x
image
თამილა გურაშვილი
გლობალური დათბობის საფრთხე: შავი ზღვის სიღრმიდან ზედაპირზე გოგირდი ამოდის
image
შავი ზღვა იცვლება თბილი ზამთრის გავლენის გამო: მასში წყლის ფენები აირია. დროთა განმავლობაში, ამან შეიძლება გამოიწვიოს გოგირდის ნაერთების ზედაპირზე განლაგება და არაპროგნოზირებადი შედეგები. ნებისმიერ შემთხვევაში, მასში ცურვა ნამდვილად შეუძლებელი იქნება. ასეთ პირობებში თევზიც არ გადარჩება.

რა ბედი ელის კურორტებს ამ სიტუაციაში, განსაკუთრებით ყირიმში, საშინელებაა ამაზე ფიქრი. ეს ყველაფერი დაიწყო იმით, რომ "Journal of Geophysical Research"-ის კვლევის ავტორებმა, 2005 წლის 2019 წლამდე გაანალიზეს შავ ზღვაში წყლის ტემპერატურა, სიმკვრივე და მარილიანობა.

ბალკანეთსა და აღმოსავლეთ ევროპას შორის მდებარე შავი ზღვა მრავალი დიდი მდინარის წყლით იკვებება. გარდა ამისა, იგი იღებს და კარგავს წყალს ბოსფორის მეშვეობით, რაც მას აკავშირებს ხმელთაშუა ზღვასთან. შავი ზღვის წყლის სტრატიფიკაცია სხვადასხვა წყაროების შერევის შედეგად ხდება და მათ მიერ შექმნილ წყლის მასებს აქვთ სხვადასხვა ტემპერატურა, მარილიანობა და სიმკვრივე. ზღვის წყლის თითოეულ ფენას აქვს თავისი სპეციფიკური ორგანიზმები.

ცივი შუალედური წყლის მასა ერთმანეთისგან გამოყოფს დაბალმარილიანობის ზედაპირულ წყალს მაღალმარილიანი ქვემოთა ზედაპირის წყლებიდან. შუა ფენა ადრე იყო შესწავლილი, მაგრამ მისი ევოლუცია დარჩა კვლევის ფარგლებს გარეთ. ახალ ნაშრომში მეცნიერები თვალყურს ადევნებდნენ ცივი ფენის განვითარებას, თუ რამდენად არსებობს კორელაცია მის მდგომარეობასა და თბილ ზამთარს შორის.


გაირკვა, რომ არსებობს კორელაცია: ზამთრის ამინდის ცვალებადობა ცვლის ცივი შუალედური ფენის ტემპერატურასა და მარილიანობას. იგი გახდა უფრო თბილი, რის გამოც ხდება წყლის ორი ფენის შერევა.

ადრე თუ გვიან, ამ ცვლილებებმა შეიძლება გამოიწვიოს იმ ფაქტი, რომ წყლის ღრმა ფენებიდან წყლის მასები შეაღწევს ზედა ნაწილში, მათთან ერთად გოგირდის ნაერთებიც მოხვდება. ჰიპოთეტურად, მათ შეუძლიათ ზღვის ზედაპირზე აიწიონ და ეს არაპროგნოზირებად შედეგებს მოიტანა საზღვაო ცხოვრებასა და გარემოზე.

მეცნიერებმა იციან, რომ შავი ზღვის წყლის ფენები მიდრეკილია თბილი და ცივი პერიოდების ციკლური ალტერნატივებისკენ. თუმცა, ყველა თანხმდება, რომ ცივი შუალედური ფენა ასეთი თბილი არასდროს ყოფილა. შავი ზღვა საინტერესოა მკვლევარებისთვის კიდევ იმით, რომ მისი ევოლუცია ხელს უწყობს წინასწარ განისაზღვროს რა შეიძლება მოხდეს ოკეანეებში გლობალური დათბობის გამო. ფაქტია, რომ ოკეანეებში წყლის მასები, მათი მოცულობის გამო, ცუდად არის შესწავლილი, ამიტომ, ანალიზისა და პროგნოზირების მიზნით, მეცნიერები იყენებენ რეგიონალური წყლის მასებს, მაგალითად, შავი ზღვისას.



0
718
1-ს მოსწონს
ავტორი:თამილა გურაშვილი
თამილა გურაშვილი
718
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0