სამხრეთ სუდანი, რომელიც 2011 წელს სუდანისგან დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ ჩამოყალიბდა, მსოფლიოს ყველაზე ღარიბ ქვეყნად ითვლება. ბოლო მონაცემებით, ქვეყნის ერთ სულ მოსახლეზე მთლიანი შიდა პროდუქტი (მშპ) დაახლოებით 455 აშშ დოლარია, რაც უკიდურესი სიღარიბის მაჩვენებელია.
სიღარიბის მიზეზები
სამხრეთ სუდანის სიღარიბეს რამდენიმე ძირითადი მიზეზი აქვს:
გრძელვადიანი კონფლიქტები – დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ სამხრეთ სუდანში არაერთი შიდა კონფლიქტი და სამოქალაქო ომი მოხდა. ომებმა გაანადგურა ქვეყნის ეკონომიკური და სოციალური სტრუქტურები.
დაბალი ეკონომიკური განვითარება – მიუხედავად იმისა, რომ სამხრეთ სუდანი ნავთობით მდიდარი ქვეყანაა, ქვეყანა ვერ იყენებს ამ რესურსს ეკონომიკის გასაძლიერებლად. ნავთობის მრეწველობის სუსტი მმართველობა და კორუფცია ხელს უშლის ქვეყნის ეკონომიკურ ზრდას.
სურსათის უკმარისობა – სამხრეთ სუდანში მოსახლეობის დიდი ნაწილი საკვებით არასაკმარისად არის უზრუნველყოფილი. კლიმატური ცვლილებები, სასოფლო-სამეურნეო მიწების არასწორი გამოყენება და კონფლიქტები ართულებს სურსათის წარმოებასა და განაწილებას.
ჯანმრთელობისა და განათლების დაბალი დონე – ქვეყანაში ჯანდაცვისა და განათლების სისტემა უკიდურესად სუსტია. სამედიცინო სერვისებზე ხელმისაწვდომობა შეზღუდულია, ხოლო მოსახლეობის დიდი ნაწილი განათლების გარეშე რჩება.
კლიმატური ფაქტორები – სამხრეთ სუდანს ხშირად მოიცავს წყალდიდობები და გვალვები, რაც ართულებს სასოფლო-სამეურნეო სექტორის განვითარებას და იწვევს ჰუმანიტარულ კრიზისებს.
სამომავლო პერსპექტივები
სამხრეთ სუდანის სიღარიბის დაძლევის გზა რთულია, თუმცა არსებობს რამდენიმე მიმართულება, რომელიც ქვეყანას შეუძლია განავითაროს:
- სამშვიდობო პროცესების გაძლიერება – სტაბილურობის მიღწევა აუცილებელია ეკონომიკური და სოციალური განვითარებისათვის.
- ეკონომიკური დივერსიფიკაცია – ნავთობის გარდა, მნიშვნელოვანია სოფლის მეურნეობისა და სხვა სექტორების განვითარება.
- საერთაშორისო დახმარება – მსოფლიო ორგანიზაციებისა და ძლიერი ქვეყნების მხარდაჭერა მნიშვნელოვანი ფაქტორია ჰუმანიტარული კრიზისის შემცირებაში.
- განათლებისა და ჯანდაცვის გაუმჯობესება – გრძელვადიან პერსპექტივაში მოსახლეობის განათლება და ჯანმრთელობის დაცვა ქვეყნის კეთილდღეობის გასაღებია.
სამხრეთ სუდანის კრიზისი მსოფლიოს ყურადღების ცენტრშია და მისი გადაჭრა მხოლოდ საერთაშორისო თანამშრომლობითა და ქვეყნის შიდა სტაბილურობის უზრუნველყოფით არის შესაძლებელი.
