლიას იწვევს და გოგონას აიძულებს ცრემლები იმაში ხარჯოს, რაშიც არასოდეს დახარჯავდა, იფიქროს იმ ქალზე, რომელზეც არასოდეს იფიქრებდა და სძულდეს ისინი ვინც უყვარს...
„და ბებიაზე რას იტყვი?“
ჩაეკითხა ლილის გონების მატლი. ოჰ, როგორ სძულს ლილის ეს ინტრიგანი მატლები, მათ ყოველთვის კარგად გამოსდით მაზოლებზე ფეხის დაჭერა. იფიქრა, არ ვუპასუხებო, მაგრამ მიხვდა რომ მხოლოდ მას ესმოდა და შეეძლო გულახდილი ყოფილიყო.
„ბებია? ეგ ის კუანა ბებერი არ არის, ყოველ წამს, წუთს და ყველა საქმის კეთების დროს რომ ცრემლებად იღვრება? თავისთვის ბურდღუნებს რაღაცებს და ლანძღავს ლილის დედას? ვინ მისცა უფლება ამ ქალს ლილის დედა ლანძღოს? ეგ ის ქალი არაა, ამხელა გოგოს ენის მოჩლექით რომ ელაპარაკება თითქოს აღუა იყოს? ფინია ლეკვივით რომ ყველა თითებს ულოკავს და ცდილობს „არ აგრძნობინოს, რომ ფეხები არ აქვს“? როგორ გამოსდის სხვა საკითხია, ესაუბრება ამინდზე... ნუთუ სხვა არაფერი აქვს სათქმელი? ისიც სხვების მსგავსად, გაურბის პრობლემებს და ლილის სევდიან თვალებს თვალს ვერ უსწორებს.
ყველანი სუსტები არიან, სძულს ლილის ყველა!
კი, ბებიაც!
ბედის ირონია...
გამტაცებელშიც არ გაუმართლა, ისიც ისეთივე სუსტი და ნაგავი აღმოჩნდა როგორც მისი ოჯახის სხვა წევრები...
ოჯახის წევრები?
სხვა წევრები...
რას ბოდავს???!
ეს ბიჭი ოჯახის წევრებთან რატომ გააიგივა?
ზედმეტად ხომ არ მიეჩვია?
რა გასაკვირია, საუკუნეა ტყვეა...
ალბათ, მალე ჭლექსაც აიკიდებს...
„თექვსმეტი წლის გოგონა ჭლექით იტანჯებოდა“.
არა, ოჯახის წევრებში კი არ მოიაზრებს ამ „ტიპს“, უბრალოდ მისი გარემოცვა ახლა მხოლოდ ისაა და სხვა საძულველ ადამიანებს მიათვალა.
ოჯახი რა შუაშია?
და საერთოდ ვინ მოიგონა ოჯახი?
რაღაცას ბოდავს!
ფიქრი შეწყვიტა.
ყავის ფინჯანს ჩახედა, ორთქლი შემცირებულიყო.
„ალბათ, ცივდება...“
„იდიოტი!“
ფიქრებს დაუბრუნდა.
„ისე, ნეტა ამ ტიპს რა ჰქვია?“
„რაში გაინტერესებს?“ ჩაეკითხა ერთ-ერთი ჭია-ღუა.
„ისე, უბრალოდ.“
„მაშინ ჰკითხე...“
„არასოდეს!“
ლილიმ მოსვენება დაკარგა, სურდა ეხატა, მაგრამ აფორიაქებული სული ხატვის საშუალებას არ აძლევდა.
აბლაბუდას მიაშტერდა.
იქაური ობობაც ოჯახის წევრივით იყო უკვე.
ისევ ფიქრი დაიწყო.
„მემგონი გავბოროტდი, ყველა მძულს ვინც ოდესმე მყვარებია... ამ სარდაფის ბრალი უნდა იყოს, აქედან რომ გავალ ყველაფერი შეიცვლება... შეიძლება ჩემი შეყვარებულიც ისევ თავიდან შემიყვარდეს... კი, რომ გავალ ყველა მეყვარება... რომ გავალ... თუ გავალ... თუმცა, რას ვბოდავ, ყველა ისევ მიყვარს, უბრალოდ სხვანაირად, ჩემებურად... კი არ მძულს, უბრალოდ მათზე ვბრაზობ... არა, კი არ ვბრაზობ... ვბრაზობ მაგრამ...“
„ჩვენთან თავის მართლება არ გჭირდება“, აფუთფუთდნენ მატლები.
„ვიცი, მაგრამ...“
ლილიმ მატლებთან და საკუთარ თავთან ლაპარაკის ენერგია ვეღარ მოიკრიბა თავის ნახევარ სხეულში და ატირდა.
ხმამაღლა.
ბღავილით.
***
უცნაურ ხმებზე ბიჭი შემოვიდა ოთახში და ლილის გაოცებით დააშტერდა. ერთ ხანს გაშეშებული იდგა, პირველად ამ ხნის მანძილზე ხედავდა ლილის, რომელიც ლილი არ იყო.
-კარგად ხარ?-ენის ბორძიკით ჰკითხა.
-სერიოზულად?-ირონიულად ჩაიცინა ლილიმ, -არა...
-რა დაგემართა?
-გთხოვ, შემეშვი...
ბიჭი ვერ ცნობდა ფეხმომტვრეულ არსებას, მან ამ ხნის მანძილზე პირველად თქვა სიტყვა „გთხოვ“, მაგრამ ბიჭს მისი თხოვნის შესრულება არ შეეძლო, ვერ მიატოვებდა ასეთს. შეიძლება ითქვას, რომ ეცოდებოდა კიდეც საცოლის მკვლელის ქალიშვილი.
-მითხარი...-უთხრა ბიჭმა და დივანზე მის გვერდით ჩამოჯდა.
ლილი არ შეწინააღმდეგებია, უსუსურ, შეშინებული კნუტივით აეკრა გულზე. რამაც ბიჭის შეშფოთება გამოიწვია, მაგრამ ფისოსთვის ეს არ უგრძნობინებია. გოგონამ თავი კალთაში ჩაუდო და ალაპარაკდა:
-იცი, დედაჩემმა მიგვატოვა... მამაჩემი - ლოთია... ბებიაჩემი დეპრესიული მტირალა... შეყვარებულმა მიმატოვა... ხანდახან ვფიქრობ, კარგია რომ გამიტაცა-მეთქი... იქ სუნთქვა აღარ შემეძლო, მოვკვდებოდი მგონია... არაფერი იცვლებოდა... „ზაზუნას დღე იყო“... იცი, ეგ ფილმი? სულ ორი თებერვალი რომაა ერთი კაცის ცხოვრებაში...
-ვიცი, მახსოვს...
-ჩემს ცხოვრებაშიც სულ ორი თებერვალი იყო, უბრალოდ იმ დღის შემდეგ რაც ფეხები აღარ მაქვს...
-მესმის...
-ასე გგონია?
-ჰო, ჩემს ცხოვრებაშიც სულ ორი თებერვალი იყო, იმ დღის შემდეგ რაც...-ბიჭს აღარ დაუსრულებია წინადადება, უბრალოდ თავისდაუნებურად ლილის თმაში ხელი შეაცურა და ათამაშდა.
ერთხანს ორივე ჩუმად იყვნენ. მერე ისევ ლილიმ დაიწყო:
-ეს ყავა გაცივდა...
-ოჰ, ბოდიში... ახალი ხომ არ მოგართვათ, დედოფალო?
-არა... ყავას არ ვსვამ, ბავშვი ვარ დაგავიწყდა?-ბიჭმა თმაში თამაში შეწყვიტა.
-უკაცრავად, პრინცესავ!
-რატომ გაჩერდი, მომწონდა...
-ჩაის მოგიტან...-უთხრა და სასწრაფოდ წამოდგა, ფინჯანი ხელში აიღო და ოთახიდან გავიდა. დიდხანს არ დაბრუნებულა უკან, როდესაც დაბრუნდა ლილის ჩასძინებოდა, მოკუნტულიყო და იმაზე ციცქნად გამოიყურებოდა ვიდრე იყო. ბიჭს შეეცოდა, ოთახიდან გავიდა და საძინებლიდან ფუმფულა პლედი გამოიტანა, ჩაის ფინჯანი ისევ იატაკზე დადო ყავიანის ნაცვლად და გოგონას პლედი გადააფარა, მერე სინათლე ჩააქრო და ოთახიდან გავიდა.
სძულდა საკუთარი თავი, რადგან მისი სხეულის ორგანოს დამორჩილება ვერ შეძლო, საკუთარი შინაგანი ხმები კი ოთახიდან გასვლის მომენტიდან ლანძღავდნენ, „ბავშვზე როგორ აგიდგა, პედოფილო სიროო!“


თავი მეთხუთმეტე
ბიჭი საწოლზე გულაღმა იწვა და ჭერს მიშტერებოდა. რაღაც ზედმეტად უცნაური გრძნობა და ემოციები შემოსწოლოდა და ვერ ხვდებოდა რა ხდებოდა მის თავს. გრძნობდა რომ შურისძიების გრძნობა, რომელმაც პატარა ინვალიდი გოგონა გაატაცებინა სხეულის უკიდურეს კუთხეში მიკუჭულიყო და შეშინებული თაგვივით იქიდან გასაქცევ სარკმელს ეძებდა, თუმცა ჯერ ვერ აღმოეჩინა.
„რომ გავუშვა?“
„ამას ვერ იზამ..“
„ჩაგიშვებს...“
„არამგონია...“
„ასეც რომ მოხდეს, ალბათ, უკვე გეძებენ, გაუშვი...“
„ამას ვერ იზამ...“
„რატომაც არა?“
„იმიტომ რომ არ უნდა!“
„მაშინ მოკლას...“
„ვერ მოკლავს, არაა მკვლელი, განსხვავებით მაგ გომბიოს მამისგან..“
„აბა რა უნდა ვქნათ?“
„არ ვიცი...“
„გავზარდოთ?“
„რისთვის?“
„თუ საუკუნოდ დავიტოვებთ მამამისი უეჭველად დაიტანჯება...“
„ვითომ?“
„როგორია, მთელი ცხოვრება ეძებო შვილი ისე, რომ მის შესახებ ერთი სიახლეც არ გაიგო?“
„შესაძლოა, კარგი სასჯელიც იყოს..“
„რაღაც არა მგონია...“
„რამდენ ხანს დაიმალები ამ სოფელში?“
„ოდესმე მოგაგნებენ!“
„მერე სხვაგან გადავალთ!“ ჩაერია საუბარში ერთი მატლი, რომელიც მანამდე იშვიათად ერეოდა სხვების საუბრებში.
„შენც ტვინის ჭამას აპირებ?“ გადაატრიალა თვალები ყველაზე აქტიურმა.
„სიტყვა მეც მეთქმის ამ ოჯახში!“
„და რა არის შენი სიტყვა დავიტოვოთ, ვაჭამოთ, ვასვათ მისი უჟმური ხასიათი ავიტანოთ, გავზარდოთ?“
„იქნებ ჯერ გებანავებინა?“
ბიჭმა თვალები გაახილა.
საწოლზე წამოჯდა.
თამბაქოს ღერს გაუკიდა და გემრიელად მოქაჩა. მერე საწოლის ქვეშ, უსასრულო სიბნელეში მიმალული ცალი ფეხსაცმელი მოძებნა, თასმები წინდებში ჩაიტენა და ოთახიდან გავიდა.
***
-გძინავს?-მიუახლოვდა დივანზე ჩაძინებულ გოგონას და მხარზე ხელი შეახო, ლილიმ თვალის გაუხელლად უპასუხა აქამდე მეძინა შენ გამაღვიძეო.
-ბოდიში...
-სერიოზულად?
-ჰო, რა მოხდა?
-არაფერი, გამტაცებლები ბოდიშებს არ იხდიან...
-მე უჯიშო გამტაცებელი ვარ...-თვალი ჩაუკრა ბიჭმა.
-ჰო, მაგას უკვე მივხვდი...-გოგონა წამოჯდა და დაჟინებით დააცქერდა, მერე ცალი თვალი მოჭუტა, თავი გაოცებული ლეკვივით გვერდზე გადააგდო და ჰკითხა რა გინდოდაო.
-მე? ისა... არაფერი...
-არაფრისთვის გამაღვიძე?
-ჰო, რავიცი... არ შეიძლებაოდა?
-არა...
ბიჭი მოულოდნელად დაიხარა, გოგონა ხელში აიყვანა და რკინის კარის ზღურბლს გადააბიჯა. მას შემდეგ რაც აქ მოხვდა, ლილი ამ ოთახს მიღმა პირველად გადიოდა. უცნაური გრძნობა დაეუფლა, ცოტათი შეეშინდა კიდეც.
„სად მიმათრევს ნეტა?“
„ალბათ, გამბედაობა მოიკრიბა და ბოლოს და ბოლოს მოგკლავს!“
„მომკლავს? რა სისულელეა... ამას არ იზამს... ვერ...“
-არ გაინტერესებს სად მიმყავხარ?
-არა...
„ამას რა, ჩვენი ლაპარაკი ესმის?“
„რა სისულელეა... არავის ესმის....“
ბიჭმა ფეხით შეაღო თეთრი ხის კარი.
„აბაზანა?!“
„სავსეა...“
„ხომ გეუბნებოდი, ალბათ შიგ ჩახრჩობას გიპირებს...“
ლილის გულისცემა გაორმაგდა, თვალები გაუფართოვდა და ბიჭს მიაპყრო. იგრძნობოდა მის თვალებში რაღაც შიშის მსგავსი, რომელიც ბიჭმა მალევე ამოიკითხა და გაიღიმა.
-ნუ გეშინია, არ დაგახრჩობ...
ლილის არაფერი უთქვამს.
მისმა თვალებმა თქვეს.
აღარ ეშინოდა.
გულის ცემაც ნორმაში ჩადგა.
-დამსვი...
ბიჭი დაემორჩილა.
აბაზანის კიდესთან ჩამოსვა და დაეხმარა მასზე ჩამოჯდომაში.
-აქ საპონია... შენი კბილის ჯაგრისი და...
-შამპუნი?-არ დაასრულებინა გოგონამ.
-არ გვაქვს...-გაიბღინძა გამტაცებელი, - სულ უკმაყოფილო როგორ ხარ?
-არა... მე... -ლილიმ თავი დახარა, -გმადლობ...
-არაფრის...
ბიჭი სააბაზანოდან გავიდა.
მალევე შემობრუნდა.
ლილი ისევ გაუნძრევლად იჯდა.
-დახმარება დაგჭირდება?
-მე.. არა...-დაიბნა გოგონა.
-დარწმუნებული ხარ?
-არა, მაგრამ გავუმკლავდები...
-კარგი, აქვე ვიტრიალებ... თუ დაგჭირდება დამიძახე...
ისევ გავიდა. ცოტახანში ხმაური შემოესმა სააბაზანოდან და ისევ შებრუნდა. ლილი ისევ ჩაცმული იყო, მაგრამ იატაკზე გართხმული. ირგვლივ კი მისი ლამაზი კულულები ეყარა. ხელში სამართებელი ეჭირა. ბიჭს აცრემლებული თვალები მიაპყრო და ხრინწიანი ხმით ამოიხავლა:
-დავეცი...
-ვხედავ... ეს რატომ გააკეთე? - მიუახლოვდა ბიჭი და წამოდგომაში დაეხმარა, სანამ ისევ აბაზანის ავზის კიდეზე ჩამოსვამდა ლილის ჭიები ახმაურდნენ.
„შეურჭე!“
„მოკალი!“
„გაიქცევი...“
„როგორ, ფეხები?“
„მოკალი და გაიქეცი!“
„შეურჭე...“
მართლაც იდეალური პოზიცია ჰქონდა გამტაცებლისთვის სამართებლის შესარჭობად, ის ხომ მის კისერზე იყო საცოდავად ჩამოკონწიალებული და ხელში ბასრი ნივთი ეჭირა?
„ზურგში შეურჭე, და ხოხვით გაიქეცი!“
-თმა რატომ შეიჭერი, თანაც სამართებლით...
-მაკრატელი შორს იდო...-უთხრა გოგონამ და სამართებელი გაუწოდა...
-სერიოზულად?
-რა?
-ეგ ხელში გეჭირა და... არ დამინახავს...- სწრაფად დაიხია ბიჭმა უკან.
-გამომართვი, შენს მოკვლას არ ვაპირებ, უბრალოდ ზედმეტი თმა მოვიშორე...
-გიხდებოდა...-გამოართვა ბიჭმა სამართებელი და სარკეზე ჩამოდო.
-ვიცი, მაგრამ შენ შამპუნი არ გაქვს, მე კი არ მინდა ტილები დამესიოს.
ორივეს გაეცინა.
-დარწმუნებული ხარ რომ მარტო დაბანას შეძლებ?
-შენ რა, გინდა შეშველი დამინახო?
-რა სისულელეა...
-დამეხმარე გახდაში...
ბიჭს ტანში სასიამოვნო ჟრუანტელმა დაუარა.
ლილიმ ხელები ზემოთ აღაპყრო, ბიჭმა მაისური გახადა. შემდეგ ქვედაბოლო და უცებ მის წინაშე ლილი საცვლების ამარა აღმოჩნდა. მას პატარა, სულ ერთი ციცქნა მკერდი ჰქონია.
„ნეტავ ეს აზღუდი რათ უნდა, რომ ჩაუცვია, გეგონება რამე ჰქონდეს დასაფარი...“
-ჩამსვი...
-რა?
-აბაზანაში ჩამსვი, დანარჩენს ჩემით გავიხდი....
ბიჭი ისევ დაემორჩილა და ამჯერადაც გავიდა კარს მიღმა.
სასიამოვნო იყო თბილი წყალი.
ლილის მოჰნატრებოდა.
სასიამოვნო სითბო წვეთ-წვეთად ჩაეღვარა სხეულში და გაინაბა.
***
ბიჭი შორს არ წასულა, ოდნავ შეღებულ კართან ზურგით იდგა და თავს ებრძოდა რომ თვალთვალი არ დაეწყო არასრულწლოვანი, გატაცებული მობანავე ინვალიდი გოგონასთვის.
დანებდა.
გრძნობდა რომ სხეულის ყველა ორგანოს ისევ ვეღარ აკონტროლებდა და კარს გაეცალა. საკუთარ საწოლზე პირქვე დაემხო და ბალიშში ბოლო ხმაზე იღრიალა.
ლილიმდე ხმას თითქმის არ მიუღწევია.
გოგონამ დაბანის შემდეგ თავი ახლიდან დაბადებულად იგრძნო, პირსახოცის ხალათი კარის კაუჭზე ეკიდა.
„იდიოტი!“
-ჰეიიი, გამტაცებელო! ბიჭოოო... მოდი ერთ წამს.... იდიოტო სად ხარ?-აყვირდა ლილი.
ბიჭი სააბაზანოში შევიდა, შიშველი ლილის დანახვისას სწრაფად აიფარა თვალზე ხელი და შებრუნდა.
-რა მოხდა?
-შენი აზრით?
ბიჭმა კარზე ჩამოკიდებული ხალათი შენიშნა, ჩამოხსნა. ახლა აღარ იცოდა რა ექნა.
-ვიცი, რომ მიყურებდი, დებილი არ ვარ... -ჩაიბურდღუნა ლილიმ...-ამომსვი!
ბიჭს ნახევრადშიშველი გოგონა ისევ მკლავებში მოემწყვდია და სარდაფისაკენ მიჰყავდა.
-იქ ისევ დავისვრები...-სევდიანად ჩაიბურდღუნა გოგონამ.
-მაგით რის თქმას ცდილობ?
-რა მოხდება, რომ დამტოვო სახლში, ხომ იცი რომ ვერსად გავიქცევი...
ბიჭი დაფიქრდა, ეს წყეული ბავშვი მართალი იყო...
„არა!“
„აბლატავებ!“
-არა!
რკინის კარი ძლივს შეაღო ფეხით, გოგონა დივანზე დასვა და უკან გამობრუნდა.
-ნაბიჭვარო!-მიაძახა ლილიმ.
„ხომ ხედავ, უმადური გომბიოა...“
თავი მეთექვსმეტე
რამდენიმე კვირა კვლავ გავიდა და ისევ არაფერი იცოდნენ არც ლილიზე, არც იმ ბიჭზე. ორი ოჯახი ბოლთას სცემდა, ორი ოჯახი განიცდიდა, ორ ოჯახში ჩამოიქცა ცა.
ლილის ბებია გამოწერეს, მაგრამ ლილის საძინებელში დაედო ბინა და იქიდან არ გამოდიოდა.
გამუდმებით ტიროდა.
მირზა კი დედისაგან განსხვავებით ცხოვრებას უბრუნდებოდა, ისევ ექიმი იყო და ისევ ცდილობდა სხვების დახმარებას, აღარ სვამდა. მირანდაც მათთან გადმოსახლდა, ცდილობდა ყოფილი დედამთილისთვის მოევლო, მაგრამ ის ამის ნებას არ რთავდა, გამუდმებით წუწუნებდა და მირანდას წყევლიდა.
რაც დრო გადიოდა, ექიმს უფრო ხშირად ამოუვარდებოდა ხოლმე გონებიდან ქალიშვილი და დედამისზე იწყებდა ფიქრს ეს ნერვებს უშლიდა, მაგრამ შეეგუა.
საბოლოოდ, ის და მირანდა ისევ ერთ საწოლში იძინებდნენ.
ამ ყველაფერს ბებიაც შეეგუა და ძველებურად აღარ აღიზიანებდა მირანდას დაძახებული „დედაც“ და მისი მცდელობაც ეზრუნა ყოფილ და ისევ მოქმედ დედამთილზე.
რამდენიმე თვემ სიახლეების გარეშე გაირბინა.
მირანდა დაორსულდა, ბებიამ კი ლილის საძინებლის კარი საბოლოოდ გამოხურა და ახალი ცხოვრება დაიწყო, ახალი შვილიშვილის მოლოდინით. მას ხომ მალე ახალი მზრუნველობის ობიექტი ეყოლებოდა, ძველს, გაუჩინარებულს და ალბათ უკვე, (რთული საფიქრელი იყო, მაგრამ) მკვდარსაც ვერ გაეკიდებოდა.
ახალი სიცოცხლისთვის ბრძოლის დრო დადგა.
მირზას ოჯახში ყველაფერი ჩაწყნარდა, მას ჰყავდა დედა და ახლა უკვე ცოლიც...
აი, გამტაცებლის დედას კი სირცხვილი, შიში და ათასგვარი საზიზღარი გრძნობა ცოცხლად ჭამდა.
არ იცოდა არაფერი, გარდა იმისა, რომ მისი შვილი თავის ჯართ მოტოციკლს მოახტა და სადღაც გაქრა. იმავე დღეს რომელ დღესაც ის ბავშვი...
„ნეტავ რა ჩაიდინა?...“
„იმედია ცოცხალია...“
„არა, იმედია მკვდარია და არაფერი ჩაუდენია..“
არ იცოდა, რომელი ვერსია ერჩივნა ყოფილიყო სიმართლე. არცერთი მოსწონდა, მაგრამ მკვდარ შვილს ისევ დამნაშავე ერჩივნა გულის სიღრმეში.
მას არ ჰყავდა არც ქმარი რომელიც ანუგეშებდა და არც დედა რომელზეც იზრუნებდა.
ის ყველაზე მეტად იტანჯებოდა.
შვილის ყველა ნაცნობ მეგობარს დაუკავშირდა მაგრამ სანუგეშო კვლავ არაფერი იცოდა, იქამდე სანამ მისი ერთადერთი დის შვილი აფორიაქებული არ ესტუმრა:
-დეიდა... შემოვალ კარგი?
-მოდი შვილო, რა მოხდა, სახეზე ფერი არ გადევს, ჩაის მოგიტან...
-არ მინდა, წყალს დავლევ...
ქალი სწრაფად გავიდა სამზარეულოში და ცივი წყლით სავსე ფინჯანი გამოარბენინა. ბიჭმა ყლუპ-ყლუპად, შხამივით ღრეჯით დალია. ეს დრო საუკუნესავით გაიწელა გულაფანცქალებული ქალისთვის.
-რა მოხდა, შვილო აღარ იტყვი?-მორიდებით ჩაეკითხა ქალი, -გადამიცივდა გული, დედაშენი ხოა კარგად, ვეღარ მოვიკითხე...
-დედა კარგადაა...
-აბა რა მოხდა?
-შენი ვაჟი...
-მას რა სჭირს, -ქალი სკამზე ჩამოჯდა, -დაგირეკა?
-არა, რაღაც გამახსენდა...
-მომიყევი...-მიესვენა ქალი სკამის საზურგეზე.
-გაუჩინარებამდე რამდენიმე დღით ადრე, მკითხა გამერკვია, სად იქირავებდა ფურგონს, ქალაქგარეთ უნდოდა გასვლა დავისვენებო, აღარ ვსვამო...
-ეგ ხომ პოლიციასაც უთხარი?
-რაღაც არ მითქვამს...
-რა?
-ამასწინად, რაღაცას ვეძებდი და სოფლის სახლის გასაღები იქ აღარ იდო სადაც სულ იდო...
-ანუ?
-მგონი ვიცი სადაც წავიდა...
-შენ ფიქრობ, რომ...
-მე ვფიქრობ რომ გასაღები მოიპარა და იქაა...
-მარტო თუ...
-არ ვიცი... იმედია მარტო, მაგრამ დეი, იდეალური ადგილია მოტაცებულის მისაყვანად, იქ არავინ ცხოვრობს ახლო-მახლო, ყველაზე ამაღლებულ ბორცვზე ჩვენი სახლია, მთელი სოფელი, სოფლის გზა... ხელისგულზე ჩანს ყველაფერი... გესმის? თუ ის ინვალიდი ბავშვი მაგან მოიტაცა, უკეთეს ადგილზე ვერ დამალავდა...
-რას აპირებ?
-არ ვიცი...
-პოლიციას ეტყვი?
-არ ვუთხრა? რომ მოკლას? ან იქნებ უკვე...
-გთხოვ, ჯერ არავის არაფერი უთხრა, ჩვენ ჩავიდეთ და დაველაპარაკოთ თუ იქაა...
-არ ვიცი დეი... მოდი მე წავალ, კარგი?
-მეც წამოვალ...
-არა!
-დამპირდი, რომ არაფერს დამიმალავ...
-გპირდები...
***
პოლიციელებმაც ხელი ჩაიქნიეს თითქოს. სხვა საფიქრალიც ბევრი ჰქონდათ. აშკარა იყო რომ ქალს, ღიპიანი მეწყვილე ზედმეტად ესიმპათიურებოდა. საბოლოოდ, ეს კაცმაც შეამჩნია და მიუხედავად იმისა რომ სახლში ცოლ-შვილი ჰყავდა, მეწყვილე ქალისთვის უარი არ უთქვამს და სამსახურისვე მანქანაში დაკავდნენ სიყვარულით. სისტემატიური სახეც მიიღო და ახლა ის ჩვეულებრივი მოღალატე პოლიციელი ქმარი იყო.
თავი მეჩვიდმეტე
-დამაბანინებ?
-ისევ?
-ჰო რა მოხდა?
-გუშინ არ იბანავე?
-დღესაც მინდა!
-სოფელში ვართ, მთიან სოფელში, აქ თბილი წყალი ჭირს...
-კარგი არ მინდა, -გაიბუტა გოგონა.
-რატომ არ მაჩვენებ შენს ნახატებს?
-იმიტომ რომ არ მაბანინებ...
-მაგარი უნამუსო ხარ, დედას გეფიცები...
„დედა...“
„აქამდე არ უხსენებია...“
„დედამისი ნეტა როგორი ქალია?“
„ალბათ, მას ჰგავს...“
„იქნებ, არც ჰგავს?“
„მაღალი და შავგვრემანი ქალი უნდა იყოს, ასე მგონია...“
„მამა?“
„რა მამა?“
„ნეტავ მამა თუ ჰყავს...“
-მამა?
-რა მამა?
-მამა გყავს?
-არა...
-არაუშავს, მე დედა არ მყავს...
-მამაჩემი მოკვდა...
-დედაჩემი... არ ვიცი, ისიც მოკვდა, ალბათ... იმედია. ჯობდა მომკვდარიყო, მეყვარებოდა მაინც...
-ალბათ?
-დამაბანინებ?
-აბა არ მინდაო?
-ხო, კაი, არ მინდა!-ისევ გაიბუტა გოგონა...
„რა სწრაფად ცვლის სასაუბრო თემებს...“
„რა გიკვირს, ეგეც ჩვეულებრივი გოგოა...“
„ხანდახან მგონია რომ არაა ჩვეულებრივი...“
„შენ რა, მოგწონს?“
„რა სისულელეა, რატომ უნდა მოსწონდეს, ლამაზიც კი არაა...“
„ლამაზია...“
„მითუმეტეს რაც თმები დაიგლიჯა, უფრო დამახინჯდა...“
„არა, რატომ? უხდება...“
„მოკეტეთ!“
„ვითომ რატომ?“
„რაღაც უცნაური შეგრძნება მაქვს...“
ბიჭსაც გადაედო თავის გონების ჭიის უცნაური შეგრძნება და უსიტყვოდ გავიდა სარდაფიდან. აივანზე აირბინა და სახლისაკენ მომავალ გზას დააცქერდა. დეიდაშვილის მანქანა იცნო. გაფითრდა და სარდაფში შეირბინა.
-გილოცავ, გვიპოვეს...
-რა?
-ჩემი დეიდაშვილი გიჟივით მოჰქრის, ალბათ, მიხვდა რომ სახლის გასაღები დაკარგა...
-ხუმრობ?
-არა, მეტყობა რომ ვხუმრობ?...-ბიჭი ოთახში ბოლთას სცემდა...
-ესეთი დებილი როგორ ხარ, დეიდაშვილის სახლში მომიტაცე?
-გაჩუმდი!-იყვირა ბიჭმა, -ახლა შენი მორალის კითხვის ნერვები არ მაქვს, უნდა გავიქცე...
-მეც წამოვალ...
ბიჭი გაშრა. სასიამოვნო ჟრუანტელმა დაუარა სხეულში და ისევ მიხვდა, რომ სხეულის ერთ-ერთი ორგანო არ ემორჩილებოდა.
-მეღადავები?
-არა, გავიქცეთ...
-რატომ?
-შენი აზრით, მინდა დავბრუნდე სახლში, სადაც არაა დედა, მამა ლოთია და ბებია სულ ტირის?
-არ ვიცი...
-შენი აზრით, რატომ არ გაჩვენებ რას ვხატავ...
-არ ვიცი...
-მიდი, ნახე...
-სერიოზულად?-ბიჭმა ცალი წარბის აწევით გამოხედა გოგოს და ქაოტურად დაყრილი ფანქრებისა და ამობრუნებული ფურცლებისკენ გაიწია, -არ გაბრაზდები?
-არა...
ბიჭმა ფურცლები ამოაბრუნა თუ არა გაშრა. სხეულში შეპარული ჭიანჭველები აქოთქოთდნენ და უფრო მეტად იგრძნო როგორ შეეკუმშა გული, თითქოს სული ამოსდისო ისე ამოილაპარაკა:
-რატომ?
-შემიყვარდი...-წაიჩურჩულა თავჩაქინდრულმა ლილიმ.
-მოტოციკლით ვერ გავიქცევით...-თვალს ვერ წყვეტდა ბიჭი საკუთარ პორტრეტებს.
-ის ფურგონი სად არის?
-დავაბრუნე... შენი აზრით, თბილი ფუნთუშები სოფელში ვიყიდე?
-არ დავინტერესებულვარ...
-დავიმალები!
-არ იყვირებ?
-მეხუმრები?-გაეცინა ლილის, -შემიყვარდი-მეთქი, არ მინდა აქედან წასვლა...
-კარგი, ვიცი ერთი სამალავი...
ბიჭმა გოგონა ხელში აიტაცა და ოთხ სარზე ამაღლებულ სასიმინდეში აიყვანა.
-აქ ვერ მიპოვის?
-ვერა, თუ არ იყვირებ, სიმაღლის ეშინია...
მერე ჩამოირბინა და ყველა ნივთი რაც გოგონას იქ ყოფნას დაადასტურებდა მოაგროვა და გადამალა. მისაღებ ოთახში წამოწვა ხელში წიგნი დაიკავა, ვითომ კითხულობდა.
მატლებიც მალევე აკივლდნენ.
„თხა და გიგო!“
„გატყუებს!“
„გაიქეცი...“
„იყვირებს...“
„არ იყვირებს, ვერ გაიგე, უყვარს...“
„ატყუებს...“
„ჩვეულებრივი სუკუბუსია...“
„არ ატყუებს...“
„დემონია-მეთქი!“
ამასობაში შეშლილი სახით დეიდაშვილი გამოჩნდა კარში. ბიჭი ზლაზნით წამოჯდა.
-მშვიდობა გაქვს?
-მე კი, შენ? -თან ოთახის თვალიერება დაიწყო.
-მეც... ვისვენებ... „ზაპოი გადავაგდე“...
-ნუ მატყუებ, სადაა? -დეიდაშვილი ოთახებში დარბოდა და სამხილებს ეძებდა.
-ვერ ხარ? ვის ეძებ, მარტო ვარ...
-შენ მე გასაღები მომპარე...-მივიდა და გულზე თითი მიაჭირა.
-მერე რა, მაინც არ მოდიოდი აქ...
-რომ გეთხოვა მოგცემდი, მაგრამ არა... შენ მოხვედი და მომპარე... რაღაცის დაშავება გინდოდა... სადაა ის გოგო მითხარი, ან არ მითხრა, ჯანდაბა! მოკალი?
-არავინ მომიკლავს, რას ბოდავ ვინ გოგო?
-მშვენივრად იცი!-აყვირდა დეიდაშვილი, -ვერ მომატყუებ... მითხარი და დაგეხმარები...
-ვერაფერი გავიგე...
ოთახებში აქეთ-იქით სირბილისგან დაღლილი, ბოლოს სარდაფის კართან გაჩერდა.
-დაკეტილი გაქვს?
-ხო! და ვიღაც გოგო მყავს გამომწყვდეული...-გადაატრიალა თვალები ბიჭმა, მიუახლოვდა კარს და ურდული თავად ჩამოსწია, -აქ ვირთხების და ობობების მეტი არაფერია, ხედავ?
-ჯანდაბა... მაპატიე ძმაო...
-არაუშავს...
-ათასი საშინელება ვიფიქრეთ, ისე დაემთხვა შენი და იმ გოგოს გაუჩინარება, დედაშენსაც არ ურეკავ...
-დავურეკავ...
-ყავა გაქვს?
-კი, არ სვამს ლილი და შემომენახა...-ბიჭი მიხვდა რომ რაღაც წამოაყრანტალა და სიტუაციის განსამუხტად გადაიხარხარა.
-სახელი საიდან იცი, არ მითქვამს...
-გაზეთები აქამდეც აღწევს...-სხვა ვერაფერი მოიფიქრა ვაჟმა.
ბიჭებმა ყავა ერთად დალიეს, შემდეგ კი დეიდაშვილი მანქანაში ჩაჯდა და გზას გაუყვა, მისი ტვინის მატლები ათას რამეს ჩასძახოდნენ, მას კი მხოლოდ იმის დაჯერება უნდოდა რომ დეიდაშვილი არაფერ შუაში იყო. უცებ, მანქანა მოაბრუნა და უკან დაბრუნდა.
-ახლა რაღა მოხდა?-თვალები გადაატრიალა ბიჭმა.
-ტელეფონს დაგიტოვებ, დედაშენს დაურეკე...
-კარგი, მადლობა...
-ტუალეტში შევალ, წინ შორი გზა მელის...
-მიბრძანდი...
აბაზანიდან გამოსულს ხელში მინუს ზომის აზღუდი ეჭირა და სახე გაშტერებოდა.
-ეს ვიპოვე...
-მერე? აი, მერე?
-ვისია?
-ვიღაც ბოზის... კაცებს მოთხოვნილებები გვაწუხებს, როგორც წესი... შენ რა პიდარასტი ხარ?
-ბოზი გყავდა ჩემს სახლში?
-კი, მერე?
-აუ, ძმაო რაღაცას მატყუებ...
-მაინც რას?
-არ ვიცი, მეც მაგის გარკვევას ვცდილობ...
-გაარკვიე!
-ვრჩები...
-რა? ეს უკვე მეტისმეტია... აქ მე განმარტოება მინდა...
-არ მაინტერესებს, ჩემი სახლია...
-ჯანდაბა! ამის დედაც!
დეიდაშვილი მთელი დღე სამხილებს ეძებდა, ყველაფერი გადაქექა, მაგრამ ვერაფერს მიაგნო, კარადები გადმოყარა, ეზო შემოირბინა და ბოლოს სასიმინდესთან გაჩერდა.
-ჰეიიი! არის მანდ ვინმე?
„უპპსს“
„გამოგვიჭირეს!“
„დაიყვირე და გაეცალე აქაურობას!“
„არა, გაჩუმდი...“
„სუნთქვაც შეიკავე...“
„რომ ამოვიდეს?“
„არ ამოვა, ვერ გაიგე, ეშინიაო სიმაღლის...“
-ნუ გეშინია, გოგონა აქ შენს ტყვეობიდან დასახსნელად ვარ...
„ტყვეობიდან? ჰმმ, იდიოტი...“
-სასიმინდეს ელაპარაკები?
-იქ გყავს არა? იცოდი რომ ვერ ავიდოდი და იქ შესვი არა? ყოველთვის იცოდი რომ იქ ვერ ამოვიდოდი და სულ იქ იმალებოდი...
-ბავშვობის „გრეხებს“ მიხსენებ?
-გენიოსი ხარ... ვიცი რომ იქ გყავს!
-მაშინ ხმას რატომ არ იღებს?
-იქნებ დააშინე, ან პირი აუკარი, არ ვიცი...
-ჰოდა, ადი და შეამოწმე...-თქვა ბიჭმა და სახლში შევიდა.
დეიდაშვილმა სასიმინდეს ყველა მხრიდან მოუარა, სმენაც ბოლომდე დაძაბა, მაგრამ ვერაფერს მიაგნო საეჭვოს და დანებდა.
ასვლა ვერ შეძლო.
საბოლოოდ, სახლში შევიდა და კიდევ ერთი ჭიქა ყავა დალია.
-უნდა წავიდე, დედაშენს დაურეკე...
-კარგი...
თავი მეჩვიდმეტე
ბიჭი სასიმინდეში რომ აძვრა უკვე კარგად ბნელოდა. ლილის იქვე ერთ ბინძურ ტომარაზე ჩასძინებოდა. ხელში ნაზად აიყვანა, და ხის კიბეზე ფრთხილად ჩამოცოცდა, ბოლოს წინა საფეხურზე წაბორძიკდა და კინაღამ ხელიდან გაუვარდა პატარა, ფეხებმომტვრეული თოჯინა, ჰო ზუსტად ასე აღიქვამდა ახლა ბიჭი ლილის, თოჯინა, რომელსაც დააწვენ და თვალებს ხუჭავს, ვითომ სძინავს. ლილიმ სიზმარში შეჰკივლა, ალბათ, იგრძნო რომ სიზმრების სამეფოს გარეთ, სადღაც უფრო მახინჯ და რეალურ სამყაროში მის სხეულს საფრთხე დაემუქრა, სულ პაწაწინა, მაგრამ მაინც საფრთხე. არ გაუღვიძია, თუმცა რაღაც გაურკვეველ სიტყვებს ბურდღუნებდა, ბიჭმა მიაყურადა, იქნებ ერთი სიტყვა მაინც გავიგონოო, მაგრამ ამაოდ, არაფერი იყო მოკვდავთა ენაზე ნათქვამი. მამაკაცს წაბორძიკებამ პულსაცია აუჩქარა, ახლა სხეულის ყველა წერტილში გრძნობდა სისხლის ჩქროლვას... სახლში შესული ინსტინქტურად დაიძრა სარდაფისაკენ, მაგრამ კარის ზღურბლზე შეჩერდა და უკან დაბრუნდა, გაახსენდა ლილის „ხბოს თვალები“ როცა სთხოვდა დამტოვე სახლში, მაინც ვერ გავიქცევიო...
მერე კი გაახსენდა...
რაღაც სხვა გაახსენდა, ისიც ლილის ნათქვამი, უფრო სასიამოვნო, თუმცა მაშინ „ამის დრო არ იყო“ და არაფერი უთქვამს. არადა, ალბათ, უნდა ეთქვა... სასიამოვნო ყოფილა შეგრძნება, როდესაც გოგო სიყვარულში გიტყდება, აქამდე ეს მის ცხოვრებაში არასდროს მომხდარა. თითქოს მისი ჭიები ორ ფრთად გაყოფილიყვნენ და ერთმანეთის საწინააღმდეგო მოწოდებებს აკეთებდნენ, მემარჯვენეები ფიქრობდნენ, რომ ოპტიმალური ვარიანტი ლილის მოკვლა, მიტოვება, დაბრუნება ან რაიმე მსგავსი იყო, აი, მეორენი, რომლებიც თავს მემარცხენე პარტიად მოიხსენიებდნენ, ფიქრობდნენ, რომ ბიჭი გოგონას მიმართ გულგრილი არ იყო და რომ მას შეეძლო მასთან ერთად ქვეყნის დასალიერში გაქცევა.
„აბა ახლა სად ვართ?“
„უფრო შორსაც შეიძლება...“
ვაჟმა თავი დახარა, უკან გამობრუნდა და ლილი საძინებელში, საკუთარ საწოლზე დააწვინა. დაფიქრდა, ხომ არ გავხადოო, მაგრამ რატომღაც შერცხვა, ლოყები წითლად შეეფაკლა და გადაიფიქრა. გოგონას ფეხსაცმელი არ ეცვა, თეთრი ფუშფუშა წინდები კი თითქმის აღარ იყო თეთრი.
„რა ირონიულია, არადა საერთოდ არ უვლია...“
„ათას სიბინძურეში შეტენე, რატომ გიკვირს?“
ეს წინდები უფრო მეტად ამსგავსებდა ლილის თოჯინას, სწორედ ისეთი იყო, როგორიც თოჯინებს აცვიათ ხოლმე კოპლებიან კაბასა და წითელ წკაპუნებთან შეხამებით.
კოპლებიანი კაბა.
წითელი წკაპუნები.
თეთრი, ფუშფუშა წინდები.
ხვეული თმა...
თმა...
ლილის თმა აღარ აქვს.
აქვს, მაგრამ მოკლეა, აღარაა ისეთი როგორც ადრე. ახლა ლილი ცელქი გოგონას თოჯინას ჰგავს, რომელმაც ჯერ სათამაშოს ფეხები მოსტეხა, შემდეგ კი თმები დააგლიჯა (თავად კი ჰგონია რომ საუკეთესე სტილისტია და ვარცხნილობა შეუცვალა) და ამაყად აცხადებს, რომ „ახალი „პრიჩოსკა“ მის თოჯინას ხატავს, ისე უხდება...“
ბიჭმა გოგონას უუნარო ფეხები საბნის ქვეშ შეაცურა და იქვე ახლოს ჩამოჯდა. დააკვირდა.
ლილი ბავშვი იყო.
სულ ერთი ციცქნა და უსუსური.
„არცისე უსუსურია, გახსოვს რა მწარე ენა აქვს?“
„მამხიარულებს...“
„ბოდვას შეეშვი და ოთახიდან გადი!“
ბიჭი მატლს უსიტყვოდ დაემორჩილა. მისაღებში დივანზე ჩამოჯდა. ეს დივანი სულაც არ ჰგავდა ლილის წითელ, ბინძურ დაგლეჯილ დივანს ამ დროის მანძილზე რომ ეძინა სარდაფში. მერე დივანი ასწია და საგულდაგულოდ დამალული საკუთარი პორტრეტები გადმოაწყო წინ, პატარა, ჟურნალების მაგიდაზე.
ჩაეღიმა.
„ფანქრით ესე ზუსტად როგორ დამხატა?“
„თანაც ფერადი ფანქრებით...“
„ჰო, ყველა პორტრეტში ლურჯი თმა მაქვს...“
„გიხდება..“
„ხომ არ გადამეღება?“
ბიჭს კიდევ ერთხელ გაეღიმა. მერე წამოდგა და სამზარეულოს ყველაზე მაღალი თაროდან კონიაკის ნახევრად ცარიელი ბოთლი ჩამოიღო.
„გამოლეულა...“
„არაუშავს გვეყოფა...“
მერე აბაზანა გაავსო და შიგ ჩაწვა. ჩაეძინა. გამოღვიძებულმა პირსახოცი შემოიხვია და საძინებელში (სადაც ლილი დატოვა) ფეხაკრეფით შეიპარა... კარადა გამოაღო და ტანსაცმელი თოთო ბავშვივით მოიმწყვდია ხელში, გულზე აიწება და კარისაკენ წავიდა.
-დარჩი...
მხრებში მოხრილი, მობუზული მამაკაცი გასწორდა.
-არ გძინავს?
-არ დამცალდა... ისე ფაჩიფუჩობდი...
-სერიოზულად? -ბიჭს ირონიულად ჩაეღიმა.
„რა აუტანელია...“
-ყველანაირად ვეცადე...
-არაფერია, - არ დაასრულებინა ლილიმ, -მოდი ჩამოჯექი, ვილაპარაკოთ, აღარ მეძინება...
-ჩავიცმევ და მოვალ...
-რატომ, გიხდება ეგ ვარდისფერი პირსახოცი, გაიცინა ლილიმ.
-ჰო, და ლურჯი თმებიც არა?
-რატომაც არა, თუ გამაბრაზებ ვარდისფერსაც დაგიხატავ...
-გავცივდები...
-შემოწექი, ეს საწოლი მხოლოდ ჩემთვის დიდია...
ბიჭს ისევ ჭიანჭველებმა დაუარეს სხეულში.
ისევ შეუწითლდა ლოყები.
შეყოყმანდა, თუმცა მხოლოდ რამდენიმე წამით, ტანსაცმელი, რომელიც ხელში ეკავა იქვე სკამის კიდეზე ჩამოაკონწიალა და საწოლის მეორე ნახევარს დაეპატრონა. ის გულაღმა იწვა, განსხვავებით ლილისაგან, რომელიც მისკენ ზურგშექცევით, საწოლის უკიდურეს კიდესთან მარჯვენა გვერდზე მობუზულიყო.
მცირეხნიანი დუმილის შემდეგ ბიჭი ენის ბორძიკით ალაპარაკდა:
-დღეს მითხარი... მითხარი... რომ...
-გითხარი რომ შემიყვარდი...
-ჰო...
-მერე?
-არაფერი...
-შენ ისევ ის მკვდარი გიყვარს?
ალბათ, სხვა დროს საცოლის „მკვდრად“ მოხსენიებისთვის ლილის ძალიან გაუბრაზდებოდა, მაგრამ ახლა არა.
არაფერი უთქვამს.
-მომიყევი მასზე...
-რისთვის?
-რა ერქვა?
-ელი...
-თუ გინდა ელი დამიძახე, მომიყევი და ვეცდები მისნაირი გავხდე, იმას ჩავიცვამ რაც მას მოეწონებოდა...
-გთხოვ გაჩუმდი!
ბიჭი მოთმინებას კარგავდა და ათასობით ფიქრი ან იქნებ მილიონობითაც ერთად აწყდებოდნენ მის გონებას. ლილი ლაპარაკს არ წყვეტდა და მის ხმაში იგრძნობოდა კონტროლის დაკარგვა საკუთარ თავზე, თითქოს ყველა სიტყვა ინსტინქტურად წამოსროლილი გონების ჭიების ბურდღუნი იყო. ლილის ხმა გაიბლარა, ჩაწყდა.
გაჩუმდა.
„ტირის?“
„არამგონია, რისთვის?“
„აფერისტკა!“
„უსუსური ბავშვი...“
„ტირის, კი, უეჭველად ტირის, აბა რატომ გაჩუმდებოდა?“
„მის ხმაში ცრემლი შევნიშნე და კიდევ ის ბურთი, ყელში რომ იჭედება ხოლმე...“
-შენ რა, ტირი?
-არა!
იცრუა ლილიმ.
-გადმობრუნდი...
-რისთვის?
-დამიმტკიცე, რომ არ ტირი...
ლილიმ სწრაფად შეაწმინდა ცრემლები საბანს, მაგრამ სიწითლე - ვერა.
-დამეხმარე გადმობრუნებაში.
ბიჭიც გვერდზე გადაბრუნდა ლილის თავი ტორებში მოიმწყვდია და მის თვალებს დაჟინებით ჩააცქერდა.
-ჰმმ, მატყუარა.
-არ ვარ მატყუარა!
-მტირალა... წითელი გაქვს თვალები...
-ნეტავ, რა დაინახე ამ სიბნელეში?!
-მხედველობას არ ვუჩივი ძვირფასო...
-მე ვუჩივი...-წაიჩურჩულა ლილიმ.
-არაუშავს, მოგირჩენ... -უთხრა ბიჭმა და ჯერ ერთ თვალზე, შემდეგ კი მეორეზე აკოცა. ლილის კი მოეჩვენა, რომ ახლა ბევრად უკეთ ხედავდა ღამის სიბნელეში გაბლარულ ნივთებს.
-ფეხებსაც მომირჩენ?-ჰკითხა მინაბულმა გოგონამ.
-ფეხებსაც...-უპასუხა ვაჟმა და ახლა მის ტუჩებს დაეწაფა. ისეთი ტკბილი, ციცქნა და რაღაცნაირი იყო, რომ არასდროს უგემია თითქოს.
„მგონი, ეს ბავშვი მიყვარს!“
„არა, არ გიყვარს...“
„კი, როგორ არა...“
„არა!“
„კი, კი, როგორ არა!“
ედავებოდა გონების მღრღნელებს და თან ლილის ტუჩებს დორბლავდა. ისე მოექცა მის ზემოთ გაფიქრებაც ვერ მოასწრო. მისმა გარყვნილმა ხელის თითებმა კი გოგონას უნებართვოდ გახადეს საკმაოდ დაბინძურებული სამოსი.
-მეტკინება?
-რა? შენ რა... -ბიჭი, თითქოს თავდაკარგული საკუთარ არსებას დაუბრუნდა და საწოლის საკუთარ ტერიტორიაზე დაბრუნდა.
ისევ გულაღმა.
სიცარიელეს მიშტერებული.
-დაგავიწყდა, ბავშვი ვარ...
-არა, კარგ დროს შემახსენე... -უხერხულად წამოჯდა საწოლზე, საბნის ქვეშ ნაწილობრივ სველი მიკუჭული პირსახოცი ხელით მოძებნა და საბნისქვეშვე შემოიხვია წელზე.
ფეხები საწოლიდან გადასწია და წამოდგომა დააპირა.
-სად მიდიხარ?
-უნდა მოვწიო...
-აქ მოწიე!
-ბავშვებთან მოწევა არ შეიძლება, -გამოხედა სიბნელეში მიმალულ გოგონას.
-არაუშავს, არც მათი გატაცება შეიძლება...
-დაგაბრუნებ...
-არ მინდა!-იყვირა გოგონამ.
-კარგი...-თქვა ბიჭმა და საწოლიდან ფეხშიშველი წამოდგა, ცალი ჩუსტი ვერ იპოვა და მეორეც გაიხადა.
-გაცივდები!-წამოიყვირა ლილიმ.
„მართლა ბავშვია...“
-სიგარეტს მოვიტან...
გოგონამ თითქოს შვებით ამოისუნთქა.
იცოდა, ის რომ ოთახიდან გასულიყო ვერ გაედევნებოდა, მას კი ახლა ყველაზე ნაკლებად მარტო დარჩენა სურდა.
ბიჭმა სიგარეტის კოლოფი სააბაზანოში მიგდებული შარვლის ჯიბეში იპოვა. ცოტახნით იქვე აბაზანის კიდეზე ჩამოჯდა და გაუკიდა. ლილიც აქ დასვა პირველად დაბანის ნებართვა რომ დართო. მერე იატაკზე დაიხედა, აქ ლილი თავის მოჭრილ თმებში გახლართული იპოვა, და ბოლოს აბაზანას ჩააშტერდა, სადაც პირველად მოჰკრა შიშველ ლილის თვალი ოდნავ შეღებული კარიდან.
„რა ჯანდაბას ვაკეთებ?!“
მიიჭირა შუბლზე ხელი. მერე ის ბოთლი აიღო დაბანამდე რომ დაიწყო დალევა.
ცარიელი იყო.
ეწყინა.
საკუთარი გონების მატლები ბევრ რამეს ყვიროდნენ, მაგრამ ბიჭს არცერთი ესმოდა. მას ახლა მხოლოდ ლილის გახშირებული სუნთქვა ესმოდა, ცოტახნის წინ სახეზე რომ ელამუნებოდა.
„სტოკჰოლმის სინდრომი!“
„ავადაა...“
„და შენ?“
„შენც ავად ხარ?“
„მე - ალბათ გავგიჟდი...“
საძინებლიდან ლილი აყვირდა გამტაცებელო დაბრუნდი „შე დამპალო მატყუარაო“ და ბიჭიც შებრუნდა.
-მოწევა მაინც დამანებე...
ლილის სიცილი აუტყდა.
-მაღალფარდოვნად რატომ მელაპარაკები? თანაც გითხარი აქ მოწიე-მეთქი.
ბიჭი საწოლის თავის ნახევარს დაუბრუნდა.
გულაღმა.
თან სიგარეტის ბოლისაგან რგოლებს აკეთებდა.
ლილი მის მკერდს მაგნიტივით აეწება.
-არადა, რომ გეკითხა გადმობრუნებაში დახმარება გჭირდებოდა, ეს როგორ გააკეთე?
-არ ვიცი, ისე, თავისით...
-ერთ მეტრზე გადმოხტი...
-ერთზე არა ორასზე...-სარკაზმის ღილაკს დააჭირა ლილის ტვინზე წამოწოლილმა მატლმა, -ცივი ხარ...
-ზამთარია...
-სიცივეა, შემოდგომა მიდის...-აკისკისდა გოგონა.
-იცი რა თვეა?
-რა მნიშვნელობა აქვს?
-ზამთარია...
-იყოს მერე...
-არის...
-შეგცივდა?
-ცოტა...
-შენი გულისცემა მესმის...
-რაო მერე, რა მინდაო?
-ბუმ ბუმ ბუმო... არ ვიცი მაგის ენა... ესეთი ჩქარი უნდა იყოს?
-წესით არა...
-აბა რატოა?
-წესებს არღვევს...
-რატომ?
-ისე, მოსწყინდა...
ბიჭმა სიგარეტის ბიჩოკი საფერფლეში ჩააჭყლიტა და საფერფლე იატაკზე გადადო. ლილიმ ხელი პირსახოცის ქვეშ შეაცურა.
ბიჭმა უსწრაფესი რეაქციით სტაცა მის მაჯას ხელი და ძლიერად მოუჭირა.
-არა...
-რატომ?
-არ შეიძლება...
-გთხოვ, არასოდეს მომიკიდია ხელი...
ბიჭის მატლები ახარხარდნენ.
ბიჭიც ოღონდ შინაგანად, ლილისთვის არ უჩვენებია.
-ახლა არა...
-კი!-თქვა ლილიმ და პირსახოცის ქვეშ მეორე ხელი სწრაფად შეაცურა. ორთაბრძოლაში ბიჭი დამარცხდა.
-რაღაცნაირია...
-რანაირი?-უღიმღამოდ ჩაეკითხა ბიჭი, რომლის გულისცემაც უკვე მთელს ოთახში ისმოდა.
-რა ვიცი, სხვანაირი მეგონა... ბავშვებზე მინახავს...
ბიჭს ამჯერად ხმამაღლა გაეცინა.
მერე კი გაინაბა და გოგოს სთხოვა მისი სასქესო ორგანოსთვის ხელი გაეშვა. ლილი დამორჩილდა.
ბიჭი სიცარიელეს მიაშტერდა, გოგონა კი მთელი ზედა ტანით მის მკერდს პლედივით გადაეფარა.
-იცი, ამას რა ჰქვია?
-რას?
-რაც შენ გჭირს...
-კი, ინვალიდობა...
-მაგაზე არ გეუბნები...
-აბა, ქალწული?
-არა სულელო... რომ ამბობ მიყვარხარო...
-მიყვარხარ, -თქვა და საკუთარ იდაყვს, რომელიც ბიჭს ხანჯალივით ჩაასო გულში ჩამოეყრდნო.
-სტოკჰოლმის სინდრომი...
-ვისიც გინდა იმის იყოს...
-ავადმყოფობაა...
-მაკოცებ?
ზედმეტად მოუშინაურდნენ ვაჟს ეს ჭიანჭველები რა! ადიან და ჩამოდიან, სულ თავის ჭკუაზე დაბოდიალობენ მთელ სხეულზე, რა ჯანდაბა უნდათ საიდან მოვიდნენ?
ლილიდან გადმოღოღდნენ?
ვითომ?
ტილებივით არიან!
-მაკოცე!
ბიჭი ისევ იმ ჭიანჭველების გამოჩენის მიზეზებს არკვევდა თავის მატლებისგან და არ ესმოდა რას ბურდღუნებდა ლილი.
ამიტომ გოგონამ თავად აკოცა.
აფეთქება.
„არა, ამას ვერ გაუძლებს!“
„როგორ არა, გაუძლებს....“
„ვერა, ვერ შეძლებს...“
„აი, ნახავ როგორ მოისვრის ამ ცინგლიანს...“
„მასთან სექსი არ შეიძლება!“
„არასრულწლოვანია...“
„თანაც გატაცებული...“
„ციხეს ვერ გადაურჩება...“
„არა, არა, ის ნამდვილი მამაკაცია, ბავშვთან ამას არ იზამს...“
„ვერ...“
„აი, ნახე როგორ მოიშორებს ამ თავხედ, აბეზარ გოგოს...“
ბიჭი ტორტის მსუყე ლუკმასავით ლოკავდა ლილის ტუჩებს... მატლები დანებდნენ და ბიჭის სხეული დატოვეს. ან უბრალოდ ბნელ კუთხეში მიიკუჭნენ შერცხვენილები.
ვაჟი ისევ ლილის ზემოდან მოექცა. ამჯერად ვეღარაფერზე ფიქრობდა. ვერაფერზე გარდა იმისა თუ როგორ გაეხადა დარჩენილი ტანისამოსი ამ პატარა, დამტვრეული სათამაშოსთვის... ხელებიც ფიქრებს მიჰყვებოდა და საბოლოოდ, ლილი დედიშობილა დარჩა.
„რა ციცქნა მკერდი აქვს...“
თითები ლილის მკერდზე ათამაშდნენ, გოგონა გაინაბა და მთლიანად გაწითლდა.
-გრცხვენია?
-არა...
-აბა გეშინია?
-ცოტა...
-ნუ გეშინია, ახლა შენს ფეხებს მოვარჩენ...-თქვა ბიჭმა და საბნის ქვეშ ჩაძვრა, სადაც ლილის გაყინული, გათოშილი, უმოძრაო ფეხები ეგულებოდა... მათი კოცნა დაიწყო, თუმცა ლილი ამას ვერ გრძნობდა, ღრმად სწამდა რომ ეს უშველიდა.
-თვალებივით?
-ჰო თვალებივით...
ლილი ვერ გრძნობდა ბიჭის ვერცერთ ალერსს საკუთარ, თითქოსდა სულგამოცლილ ფეხებზე, თუმცა სადღაც სხვაგან იგრძნო... ეს ფეხები არ იყო, მაგრამ მოსწონდა... გოგონას მუცელში მცხოვრები ყველა მახინჯი პეპელა ერთდროულად აფრთხიალდა. კედლებს ეხეთქებოდნენ. ლილის დიდი ხანია მათი არსებობა დავიწყებოდა, ეგონა რომ საგულდაგულოდ გამოამწყვდია ცხრაკლიტულში ოდესღაც...
შეცდა.
ეს მახინჯი არსებები ერთდროულად აბუნტდნენ და ლილის საკუთარ მუცელში საპროტესტო აქცია მოუწყეს. ახლა მოუნდათ რა! როგორც იქნა ლილი დანებდა, პეპლებმა მის სხეულს თავი დააღწიეს, უკლებლივ ყველამ, ისინი ლილის პირიდან ამოსროლილ ვნებიან, სიამოვნებისაგან გაჟღენთილ ამოკვნესებას ამოჰყვნენ, სწრაფად ამოფრთხიალდნენ და ოთახში გაიფანტნენ. ლილის თვალები აუბრჭყვიალდა, არ იცოდა ეს ჭრელი პეპლების ბრალი იყო თუ იმის რაც საბნის ქვეშ ხდებოდა, ეს ახალი გრძნობა ძალიან მოსწონდა. იგრძნო რომ მისი სხეული რაღაცებისგან გათავისუფლდა, დაიცალა აბეზარი პეპლებისგან და კიდევ სხვა რამეებისგანაც, ყველაფერი შავი თან წაიღეს. ახლა ლილისთვის მხოლოდ ფეხები აღარ იყო უფუნქციო და უმოძრაო, არამედ მთელი მისი სხეული, ისინიც დაჟანგებულ ფეხებს დაემსგავსნენ და გრძნობა დაკარგეს... ვინ იცის იქნებ პეპლების გაქცევის ბრალიც იყო, ან სულ სხვა რამის... მაგრამ ლილის ეს არ ადარდებდა მოსწონდა ყველაფერი, რაც მის თავს ახლა ხდებოდა. გრძნობამილეული გოგონა ჭერს მიაშტერდა და ჭაღზე ობობის ქსელის ძებნა დაიწყო, ნეტავ აქაც თუ მოქსოვეს ხალიჩაო ფიქრობდა... ერთადერთი რაც შეეძლო ფიქრი იყო და ისიც ჯიუტად ყველაფერზე ფიქრობდა, უსინდისო დედაზე, რომელმაც მიატოვა, ლოთ მამაზე, ბებიაზე, რომელიც გამუდმებით ტიროდა...
და იმ ბიჭზეც საბნის ქვეშ რომ მაიმუნობდა რაღაცას...
ლილის უყვარდა ის...
ან ასე ეგონა.
თუმცა, სულერთი იყო, უნდოდა რომ ეს სიმართლე ყოფილიყო, უნდოდა რომ ჰყვარებოდა და იმასაც მსგავსი გრძნობით ეპასუხა, მაგრამ... მას ისევ ვიღაც მკვდარზე ფიქრები სტანჯავდა...
კი, კი უეჭველად, ალბათ ახლაც მასზე ფიქრობს.. ნეტავ ის გოგო როგორი იყო? ლამაზი უნდა ყოფილიყო, სხვანაირად არ შეიძლება... იქნებოდა ლამაზი... ლილიც არაა მახინჯი! მაგრამ ეს ფეხები... ცელქი ღმერთუკასაგან მომტვრეული ფეხები ხელს უშლის რომ ლამაზი იყოს! ოჰ, როგორ ნერვებს უშლის, ნეტავ შეეძლოს გამოძრავება... სულ ოდნავ მაინც რომ შეეძლოს, ლილიც ლამაზი იქნება... ეს ბიჭი ვისზე ფიქრობს როცა ლილის ჰკოცნის, ლილიზე თუ ის მკვდარი გოგო უდგას თვალწინ ნეტავ?
სულერთია...
ლილის ეს არ ადარდებს...
ან ახლა ამაზე ფიქრი არ სურს...
ნეტავ რა ჰქვია? გოგონას გონებაში რაღაც შუქურამ გაანათა, ოჰ, ღმერთებო, ლილიმ არ იცის იმის სახელი, ვინც ასე თავდავიწყებით შეიყვარა... ვისაც აჩუქა სული (თუ კი გააჩნია), გული და ახლა სხეულსაც სჩუქნის....
უყვარს...
ახლა უფრო მეტად ვიდრე გუშინ...
რა მნიშვნელობა აქვს რა ჰქვია?
ისე, იმედია ვარლამი ან რამე ეგეთი არ ერქმევა...
არა, ვერ ერქმევა...
არ არსებობს!
სულ ერთია, მაინც ეყვარება...
გოგონას უძრავმა და თითქოს უგრძნობმა სხეულმა ფეხებს შორი ტკივილი იგრძნო...
არ სწყენია...
მისგან არა...
სხვას ამ ტკივილის მიყენებისთვის ალბათ მოკლავდა, მაგრამ არა „მას“... გოგონას კიდევ ერთხელ აუბრჭყვიალდა თვალები, თითქოს სუნთქვაც შეეკრა, გულისცემაც გაუხშირდა.
პირველად იგრძნო თავი ქალად, ის აღარ იყო ბავშვი, არც — უმანკო...
კიდევ „აწუხებდა“ რაღაც უჩვეულო შეგრძნება, რომელსაც მისმა ტვინის ჭიაღუებმა ბედნიერება უწოდეს...

თავი მეთვრამეტე
ბიჭის დეიდაშვილი ქალაქში დაბრუნებისთანავე დეიდის სახლში მივიდა. მის სახის გამომეტყველებას მხოლოდ ერთი სიტყვა აღწერდა, დეიდამაც შეამჩნია და გულზე მჯიღისცემით პირველივე სავარძელს მიესვენა. არცერთს არაფერი უთქვამს, თუმცა, თვალებით ისედაც ყველაფერი იყო ნათქვამი. ბოლოს ბიჭმა დეიდის ფერმიხდილ თვალებს ვერ გაუძლო, მიუახლოვდა სავარძელთან ჩაიმუხლა და საუკუნოვანი დუმილი დაარღვია:
-დეი, კარგად ხარ?
-არა, დიტო არ ვარ კარგად...-თავში წაიშინა ხელი ქალმა, -წაშლილი გაქვს სახე, არა ვარ კარგად, არა...
-არაფერია, დეი... ვნახე... კარგადაა... აღარ სვამს... ვეშვებიო დალევას...
-აბა, სახე რატომ გაქვს ლიმონმჟავანაყლაპივით დიტო, ვერ მომატყუებ, ბავშვობიდან გიცნობ... ის გოგო მაგას ჰყავს არა? აღიარე...
-არა, დეი, გეფიცები, მარტო იყო იმ სახლში...
-არაფერი დაუშავებია? აბა რატომ გაქრა?
-არ ვიცი, მაგრამ თვითონ კარგადაა, სმას ვეშვებიო დეი...
-მატყუებ რაღაცას, სახეზე გაწერია...
-ეჭვი მაქვს რომ...-ბიჭი შეყოყმანდა მაგრამ საბოლოოდ ენერგია მოიკრიბა და სიტყვები უკანასკნელ ამოსუნთქვასავით ამოაფურთხა, -მგონია, რომ მალავს...
-მალავს? სად?
-ბეღელში დეი... ხომ იცი... სახლი გადავატრიალე, მაგრამ იქ ვერ ავედი....
ქალმა დის შვილს თავზე ხელი დაადო.
-არაფერია... -ამშვიდებდა მის ფობიას დედის მკლავის ძალით, -რატომ გგონია რომ იქ ჰყავს?
-რაღაც ვიპოვე...
-რა იპოვე დიტო, გადამიცივდა გული პირდაპირ მითხარი...
-აზღუდი... გოგოსი... უფრო - ბავშვის...
-იქნებ...
-მითხრა ბოზი მყავდაო, მაგრამ... ხომ იცი... რაც ეელი... ეგეთები არ უქნია...
ისევ მდუმარებამ მოიცვა ციცქნა ოთახი, და სახლიც, თითქოს მთლიანი სამყაროც და ეს ერთწუთიანი (ან იქნებ ორიც) დუმილი საუკუნენახევრიანს დაემსგავსა.
-დეი, ჩემი ტელეფონი დავუტოვე, მითხრა რომ დაგირეკავს...
-გჯერა?
-არ ვიცი დეი, ვცადე...
-რომ გაიქცეს?
-არაფერს გამოვრიცხავ...
-იქნებ ჯობდეს...
-რა, ძმა ჩავუშვა?
ქალს ქვედა ბაგე ღია დარჩა, ყელში ჩაჩრილი ბუთულა კი სუნთქვას უკრავდა. სიტყვებსაც უზღუდავდა. თავს ძალას ატანდა.
-ზარს დაელოდე, თუ არ დარეკავს ისევ ავაკითხავ...
-თუ არ დარეკავს პოლიციაში წახვალ, არ მჭირდება კრიმინალი შვილი, თუ დარეკავს მაინც წახვალ, არ მივცემ უფლებას რამე დააშავოს, მირჩევნია გამტაცებლად დაიჭირონ, ვიდრე მკვლელად...
იმ საღამოს ტელეფონს არ დაურეკავს.
არც შემდეგ საღამოს.
არც ერთი კვირის განმავლობაში.
არასდროს დაურეკავს.
სამაგიეროდ დეიდამ დაურეკა დიტოს ერთ დილით და მხოლოდ ერთი სიტყვა უთხრა:
-დროა!
და ყურმილი მთელი ძალით დაახეთქა.
ახალგაღვიძებული, კვლავ სახე წაშლილი დიტო თავდაპირველად გონს ვერ მოეგო, ვერ გაიაზრა რისი დრო იყო.
არ უნდოდა დაეჯერებინა რომ „ძმა ძაღლებისთვის ნებით უნდა მიეგდო“, თუმცა, ვერც დეიდის ავტორიტეტს გადააბიჯებდა. სახე იმაზე მეტად მოეღრიცა ვიდრე წინა დღეებში.
ზლაზნით, ზანტად წამოდგა სავარძლიდან, რომელშიც წინა ღამეს მთვრალს ჩასძინებოდა და კუს ნაბიჯებით პოლიციის უახლოესი სამმართველოსაკენ დაიძრა.
ჭიები ეკითხებოდნენ კიდევ ერთხელ ხომ არ აივლიდი სოფელშიო?
მაგრამ დეიდამ რაც უთხრა მექქანიკურად იმას აკეთებდა.
თავი მეცხრამეტე
მიყრუებული სოფლის ბოლოში, რომელსაც ნასოფლარი უფრო შეეფერებოდა, ერთი სახლი იდგა, კოხტა და ლამაზი, მეზობელი სახლებისაგან იმით განსხვავდებოდა რომ - მას ჰქონდა რაღაც სულის მსგავსი, ის ცოცხალი იყო, მასში იგრძნობოდა ადამიანის არსი სხვებში კი - არა. ეს სახლი მთელი სოფლის თავზე, პატარა გორაკზე იყო წამოჭიმული, ამიტომ, ჯერ კიდევ სიცოცხლე შემორჩენილ სოფლის ქვემო ნაწილს სრულიად ქედმაღლურად, პირდაპირ თავზე დაჰყურებდა, კარგად მოსჩანდა ის ერთადერთი გზაც, რომელიც თავად სახლამდე მიდიოდა. სწორედ ამ სულიერ, უსულოთა შორის გაბრწყინებულ სახლის ვერანდაზე ისხდნენ გოგო და ბიჭი, ისინი ჩაის სვამდნენ. ბიჭი თამბაქოსაც აბოლებდა და გზას გაჰყურებდა.
-მოგწონს სახლი?
-კი, სიამოვნებით დავრჩებოდი დიდხანს...-თქვა გოგონამ და უძრავ მუხლებზე პლედი შეისწორა, თან ჩაის ფინჯანში თავი ჩარგო და მთელი არსით შეიყნოსა, -სამუდამოდაც კი...
-ვერ დავრჩებით...
-ვიცი, არაუშავს...
-ამ დღეებში, ქალაქში ჩავალ, ეტლს და მანქანას მოვიყვან, მოტოციკლით ვერ წავალთ...
-კარგი...
„რა დამყოლი გახდა.“
„ვითომ?“
„რაღაცას ხლართავს...“
„არ მჯერა...“
„დაიჯერებთ...“
„უყვარს, ბატონს არაფერს დაუშავებს, უმალ საკუთარ თავს, მაგრამ ბატონს - არა!“
„არ მჯერა მისი სიყვარულის...“
„ინვალიდია...“
„ვის სჯერა, კარგით რა, ის ღამე ყველას დაგავიწყდათ?“
***
ლილი ისევ გულაღმა იწვა საწოლზე და ერთადერთი რაც შეეძლო კვლავ ფიქრი იყო, ამიტომაც ფიქრობდა. ათას სისულელეზე, მათ შორის დედაზეც, ნეტავ თუ იცის, რომ ლილი დაიკარგა? ნეტავ მამასთან თუ მივიდა?
ასეც რომ მოქცეულიყო, ალბათ, მამა კინწისკვრით გააგდებდა... ბებია კი ცოცხით გამოედევნებოდა, უჰ რა სცენა იქნებოდა...
ღირს მისი ნახვისთვის სიცოცხლე...
რომ დაბრუნდეს სახლში რა მოხდება?
მის საყვარელს დაიჭერენ?
რომ თქვას ნებით გავედევნეო მაინც?
ეს ლილიმ არ იცის, ბებიას არ უთქვამს...
ბებიამაც არ იცოდა...
ვერ გარისკავს.
აბა რა ქნას?
ყველა დატოვოს და აედევნოს ბიჭს, რომლის სახელი ისევ არ იცის და რომელზეც ფიქრობს რომ უყვარს?
ფიქრობს კი არა - უყვარს, კი ნამდვილად უყვარს...
რომ არ უყვარდეს ვერ დახატავდა...
ლილი მხოლოდ მათ ხატავს ვინც უყვარს.
მამა...
ბებია...
და ის ბიჭი, ძროხაში რომ გაცვალა...
სხვების პორტრეტებს არ ხატავს...
აქამდე არ ხატავდა...
ამ ბიჭამდე არა...
იქნება ლილი ბედნიერი თითქმის უცნობ ბიჭთან, რომელიც „მთლად დალაგებული არ უნდა იყოს?“
არ იცის, მაგრამ ფიქრობს რომ ახლა ბედნიერია და არ სურს იფიქროს ხვალ იქნება თუ არა ბედნიერი...
მშვენიერი ერთი კვირა გავიდა ორისთვის.
აღარც საუკუნესავით იწელებოდა და აღარც ძველებურად უსახური და უფერო იყო.
მხოლოდ ერთხელ ჩამობნელდა, ალბათ, იმიტომ რომ ბედნიერება წამიერია (თუ რაღაც ეგეთი).
ბიჭმა შემთხვევით ლილის სახელის ნაცვლად სხვა სახელი თქვა, სწორედ მაშინ, როდესაც ის ლილის ეალერსებოდა.
ლილიმ იცნო სახელი და იკივლა.
ისტერიული ბავშვივით დაიწყო ხელების ქნევა და ბიჭის გულზე ცემა.
ვინ იცის რა სალანძღავი სიტყვა აღარ აღმოხდა პაწაწინა ბაგეებიდან.
სხვა სახელი რომ ეთქვა ლილი აპატიებდა ბიჭს მაგრამ...
ამ სახელს ვერა.
ის ხომ პირველივე წამიდან ამ მკვდარ გოგოზე ეჭვიანობდა?
-ელი, არ ვარ ელი, ეგ გოგო მკვდარია! შენ კიდევ მის სახელს გაიძახი, ყოველ წამს ყოველ წუთს, მკვდარი გიყვარს და მე - არა, ის უფრო გიყვარს, მოკვდა გაიგე? მოკვდა!
ბიჭს თავი დამნაშავედ არ უგრძვნია, პირიქით, ლილი ჩათვალა სულელ ფსიქოპატად, საწოლიდან მკლავთა სწრაფი მოძრაობით ხელში აიტაცა, და პირდაპირ ნესტიანი სარდაფისაკენ გააქროლა, ისევ იმ ძველ, მტვრიან დივანზე დაახეთქა მთელი ძალით, შუქი ჩაუქრო და მიაძახა რომ ის მკვდარი სჯობდა ლილის.
მერე კარიც გაიჯახუნა.
ლილის არ უნდოდა სიცოცხლე.
არ მოსწონდა ასეთი სიცოცხლე, რომ შესძლებოდა, ალბათ თავს მოიკლავდა, მაგრამ რითი?
გადაწყვიტა არ ესუნთქა, მაგრამ დიდი ხნით სუნთქვის ნებით შეწყვეტა ვერ შეძლო, მერე ყელზე ძლიერად მიიჭირა ორივე ხელი, თუმცა ბოლო წამს რაღაცამ გააშვებინა...
არ უნდოდა ლილის სიცოცხლე, მაგრამ მისი მოსპობაც არ შეეძლო.
არ იცოდა როგორ.
ნეტავ ფეხები ჰქონოდა, სადმე ჩამოიკონწიალებდა თავს საკუთარი სამოსით, მაგრამ სად?
იმ ობობისხალიჩიან ნათურაზე?
ლილი მსუბუქი იყო როგორც ბუმბული, მაგრამ ის ნათურა ბუმბულის კონწიალსაც ვერ გაუძლებდა, ახლაც მხოლოდ იმ კეთილი ობობის ხალიჩა ამაგრებდა ჭერზე ალბათ...
რომ არა ის ქსელი ჩამოვარდებოდა და ლილის დაეცემოდა თავში.
ნეტავ ეს ნათურა თუ მოკლავდა ლილის თავში რომ დასცემოდა?
ალბათ - ვერა, მაგრამ მისი ნამსხვრევით ვენის გადაჭრა ნამდვილად იყო შესაძლებელი.
ლილის რომ ნათურის ნამსხვრევი ჰქონოდა უსათუოდ ვენას გადაიჭრიდა, თანაც არა ისე, როგორც უვიცები იჭრიან ხოლმე ჰორიზონტალურად, არამედ, პირიქით, ვერტიკალურად და მაშინ ვერავინ შეძლებდა ლილის გადარჩენას, ვერც ეს ავადმყოფი ბიჭი, ვერც ექიმები და ვერც თავად ღმერთები, ვერავინ... მაგრამ ნათურის ნამსხვრევი არ ჰქონდა და ჩაეძინა.
ბიჭმა ღამე თეთრად გაათენა, დილით კი ვერანდაზე გავიდა მოსაწევად.
გუშინ ამ ვერანდაზე პატარა ინვალიდ გოგონასთან ერთად ჩაის სვამდა. გუშინწინაც და იმის წინაც.
მიეჩვია თითქოს, ახლა კი იმაზე მეტი მარტოობა იგრძნო ვიდრე ადრე, ლილის გაცნობამდე.
ჩაფიქრდა.
რა მოხდებოდა ლილის რომ მისთვის სხვა სახელი დაეძახა?
უცებ, გონებაში წითელი ნათურა აინთო, ო, ღმერთებო, ლილიმ ისიც კი არ იცის რა ჰქვია მას...
არც არასდროს დაინტერესებულა.
მას ის ისე, უსახელოდ, უგვაროდ და ყველაფერი ზედმეტის გარეშე შეუყვარდა.
სულ ერთი იყო ლილისთვის ვინ იყო ბიჭი ლილის გაცნობამდე, რას აკეთებდა, ან აფუჭებდა, რას აშავებდა...
ლილიმ ის ისეთი მოძალადე და გამტაცებელი შეიყვარა როგორიც ახლა იყო. მოუნდა რომ სარდაფში გაქცეულიყო და გოგონა პირდაპირ გულში ჩაეკრა, მაგრამ ტვინის მატლმა ჩასძახა რომ ბავშვი ავად იყო და მას ის რაღაც სინდრომი ჰქონდა.
ბიჭს არ დასცალდა დაეჯერებინა მატლისთვის ან არა, რადგან, შორს სოფლის დასაწყისში სულიანი სახლისაკენ მომავალი მანქანათა კოლონა დალანდა. მიხვდა რომ გაქცევის დრო იყო, საყვარელ მოტოციკლს მოახტა და გააქროლა. შორს არ წასულა, მალევე უკან გამობრუნდა და სარდაფისაკენ ისე გაემართა, ჩაფხუტი არ მოუხსნია, კარი გააბრახუნა.
ჩაძინებული იყო ლილი.
ციხის კარის ხმამ დააფეთა და წამოხტა.
-ოჰ, ნაბიჭვარო, დაბრუნდი? არ მშია, თუ მაგისთვის მოხვედი...
-შენს წასაყვანად მოვედი...
-სად, შენს ფუმფულა საწოლში, რომ ისევ ელი მეძახო?
-სხვათაშორის, შენ დამრთე ნება დამეძახა თუ მსურდა, გახსოვს?
-ეგ ადრე იყო...
-მე კი არ მსურდა...
-გადავიფიქრე, მომწონს ჩემი სახელი!
-არ მაქვს შენთან კამათის დრო, უნდა გავიქცე...
-თ?-ლეკვის თვალებით გახედა ლილიმ.
-თუ გსურს...-თავი დახარა ვაჟმა.
-როდის?
-ახლავე, ძვირფასმა დეიდაშვილმა „ჩაგვაშპიონა“... ალბათ...
-მე მოტოციკლით ვერ წამოვალ, გახსოვს ინვალიდი ვარ, -იყვირა ლილიმ.
-შენ გგონია, რომ ხარ... ისე, კი ამ წუთას ფეხზე დგახარ.
ლილიმ დაიხედა და მიწაზე მყარად მდგარი საკუთარი ფეხები დაინახა, ის ფეხზე იდგა, მაგრამ გააცნობიერა ეს რა, უმალვე იატაკს დაენარცხა.
-არ ვიცი ეს როგორ მოხდა...-აცრემლიანდა ლილი, -შენ მომირჩინე?
-არაფერია, პატარავ, -მიუახლოვდა ბიჭი, გოგონა ხელში აიყვანა და სარდაფიდან გავიდა, -ვიმუშავებთ ამ საკითხზე, მაგრამ მოგვიანებით, ახლა უნდა გავიქცეთ...
ჩაფხუტი მოიხსნა, ლილის უთხრა მხოლოდ ერთი მაქვსო, თავზე ჩამოამხო და წინ დაისვა, ისე როგორც ნამდვილი ლედები სხდებოდნენ ხოლმე წინა საუკუნეში ცხენზე.
ლილის ტვინში მხოლოდ ერთი ლექსის ერთი ტაეპი ტრიალებდა:
„მირბის, მიმაფრენს უგზო-უკვლოდ ჩემი მერანი.”
„მირბის, მიმაფრენს უგზო-უკვლოდ ჩემი მერანი.”
„მირბის, მიმაფრენს უგზო-უკვლოდ ჩემი მერანი.”
„მირბის, მიმაფრენს უგზო-უკვლოდ ჩემი მერანი.”
„მირბის, მიმაფრენს უგზო-უკვლოდ ჩემი მერანი.”


თავი მეოცე
ხვნეშითა და ოფლით გაჟღენთილ მანქანაში რაციამ დაიჩხრიალა. ქალი, რომელიც ნახევრად შიშველი იყო შეცბა. თითქოს, ვიღაცას დაემალა, ვიღაცის შერცხვა. ტუჩზე თითი აიფარა და მეწყვილეს (რომელიც საკმაო აღარ იყო მხოლოდ სამსახურის მეწყვილედ და რომლის მიმართაც თავისდაუნებლიედ უცნაური გრძნობები უჩნდებოდა) ანიშნა გაჩუმებულიყო. კაცმა ღიპზე პერანგი ჩამოიფარა, შარვალში ჩაიჩურთა და ქამრის შეკვრა დაიწყო, ქალმა კი - რაციას უპასუხა და გამოძახებაზე თანხმობა განაცხადა. მერე აჩქარებით შეიკრა მოშიშვლებულ მკერდზე აზღუდი, რომელიც სხვა აზღუდებისაგან განსხვავებით, წინიდან იკვრებოდა. კაცმა ეს პირველად შეამჩნია და გაიფიქრა "რანაირად იკვრებაო". ქალმა გადღაბნილი ტუჩსაცხი მოიცილა და სარკეში მისი ხელახლა წასმა დაიწყო. კაცმა კი გასაღები გადაატრიალა და ავტომობილი სამმართველოსაკენ დაძრა...
-რა ნაირი ლიფი გაცვია გოგო, პირველად ვნახე...
-ყოველთვის ასეთები მაცვია ...-უპასუხა ქალმა და მოძალებული მელანქოლიის ჩასახშობად თემა შეცვალა, - ნეტა რა ჯანდაბა მოხდა?
-არ ვიცი, რას გაიგებ... რაო დისპეჩერმა?
-აქ არ იყავი? ისეთი არაფერი სასწრაფო გამოძახებააო, იქ, ბოსთან....-თან საჩვენებელ თითს ზემოთ იშვერდა.
-ხო გავიგე, იმედია რამე მნიშვნელოვანია, თორე მაგრად გამიტყდება, რა დროს გაგვაჩერეს....
-უმნიშვნელოზე „თლათ“ უფროსი არ დაგვიძახებდა...-ამოიოხრა ქალმა...
-ხო ეგეცაა...
მთელი გზა მეტი არაფერი უთქვამთ ერთმანეთისთვის. კაცმა პირველად შეამჩნია, რომ ეს ქალი რაღაც ზედმეტად სევდიანი თვალებით იმზირებოდა ფანჯარაში, იდაყვდაყრდნობით...
რომ დაფიქრდა, გაახსენდა სულ ასე ხდება ხოლმეო...
ნეტა, რა არ მოსწონს, თვითონ არ დაიწყო ჩემთან კურკურიო? რას გაუგებ ქალებსო ჩაიქნია გონებაში ხელი და შუქნიშანს გახედა. ის არაფერზე ფიქრობდა. არც ქალზე, რომელიც გვერდით ეჯდა და არც საგანგებო გამოძახებაზე რომელზეც მიიჩქაროდა... საერთოდ არაფერზე ფიქრობდა და გაჰყურებდა ცარიელი თვალებით წითელ მაშუქს, რომელიც ჯერ აციმციმდა და ბოლოს სულ ჩაქრა. მერე ისევ ქალის აზღუდი გაახსენდა და ისევ გაიფიქრა რანაირად იკვრებაო.
ქალი კი ამ დროს ყველაფერზე ფიქრობდა.
***
სამმართველოდან ორი პოლიციელი გამოვიდა. მათ უკან ბევრი პოლიციელი მოჰყვათ. ყველანი მანქანებში სწრაფად განაწილდნენ, მოციმციმე ლურჯი ნათურები და "პიუ-პიუ"ები ჩართეს და სადღაც გაიქცნენ. გაბღენძილი კაცი და გაპრანჭული ქალი სულ წინ გაუშვეს, მათ მანქანაში ვიღაც ბიჭი ჩასვეს, რომელსაც მეტად უცნაური ფერი ჰქონდა სახეზე და თვალებშიც რაღაც წითელი ტყეპარკი გასშენებოდა. კაცი წინა სარკით ზვერავდა მისი კანის ფერს და თვალებს თან ფიქრობდა ნეტა ეს ბიჭი "დაბოლილი" ხომ არააო. ქალი ისევ ათას რამეს ფიქრობდა და ამ ათასში არცერთი უკავშირდებოდა გატაცებულ ლილის და იმ ბიჭს ვის ცხელ კვალსაც მიჰყვებოდნენ ახლა.
ოღრო-ჩოღრო გზებზე იარეს, მერე რაღაც სოფელს მიადგნენ... უკანა სავარძელზე ბიჭი მაშინვე აცქმუტდა და თითის შვერა დაიწყო რომელიღაც ბორცვისკენ სადაც ერთი სახლი იდგა მხოლოდ და - ბევრი ნასახლარი.
-ისაა, ისაა ჩემი სახლი, იმ სახლში არიან... -მერე გაჩუმდა და თავის ჩაქინდრვით წაიჩურჩულა, -იქ უნდა იყვნენ...
-შენ რა, გვეღადავები? -გაცეცხლდა ღიპიანი კაცი, -ზუსტად არც იცი იქ არიან თუ არა?
-როგორ არა, ჩემი დეიდაშვილი იქაა, იმ გოგოსაც იქ უნდა მალავდეს, რამდენიმე დღის წინ ვნახე... ვეძებე მაგრამ...
-ის არანორმალური ლოთი რამდენიმე დღის წინ იპოვე და ჩვენ დღეს გვითხარი?
-მე... მე...
-ფუ ამის!-ჩაიფურთხუნა კაცმა, მერე უკან შებრუნდა, ისე რომ საჭისთვის ხელი არ გაუშვია და ბიჭს თავში მუშტი ჩასცხო.
-კაი, გეყოფა... გზას უყურე... არ დავიმტვრეთ....-უთხრა ქალმა.
-აი, ასეთი ნაბიჭვრების გამოა კრიმინალი გაზრდილი, ეგენი გვიშლიან ხელს გამოძიებაში... წარომგიდგენია? რამდენმე დღის წინ აქ იყო და მანდ უნდა იყოს ისევო, გიჟია ეს... თივაში ნემსი უნდა გვაძებნინოს, მაშინ როცა ნემსების გროვა ხელიდან წაგვაცალა...
-მაპატიეთ, მე...
-მოკეტე!-იყვირა კაცმა და წინა ილეთი გაიმეორა.
ქალმა გაიფიქრა ესეც მაგარი გიჟიაო და გაეღიმა. ბიჭს კი ყელში გაჩხერილი ბურთი გაუფართოვდა და უპეებში ცრემლი მოუგროვდა. ამას იმით მიხვდა რომ მისთვის სამყარო ბუნდოვანი გახდა და გაიბლარა. იცოდა რომ ახლა ტირილი არ შეიძლებოდა, ამიტომ ის ბურთი გადაყლაპა და ცრემლები უკან შეიბრუნა.
ტიროდა, მაგრამ შიგნიდან.
ქალმა სარკეში შეამჩნია ბიჭის ტირილი შიგნიდან, შეეცოდა, იცოდა როგორი იყო შიგნიდან ტირილი.
ამ კაცთან სიყვარულობის შემდეგ ხშირად უტირია შიგნიდან. აი, იმ ყელში ჩაჩურთულ ბურთს ყლაპავ, ცრემლებს უკან აგდებ და გარეთ კი აღარ გადმოდის, შიგნით შედის, უკან ცვივა, ლოყაზე კი არ ჩამოგეწუწება, ლოყის შიგნითა ნაწილს გაივლის და მუცელში ჩადის, იქ მუცელში ადამიანებს პეპლები ჰყავთ, ამ ქალსაც ჰყოლია პეპლები, ოღონდ მისი პეპლები ცოტა მახინჯები არიან, აი, როგორც ღამის პეპლები, ზუსტად ეგეთები... ჰოდა ეს ჩაქცეული ცრემლები სხვა პეპლებს უსათუოდ ჩაახრჩობდა, მაგრამ ამ მახინჯ პეპლებს იმუნიტეტი აქვთ ცრემლებზეც, სისხლზეც და ქალის სხვა ყველა ტკივილზეც...
ამიტომაც არ კვდებიან.
როგორც კი ამ ღიპიან პოლიციელს დაინახავენ ხოლმე მუცლის კედლებს ეხეთქებიან და ქალი საკუთარ თავზე კონტროლს კარგავს.
იცის, როგორია შიგნიდან ტირილი და ეცოდება ბიჭი უკანა სავარძლიდან, რომელიც ზუსტად ასე ტირის ახლა. რა კარგი შეგრძნებაა, როცა ვიღაც ხვდება რომ ტირი შიგნიდანო გაიფიქრა ქალმა და ჩაეღიმა.
ეს კაცი ვერასოდეს ხვდებოდა.
დიდი გულმავიწყი ვინმე ყოფილა, რამდენი ხანია ქალი მის თვალწინ შიშვლდება და მან მხოლოდ დღეს შეამჩნია მისი განსხვავებული აზღუდი... არადა ქალი წლებია მხოლოდ ასეთ შესაკრავიანებს ყიდულობს, მისი ცხოვრების ტემპიდან გამომდინარე, არ აქვს დრო საქმეები გაირთულოს, ასე უფრო მარტივია, უფრო სწრაფი და ამიტომ ყოველთვის ასეთებს ყიდულობს, მაგრამ ეს კაცს აქამდე არ შეუმჩნევია...
მას ქალების არ ესმის.
სახლს პოლიციის მანქანებმა ალყა შემოარტყა. რამდენიმე პოლიციელი მათ შორის საყვარლებიც სახლში შევიდნენ. სახლი ცარიელი იყო, მაგრამ დიდი ხნის წინ მიტოვებული არა. მაგიდაზე მიტოვებულ ფინჯანს ჯერ კიდევ ნისლი დასტამაშებდა თავზე.
-გაიქცნენ ამის დედაც!-იყვირა კაცმა და აივნის კარს ფეხი მაგრად ჩასცხო.
-შორს ვერ წავიდოდნენ, გავედევნოთ...-საუბარში ჩაერთო ქალი.
ერთი პოლიციელი შემოვიდა და მაგიდაზე ფერადი პორტრეტები დაყარა.
-ის ბავშვი ხატავდა არა?
-ხო, მემგონი...-თქვა ქალმა და სურათები დაათვალიერა, ისევ ფიქრებში წავიდა და ისევ გაეღიმა, ამჯერად გარედან.
-რა გაცინებს ქალო, ნორმალური ხარ?
-შეუყვარდა...
-რას ბოდავ?
-შეუყვარდა ამ ბავშვს ის ბიჭი და ალბათ ერთად გაიქცნენ...
-საიდან მოიტანე?
-ნახატებს ეტყობა, მამაჩემი მხატვარი იყო...-ქალი ისევ აღტაცებით დასცქეროდა სურათებს და შურდა იმ ბავშვის.
კიდევ ერთი პოლიციელი შემოვიდა და თქვა რომ მოტოციკლის კვალი ნახა, იმით გაიქცნენო ალბათ, ამბობდა.
-ინვალიდი გოგო მოტოციკლით როგორ გაიტაცა?
-გეუბნები, არ გაუტაცებია, ნებით გაჰყვა-მეთქი...
-რა რომანტიკულიაა...-დაიჯღანა და გაიწელა ერთი პოლიციელი.
ქალს ეწყინა.
-რომანტიკა არა, სტოკჰოლმის სინდრომია...
-ვისიც გინდა იმის იყოს, მოტოციკლით ვერ გაგვექცევიან, კვალს გავყვეთ...
ასეც მოიქცნენ, მაგრამ ბოლოს მხოლოდ მიტოვებული მოტოციკლი ნახეს გზის პირზე, იქ სხვა ყველა კვალი გამქრალიყო.
უკანა გზაზე მიმავალ ქალს გულის სიღრმეში უხაროდა, რომ ვერ იპოვეს "გვრიტები".
დამღლელი დღის შემდეგ, პოლიციელები სახლებისკენ დაიძრნენ. კაცმა ქალის სახლთან გააჩერა და კარგად იყავიო უთხრა. ქალს ეწყინა და კიდევ ერთხელ დაიწყო ფიქრი თავიდან. იცოდა, ყოველთვის იცოდა, მაგრამ არ აღიარებდა რომ ეს ღიპიანი პოლიციელი უყვარდა. რამდენს ეცადა მის მეწყვილედ რომ დაენიშნათ... როგორ ცდილობდა მუდამ ფორმაში ყოფნას მისთვის...
ან ის პეპლები?
კაცს კი არასოდეს შეუმჩნევია. ახლაც, როცა მასთან სექსი ჰქონდა, მაშინაც კი ვერ ამჩნევდა. ქალმა იცოდა რომ უყვარდა ღიპიანი პოლიციელი და სძულდა საკუთარი თავი ამის გამო.
იცოდა, რომ უფრო მეტად შეიძულებდა იმის გამო რის თქმასაც აპირებდა, მაგრამ მაინც უთხრა დარჩიო ჩემთან...
კაცმა იყვირა ხო არ გაგიჟდიო და გიჟივით გააქროლა ავტომობილი.
ქალი იდგა სადარბაზოსთან გაყინული თვალებით და გრძნობდა როგორ ემატებოდა სიძულვილი საკუთარი თავისადმი.
თავი ოცდამეერთე
ერთ-ერთი მაღაზიის წინ შავი, ძველმოდური მოტოციკლი იდგა, უნომრო. გასაოცარი თითქოს არაფერი, მაგრამ ყველა გამვლელი გაფართოებული თვალით მისშტერებოდა. მოტოციკლი როდი აოცებდათ, არამედ მასზე ჩამოყრდნობილი ორსული ქალი, რომელიც აშკარად ვიღაცას ელოდა.
მაღაზიიდან მართლაც გამოვიდა ბიჭი, ხელში რაღაცები ეკავა. ყველაფერი მოტოციკლის საჭეზე გადაკიდა, გოგონას ჩაფხუტი საკუთარი ხელით ჩამოაცვა, შემდეგ თავადაც მოირგო, უკანა სავარძელზე მოკალათდა და ორსული, კაბიანი ქალი წინ, საჭესთან დაისვა. ამ ქალაქში მსგავსი საოცრებები არ ხდებოდა, ამიტომ მაღაზიის მიდამოებში მყოფ ხალხს დიდხანს ჰქონდა ქვედა ტუჩი ზედასთან მოწყვეტილი და სადღაც სიცარიელეში მიშტერებული თვალები.
იგივე მოტოციკლი გაჩერდა ლილის სახლის წინაც.
ჯერ ბიჭი ჩამოქვეითდა, შემდეგ კი გოგონა.
-მზად ხარ?-უთხრა ბიჭმა და ჩაფხუტი მოხსნა.
-კი...-გაიღიმა გოგონამ.
-ხომ იცი, ბევრი დრო გავიდა...
-ჰო, წლები...
მერე ნელი ნაბიჯით კიბე აიარა და ნაცნობ, მონატრებულ კარზე დააკაკუნა.
ბიჭი მოტოციკლთან დარჩა.
კარი ვიღაც ქალმა გააღო, ლილის ეცნო მაგრამ ვერ გაიხსენა, რადგან მასზე ფიქრი ბავშვმა გაფანტა, რომელიც ქალს კაბას უკან ამოჰფარებოდა და ქსოვილს ხელში ათამაშებდა.
-გამარჯობა...-ენის ბორძიკით წაილუღლუღა გოგონამ.
-გამარჯობა, -გაუღიმა ქალმა, -ვინმეს ეძებთ?
ბავშვი, რომელიც მის კაბას ექაჩებოდა იღიმოდა და კითხულობდა ვინაა ეს დეიდაო, ქალმა უპასუხა არ ვიცი ლილი ვკითხოთო.
„ლილი“?
ლილი ერქვა...
იმ სამიოდე წლის ბავშვს ლილის სახელი ერქვა და მას ჰგავდა, ისევე როგორც ეს დანაოჭებული ქალი...
აი, საიდან ეცნობოდა...
დედამისი იყო.
დედა რომელმაც მიატოვა.
ის კვლავ ლილის სახლში ცხოვრობდა, მამამისის ცოლი იყო და ახალი ლილი ჰყავდა, რომელიც არ მიატოვა.
ორსულ გოგონას თვალები აუცრემლიანდა და მხოლოდ ერთი შეკითხვის დასმა მოასწრო სანამ გონებას დაკარგავდა:
-დედა?
***
პოლიციის მანქანა, რომელიც ძველებურად ყარდა „ოფლნარევი სიყვარულის“ სურნელით, ისევ განყოფილებაში გამოიძახეს.
-ახლა რა ჯანდაბა ხდება?-იკითხა კაცმა.
-გავიგებთ...
როგორც გაიგეს, გატაცებული ინვალიდი გოგონა, რომელსაც წლები ეძებდნენ სახლში საკუთარი ფეხით დაბრუნებულიყო, გამტაცებლის თანხლებით და თანაც ორსული.
-ფშშშშშ.... აი ეს მესმის, ბრაზილიურ სერიალებს შეშურდებოდა...-დაუსტვინა კაცმა.
-სიყვარული...-გაიღიმა ქალმა.
-ჩვენ რა უნდა ვქნათ?
-დაკითხეთ...
-სტოკჰოლმის სინდრომი, თუ რაც ქვია ეგაა?-იკითხა კაცმა.
-არ ვიცი, გაარკვიეთ...
პოლიციის მანქანა ამჯერად ლილის სახლთან გაჩერდა, მოტოციკლის გვერდით. სანამ მანქანიდან გადავიდოდნენ ქალმა ღიპიანი პოლიციელი შეაყოვნა:
-რაღაც უნდა გითხრა...
-ვერ მოიცდის?
-ვერა...
-კარგი, მიდი მითხარი მალე...
-შენი მეწყვილე აღარ ვიქნები ხვალიდან, განცხადება დავწერე, მივდივარ...
ავტომობილიდან გადასასვლელად მომზადებული მამაკაცი ერთ ადგილს მიეყინა და გაჩუმდა. ბევრი რამის თქმა უნდოდა, მაგრამ მხოლოდ ერთი რამ თქვა, კარგიო.
სახლში რაც ხდებოდა, ენით აღწერა რთულია, ყველა ემოცია რაც იქ ტრიალებდა ღმერთებისთვისაც რთული ამოსაცნობი იქნებოდა ალბათ. ლილი დივანზე იყო მისვენებული, ცალ ხელში წყლის ჭიქა ეკავა, მეორე ხელი კი იმ ბიჭს მოემწყვდია საკუთარ ხელში. მირანდას ხელში ატირებული ბავშვი ეკავა და ანჯღრევდა, ლილის ბებია სავარძელში მისვენებულიყო და ვერცერთ ემოციას გამოხატავდა.
მირზა შინ არ იყო.
პოლიციელებმა კითხვების დასმა დაიწყეს, ამ დროს შინ ოჯახის უფროსიც დაბრუნდა, თანაც შეშლილი, გიჟის გამომეტყველება ჰქონდა, მირანდამ ბავშვი იატაკზე დასვა და ქმარს მიუახლოვდა, მაგრამ ხელის ერთი აქნევით მოიშორეს. ჯერ გაშეშდა, მერე ცრემლი წასკდა და დივანზე მინაბული საკუთარი ქალიშვილის წინ, რომელიც უკვე ცოცხალიც აღარ ეგონა, ჩაიჩოქა და გულში ჩაიკრა. ლამაზი ემოციები რომ გამოაფრქვია მერე ბიჭს გახედა, რომელიც თვალს არ უსწორებდა ექიმს. მირზამ ლილი ცივად გაათავისუფლა და ბიჭს რამდენჯერმე უთავაზა, მერე შეაჩერეს, ღიპიანი პოლიციელი ძლიერიც აღმოჩნდა. ლილი ფეხზე წამოიჭრა და სატრფოს გადაეფარა, თან ისტერიულად გაიძახდა მიყვარს ნებით გავიქეცითო. კაცმა ქალიშვილი თავის საკუთარ ფეხზე მდგომი რომ დაინახა გულმა რეჩხი უყო და თავიდან ატირდა. გოგონა მამას ჩაეხუტა და ყველა უარყოფითი ემოცია გაიწოვა.
პოლიციელები წავიდნენ.
***
-რა ვქნათ, უნდა დავიჭიროთ?
-ვინ?
-გამტაცებელი...
-შეყვარებული?
-გაიტაცა ფაქტია, არასრულწლოვანი იყო მაშინ...
-ახლა ხომ სრულწლოვანია, იძახის ნებით გავყევიო...
-სულ ერთია, ბოსი მოგვკლავს, -კაცმა მანქანა მოაბრუნა.
ბიჭი ხელბორკილით მანქანის უკანა სავარძელზე დასვეს და განყოფილებაში წავიდნენ.
ბიჭი საკანში ჩასვეს.
სხვა მოსაწყენი დღეებისაგან განსხვავებული დღე გამოვიდა, თუმცა, არანაკლებ მოსაწყენი... როდესაც კაცმა ქალის სახლის წინ მანქანა გააჩერა, ჰკითხა ამას რატომ აკეთებ და სად მიდიხარო? ქალმა უპასუხა, უბრალოდ დავიღალე და გშორდებიო, მერე ზანტად გადავიდა მანქანიდან და უკან მოუხედავად შევიდა სახლში. კაცმა იფიქრა, მოვბეზრდიო და გაბრაზებულმა მანქანა „ააბღუილა“. ქალი კი საკუთარი კარის ზღურბლს შორს ვერ გასცდა, იქვე ჩაიკეცა და ბოლო ხმაზე აღრიალდა. მერე ზლაზნით წამოდგა ფეხზე, ყველა ოთახში სინათლე აანთო და აბაზანაში თბილი წყალი მოუშვა. სამზარეულოს ქვედა თაროებზე გაუხსნელი ვისკის ბოთლი ეგულებოდა, მეგობრებმა რომ აჩუქეს დაბადების დღეზე შარშან.
ალკოჰოლი არ უყვარდა, როგორც ამბობდა „მისი სფერო არ იყო“, თუმცა არა დღეს... ახლა მხოლოდ ის სჭირდებოდა. ტანსაცმელი ნელ-ნელა შემოიძარცვა, ყველა ოთახში რაღაც დატოვა და ბოლოს აბაზანაში სრულიან შიშველი, ვისკის ბოთლით ხელში შებანცალდა, შიგ ჩაწვა, ვენები გადაიჭრა. ბევრი ენახა ვენების გადაჭრის შემდეგ გადარჩენილი, ამიტომ ზუსტად იცოდა როგორ გადაეჭრა სწორად, რომ ვერ გადაერჩინათ...
გადარჩენის სურვილი არ ჰქონდა, არც ილუზია რომ ვინმე იპოვიდა ხვალ დილამდე, როცა სამსახურში დააგვიანებდა. თუმცა, სიფრთხილეს თავი არ სტკივაო გაიფიქრა და დიდი ხნის წინ ნაყიდი სამართებელი ვენაზე საჭიროებისამებრ დაისვა. მეორე ხელით ბოთლი მოიყუდა, თან მიმართა, შენ ბოლო ხარ ვისაც ვკოცნიო, გაეცინა და მეორე მაჯასაც ანალოგიურად გაუსვა სამართებელი. ცოტათი ეტკინა, მაგრამ სინანულის გარდა ყველაფერს გრძნობდა. მხოლოდ იმას ნანობდა, რომ ძალაგამოცლილი ხელიდან ბოთლი დაუვარდა და გატყდა. კარგი ვინმე ყოფილა ეს ალკოჰოლი, აქამდეც უნდა დამელია ხოლმე, ან რას ავითვალწუნე რას ვერჩოდიო ფიქრობდა. მთავარი გრძნობა რომელიც სიამოვნებას ჰგვრიდა სიმშვიდე იყო, სიმშვიდე რომელიც სხეულიდან სისხლის გამოსვლასთან ერთად მატულობდა, მისი გონების მატლები ათასობით სისულელეს გაჰკიოდნენ და თან ერთმანეთის მიყოლებით იხოცებოდნენ, ქალს არცერთისთვის მოუსმენია, ის მხოლოდ იმ სილამაზით ტკბებოდა, წყალში სისხლის ნელი შერევით რომ იყო გამოწვეული, თვალებში ციმციმები დახტოდნენ და თანდათან აბნელებდნენ სისხლსაც და წყალსაც, საოცარი კონტრასტი, სილამაზე... რა მინდოდა პოლიციაში, რა კარგი ფერმწერი გამოვიდოდიო გაიფიქრა. ახლა ის დრო იყო ადამიანი ბევრ რამეზე რომ იწყებს ფიქრს, ყველაფერზე ერთად... რომ შესძლებოდა ამ თვითმკვლელობას ყოველდღე გაიმეორებდა. ცდილობდა თვალები არ დაეხუჭა, სურდა დიდხანს ეცქირა ამ ფერადოვნებისთვის, მაგრამ ცოტახანში გახელილი თვალებითაც მხოლოდ სიბნელეს ხედავდა. მერე ღრმად ჩაისუნთქა, ბოლო მატლიც გამოასვენა საკუთარი სხეულიდან და მოკვდა.
მეორე დღეს, როდესაც ქალი მკვდარი იპოვეს, ღიპიანი პოლიციელი მხოლოდ მაშინ მიხვდა, რომ უყვარდა.
ცოტა დააგვიანდა, მაგრამ მიხვდა და მასაც შესძულდა საკუთარი თავი, ისევე როგორც აბაზანაში მოტივტივე ქალის ნარჩენებს სძულდა ბოლო დროს...
ცოლს გაეყარა.
თავი ოცდამეორე
ლილიში იყო რაღაც ცოცხალი თავად ლილის გარდა. მუცლის ზრდას და მასში ახალი სულის ჩასახლების პროცესს ისევე შეჰგუებოდა როგორც საკუთარ კოცნით მორჩენილ ფეხებს, თუმცა, მათი მომრჩენელისგან შორს ყოფნას ვეღარ ეგუებოდა. საუკუნე იყო გასული მას შემდეგ რაც ლილიმ ის გაიცნო, მასთან ერთად გაიქცა და მისი ნაწილი საკუთარ მუცელში გადაინერგა. ყოველ დღე აკითხავდა ბიჭს საპყრობილეში და თუ შიგნით არ შეუშვებდნენ იდგა გარეთ, ახალ მოტოციკლს ჩამოყრდნობოდა და ცდილობდა თავისი საყვარლის დატოვებული, ჰაერში გაბნეული სულ ციცქნა სურნელი მაინც შეეგრძნო, მისგან შორს ყოფნა არ შეეძლო. არც "საკუთარ ოჯახთან" ყოფნა შეეძლო დიდი ხნით, ისინი თითქოს კოსმოსიდან ჩამოფრენილ უცხოპლანეტელებს გაეტაცებინათ და სანაცვლოდი მათი ვიზუალურად სრულიად მსგავსი შემცვლელები დაეტოვებინათ.
თანაც, როგორ გამრავლებულიყვნენ...
ლილის ორი ახსოვდა...
ახლა კი ორჯერ ორი დახვდა სახლში.
მირზა ლოთი აღარ იყო მაგრამ ის ქალი ვინც ის ლოთად აქცია სახლში დააბრუნა, მის საწოლში ჩაწვა და ლილის შემცვლელი, პატარა, ახალი ლილიც კი გააკეთა. გოგონა ამაზე ფიქრისას ხვდებოდა რომ ჰქონდა ახალი მიზეზი შესძულებოდა მამა. მირანდას ლილი კარგად არასოდეს იცნობდა, ფიქრობდა რომ მასზე არ უნდა ეფიქრა ამიტომ დედად ბებია აღიქვა და დედის წილ სიყვარული მას გაუყო...
ვის ადარდებდა? ბებიამ, რომელიც დემონებზე მეტად ამ ქალს ვერ იტანდა - სახლში, ოჯახის წევრად მიიღო, უღიმის კიდეც და მის თვალებში ლილი იმასაც ხედავს რომ არ სძულს, უფრო მეტიც, მგონი უყვარს კიდეც...
რატომ?
მან ხომ...
მან ყველა გააუბედურა...
და ლილი?
ფიქრობს ნეტავ ვინმე მასზე?
პატარა ლილი მოსწონდა, საკუთარ თავსაც კი აგონებდა დოდადრო, მაგრამ რამდენადაც დადებითი იყო მისი ემოციები იმდენად ძლიერი იყო შურიც, ბავშვისადმი, რომელიც სრულყოფილ ოჯახში გაიზარდა. პატარა ლილის დედა ჰყავდა.
მამაც.
ბებიაც.
ყველა მას ევლებოდა თავს, როცა ლილი ბინძურ დივანზე, მტვერსა და აბლაბუდებში გახლართული იტანჯებოდა მისი მშობლები თურმე ტკბილად "სიყვარულობდნენ"...
ვინ იცის, იქნებ ლილის საწოლიც შერყვნეს?
ლილიმ იცოდა რომ ბოდავდა.
მას არასოდეს უგრძვნია თავი ტყვედ, ის ყოველთვის აღტაცებული იყო საკუთარი გატაცებით, მან საკუთარი გატაცება თავიდანვე რომანტიკულ ჭრილში განიხილა და მისი ტვინის ჭიების ფუსფუსის მიუხედავად, გულის სიღრმეში ყოველთვის იცოდა, რომ ეს ჩრდილი, რომელიც რკინის კარის პირველსავე გაჭრიალებისას დაინახა, შეუყვარდებოდა...
იცოდა, რომ მის ხატვას დაიწყებდა, მხოლოდ მის ხატვას და აღარასოდეს დახატავდა სხვას ამ დაბნეული ჩრდილის გარდა.
ასეც მოხდა.
ლილიმ შეწყვიტა მამისა და ბებიის პორტრეტების ხატვა და საკუთარი გამტაცებლის ხატვა დაიწყო.
ბოლო დროს ლილი ხშირად ხედავდა სიზმრებს და ამ სიზმრებში არანაკლები სიხშირით საკუთარი დედაც ეცხადებოდა.
ახლა ხვდებოდა რატომაც, ალბათ ლილი გრძნობდა რომ მას მალე იხილავდა. იცოდა, რომ შეხვდებოდა, ეს მისი გეგმაც იყო, მაგრამ არ ელოდა იქ სადაც შეხვდა. გულის სიღრმეში უხაროდა რომ მის გარეშე მისმა საყვარელმა ადამიანებმა სიცოცხლე განაგრძეს, თავიდან შეიყვარეს და ისწავლეს ბედნიერება ლილის გარეშე, მაგრამ პარალელურად ყველა სძულდა და ნანობდა რომ დაბრუნდა, ფიქრობდა რომ მისი საყვარლის ციხეში გამწესება ამ ხალხის ხილვად არ ღირდა, ხალხის რომელმაც ლილი უკვე გამოიგლოვეს, შექმნეს ახალი ლილი და სრულიად სხვა ცხოვრება დაიწყეს. ლილისთვის რომ ეკითხათ იტყოდა რომ ეს ის იყო რასაც ისურვებდა, ისურვებდა რომ საკუთარი არსება მთლიანად ამოეშალა საყვაელი ხალხის გონებიდან და ისე გამქრალიყო თითქოს არც უარსებია, მაგრამ როდესაც იგრძნო საფრთხე იმისა, რომ მისმა საყვარელმა ხალხმა ლილი თავადვე ამოშალა გონებიდან, უკვე ყელში ბურთულა გაეჩხირა და შესძულდა ისინი, გაბრაზდა მათზე.
გაუცხოვდა.
ლილი რომ გაქრა ბავშვი იყო, ახლა კი ქალად დაბრუნდა, მალე დედაც გახდებოდა.
ლილიმ არ იცის დედობა როგორია, არასოდეს ჰყოლია, ან არ ახსოვს მირანდას გაწეული დედობა.
ახლა კი სძულს ყველა ამ ქალის მიხრა მოხრა, ვითომდა ძალით მზრუნველობა ამოვლებული მზერა და საერთოდ ყველაფერი, აღიზიანებს მისი ხმა, მისი ყველა შეკითხვა, მისი არსებობაც კი.
ლილი ცოტას ლაპარაკობდა, უმეტესად ოჯახის წევრების მოსაცილებელ სიტყვებს ისროდა ხოლმე ხანჯლებივით.
ფიქრობდა, რომ ყველა სძულდა იმ ბავშვის ჩათვლით მის მუცელს ღამღამობით წიხლებს რომ უშენდა, მხოლოდ მისი შემქმნელი არ სძულდა თითქოს...
გულის სიღრმეში, თავადაც კარგად იცოდა რომ ყველა უყვარდა მირანდას და პატარა ლილის ჩათვლით, და რომ უბრალოდ გაბრაზებული იყო ყველასა და ყველაფერზე, მაგრამ ეს ბოდვა და გონების ჭიების სულელური აზრები ამშვიდებდა, აძლევდა საშუალებას, რომ ცოტახნით მაინც არ ეფიქრა საყვარელ კაცზე, გისოსებს მიღმა მისი ახირების გამო რომ აღმოჩნდა.
"რატომ დავიჩემე დაბრუნება?"
"მიღირდა კი?"
ეს ორი კითხვა სულს ულპობდა ახალგაზრდა ქალს და მოსვენებას უკარგავდა. ბიჭი ყველა შეხვედრისას უმეორებდა რომ არაფერი იყო მისი ბრალი, და რომ დრო იყო საველე ცხოვრების შეწყვეტა, მარადიულ გაქცევაში ყოფნა, რომ მასაც მოენატრა დედა და ეს დაბრუნება მხოლოდ ლილის ნება არ იყო. ლილიმ იცოდა, რომ ბიჭი ამ სიტყვებს ლილის სულის ფორიაქის ჩასაცხრობად ამბობდა, მაგრამ მაინც მალამოდ ედებოდა ხოლმე. იცოდა ლილიმ რომ ბიჭს მის გარდა არავინ ენატრებოდა და თვითონაც გვიან, მაგრამ უკვე მიხვდა რომ ამ ბიჭის გარდა არავინ უნდოდა, უყვარდა სხვებიც, მაგრამ სუნთქვისთვის მხოლოდ ეს კაცი სჭირდებოდა, მისი ოფლის სუნიც კი ფრანგულ სუნამოზე მეტად მოსწონდა, ამ ყველაფერს რომ აანალიზებდა შიში იპყრობდა ხოლმე, რა მოხდება თუ ბიჭს ციხეში დიდი ხნით ჩასვამენ?
ლილი მოკვდება!
სიშორე კლავს.
ერთხელ, ლილის მირზასთან გრძელი დიალოგი ჰქონდა, იმის თაობაზე, თუ რატომ უყვარდა ეს კაცი, მაშინ როცა მან გოგონას თავისუფლება შეზღუდა. ლილის პასუხი მარტივი იყო, იმიტომ რომ ის ის არისო.
თან ერთი საკმაოდ სასაცილო ისტორია გაიხსენა ბავშვობიდან.
"ჩვენს სახლთან პატარა საწყობი იყო, ერთი ბიჭი მუშაობდა, ქერა, ლამაზი თვალებით, ყოველთვის ფქვილის ტომრით მხარზე აკიდებული და მუდმივად შეფქვილული სახე, სამოსი და თმაც კი ჰქონდა, ჩემთვის სულ ერთი იყო რომ ის ჩვეულებრივი საწყობის, ჩვეულებრივი მუშა იყო, ძალიან მომწონდა... სკოლიდან დაბრუნებისას ერთხელ მზესუმზირა ვიყიდე და გზადაგზა შევექეოდი, მაშინ „ჩემი ბიჭი“ გადამეყარა გზად, ტომარა მხრიდან მოეხსნა და სიგარეტს აბოლებდა, მთხოვა მისთვის მზესუმზირა მიმეცა, მე მთლიანი შეკვრა გავუწოდე, სახლში მივდივარ და მაინც ვერ შევჭამ-მეთქი. მას შემდეგ ყოველდღე ვყიდულობდი მზესუმზირას, რომ მასთან გამოლაპარაკების მიზეზი მქონოდა. ბავშვურად ვიყავი მისით აღტაცებული და პლატონურად შეყვარებული, მაგრამ იმ შემთხვევამდე, როდესაც სრულიად სხვა ადგილას, სრულიად სხვა ფორმაში ვიხილე. მაღაზიაში გადავეყარეთ ერთმანეთს, სადაც არ ეკავა ფქვილის ტომარა და არც თმა შეფქვილვოდა, მე ვერ ვიცანი... მეგობარმა მუჯლუგუნი მითავაზა და მკითხა, ეს არაა ის ბიჭი შენ რომ გიყვარსო? მე დაკვირვება დავუწყე და ფიქრი - ხომ არ მეშლებოდა... არ შემშლია, მომესალმა და მივხვდი რომ ის იყო, თუმცა, ამას გარდა იმ მომენტში სხვა რამესაც მივხვდი - აღარ მომწონდა...
ასეთი არა, ფქვილისა და ტომრის გარეშე არა... ასეთი ჩემთვის უცხო ადამიანი იყო, სხვა პლანეტიდან ჩამოფრენილი, პირველად გზადგადაყრილი. ტომრით მხარზე და შეფქვილულს რომ ეთქვა ჩემთვის გამარჯობა, ალბათ, სანთელივით ჩავიღვენთებოდი, მაგრამ ასეთ ფორმაში მყოფი ის ის არ იყო ვინც მე მომწონდა, სხვა იყო, არ მინდოდა არც მისი მისალმება, მე მხოლოდ ისეთი მინდოდა ყოფილიყო როგორიც შევიყვარე...
ახლაც ასეა, მამა...
მას რომ არ გავეტაცე და ისე, უბრალოდ ქუჩაში გაგვეცნო ერთმანეთი - არასოდეს შემიყვარდებოდა, რომ არა ის ნესტიანი სარდაფი და მახინჯი რკინის კარი, მტვრიანი დივანი და კედლებზე მოცეკვავე ობობები, მას ვერასოდეს "ვიცნობდი" ისევე როგორც იმ შეფქვილულ ბიჭს საწყობიდან, ჩვენს სახლთან ახლოს... იმიტომ მიყვარს რომ ის ისაა ვინცაა, თუნდაც საკუთარი გამტაცებელი..."
მირზას ამ სიტყვების შემდეგ არაფერი უთქვამს, უბრალოდ ადგა და ოთახიდან გავიდა, საიდანაც ლილიმ პატარა ლილის შეკივლებას მოჰკრა ყური მამა რა გატირებსო, რომ შეიცხადა. პატარა ლილის დიდი ლილი არ მოსწონდა, გრძნობდა, რომ ყველაფერი დაძაბული დიდმა ლილიმ შემოიტანა სახლში, ყოველთვის უბღვერდა და მისგან შორს ყოფნას ცდილობდა. ლილი ამას ხვდებოდა, მაგრამ "ფეხებზე ეკიდა", მას მხოლოდ ერთი რამ ანაღვლებდა და დანარჩენი ყველაფერი სულერთი იყო...

თავი ოცდამესამე
ლილიმ ციხის ზღურბლთან საყვარელი მამაკაცის ერთადერთი მშობელი, დედა გაიცნო და საკუთარ დედაზე მეტად შეიყვარა. ქალმაც ისევე შეიყვარა როგორც საკუთარ შვილს უყვარდა ეს ექს-ინვალიდი გოგონა. მის მუცელზე ხელების დადება და შიგ შვილიშვილის შეგრძნება მას ყოველთვის ცრემლებს ჰგვრიდა. შვილის ციხეში ყოფნის სევდას ლილისთან და მის გაბუშტულ მუცელთან საკუთარი დროის გატარებით იხალისებდა. ბედნიერი იყო მათი არსებობით ამ სამყაროში, სიცოცხლის ხალისდაკარგულს, თვალებში სიცოცხლის სიყვარულის ციმციმაკები დაუბრუნდა.
***
მირზასათვის მარტივი არ იყო ლილის დაბრუნება, მისთვის ცხოვრების ერთადერთი ნათელი წერტილი ყოველთვის ლილი იყო, განსაკუთრებით მას შემდეგ რაც მირანდამ ისინი მიატოვა. კაცისთვის ერთადერთი რამ ბედნიერების მიმნიჭებელ-გამომწვევი მხოლოდ საკუთარი, ინვალიდის ეტლს მიჯაჭვული გოგონას თუნდაც ნაძალადევი ღიმილი იყო, უყვარდა როდესაც ლილი მას ხატავდა, უყვარდა როცა ლილი მასზე ბრაზობდა, უყვარდა როცა მას ეხუტებოდა, ლილის სურნელი უყვარდა. მაგრამ ეს მაშინ, როცა ლილი პატარა იყო, ბორბლებიანი სკამით დაგორავდა და საკუთარი ოთახის ზღურბლს იშვიათად თუ გამოსცდებოდა, და როდესაც გამოსცდებოდა თითქოს, ბურუსითა და ბნელით მოცულ ოთახებს, სახლს და მთლიანად სამყაროსაც გოგონას სავარძლის ჭრიალთან ერთად სინათლის სხივიც შემოჰყვებოდა ხოლმე. ლილი მზე იყო მირზასთვის, მარადიულად წყვდიადმოსილ სამყაროში. ოდესღაც ასე იყო, მაგრამ მას შემდეგ საუკუნე გასულიყო და მირზას მზეს ლაქები გასჩენოდა, ვეღარ ანათებდა ძველებური სუფთა, შეურყვნელი სხივებით, ამასობაში კაცს მზისგან სიშორემ ასწავლა შემჩნევა სხვა მნათობებისა, ვარსკვლავების, მთვარის...
ახლა უკვე თავად გახდა სხვების მნათობიც. შეძლო თავიდან შეეყვარებინა უკვე შეძულებული ცოლი, შეექმნა პაწაწინა ვარსკვლავი - ლილი და საკუთარი წყვდიადმოსილი სამყარო თავადვე გაენათებინა, ერთი სიტყვით მან ისწავლა ლილის გარეშე ცხოვრება და როდესაც ამ ფაქტს თითქოს შეეგუა კიდეც, ლილი დაბრუნდა. უფრო სწორად, ის რაც ლილისგან დარჩა. მირზას ახარებდა ფაქტი, რომ გოგონა კვლავ ფეხზე იდგა, და ბორბლების გარეშე შეეძლო გადაადგილება, მაგრამ თითქოს შურდა იმ კაცისა, რომელმაც გოგონას ფეხები განკურნა, მაშინ როცა თავად ეს ვერაფრის დიდებით შეძლო. სძულდა ლილის გამტაცებელი, სურდა მოეკლა, მაგრამ ამას არც ლილი აპატიებდა ოდესმე და თავადაც ვერ შეძლებდა ვინმესთვის სიცოცხლის წართმევას, მას ხომ ჰიპოკრატეს ფიცი ჰქონდა დადებული?
ვეღარ უყვარდა ლილი ძველებურად, ხანდახან სძულდა და ბრაზობდა კიდეც მასზე, აღარ იყო გოგონა მისთვის ძველებურად წმინდა, მისი წილი სიყვარული კი უკვე სხვებისთვის გაეყო, ის უბრალოდ საკუთარ ქალიშვილს გადეაჩვია, გაუცხოვდა.
***
ბებიასაც კი, რომელსაც ლილის ცრემლები ბრილიანტებად უღირდა, მანაც ვერ შეძლო ლილის ძველებურად მიღება, პირველი ეფექტი კი ცრემლთა ზღვა იყო, ბედნიერება, მაგრამ მომდევნო დღეებში ფაქტთან და შეცვლილ ლილისთან შეგუება, თანაცხოვრება ურთულესი რამ აღმოჩნდა. ლილი ლილი აღარ იყო, იმ ბოროტ, საზიზღარ არსებას, ლუციფერის გამოგზავნილს ლილი სრულიად შეეცვალა და ეს ცვლილება მხოლოდ უეტლოდ გადაადგილება როდი იყო? ბებია ვეღარ ხედავდა ლილის თვალებში იმ მადლიერების გრძნობას, რომელსაც დედის დანახვაზე განიცდიან ხოლმე ბავშვები და რომელსაც ლილი ბებიისადმი გრძნობდა. ვეღარ ხედავდა ლილის ინტერესს ქალთან საუბარში, ლილი ბებიას ისევ ესაუბრებოდა, მაგრამ ამჯერად ამინდზე... ან სულაც ყველაფერზე, მაგრამ ფიქრებით სხვაგან იყო და ამას ისევ ამინდზე საუბარი ჯობდა.
ქალს გული სტკიოდა, უყვარდა ლილი, ძველებურად უყვარდა, უბრალოდ მასზე ბრაზობდა და არ შეეძლო საკუთარი სიყვარული ძველებურად ცრემლებით გამოეხატა, ქალის ცრემლებით, რომლებიც ლილის ოდესღაც ხანჯლებივით ესობოდა გულში, ახლა უბრალო წყლის წვეთებად გადაქცეულიყვნენ და თითქოს ლილის ისინი კი არ სტკენდნენ, ამჯერად უბრალოდ აღიზიანებდნენ...
***
მირანდა თავს ყველაზე უცხოდ და ზედმეტად გრძნობდა, წლების წინ, როდესაც მირზასთან დაბრუნდა, მისდამი ზიზღს მამაცურად იტანდა, როგორც ქმრისგან ასევე დედამთილისგან, მაგრამ ახლა ამას ვეღარ აიტანდა, ახლა როდესაც იბრძოლა, წლები კიდევ ერთხელ გალია, სინანულით სისხლითა და ოფლით, კვლავ შეძლო ამ სახლში სასურველ, საყვარელ ადამიანად ქცევა, ვერავის მისცემდა ნებას მისდამი ზიზღი დაებრუნებინა ოჯახში. წლების ბრძოლის შემდეგ, როდესაც ნამსხვრევებად ქცეული ფაიფურის ჭურჭელივით ოჯახი, ნატეხ-ნატეხ შეაწება, ყველა ბზარი ამოავსო...
ახლა არა...
აღარ...
შინაგანად სწყინდა თითქოს, რომ საკუთარი გამოგლოვილი ქალიშვილი დაბრუნდა, მაგრამ ერთხელ, როდესაც ლილი სრულიად მოულოდნელად ჭურჭლის რეცხვის დროს უკნიდან მოუახლოვდა, გაბუშტული მუცელი წელზე მოადო და მკლავები შემოხვია, ჩაეხუტა და ყურში ჩასჩურჩულა რომ უყვარდა მირანდა ატირდა. თინეიჯერი შეყვარებულივით მიმკვდარუნებული მუცლის პეპლები აუფარფატდნენ და ბავშვივით ააქვითინეს მრავალ ჭირ ვარამ გამოვლილი უკვე ზრდასრული ქალი. ბევრჯერ უფიქრია, რა მოხდებოდა ლილი რომ არ გაუჩინარებულიყოო, მაგრამ ამის დაშვებაც კი არ სურდა. რომ არა მისი გატაცება, ახლა თავად ამ სახლში ვერ იცხოვრებდა, ვერც პატარა ლილი ეყოლებოდა და არც სხვა ბედნიერი დღეები ექნებოდა, რაც ამ წლებში გაიარა. ლილი რომ გაუჩინარდა კარგი იყო, მაგრამ რას ფიქრობდა იმ ფაქტზე, უნდა დაბრუნებულიყო თუ არა გოგონა ამას საკუთარ ფიქრებსაც ვერ გაანდობდა. ბრაზობდა საკუთარ უფროს ქალიშვილზე, რომელიც მეტი სითბოთი და სიყვარულით საუბრობდა გამტაცებლის დედაზე, მასთან მეტ დროს ატარებდა ვიდრე ბიოლოგიურ დედასთან, სძულდა ეს ქალი მხოლოდ იმიტომ, რომ შურდა მისი.
ლილის საკუთარი ბებიაც კი მირანდაზე მეტად უყვარდა, ფაქტი რომ თავად არაფერს წარმოადგენდა, უსარგებლო, არასაჭირო იყო - გულს ურევდა, მაგრამ მაინც უყვარდა მირანდას ლილი, მაგრამ სხვანაირად, თავისებურად... ისეთი სიყვარულით სიშორეს რომ მოითხოვს. ქალს უნებლიედ საკუთარი უმცროსი ლილის მიმართაც უცნაური გრძნობა დაეუფლა, თითქოს სძულდა უცოდველი ბავშვი იმის გამო რომ საკუთარი სიყვარული მხოლოდ მან მიიღო, თითქოს მისი ბრალი იყო, რომ დედის ზრუნვა და ყურადღება უფროს ლილის დააკლდა, საკუთარ თავს ამ ფიქრებისას რომ წაასწრებდა უფრო მეტად სძულდა საკუთარი თავიც და ის ტვინის მატლებიც გონებას რომ ურევდნენ და ათას საძაგლობაზე აფიქრებდნენ. ერთხელ, ისიც კი შთააგონეს ზედმეტი ხარ ამ სამყაროში და თავი მოიკალიო, ასეც მოიქცეოდა, მაგრამ თითქოს დროულად, უფროსმა ქალიშვილმა მასთან ჩახუტება გადაწყვიტა, ამ ფიქრებიდან თმით გამოათრია და სუიციდისკენ მიდრეკილი მატლები გონებაშივე ჩაუკლა. ლილის ჩახუტებამ ქალი თაფლის სანთელივით კი დაადნო, მაგრამ ეს მხოლოდ ერთხელ მოხდა, მას შემდეგ ლილი მირანდას აღარ ჩაჰხუტებია, არც სხვა თბილი სიტყვა დასცდენია მის მიმართ. გოგონას ყველა გამოხედვაში იგრძნობოდა უნდობლობა, ფაქტი იყო რომ ერთ გაქცევას ვერ ჰპატიობდა, თვალები ამბობდნენ რომ ლილის მირანდას დანახვა არ სიამოვნებდა საკუთარ სამზარეულოში, სახლში და სამყაროშიც კი... მირანდას აზრით, ლილისაც უყვარდა იგი გულის სიღრმეში, მაგრამ ზუსტად ისე, როგორც თავად ქალს...
სიყვარულით, რომელიც ერთმანეთისგან შორს ყოფნას და მარადიულ მონატრებას მოითხოვს.
***
ყველაზე ბედნიერი მხოლოდ პატარა ლილი იყო, ოჯახის ყველაზე წმინდა და გულუბრყვილო არსება. ბოლო დროს ძველმა შეგრძნებებმა მიატოვეს და ახლა მას ყველაზე მეტად უხაროდა უფროსი დის დაბრუნება, გაცნობა, მასთან თამაში, მისი საზამთრონაყლაპი მუცელი, სადაც პატარა „ბაია“ ეგულებოდა, რომლის დეიდაც უნდა გამხდარიყო, უბრალოდ ლილის სიახლოვეს ჯდომაც კი სიამოვნებას ჰგვრიდა. დივანზე მიძინებულ უფროს დასთან ფეხაკრეფით მიიპარებოდა ხოლმე მუცელზე თავს ადებდა და ზღაპრებს უყვებოდა შიგნით მცხოვრებ პატარა არსებას და სთხოვდა ჩემს დაიკოს ფეხებს ნუ დაარტყამ ეტკინებაო. პატარა ლილი ყველაზე ბედნიერი მაშინ იყო, როდესაც დიდმა ლილიმ ის დახატა და აჩუქა, მას შემდეგ პატარა ლილი ხშირად ხატავდა საკუთარ თავს უფროს დასთან ხელჩაჭიდებულს, მართალია ნაკლები პროფესიონალიზმით, მაგრამ დიდი გულწრფელობით.
***
ბიჭს წინასწარი პატიმრობა მიუსაჯეს. ერთი თვის შემდეგ ლილის ბავშვი გაჩნდა. ბიჭი იყო და მამას თვალები ჰქონდა. დედად ქცევამ ლილის ქვად ქცეული გული დაარბილა და ყველასადმი სიყვარულით გამსჭვალა, მათ შორის იყო მირანდაც. თითქოს, ყველაფერი კალაპოტს უბრუნდებოდა, როდესაც ტრაგედია დატრიალდა.
სახლის ტელეფონმა დარეკა, ლილი საკუთარი ვაჟით ხელში მიუახლოვდა მას და ღიმილით უპასუხა. ყურმილში ნათქვამმა სიტყვებმა ლილის ფეხები მოჰკვეთეს, საკუთარი შვილიც და ყურმილიც ერთდროულად გაუვარდა ხელიდან და გონება დაკარგა. როგორც შემდეგ გაირკვა, მის საყვარელს რაღაც დაჰმართოდა და გარდაცვლილიყო. გოგონას მის გარეშე ცხოვრება აღარც კი წარმოედგინა, ყოველთვის როდესაც გონებაში ერთი წამით მაინც დაუშვებდა რომ ბიჭი მასთან აღარ იქნებოდა ფიქრობდა მოვკვდებიო, მაგრამ როდესაც ფაქტის წინაშე დადგა, არ მოკვდა. ფიქრობდა, რომ ბიჭმა მის გარეშე ვეღარ გაძლო და გული დაუნაცარდა, ალბათ, უჩემობამ მოკლაო, უმისობა კი ლილის ვერ კლავდა.
ეს ფაქტი ლილის გულს ურევდა.
აღარ უყვარდა არავინ, საკუთარი შვილის ჩათვლით, რომელიც ბიჭის დედას "აჩუქა", აღარც მოტოციკლზე შეეძლო დაჯდომა, რადგან ბიჭის სიკვდილის ამბის შეტყობის მომენტიდან ფეხები ძველებურად მოსწყდა და იმ სულის ნაწილი, რომელიც ბიჭმა ლილის ფეხებში ჩადო, ბიჭის სულის სიკვდილთან ერთად მოკვდა.
დაიხოცნენ ლილის ფეხებიც და გოგონა ისევ მდუმარედ აღმოჩნდა ბორბლებიან სავარძელში.
ერთ დღესაც, ლილი ისევ გაუჩინარდა, ამჯერად სამუდამოდ...