რა თქვა აინშტაინმა სიკვდილის წინ?

დიდი ფიზიკოსი ალბერტ აინშტაინი გარდაიცვალა პრინსტონის ჰოსპიტალში, ნიუ ჯერსიში 1955 წლის 18 აპრილს. მისი გარდაცვალების მიზეზი იყო ანევრიზმის რღვევა, რომელიც უკვე გამწვავდა 1948 წელს ქირურგიული ჩარევით.

თუმცა, მისი ბოლო სიტყვები სამუდამოდ უცნობი დარჩება, რადგან ისინი მის მშობლიურ გერმანულ ენაზე იყო წარმოთქმული. სახელდობრ, საწოლში მომაკვდავი რომ იწვა, ამ ენაზე რამდენიმე ბოლო სიტყვა ჩაილაპარაკა. ერთადერთი მოწმე მისი მედდა იყო და ის სამწუხაროდ გერმანულ ენას არ ფლობდა.

აინშტაინმა განაგრძო მუშაობა თითქმის ბოლომდე, რის გამოც გრავიტაციის გენერალიზებული თეორია გადაუჭრელი დარჩა. გარდაცვალების დროს ის 76 წლის იყო.

თუმცა მან დატოვა დაუმთავრებელი ნაწერი, რომელიც მოულოდნელად მთავრდება შუა წინადადებით:

„არსებითად, კონფლიქტი, რომელიც დღეს არსებობს, სხვა არაფერია, თუ არა ძველი სტილის ბრძოლა ძალაუფლებისთვის, რომელიც კაცობრიობას კიდევ ერთხელ წარუდგენს ნახევრადრელიგიურ ხაფანგებში. განსხვავება ისაა, რომ ამჯერად ატომური ენერგიის განვითარებამ ბრძოლა მოჩვენებითი ხასიათით გააჟღერა; რადგან ორივე მხარემ იცის და აღიარებს, რომ თუ ჩხუბი რეალურ ომში გადაიზარდა, კაცობრიობა განწირულია.

მიუხედავად ამ ცოდნისა, ორივე მხარის საპასუხისმგებლო პოზიციებზე მყოფი სახელმწიფო მოღვაწეები აგრძელებენ მოწინააღმდეგის დაშინებისა და დემორალიზების ცნობილ ტექნიკის გამოყენებას უმაღლესი სამხედრო ძალების მარშალიზაციის გზით. ისინი ამას აკეთებენ, მიუხედავად იმისა, რომ ასეთი პოლიტიკა ომისა და განწირულობის რისკს შეიცავს.

პასუხისმგებლობის თანამდებობაზე მყოფმა არც ერთმა სახელმწიფო მოხელემ ვერ გაბედა გაევლო ერთადერთი გზა, რომელიც გვპირდება მშვიდობის დაპირებას, ზენაციონალური უსაფრთხოების კურსს, რადგან სახელმწიფო მოხელისთვის ასეთი კურსის გატარება პოლიტიკური თვითმკვლელობის ტოლფასი იქნება. პოლიტიკური ვნებები, როგორც კი აალდება, იპოვის თავის მსხვერპლს...“