ტაძრის მშენებლობა თითქმის 44 წელი გრძელდებოდა: 1839 წლის სექტემბრიდან 1883 წლის მაისამდე. იგი აღმართეს ნაპოლეონთან ომში დაღუპული რუსეთის იმპერიული არმიის ჯარისკაცების ხსოვნის საპატივცემლოდ. ტაძარი სწრაფად გახდა მოსკოვის არა მხოლოდ სულიერი, არამედ კულტურული ცხოვრების ცენტრი.

1882 წლის 20 აგვისტოს იქ პირველად შესრულდა ჩაიკოვსკის "1812 წლის უვერტიურა", რომელიც კომპოზიტორმა დაწერა საფრანგეთთან რუსეთის გამარჯვების საპატივცემულოდ.

ასე გაგრძელდა 1917 წლის რევოლუციამდე. ქრისტეს მაცხოვრის საკათედრო ტაძარი ერთ-ერთი პირველი იყო, რომელიც ქვეყნის „ეკლესიების დაშლის“ სიაში მოექცა -უღმერთო ბოლშევიკები მის ადგილას საბჭოთა კავშირის ახალი სასახლის აშენებას აპირებდნენ.

საბჭოების სასახლის საერთო სიმაღლე 415 მეტრი უნდა ყოფილიყო, ანუ გეგმის მიხედვით ეს ახალი შენობა მსოფლიოში ყველაზე მაღალი იქნებოდა. მოსკოვის ხელისუფლებას კიდევ ერთი პროექტი შესთავაზეს: ტაძარი უნდა შეცვლილიყო გიგანტური კოშკით, რომელზეც ლენინის ქანდაკება დაიდგმებოდა.

ქრისტეს მაცხოვრის საკათედრო ტაძრის ბედი საბოლოოდ გადაწყდა 1931 წლის 2 ივნისს. 1931 წლის 18 აგვისტოს დაიწყო მუშაობა მის დემონტაჟზე, მაგრამ ამის გაკეთება ძალზე რთული აღმოჩნდა და ამის შემდეგ უბრალოდ გადაწყვიტეს ტაძრის აფეთქება.

1931 წლის 5 დეკემბერს სამხედრო დიდების ძეგლი განადგურდა. ლეგენდის თანახმად, პირველი აფეთქების შემდეგ ტაძარი გადარჩა და მუშებს ახალი ასაფეთქებელი ჭურვების ჩადება მოუწიათ.

ტაძრის ფრაგმენტები გამოიყენეს მოსკოვში ახალ მშენებლობებზე - . მაგალითად, მარმარილოს ფილები მეტროს სადგურების "კროპოტკინსკაიასა" და "ოხოტნი რიადის" მოსაპირკეთებლად გამოიყენეს, "ნოვოკუზნეცკაიას" სადგურზე მოსკოვის მთავარი ეკლესიის სკამები დამონტაჟდა, ხოლო ფილებით ზედ გმირთა სახელებით კულტურის და დასვენების პარკებში ბილიკები დააგეს.

საბჭოთა კავშირის სასახლე ქრისტეს მაცხოვრის საკათედრო ტაძრის ადგილზე არც არასდროს აშენებულა - ლითონის კონსტრუქციები, რომლებიც მომზადებული იყო ფართომასშტაბიანი მშენებლობისთვის, 1941 წელს გამოიყენეს ტანკსაწინააღმდეგო ზღარბებისთვის, მოგვიანებით კი რაც იყო დარჩენილი, იმის დემონტაჟიც მოხდა.

ომის შემდეგ გადაწყვიტეს არ დაბრუნებოდნენ "იმპერიულ" პროექტს, ამიტომ მრავალი წლის განმავლობაში მოსკოველები ხედავდნენ უზარმაზარ ორმოს ტაძრის ადგილზე. მხოლოდ ხრუშჩოვის პერიოდში გამოჩნდა იქ ლეგენდარული აუზი "მოსკოვი".

ქრისტეს მაცხოვრის საკათედრო ტაძრის აღდგენის იდეა გაჩნდა 80-იანი წლების ბოლოს. პარალელურად, დედაქალაქში გამოჩნდა საზოგადოებრივი საინიციატივო ჯგუფი, რომელმაც დაიწყო სახსრების მოგროვება. 1990 წლის 5 დეკემბერს დამონტაჟდა გრანიტის საძირკველი, მშენებლობა ოფიციალურად დაიწყო 1994 წელს.

1996 წლის 6 (19) აგვისტოს, ფერისცვალების დღეს, პატრიარქმა ალექსი II-მ აღასრულა მაცხოვრის ფერისცვალების ქვედა ტაძრის კურთხევის რიტუალი და ჩაატარა პირველი ლიტურგია. 1999 წლისთვის შენობა უკვე ორ დონიანი გახდა, როგორც ადრე, მაცხოვრის ფერისცვალების ეკლესია. იგი გაიხსნა 1999 წლის 31 დეკემბერს და 2000 წლის 6-7 იანვრის ღამეს აღევლინა პირველი საზეიმო საშობაო ლიტურგია.

და ბოლოს, 2000 წლის 19 აგვისტოს მოხდა ტაძრის დიდი კურთხევა.

ქრისტეს მაცხოვრის საკათედრო ტაძარი კვლავ გახდა რუსეთის მთავარი საკათედრო ტაძარი, რომელსაც სახელმწიფოს პირველი პირები სტუმრობენ.

განახლებული მაცხოვრის ტაძარი მსოფლიოში უდიდესი მართლმადიდებლური ტაძარია. ის 103 მ. სიმაღლისაა და 10 000 მლოცველზეა გათვლილი.