მსოფლიო საუდის არაბეთი და ნავთობი (მოკლე ისტორიული მიმოხილვა) ნაწილი 1 2021, 11 თებერვალი, 10:19 ![]() ![]() საუდის არაბეთში ნავთობის მოპოვებასა და ექსპორტს ამერიკელებმა ჩაუყარეს საფუძველი ქალაქ დამმამში 1938 წელს. ამ ტერიტორიას დღეს უკვე ზაჰრანი ეწოდება. მას შემდეგ, რაც ქვეყანამ ნავთობის მოპოვება დაიწყო, სწრაფად გადაიქცა მსოფლიოს ერთ-ერთ წამყვან სახელმწიფოდ. საუდის არაბეთი არის ნედლი ნავთობის ნომერ პირველი ექსპორტიორი ქვეყანა. პირველ ხანებში ნავთობის ფასი საკმაოდ დაბალი იყო, მაგალითად 1960 წელს ბარელი 1.63 ამერიკული დოლარი იყო. მკვეთრი ზრდა მოხდა 1975 წელს, სადაც ბარელი ნავთობი გახდა 10.43 დოლარი. სწორედ ამ პერიოდიდან მოყოლებული ნავთობის ღირებულება აშკარა ზრდას განაგრძობს, თუმცა პერიოდულად ფასები მაინც ეცემა. ნავთობის ღირებულება თავის პიკს 2011 და 2013 წლებში მიაღწია, ბარელზე საშუალოდ 107.59 დოლარის ოდენობით. მაქსიმუმი კი 2012 წელს დაფიქსირდა 109.48 დოლარი. ამ პერიოდიდან მოყოლებული ნავთობის ფასი მკვეთრ ვარდნას იწყებს და დღეს უკვე 39.7 დოლარს შეადგენს, რაც დიდ წილად მსოფლიო პანდემიით არის განპირობებული. ![]() საუდის არაბეთი არის საერთაშორისო ნავთობორგანიზაციის “ოპეკის" წევრი ქვეყანა, რომელიც დიდწილად უწყობს ხელს ნავთობის ფასების რეგულირებას მსოფლიო ბაზარზე და მუდმივად ცდილობს შეაფერხოს ნავთობის ფასის ვარდნა. ამასთან დაკავშირებით 2018 წელს ამერიკის პრეზიდენტი ტრამპი საჯაროდ ჩიოდა თავის ტვიტრის გვერდზე. "როგორც ჩანს, OPEC კვლავ ძველებურ ჩვევას დაუბრუნდა. თუ შევხედავთ მსოფლიოში ნავთობის მოპოვების რეკორდულად მაღალ ოდენობას, მათ შორის ზღვებში სრულად დატვირთულ ტანკერებს, ცხადი გახდება, რომ სანავთობო ფასები ძლიერაა გაზრდილი ხელოვნურად! არ არის კარგი, მიუღებელი რამაა ჩვენთვის!" საუდის არაბეთის სამეფოს მიერ მოპოვებული ნავთობის უდიდესი ნაწილი აზიის ბაზარზე გადის. მისი მთავარი მომხმარებლები არიან: იაპონია, ჩინეთი, სამხრეთ კორეა და ამერიკა, სადაც საექსპორტო ნავთობის თითქმის 70% გადის. რაც შეეხება ნავთობის მარაგებს, გამოთვლების მიხედვით საშუალოდ 221 წლის ნავთობრესურსი არის დარჩენილი საუდის არაბეთის მიწებზე; ხოლო დაახლოებით 10, 413 მილიონი ბარელ ნავთობს მოიპოვებენ ყოველდღიურად. ცნობილია, რომ გასულწელს ექსპორტზე გადიოდა საუდის არაბეთის ნედლი ნავთობიდან 10.3 მილიონი ბარელი, ხოლო აქედან ექსპორტზე 7.4 მილი ![]() 84 1-ს მოსწონს
|