ძნელია კამათი იმ ფაქტზე, რომ ქალი მასწავლებელი ბევრად მეტია, ვიდრე მამაკაცი. ყოველ შემთხვევაში, ეს ტენდენცია შეინიშნება მე-20 საუკუნიდან. ამავდროულად, ისტორია გვიჩვენებს, რომ სწორედ მამაკაცებმა მოახდინეს ყველაზე გლობალური ცვლილებები პედაგოგიკის და განათლების სფეროში.

ამ სტატიაში ვისაუბრებთ ყველაზე ცნობილ ადამიანებზე, რომლებმაც რადიკალურად შეცვალეს განათლების სისტემა. სტატიაში წარმოდგენილია 8 მასწავლებელი, რომლებმაც შეცვალეს განათლების სისტემა.

1. იან ამოს კომენიუსი (1592-1670)

გამოჩენილი ჩეხი ჰუმანისტი მასწავლებლის წყალობით, დღევანდელი ბავშვები თავიანთ მერხებთან სწავლობენ, იღებენ შეფასებებს და ასრულებენ საშინაო დავალებებს. იან ამოს კომენიუსი არის განათლების კლას-გაკვეთილის სისტემის დამფუძნებელი.

3 საუკუნეზე მეტი ხნის წინ კომენიუსმა გააცნობიერა, რომ ახალი სკოლისა და განათლების სისტემის შექმნამ შეიძლება ხელი შეუწყოს ახალგაზრდა თაობის ჰუმანიზმის სულისკვეთებით აღზრდას. აღსანიშნავია, რომ გარდა განათლებისა, ის დიდ ყურადღებას აქცევდა რელიგიას, გამუდმებით ამბობდა, რამდენად მნიშვნელოვანია ადამიანის მომზადება მარადიული სიცოცხლისთვის.

იან კომენიუსის განათლების სისტემამ ინდივიდუალური განათლება კლას-გაკვეთილებით ჩაანაცვლა. მან პირველმა წამოაყენა თეორია, რომ ხარისხიანი განათლებისთვის საჭიროა გარკვეული გეგმა და შესაბამისი ორგანიზაცია.

Comenius-მა შესთავაზა ბავშვების სწავლება 6 წლიდან, ასევე დაჟინებით მოითხოვდა რეგულარულ ვიზიტებს საგანმანათლებლო დაწესებულებებში, ამოწმებდა და აკონტროლებდა მოსწავლეთა ცოდნას და დანერგავდა სახელმძღვანელოებს.

Comenius-ის კლას-გაკვეთილის სისტემა ეფუძნება შემდეგ პრინციპებს:

• დედათა სკოლა (ბავშვს 6 წლამდე დედა აღზრდის);
• დედაენის სკოლა 6-დან 12 წლამდე (ზუსტი მეცნიერებების, სასულიერო წიგნების, დედაენის სწავლება და ძირითად პროფესიებში უნარების დაუფლება);
• დიდ ქალაქებში ნიჭიერი ბავშვები უნდა წაახალისონ, გააგრძელონ სწავლა გიმნაზიებში;
• თითოეულ ქვეყანას უნდა ჰქონდეს აკადემია, რომელშიც არის უმაღლესი სკოლა 18-დან 24 წლამდე ახალგაზრდებისთვის.

Comenius-ის ინოვაციური იდეები აისახება თანამედროვე განათლების სისტემაშიც, რომელიც მათ გამოყენებას პოულობს მსოფლიოს მრავალ სკოლაში.

2. იანუშ კორჩაკი (1878-1942)

იანუშ კორჩაკი ცნობილი პოლონელი მასწავლებელი, ექიმი, მწერალი და საზოგადო მოღვაწეა. ჯერ კიდევ მცირე ასაკში მან დაიწყო განათლების სისტემისადმი დიდი ყურადღების მიქცევა. მას აინტერესებდა სერიოზული კითხვები, რომლებზეც მთელი ცხოვრება ფიქრობდა.

იანუშ კორჩაკი მშობლებს მოუწოდებდა, არ ეფიქრათ ამდენი მატერიალურ ნივთებზე ან გართობაზე, არამედ შვილების განათლებისთვის ხელი შეეწყოთ.

ცხოვრების პირველ ეტაპზე კორჩაკი ექიმად მუშაობდა, მაგრამ 33 წლის ასაკში გადაწყვიტა დაეტოვებინა მედიცინა და თავი მიეძღვნა პედაგოგიკისთვის. კორჩაკმა დააარსა ბავშვთა სახლი ებრაელი ბავშვებისთვის, რომლის დირექტორიც სიცოცხლის ბოლომდე იყო.

1942 წლის აგვისტოში იანუშ კორჩაკი და მისი 192 მოსწავლე იძულებით გაგზავნეს ტრებლინკას საკონცენტრაციო ბანაკში. საინტერესო ფაქტია, რომ მან შემთხვევით არ დაიწყო ებრაელი ბავშვების აღზრდა და მათი განათლება.

იმ წლებში პოლონეთში ანტისემიტიზმის სული სუფევდა, რის გამოც ებრაელ ბავშვებს ყველანაირი სიძნელეები უწევდათ. კორჩაკის პედაგოგიურ მოღვაწეობასა და განათლების სისტემაში ქვაკუთხედი ბავშვის მორალური აღზრდა იყო. მისი ბავშვთა სახლი ერთ-ერთი პირველი იყო, სადაც ბავშვთა თვითმმართველობა წარმატებით იქნა გამოყენებული.

იანუშ კორჩაკი ბავშვთა სახლს ერთგვარ საზოგადოებად მიიჩნევდა, რომელშიც მოსწავლეებს უფლება ჰქონდათ შეექმნათ სხვადასხვა ავტორიტეტები. ამის წყალობით ბავშვებს ეცნობოდნენ დამოუკიდებლობას და პასუხისმგებელნი იყვნენ საკუთარ ქმედებებზე.

ერთ-ერთ წიგნში პოლონელმა მასწავლებელმა გამოთქვა მოსაზრება, რომ ადამიანს არ შეუძლია შეიყვაროს მშობლიური ან სხვისი შვილი, სანამ მასში არ დაინახავს დამოუკიდებელ ადამიანს განსხვავებული უფლებებით.მან ყურადღება გაამახვილა იმაზე, რომ ბავშვის შეცნობა შეუძლებელია, სანამ ადამიანი საკუთარ თავს არ შეიცნობს.

იანუშ კორჩაკის ცხოვრებაში აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ იგი ნებაყოფლობით წავიდა სიკვდილამდე თავის მოსწავლეებთან ერთად, თუმცა მას შესთავაზეს ფარულად დაეტოვებინა საკონცენტრაციო ბანაკი.ამრიგად, ამ დიდმა მასწავლებელმა პრაქტიკაში დაამტკიცა თავისი ნამდვილი სიყვარული ბავშვების მიმართ.

3. ანტონ მაკარენკო (1888-1939)

ბევრი ადამიანი იცნობს დიდ საბჭოთა მასწავლებელს ანტონ სემენოვიჩ მაკარენკოს მისი ცნობილი წიგნიდან "პედაგოგიური ლექსი".

ამ უჩვეულო ადამიანმა მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა განათლების სისტემის შეცვლაში. მან მოახერხა ბავშვთა და მოზარდთა განათლების უნიკალური სისტემის შექმნა.

საინტერესო ფაქტია, რომ იუნესკოს პოზიციის მიხედვით (1988 წ.) ანტონ სემენოვიჩს ანაწილებენ 4 მასწავლებელს (დ. დიუის, გ. კერშენშტაინერსა და მ. მონტესორთან ერთად), რომლებმაც დაადგინეს მე-20 საუკუნეში პედაგოგიური აზროვნების გზა.

მაკარენკოს დაევალა კოლონიაში დამნაშავე ბავშვების ხელახალი განათლება. გორკი და ბავშვთა შრომითი კომუნა. ძერჟინსკი. მას მოუწია ბავშვებთან და მოზარდებთან მუშაობა, რომლებმაც უკვე მოახერხეს კრიმინალები გამხდარიყვნენ თავიანთ ხანმოკლე ცხოვრებაში. ისინი ძირითადად უსახლკარო ბავშვები იყვნენ, რომლებიც პოლიციამ ქუჩაში დაიჭირა და მაკარენკოს თავშესაფარში გაგზავნა. წარმოუდგენლად ჩანს, მაგრამ მასწავლებელმა ფანტასტიკური შედეგების მიღწევა მოახერხა. საინტერესოა, რომ მან განზრახ მიატოვა მომვლელები და შეძლო მეთვალყურეობა და განათლება 600-ზე მეტ ურთულეს ბავშვსა და მოზარდს.

მაკარენკომ შექმნა უნიკალური ინტეგრალური სისტემა, ერთგვარი მინი-სახელმწიფო, რომელშიც მისი „მოქალაქეები“ აკონტროლებდნენ ყველა პროცესს. ამის შესახებ უფრო მეტია აღწერილი მის პედაგოგიურ ლექსში.

4. ვასილი სუხომლინსკი (1918-1970)

საბჭოთა მასწავლებელმა და მწერალმა ვასილი ალექსანდროვიჩ სუხომლინსკიმ სერიოზული ყურადღება დაუთმო ბიჭებსა და გოგოებში ესთეტიკური მსოფლმხედველობის ჩამოყალიბების პრობლემას.

თავის საგანმანათლებლო სისტემაში მასწავლებელი დიდ აქცენტს აკეთებდა სიბრძნეზე და მას ადამიანურ ერთ-ერთ მთავარ თვისებად თვლიდა. თავის მოსწავლეებთან მუშაობისას, სუხომლინსკი ცდილობდა მათში ჩაენერგა სიყვარული სიბრძნისა და ფილოსოფიისადმი, რომლის გარეშეც შეუძლებელია ბუნების მთელი სილამაზისა და ჰარმონიის გაგება.მას მიაჩნდა, რომ სილამაზის აღქმა და გააზრება ესთეტიკური კულტურის საფუძველია.

ვასილი სუხომლინსკიმ შეძლო შეექმნა ჰუმანიზმის პრინციპებზე დაფუძნებული უნიკალური განათლების სისტემა. ის ცდილობდა მოსწავლეებში გაეღვიძებინა ცოდნისადმი ლტოლვა, წაახალისა ბავშვვები, რომ წაეკითხათ წიგნები და მსჯელობდნენ ადამიანის არსებობის გლობალურ საკითხებზე.

თავის ცნობილ ნაშრომში "100 რჩევა მასწავლებელს" სუხომლინსკი ცდილობდა მკითხველისთვის მიეწოდებინა აზრი, რომ ნებისმიერი ბავშვი არის დამოუკიდებელი ადამიანი, რომელსაც შეუძლია იფიქროს და ისწავლოს შინაგანი და მიმდებარე სამყაროს შესახებ.

5. ბენჯამინ სპოკი (1903-1998)

ცნობილმა ამერიკელმა პედიატრმა ბენჯამინ სპოკმა ​​უზარმაზარი პოპულარობა მოიპოვა წიგნის "ბავშვი და მისი მოვლა" გამოქვეყნების შემდეგ. ეს ნაწარმოები სწრაფად გახდა ბესტსელერი და ითარგმნა ათეულობით ენაზე.

საინტერესო ფაქტია, რომ ინგლისურ ენაზე წიგნის ტირაჟი შეადგენდა დაახლოებით 50 მილიონ ეგზემპლარს, ამ მაჩვენებლით მხოლოდ ბიბლიის შემდეგ. მშობლებთან საუბრისას სპოკმა ​​შემდეგი აზრი გამოთქვა: „შენ იმაზე მეტი იცი, ვიდრე გგონია“. ის იყო პირველი პედიატრი, რომელმაც შეისწავლა ფსიქოანალიზი, რათა უკეთ გაეგო ბავშვების საჭიროებები.

მისი ფუნდამენტური იდეების წყალობით მილიონობით მშობელმა შეძლო შვილებისადმი უფრო მოქნილი და ეფექტური მიდგომის პოვნა. მათ დაიწყეს მათი მოთხოვნილებების გათვალისწინება, რაც იმ დროისთვის სიახლედ ითვლებოდა. ბენჯამინ სპოკმა ​​გააფრთხილა მშობლები, რომ პანიკაში არ ჩავარდნილიყვნენ, თუ მათი შვილების ქცევა განსხვავდებოდა მის წიგნში აღწერილისგან. მან მოუწოდა მშოვბლებს, რომ თანაგრძნობით მოეკიდონ ბავშვის ნებისმიერ ქცევას. სპოკმა ​​ხაზგასმით აღნიშნა, რომ პიროვნების ნებისმიერმა რეპრესიამ ბავშვობაში შეიძლება გამოიწვიოს ნევროზი ზრდასრულ ასაკში.

თავის ერთ-ერთ ნაწერში სპოკმა ​​აღნიშნა, რომ მშობელს ბავშვი უნდა უყვარდეს ისეთი, როგორიც არის, არ მიაქციოს ყურადღება იმ თვისებებს, რომლებიც მას არ გააჩნია. განათლება მთლიანად დამოკიდებულია ბავშვის მიმართ გრძნობების გამოვლინებაზე და იმ მორალურ პრინციპებზე, რომლებიც მასში ადრეული ასაკიდან არის ჩანერგილი. ამრიგად, სპოკმა ​​მოახდინა რევოლუცია ბავშვების აღზრდაში და განათლების სისტემაში. მან ნათლად თქვა, რომ მშობლებს უპირველეს ყოვლისა უნდა უყვარდეთ შვილი, გამოავლინონ გულწრფელი პატივისცემა და მოერიდონ უსაფუძვლო აკრძალვებს.

6. კარლ როჯერსი (1902-1987)

ამერიკელი ფსიქოლოგი კარლ როჯერსი იყო ჰუმანისტური ფსიქოლოგიის მომხრე. ის პიროვნების ჩამოყალიბების მთავარ ფაქტორად მიიჩნევდა „მე-კონცეფციას“, რომელიც წარმოიშვა ადამიანის გარესამყაროს გაცნობის პროცესში.

როჯერსი ჰქონდა რწმნა, რომ ყველა ადამიანს აქვს გადაუდებელი საჭიროება ერთმანეთთან ურთიერთობისთვის. მას სჯეროდა, რომ მსგავსი პრინციპი ვრცელდება როგორც ინდივიდზე, ასევე ადამიანთა ჯგუფზე, განურჩევლად მათი რასისა, კულტურისა, რელიგიური მრწამსისა და სხვა ფაქტორებისა.

მისი თეორიის თანახმად, ადამიანის პრობლემები მას შემდეგ ჩნდება, რაც ის იწყებს, ცდილობს სხვების სიამოვნებას იმის ნაცვლად, რომ გააცნობიეროს თავისი ნამდვილი შესაძლებლობები. კარლ როჯერსმა ხაზი გაუსვა ჯგუფური თერაპიის მნიშვნელობას. მისი წყალობით, თითოეულ ადამიანს შეუძლია დააკვირდეს პარტნიორის ქმედებებს, როგორც ნათელი ახლო მაგალითი.

როჯერსის პრინციპები:

• აბსოლუტური პოზიტიური დამოკიდებულება. ასეთი დამოკიდებულება საშუალებას აძლევს ინდივიდს დარჩეს ის, ვინც სინამდვილეში არის და თავგანწირვით დაეხმაროს სხვა ადამიანებს.
• პიროვნების მნიშვნელობა. იგი წარმოადგენს გადაწყვეტილების მიღებისა და კონტროლის ძალის ლოკალიზაციას.
• ინტერპერსონალური (ემპათიური) გაგება. ის მოითხოვს ადამიანის გამოცდილების გაგებას, როგორც თავად აღიქვამს მას.
• ობიექტური გაგება. ეს ხდება სოციალურ დონეზე. მისი მეშვეობით, ობიექტური რეალობის პირობებში, შეგიძლიათ შეამოწმოთ სხვადასხვა თეორიები.
• გამოცდილების სფერო. ეს არის თითოეული ადამიანის სუბიექტური რეალობა. სინამდვილეში, ეს არის ინდივიდის პირადი სამყარო, რომელიც შეიძლება შორს იყოს ობიექტური რეალობისგან.
• სრულად მოქმედი ინდივიდი. ამ შემთხვევაში ადამიანი ფხიზელი აფასებს თავის რეალურ „მეს“. ის ღიაა, ენდობა ინტუიციას და დაგროვილ გამოცდილებას.
• კონგრუენცია- ამ მდგომარეობაში ადამიანი მჭიდრო კავშირშია გაგებასთან, კომუნიკაციასთან და გამოცდილებასთან.
• სუბიექტური გაგება. ეს გაგება საშუალებას აძლევს ინდივიდს გააანალიზოს, რამდენად უყვარს ან სძულს სხვა ადამიანი/მოვლენა. ასეთ მდგომარეობაში ადამიანს აქვს შესაძლებლობა იმოქმედოს მინიშნებებზე ან ინტუიციაზე დაყრდნობით, ფაქტების გამოყენების გარეშე.
• ემპათიური გაგება. ის ეხმარება ადამიანს სხვა ადამიანების გრძნობებისა და ქმედებების გააზრებაში.
• "მე იდეალური ვარ." ასეთი კონცეფციის პროცესში „მე“ შეიძლება იმოქმედოს როგორც ერთგვარი იდეალი, რომლისკენაც ადამიანი მიისწრაფვის.

7. თომას გორდონი (1918-2002)

თომას გორდონის წიგნმა „ეფექტური მშობლის მომზადება“ ძალიან პოპულარული გახადა. ის იყო ამერიკის ფსიქოლოგთა ასოციაციის წევრი და არაერთხელ მუშაობდა კონსულტანტად ბავშვობის საკითხებზე კონფერენციებზე.

გორდონს ჰქონდა საკუთარი შეხედულება განათლების სისტემის შეცვლაზე და ბავშვების აღზრდაზე. მან ხაზგასმით აღნიშნა, რომ მშობლებსა და შვილებს შეუძლიათ სიყვარულსა და ურთიერთპატივისცემაზე დამყარებული თბილი და მეგობრული ურთიერთობა.

თომასმა წამოაყენა თეორია, რომ მოზარდები არა იმდენად აპროტესტებენ მამის ან დედის წინააღმდეგ, რამდენადაც სურთ, თავი დააღწიონ მშობლების მიერ დაწესებულ აკრძალვებს. მან შეიმუშავა სპეციალური პროგრამა შვილებსა და მშობლებს შორის კომპრომისის მოსაძებნად.

მისი თეორია ემყარება სამ ძირითად პრინციპს:

• აქტიური მოსმენა არის ინფორმაციის ხელახალი მოთხრობა, რომელიც მოვისმინეთ თანამოსაუბრისგან, ყოველგვარი შესწორებებისა და საკუთარი განცხადებების გარეშე.
• "I-განცხადება" საშუალებას აძლევს ინდივიდს ისაუბროს საკუთარ გრძნობებზე სხვა ადამიანების ქმედებების შეფასების გარეშე.
• ნებისმიერი კონფლიქტის მოგვარება კონსტრუქციული დიალოგის გზით, რომელშიც თითოეული მხარე არ იგრძნობს თავს არახელსაყრელად ან გაუგებრად.

დოქტორ გორდონმა თავის წიგნებში ასევე თქვა, რომ როდესაც ადამიანს შეუძლია სხვისი გრძნობების გაგება, როგორც საკუთარი, მაშინ მას აქვს უფლება იყოს მრჩეველი ან თანაშემწე რთულ დროს. ამგვარი მოქმედებით მას ბევრად გაუადვილდება ადამიანებთან ურთიერთობის დამყარება, საკუთარი პრობლემების მოგვარება და ცხოვრების უკეთესობისკენ შეცვლა.

8. ლევ ვიგოტსკი (1896-1934)

ლევ სემენოვიჩ ვიგოტსკი უდიდესი საბჭოთა ფსიქოლოგია. ის გახდა მრავალი იდეის ავტორი, რამაც ხელი შეუწყო განათლების სისტემის სერიოზულ შეცვლას. თავისი ნიჭის გამო ვიგოტსკის ხშირად უწოდებდნენ „ფსიქოლოგიის მოცარტს“.

საინტერესო ფაქტია, რომ ვიგოტსკიმ მნიშვნელოვანი კვალი დატოვა ფსიქოლოგიის განვითარებაზე, მაშინ როცა არ ჰქონდა შესაბამისი განათლება.

თავის თხზულებებში იგი დიდ ყურადღებას უთმობდა გონებრივი განვითარების შესწავლას და ასევე ცდილობდა ბავშვობაში პიროვნების ჩამოყალიბების ნიმუშების ამოცნობას. გარდა ამისა, მას ჰქონდა საკუთარი შეხედულება სკოლებში განათლების სისტემის შეცვლაზე.

ლევ სემენოვიჩი არის ცნობილი ფსიქოლოგიური თეორიის „ უფრო ფსიქიკური ფუნქციების განვითარების კულტურულ-ისტორიული კონცეფციის ავტორი, მასში მან შეადარა ცოდნა ბუნებისა და კულტურის შესახებ. ვიგოტსკი თვლიდა, რომ ყველა ფსიქიკური (ბუნებრივი) ფუნქცია თანდათან გარდაიქმნება უმაღლესი განვითარების ფუნქციებად, ანუ კულტურულად. მაგალითად, მექანიკური მეხსიერება ხდება ლოგიკური, წარმოდგენების აბსტრაქტული შეფასება ხდება განუყოფელი, იმპულსური მოქმედებები ხდება თვითნებური.

ბავშვები სწავლობენ ყველა ამ პროცესს უფროსებთან ურთიერთობისას. მოგვიანებით, ყველა მიღებული ცოდნა და გრძნობა დეპონირდება ბავშვის გონებაში. ვიგოტსკის აზრით, ინდივიდის პიროვნების ჩამოყალიბებაზე გავლენას ახდენს მემკვიდრეობითი მიდრეკილებები და სოციალური ფაქტორები. ის ამტკიცებდა, რომ ხელოვნებას შეუძლია რადიკალურად გავლენა მოახდინოს ადამიანზე, შეცვალოს მისი ქცევა და როლი საზოგადოებაში.

ლევ სემენოვიჩმა თავის ნაშრომებში ხაზი გაუსვა აზროვნებასა და მეტყველებას შორის ურთიერთობას. მოგვიანებით მან წამოაყენა თავისი ცნობილი ტრიადა „ცნობიერება – კულტურა – ქცევა“. მთელი თავისი მნიშვნელობით, მისი ინოვაციური იდეები მუდმივად ექვემდებარებოდა მკაცრ და უწყვეტ კრიტიკას. ვიგოტსკი 37 წლის ასაკში გარდაიცვალა და 200-მდე სამეცნიერო ნაშრომი დატოვა.

ქვემოთ იხილეთ ასევე სხვა საინტერესო სტატიები

1)მსოფლიოში ყველაზე უცნაური და უსიამოვნო პროფესიები

2)22 გასაოცარი ფაქტი ჭიანჭველების შესახებ

3)მსოფლიოში ყველაზე უჩვეულო სილამაზის მქონე გამოქვაბულები ( +7 ფოტო)

4)ყველაზე ლამაზი ქუჩები მსოფლიოში

5)მსოფლიოში ყველაზე უცნაური დაავადებები

6)24 გასაოცარი ფაქტი იაგუარის შესახებ