კაცობრიობის ისტორიის თავიდანვე ადამიანებმა დაიწყეს სიკვდილით დასჯის ყველაზე “დახვეწილი" მეთოდების გამოგონება, რათა დაესაჯათ დამნაშავეები ისე, რომ სხვა ადამიანებს დაემახსოვრებინათ ეს ქმედებები შიშის გამო მაინც არ გაემეორებინათ. ქვემოთ მოცემულია ისტორიაში სიკვდილით დასჯის ათი ყველაზე საშინელი მეთოდის სია. საბედნიეროდ, მათი უმეტესობა უკვე აღარ გამოიყენება.

1. ხარი ფალარიდა

ასევე ცნობილი როგორც სპილენძის ხარი, არის უძველესი სასჯელი ინსტრუმენტი, რომელიც გამოიგონა პერილიუს ათენელმა ძვ.წ. მე-6 საუკუნეში. დიზაინი იყო უზარმაზარი სპილენძის ხარი, შიგნით ცარიელი, კარით უკანა მხარეს ან გვერდით. მას საკმარისი ადგილი ჰქონდა ადამიანის “დასახვედრად". მსხვერპლს შიგნით ათავსებდნენ, კარს კეტავდნენ და ქანდაკების მუცლის ქვეშ ცეცხლს ანთებდნენ. თავში და ნესტოებში კონსტრუქციას ჰქონდა ნახვრეტები, რომლებიც შიგნიდან მყოფი კაცის ტირილის გაგონების საშუალებას აძლევდა ხალხს აძლევდა, რომელიც ხარის ღრიალს ჰგავდა.
საინტერესოა, რომ სპილენძის ხარის შემქმნელმა, პერილაუსმა, პირველმა გამოსცადა მოწყობილობა მოქმედებაში ტირან ფალარისის ბრძანებით. გამომგონებელი ხარს ჯერ კიდევ ცოცხალი იყო, როდესაც ხარიდან ამოიყვანეს, შემდეგ კი კლდიდან გადააგდეს. იგივე ბედი ეწია თავად ფალარისაც - ხარში სიკვდილი.

2. ჩამოკიდება, გამოფატვრა და დანაწევრება

ეს იყო ინგლისში ღალატისთვის გავრცელებული სიკვდილით დასჯის მეთოდი, რომელიც ოდესღაც ყველაზე საშინელ დანაშაულად ითვლებოდა. ეს მხოლოდ მამაკაცებს ეხებოდათ. თუ ქალს ღალატში ადანაშაულებდნენ, მას ცოცხლად წვავდნენ. წარმოუდგენელია, რომ ეს მეთოდი ლეგალური და აქტუალური იყო 1814 წლამდე.
მსჯავრდებულს უპირველეს ყოვლისა ცხენზე მიბმულს მიათრევდნენ დასჯის ადგილამდე, შემდეგ ახრჩობდნენ და სიკვდილამდე რამდენიმე წუთით ადრე ხსნიდნენ თოკს და მაგიდაზე აწვენდნენ. ამის შემდეგ ჯალათი მსხვერპლს კასტრაციას უკეთებდა, ფატრავდა და ამ ყველაფერს მის თვალწინ წვავდა. ბოლოს მსხვერპლს თავს აჭრიდნენ და ცხედარს ანაწევრებდნენ. ნაწილებს კი ქვეყნის სხვადასხვა ადგილებში ყველას დასანახად დებდნენ.

3. ცოცხლად დაწვა

ცოცხლად დაწვის ორი გზა არსებობდა. პირველში მსჯავრდებული ძელზე იყო მიბმული და გარშემო შეშას უწყობდნენ. მეორე გზა კი იყო ის, რომ ადამიანს ათავსებდნენ შეშის გროვაზე, თოკებით ან ჯაჭვებით ამაგრებდნენ ძელზე და ალი ნელ-ნელა მისკენ მიიწეოდა. სიკვდილით დასჯის სწორედ ამ მეთოდით კლავდნენ ევროპაში “ალქაჯ" ქალებს.

4. ლინჩის წესი

ამ მეთოდით დასჯა განსაკუთრებულად სასტიკად ივლებოდა, რადგან ფაქტობრივად მსხვერპლს რამდენიმე დღე აწამებდნენ კიდურების მოჭრით. ჯალათი მას აჭრიდა ხელებს, ფეხებს, აცლიდა კანს, ბოლოს კი თავს კვეთდა. დასჯის ეს მეთოდი ჩინეთში 1905 წლამდე გამოიყენებოდა.

5. ბორბალში ჩასმა

ასევე ცნობილია როგორც ეკატერინეს ბორბალი, არის შუა საუკუნეების სასიკვდილო მოწყობილობა. კაცი ბორბალზე იყო მიბმული. ამის შემდეგ სხეულის ყველა მსხვილი ძვალი რკინის ჩაქუჩით იმტვრეოდა და შემდეგ სასიკვდილოდ ტოვებდნენ. ბორბალი მოთავსებული იყო სვეტის თავზე, რაც ჩიტებს საშუალებას აძლევდა ხანდახან ესარგებლათ ჯერ კიდევ ცოცხალი სხეულით. ეს შეიძლება გაგრძელებულიყო რამდენიმე დღის განმავლობაში, სანამ ადამიანი არ მოკვდებოდა ტკივილის შოკით ან გაუწყლოებით.

6. ცოცხლად მოხარშვა

მსჯავრდებულს აშიშვლებდნენ და ათავსებდნენ მდუღარე სითხის (ზეთი, მჟავა, ფისოვანი ან ტყვიის) ჭურჭელში ან ცივი სითხის შემცველ ჭურჭელში, რომელსაც თანდათან აცხელებდნენ. მეფე ჰენრი VIII-ის მეფობის დროს მსგავსი სიკვდილით დასჯა ხორციელდებოდა მომწამვლელებისა და ფალსიფიკატორებისთვის.


7. ცოცხლად გატყავება

ამ დროს დამნაშავის სხეულიდან ბასრი დანით აშორებდნენ მთელ კანს, თანად დემონსტრაციისთვის კანი ხელუხლებელი უნდა ყოფილიყო. სიკვდილით დასჯის ეს ფორმა უძველესი დროიდან თარიღდება. მაგალითად, ბართლომე მოციქული ჯვარზე თავდახრილი ჯვარს აცვეს და ტყავი ააცალეს.
ასურელები მტერს ასევე ტყავს აძრობდნენ დაპყრობილ ქალაქებში, მექსიკაში აცტეკებს შორის გავრცელებული იყო რიტუალური ტყავის და სკალპის აძრობა, რომელსაც ჩვეულებრივ ასრულებდნენ მსხვერპლის სიკვდილის შემდეგ.

8. აფრიკული “სამკაული"

დასჯის სახეობა, რომლის დროსაც მსხვერპლს ადებდნენ ბენზინით ან სხვა წვადი მასალით სავსე მანქანის საბურავს, შემდეგ კი ცეცხლს უკიდებდნენ. ამით ადამიანის სხეული უბრალოდ დნებოდა. ამ ტიპის სიკვდილით დასჯა გავრცელებული იყო სამხრეთ აფრიკაში გასული საუკუნის 80-90-იან წლებში.
აფრიკული ყელსაბამი სავარაუდო დამნაშავეების წინააღმდეგ გამოიყენებოდა შავ ქალაქებში დაფუძნებული „სახალხო სასამართლოების“ მიერ, როგორც აპარტეიდის სასამართლო სისტემის გვერდის ავლით (რასობრივი სეგრეგაციის პოლიტიკა). ამ გზით დაისაჯნენ თემის წევრები, რომლებიც ითვლებოდნენ რეჟიმის თანამშრომლებად, მათ შორის შავკანიანი პოლიციელები, ქალაქის ჩინოვნიკები, ასევე მათი ახლობლები და პარტნიორები.
მსგავსი სიკვდილით დასჯა დაფიქსირდა ბრაზილიაში, ჰაიტიში და ნიგერიაში მუსლიმთა საპროტესტო აქციების დროს.

9. სკაფიზმი

სკაფიზმი არის სიკვდილით დასჯის უძველესი სპარსული მეთოდი, რომელიც იწვევს მტკივნეულ სიკვდილს. მსხვერპლს აშიშვლებდნენ და მჭიდროდ აკრავდნენ ვიწრო ნავში ან ჩაღრმავებულ ხის ტოტში და იმავე ნავით აფარებდნენ ზემოდან ისე, რომ ხელები, ფეხები და თავი გარეთ ჰქონოდა. მას იძულებით ასმევდნენ რძესა და თაფლს, რათა გამოეწვია მძიმე ფაღარათი. გარდა ამისა, სხეულს თაფლითაც უსველებდნენ. შემდეგ კი ჭაობში უშვებდნენ. ის იზიდავდა მწერებს, რომლებიც ნელ-ნელა ჭამდნენ ხორცს და დებდნენ მასში კვერცხებს, რაც იწვევდა განგრენას. ტანჯვის გახანგრძლივების მიზნით მსხვერპლს ყოველდღიურად კვებავდნენ.

10. გახერხვა

მსჯავრდებულებს თავდაყირა კიდებდნენ და ვერტიკალურად ჭრიდნენ სხეულის შუაში, საზარდულიდან დაწყებული. ვინაიდან სხეული თავდაყირა იყო, დამნაშავეს ტვინში სისხლის მუდმივი დინება ჰქონდა, რაც დიდი სისხლის დანაკარგის მიუხედავად, მას საშუალებას აძლევდა დიდხანს დარჩენილიყო გონზე.
მსგავსი სიკვდილით დასჯა გამოიყენებოდა ახლო აღმოსავლეთში, ევროპასა და აზიის ზოგიერთ ნაწილში. ითვლება, რომ ხერხი იყო რომის იმპერატორის კალიგულას საყავრელი სიკვდილით დასჯა.