ინტერნეტის ეპოქაში რთული არაა დეტალების ძებნა ცნობილი ადამიანების ცხოვრებიდან, მაგრამ ეს ყოველთვის ასე არ იყო. მრავალი ცნობილი პიროვნების სახელები წლების განმავლობაში ჭორებსა და მითებში გადაიზარდა და ისტორიკოსებს ეჭვი ეპარებათ, არსებობდნენ თუ არა დიდი პოეტი უილიამ შექსპირი, ბრწყინვალე მათემატიკოსი პითაგორა თუ მამაცი მეომარი მულანი.


რობინ ჰუდი
ძველი ინგლისური ბალადების გმირი

ლეგენდარული ინგლისელი ხალხური გმირი რობინ ჰუდი ცნობილია იმით, რომ ძარცვავდა მდიდრებს და უბრუნებდა ღარიბებს. ჩვენი არსენასავით იყო. ლეგენდები მის შესახებ შერვუდის ტყიდან დაახლოებით XIII საუკუნით თარიღდება, მაგრამ ახლა ძნელია იმის გაგება, თუ რა იყო ძველი ლეგენდებიდან რეალობა და რა გამოიგონეს დროთა განმავლობაში. ერთ – ერთ ყველაზე პოპულარულ პროტოტიპს ფულკ ფიც–ვარინი ერქვა, რომელიც XIII საუკუნის დასაწყისში აჯანყდა ინგლისის მეფის ჯონსის წინააღმდეგ ოჯახისთვის მიწების წართმევის გამო.

მარიამ მაგდალინელი
ლუკას სახარების პერსონაჟი

არსებობს მხოლოდ ერთი წერილობითი წყარო, რომელიც მიუთითებს მარიამ მაგდალინელის ნამდვილ არსებობაზე - ეს არის სახარების ტექსტი ლუკასგან. დიდიხნის განმავლობაში კათოლიკური ეკლესია მარიამს წარმოადგენდა, როგორც მეძავს, რომელიც სინანულის შემდეგ იესოს ერთ-ერთი მოწაფე გახდა, მაგრამ ეს მხოლოდ ერთი ლეგენდაა მარიამის შესახებ. საღვთო წერილის ზოგი მკვლევარი იმასაც კი თვლის, რომ მარიამი არა მხოლოდ ქრისტეს მიმდევარი იყო, არამედ მისი ცოლიც.

ბოლოდროინდელმა ბიბლიურმა ტექსტებმა დაადგინეს, რომ მაგდალინელების გამოსახულება აგებულია სხვა ბიბლიური მარიამისგან (მართას დის, რომლის სახლშიც იესო იმყოფებოდა) და უსახელო მეძავისგან. ზოგის ვარაუდით, დაბნეულობა გამოიწვია ბიბლიის ხუთმა განსხვავებულმა მარიამმა, რომელთაგან ერთი მონანიებული ცოდვილი იყო.

მულანი
VII საუკუნის ჩინელი გმირი

ჰუა მულანი, რომელსაც მულტფილმი უოლტ დისნეიმ მიუძღვნა, ჩინური ლიტერატურის ცნობილი გმირია. ეს არის ქალი მეთაურის ისტორია, რომელიც ომში წავიდა ხანდაზმული მამის ნაცვლად და სახელმწიფო წოდებამდე ავიდა. მაგრამ მულანის რეალური არსებობის მტკიცებულება ძალიან მცირეა.

სავარაუდოდ, მისი პროტოტიპი იყო ვეი ჰუაჰუ, ქალი მეომარი ძველი ჩინეთიდან. რაც შეეხება თავად მულანს, მისი ყველაზე ადრეული ხსენებაა უძველეს ბალადაში "ბრძოლა მულანისთვის". მაგრამ ტექსტში არ არის მითითებული, თუ როდის ცხოვრობდა იგი, ძალიან ცოტა დეტალია მოცემული მისი რეალური ბრძოლების შესახებ და არ არის ნახსენები მისი სრული სახელი.

ჰომეროსი
ძველი ბერძენი პოეტი

ჰომეროსის ნამუშევრები "ილიადა" და "ოდისეა" ბევრისთვის ცნობილია ბავშვობიდან, მაგრამ ბერძენი პოეტის პიროვნება ლეგენდებით არის მოცული. სად და როდის ცხოვრობდა ჰომეროსი, უცნობია. გაუგებარია, ეპოსი ნამდვილად მას ეკუთვნის, თუ ავტორთა ჯგუფი მუშაობდა მასზე.

ხშირად პოეტს ასახავენ, როგორც ბრმას, მაგრამ მეცნიერები ამასაც ეჭვქვეშ აყენებენ: იმ დროს ბევრ ლეგენდარულ მომღერალსა და წინასწარმეტყველს ბრმად წარმოაჩენდნენ. ანტიკური სამყაროს სხვა მკვლევარები ბრმა მომღერლის დემოდოკის გამოსახულებას ოდისეიდან თავად ჰომეროსის ცხოვრებას უკავშირებენ და ვარაუდობენ, რომ ეპოსის ეს ნაწილი ყველაზე ავტობიოგრაფიულია. დანამდვილებით ვიცით მხოლოდ ის, რომ ჰომეროსის მიერ აღწერილი მოვლენები მოხდა მის დაბადებამდე ბევრად ადრე.

უილიამ შექსპირი
მე-16-17 საუკუნეების ინგლისელი პოეტი და დრამატურგი


ყველაზე მწვავე ლიტერატურული დაპირისპირება ვითარდება უილიამ შექსპირის პიროვნების გარშემო. შექსპირის გარდაცვალებიდან დაახლოებით 230 წლის შემდეგ, მან ჰომეროსის ბედი გაიზიარა: ლიტერატურათმცოდნეებმა და ისტორიკოსებმა დაიწყეს ვარაუდი, რომ არა მხოლოდ სხვა ადამიანი, არამედ ავტორთა მთელი ჯგუფიც იმალებოდა ამ კაცის უკან. ეჭვს იწვევს დრამატურგის ბიოგრაფიის ფაქტი: შექსპირი არ იყო განათლებული, მაგრამ საოცარია მისი ლექსიკა და სასამართლო კანონების ცოდნა. ეჭვებს ამძაფრებს ის ფაქტი, რომ შექსპირის არცერთი ორიგინალური ხელნაწერი არ შემორჩა.

"ნამდვილი შექსპირის" როლისთვის მეცნიერები დასახელდნენ ფრენსის ბეკონიდან ბენ ჯონსონით დამთავრებული. გავრცელებული ვერსიით, ლექსები ეკუთვნის სახელმწიფო მოღვაწის ედუარ დე ვერეს კალმას. ამ თეორიის მომხრეები ვარაუდობენ, რომ ოქსფორდის გრაფს და დედოფლის პარტნიორს არ სურდათ მისი სახელი ასოცირებულიყო ისეთ გასართობთან, როგორიცაა თეატრი. უილიამ შექსპირი - ასე ერქვა დაქირავებულ კაცს, ვინც დადგა დე ვერას პიესები.

პითაგორა
ძველი ბერძენი ფილოსოფოსი და მათემატიკოსი

პითაგორას თეორემის კომიკური მტკიცებულება მისი შარვლის შესახებ არის ჩვენი მთავარი ასოციაცია მათემატიკოსთან . ამასთან, დანამდვილებით არ არის ცნობილი, ყველა თეორემა პითაგორამ, თუ მისმა მიმდევრებმა გააკეთეს, ვინაიდან პითაგორას მოსწავლეების მრავალი მიღწევა მიეკუთვნებოდა მათ მენტორს და ყველაფერი, რაც ცნობილია დიდი მეცნიერის შესახებ, დაწერილია ასობით წლის განმავლობაში მისი გარდაცვალების შემდეგ. პითაგორალებმა განაღმერთეს თავიანთი მენტორი და სჯეროდათ მისი ზებუნებრივი შესაძლებლობების, ამიტომ სავარაუდოა, რომ მათ შეეძლოთ მიეკუთვნებინათ ის დამსახურებებიც, რაც სინამდვილეში მას არ ჰქონდა.

პაპი იოანე
ქალი, რომელმაც მე -9 საუკუნის შუა წლებში პაპის ტახტი დაიკავა

ლეგენდის თანახმად, ქალმა ორი წლის განმავლობაში დაიკავა პაპის ტახტი იოანე VIII სახელით. მამაკაცად შენიღბული ახდენდა საოცარი ერუდიციის დემონსტრირებას, რომლის წყალობითაც იგი პაპად აირჩიეს. ლეგენდის თანახმად, ჯოანა უფრო წარმატებით მალავდა თავის სქესს, რომ არა ... მშობიარობა, რომელიც რომის გარშემო მსვლელობის დროს დაიწყო!

მეფე არტური
V – VI საუკუნეების ბრიტანელების მმართველი და მეთაური

მეფე არტური - ბრიტანეთის მონარქი, რომელიც სავარაუდოდ იცავდა ლოგრესის სამეფოს დამპყრობლებისგან მე-6 საუკუნის დასაწყისში და მას მრგვალი მაგიდის მამაცი რაინდები დაეხმარნენ. მეცნიერები მრავალი წლის განმავლობაში ეძებდნენ არტურის პროტოტიპს ისტორიულ წყაროებში. ზოგიერთი ისტორიკოსი მას უძველესი რომაელი სამხედრო მეთაურის ლუციუს არტორიუს კასტას შესაძლო პროტოტიპს უწოდებს და მეფე არტურზე 2004 წლის ფილმიც ამ თეორიას ავლენს.

ძია სემი
XIX-XX საუკუნეების ლეგენდარული ამერიკელი პატრიოტი

საუკუნენახევრის განმავლობაში ძია სემი ამერიკული პატრიოტიზმის საკულტო მოდელი იყო. პირველი მსოფლიო ომის დროს, ძია სემის მკაცრი გამოხედვა და თვალწარმტაცი ლოზუნგები ამერიკელებს სამხედრო სამსახურში წასვლისკენ მოუწოდებდა. ამასთან, საიდუმლოდ რჩება ვისგან გადაიღეს სურათი. უმეტესობა თანახმაა იმაზე, რომ ჯეფერსონ დევისი, ამერიკის კონფედერაციული შტატების პირველი და ერთადერთი პრეზიდენტი სამოქალაქო ომის დროს, სემის პროტოტიპი გახდა. პოსტერის ავტორმა, მხატვარმა ჯეიმს ფლაგმა აღნიშნა, რომ მან ნაწილობრივ გადახატა სემი საკუთარი სახიდან, ხოლო მძიმე პოზა ვეტერანი ვალტერ ბოტსისგან.