x
image
ლურჯი თოლია
ზოგიერთი პლანეტა შესაძლოა, სიცოცხლისთვის დედამიწაზე უკეთესი იყოს
image

დედამიწა სამყაროში აუცილებლად ყველაზე საუკეთესო პლანეტა არ არის. მზის სისტემის მიღმა არსებულ პლანეტათაგან, მკვლევრებმა გამოავლინეს ოცი ისეთი ეგზოპლანეტა, რომლებსაც შეიძლება, სიცოცხლისთვის იმაზე უკეთესი გარემო პირობები აქვს, ვიდრე დედამიწას. ზოგიერთი მათგანი გარს უვლის ვარსკვლავებს, რომლებიც შეიძლება ჩვენს მზეზე უკეთესებიც იყვნენ. ვაშინგტონის სახელმწიფო უნივერსოტეტის ასტროფიზიკოსის, დირკ შულცე-მაკუჩის ხელმძღვანელობით ჩატარებულ კვლევაში აღწერილია პოტენციურ „სუპერსასიცოცხლო“ პლანეტათა მახასიათებლები; მათ შორის არის დედამიწაზე ხნიერი, ოდნავ დიდი, ოდნავ თბილი და სავარაუდოდ წყლიანი პლანეტები. გარდა ამისა, სიცოცხლე შესაძლოა გაცილებით ადვილად ყვაოდეს იმ პლანეტებზე, რომლებიც გარს უვლიან ნელა ცვალებად, მზეზე უფრო დიდი სიცოცხლისუნარიანობის მქონე ვარსკვლავებს. სუპერსიცოცხლისუნარიანი პლანეტობის კანდიდატთაგან ტოპ 24 ჩვენგან ასზე მეტი სინათლის წლით არის დაშორებული.


კვლევის მიზანი იყო გამოევლინათ სუპერსასიცოცხლო კრიტერიუმები და ჩვენთვის ცნობილ 4500 ეგზოპლანეტას შორის ეძებნათ საუკეთესო კანდიდატები. სიცოცხლისუნარიანობა არ ნიშნავს იმას, რომ ამ პლანეტებზე უცილობლად არის სიცოცხლე უბრალოდ ნიშნავს იმ გარემოს, რომელიც სიცოცხლისთვის ხელსაყრელი იქნებოდა. კეპლერის კოსმოსური ტელესკოპის მონაცემებში, მკვლევრებმა შეარჩიეს პლანეტა-ვარსკვლავის სისტემები იმის ალბათობით, რომ კლდოვანი პლანეტები დედავარსკვლავის სასიცოცხლო ზონაში მოძრაობენ, ანუ მისგან ისეთ მანძილზე, რომ არის ზედაპირზე თხევადი წყლის შენარჩუნებისთვის საჭირო გარემო.


მზე ჩვენი მზის სისტემის ცენტრია, მაგრამ მას შედარებით მოკლე სიცოცხლის ხანგრძლივობა აქვს — დაახლოებით 10 მილიარდი წელი. გამომდინარე იქიდან, რომ დედამიწაზე კომფლექსური სიცოცხლის გამოჩენას თითქმის ოთხი მილიარდი წელიწადი დასჭირდა, ჩვენი მზის მსგავსმა მრავალმა ვარსკვლავმა, ე. წ. G ვარსკვლავებმა შეიძლება საწვავი იქამდე ამოწურონ, ვიდრე კომპლექსური სიცოცხლე განვითარებას მოასწრებს. გარდა შედარებით ცივი G ვარსკვლავებისა, მკვლევრები სწავლობდნენ გარკვეულწილად ცივ, ე. წ. K ჯუჯა ვარსკვლავებს, რომლებიც ჩვენს მზეზე უფრო ნაკლებად კაშკაშა და მასიურია. K ვარსკვლავების სიცოცხლის ხანგრძლივობა 20-დან 70 მილიარდ წლამდეა.


ეს კი მათ გარშემო არსებულ პლანეტებს გაცილებით მეტ დროს აძლევს იმაზე უფრო კომპლექსური სიცოცხლის განვითარებისთვის, ვიდრე ამჟამად დედამიწაზეა . თუმცა, იმისათვის, რათა სიცოცხლისათვის ხელსაყრელი იყოს, პლანეტა არც იმდენად ბებერი უნდა იყოს, რომ ამოწურული ჰქონდეს გეოთერმული სითბო და აკლდეს დამცავი გეომაგნიტური ველები. დედამიწა დაახლოებით 4, 5 მილიარდი წლისაა, მაგრამ მკვლევართა მტკიცებით, სიცოცხლისთვის ყველაზე ხელსაყრელია 5-დან 8 მილიარდამდე წლის პლანეტები.

0
355
2-ს მოსწონს
ავტორი:ლურჯი თოლია
ლურჯი თოლია
355
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0