x
image
თამილა გურაშვილი
30 წელი ადამიანის გარეშე: რა ხდება ჩერნობილის ავარიის შემდეგ პოლესკში?
image
ქალაქი პრიპიატი, რომელიც ჩერნობილის საშინელი ტრაგედიის ეპიცენტრი გახდა, ფართოდ ცნობილია უკრაინის ფარგლებს გარეთ. ხალხი აქ მოდის დოკუმენტური ფილმების შესაქმნელად და მოჰყავთ ტურისტებიც კი, რომლებიც ექსტრემალურ შეგრძნებებს ეძებენ. ამავდროულად, ბელორუსიაში არის ტერიტორია, სადაც გაცილებით უფრო ფართოდ არის რადიაციული დაზიანება, რის გამოც იქ რეზერვია შექმნილი. რამდენიმე ათეული წელია, რეზერვში ხალხის არარსებობის გამო, ველური ბუნების უნიკალური სამყარო ვითარდება.image

1986 წლის 26 აპრილს ჩერნობილის ატომური ელექტროსადგურზე მომხდარი ავარიის შემდეგ, მოხდა მიმდებარე რეგიონის რადიოაქტიური დაბინძურება. ინფექციის ყველაზე დიდი სფერო იყო ჯერ კიდევ მაშინ არსებულ საბჭოთა რესპუბლიკებში: - უკრაინის სსრ, ბელორუსიის სსრ და რუსეთში. კატასტროფის მომდევნო დღეს, გადაწყდა გამონაკლისი ზონების მოწყობა, საიდანაც მოსახლეობა ევაკუირდებოდა. ხალხმა დატოვა ეს ადგილები მაღალი დონის რადიაციის გამო, მაგრამ ველური ცხოველები იქ დარჩნენ და ადამიანების არარსებობის გამო აქტიურად დაიწყეს ტერიტორიების ათვისება.

ბელორუსიის სამხრეთ-აღმოსავლეთით მდებარეობს პოლესკის რადიაციული რეზერვი, რომელიც 1988 წლის ზაფხულში დაარსდა. აქედან გაასახლეს რესპუბლიკის რადიაციული რაიონების დაზარალებულები, რომელთა რიცხვი შეადგენდა 20 ათასზე მეტს. თავდაპირველად, ეს რეზერვის შეიქმნა იმისათვის, რომ დაბინძურებული ტერიტორია ხელმისაწვდომი ყოფილიყო, რათა ჩაეტარებინათ რადიოლოგიური კვლევები. მაგრამ მოგვიანებით, როდესაც გაირკვა, რომ ცხოველთა სამყარო ენთუზიაზმით აღიქვამს ადამიანების არარსებობას, ცხოველებზე დაკვირვებებიც შევიდა სარეზერვო მუშაობაში.

საინტერესოა, რომ ეს ტერიტორია თავისი ბუნებრივი გეგმით ფოთლოვანი ტყეების ქვეზონაა. საუკუნეების განმავლობაში იქ მუდმივად ცხოვრობდა ხალხი. ისინი ინტენსიურად ნადირობდნენ, ტყეებს ჩეხდნენ და მიწის ნაკვეთებს ამუშავებდნენ. ამან გამოიწვია ის ფაქტი, რომ ბუნებრივი ეკოსისტემა მნიშვნელოვნად შემცირდა და ზოგიერთი ცხოველი გაქრა. ხალხის წასვლის შემდეგ ადგილობრივი ფაუნის დარჩენილ წარმომადგენლებს უნიკალური აღდგენის შანსი მიეცათ და მათ ამით ისარგებლეს.image


პოლესკის რეზერვის სიამაყე არის ბიზონი, რომელიც ადრე სპეციალურად შემოიყვანეს აქ ადამიანებმა. მას შემდეგ ბიზონები ცხოვრობდნენ მთელ ზონაში, ევროპის ფოთლოვანი ტყეებში, მაგრამ შემდგომ უკონტროლო ნადირობამ გამოიწვია მათი გადაშენება. პოლესკში ადამიანების არარსებობის გამო ბიზონებმა უსაფრთხოდ იგრძნეს თავი.image

საინტერესოა ის, რომ 2010 წლიდან პოლესკის რეზერვში ცხოვრობენ პრჟევალსკის ცხენები. ისინი აქ მოვიდნენ როგორც უკანონო მიგრანტები უკრაინის ტერიტორიიდან. ჩერნობილის ატომური ელექტროსადგურის ზონაში მოხდარი ავარიის შემდეგ მათ გადაწყვიტეს შეცვალათ "მოქალაქეობა" და ბელორუსიის ტერიტორიაზე პოლესკის რეზერვში დასახლდნენ.image

გარდა ბიზონებისა და პრჟევალსკის ცხენებისა, აქ ცხოვრობენ ველური კურდღლები, მგლები, , მელიები, ძაღლები. დაახლოებით 50 სახეობის ძუძუმწოვარი და ასევე, 280 სახეობის ფრინველი. მათ შორის, გვხვდება ისეთი იშვიათი ჯიშის, რომელთა ნახვა თითქმის შეუძლებელია პოლესკის სარეზერვო ტერიტორიის გარეთ. აქ მართლაც ბევრი ველური ცხოველია, რადგან რეზერვში ცხოვრობენ ბუნებრივი პირობებით, სადაც არ არის ადამიანი.image


გარდა ველური ცხოველებისა, რეზერვში ორგანიზებულია ფერმები, სადაც ხდება ახალი ჯიშის ცხენების გამოყვანაimage

სარეზერვოს ფართობი რამდენჯერმე გაიზარდა, დღეისთვის კი შეადგენს 216, 093 ჰექტარს. წელს პოლესკის სახელმწიფო სარეზერვოს 30 წლის იუბილე აღინიშნება. სამწუხაროდ, მეცნიერთა აზრით, ეს ტერიტორია კვლავ უკიდურესად დაბინძურებულია და სავარაუდოდ, იქ კიდევ საუკუნის განმავლობაში იქნება რადიაციის მაღალი დონე.

ზოგიერთი რადიაციული ელემენტი, რომელსაც მოკლე სიცოცხლე აქვს, უკვე გაქრა დაბინძურების რადიაციული სიიდან, ხოლო, წლების მერე ზოგი ელემენტის რაოდენობა გაიზარდა. მაგალითად, ამერიციუმი-241 პლუტონიუმის კლების შედეგად ამზადებს ნიადაგს და ექსპერტების შეფასებით ამ ელემენტის რაოდენობა გაიზრდება 2060 წლამდე.imageimageimageimageimage





1
2560
4-ს მოსწონს
ავტორი:თამილა გურაშვილი
თამილა გურაშვილი
2560
  
2019, 26 თებერვალი, 18:45
ეჰ, ადამიანო, რა გაუმაძღარი და ვერაგი ხარ! ნახე, უშენოდ როგორ გაიფურჩქნა ველური ბუნება!
0 1 1