x
image
თამმარ თედიაშვილი
ებრაულ-არაბული საერთაშორისო კონფლიქტი (ნაწილი 1)
image ებრაელი ხალხის წარსული ჯერ კიდევ ბიბლიური აბრაამიდან, დღემდე მუდმივი დაპირისპირებებითა და თავის დამკვიდრებისთვის ბრძოლით ხასიათდებოდა. მას შემდეგ, რაც 1948 წლის 14 მაისს ისრაელმა დამოუკიდელობა გამოაცხადა, ერთიორად გამწვავდა ვითარება არაბულ სამყაროსთან. დაიწყო ისრაელ-არაბული საერთაშორისო კონფლიქტი, სწორედ, ამის შედეგია ოთხი მნიშვნელოვანი ომი: 1848 წლის, 1956 წლის სუეცის კრიზისი, 1967 წლის ექვს დღიანი და 1973 წლის იომ ქიფურის ომი. ამ ოთხ ბრძოლაზე ყურადღებას ვამახვილებთ, არა სუფთა პოლიტიკური თვალსაზრისით, არამედ ტექნოლოგიური მიღწევების მხრივ. მნიშვნელოვანია, რომ მსოფლიო „ცივი ომის“ ეტაპზე იყო, შესაბამისად, ორივე მხარეს აქტიურ დახმარებას უწევდნენ ზე-სახელმწიფოები სრულყოფილად შეიარაღებისთვის.

ისრაელის სახელმწიფოს დამოუკიდებლად ცნობისთანავე 1948 წელს არაბული ქვეყნების ლიგამ გამოაცხადა „ჯიჰადი“ ისრაელის წინააღმდეგ. ომში ჩაება: ეგვიპტე, სირია, ლიბანი, იორდანია, საუდის არაბეთი და იემენი. 40 000 -იან არაბულ არმიას დაუპირისპირდა ისრაელის 30 000-იანი არმია, აღჭურვილი ჩეხური იარაღით.
ჯერ კიდევ 1946 წელს, ბენ-გურიონი გადაწყვიტა, რომ თავი უნდა დაეცვა, როგორც image




პალესტინელი არაბების, ასევე მეზობელი არაბული ქვეყნებსგან და დაიწყო "მასიური, ფარული იარაღის შეძენის კამპანია დასავლეთში". მათ მოახერხეს ფარულად დაეგროვებინათ შეიარაღება და სამხედრო ტექნიკა. აშშ -ში იშუვის აგენტებმა შეიძინეს სამი B-17 ბომბდამშენი, რომელთაგან ერთი დაბომბეს კაიროში 1948 ივლისს, რამდენიმე C-46 სატრანსპორტო თვითმფრინავები, და ათობით ყველგანმავალი
ავტომობილები, რომლებიც გადაღებეს და "სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკად" გაასაღეს.
დასავლეთ ევროპაში ჰანაგაში აგენტებმა თავი მოუყარეს ორმოცდაათი 65მმ-იანი საფრანგეთის სამთო იარაღი, თორმეტი 120 მმ-იანი ნაღმტყორცნი, ათი H-35 მსუბუქი ტანკი, და დიდი რაოდენობის ყველგანმავალი მანქანები. მაისის შუა რიცხვებში დაახლოებით შეძენილი ჰქონდათ ჩეხოსლოვაკისგან 25 Avia S-199 მებრძოლები (არასრულფასოვანი ვერსია Messerschmitt ME-109), 200 მძიმე ცეცხლსასროლი იარაღი, 5, 021 მსუბუქი ცეცხლსასროლი იარაღი, 24, 500 იარაღი, და 52 მილიონი
ვაზნა, საკმარისი აღჭურვა ყველა ერთეული, მაგრამ მოკლე მძიმე იარაღი. სადესანტო იარაღის კონტრაბანდის მისიებს ჩეხოსლოვაკიიდან ეწოდა კოდური ოპერაცია ბალაკი .
image შედარებით განვითარებულ ისრაელის არმიას უკვე შესწევდა ძალა თავად ეწარმოებინა ზოგიერთი საჭირო იარაღი. 1947 წლის ოქტომბერსა და 1948 წლის ივლისს შორის დაამზადეს 3 მილიონი 9 მმ-იანი ტყვიები, 150, 000 ყუმბარა, 16, 000 ავტომატური ცეცხლსასროლი იარაღი (Sten Guns) და 210 სანტიმეტრიანი (76 მმ) ნაღმტყორცნები, რამდენიმე "DavidKa" იგივე პატარა დავითი, რომელიც არასწორად იყო დამზადებული და თვის რეალურ ფუნქციას ვერ ასრულებდა, მხოლოდ მძლავრ ხმას გამოსცემდა სროლისას, რაც ერთგვარი დაშინების საშუალება იყო როგორც მოწინააღმდეგეებისთვის, ისე ადგილობრივებისთვის. ებრაელებმა დიდი რაოდენობით შეიარაღება მიიღეს იალონის ინსტიტუტიდან, რომლის ქვეშაც მდებარეობდა იარაღის არალეგალური ფაბრიკა. მათ აწარმოეს დაახლოებით 2, 5 მილიონი ტყვია ავტომატური ცეცხლსასროლი იარაღისთვის. მას შემდეგ, რაც ისრაელის დამოუკიდებლობა გამოცხადდა, იარაღის საიდუმლოდ წარმოების საჭიროება აღარ იყო და მიწის ზემოდ ლეგალურ ფარგლებში
გადაინაცვლა ფაბრიკამ.
1948 წლის თავდასხმისას ფრანგები იღებდნენ ჩეხოსლოვაკიიდან თვითმრინავებს, რათა გადაეცათ ისრაელის დასახმარებლად. აგრეთვე ორი დატვირთული გემი,
ნიკარაგუასკენ, რომელიც სინამდვილეში ისრაელისთვის იყო განკუთვნილი.
ჩეხოსლოვაკია ამარაგებდა ისრაელს დიდი რაოდენობით იარაღით ომის დროს, მათ შორის ათასობით vz. 24 იარაღი და MG 34 და ZB 37 ავტომატური ცეცხლსასროლი იარაღი და მილიონობით ვაზნა. ჩეხოსლოვაკია აწვდიდა მოიერიშე თვითმფრინავებს, მათ შორის, პირველი ათი თვითმფრინავი იყო Avia S-199 .
1948 წლის 29 ივნისს დატოვეს ბრიტანეთის ბოლო ჯარებმა ისრაელის ტერიტორია, მაგრამ წასვლამდე ერთი დღით ადრე მათი საწყობები გაძარცვეს ებრაელებმა.

ისრაელმა დამოუკიდებლობის მოპოვებისთანავე მოახერხა სამი შერმანის ტანკის აშენება ჯართისგან, რომელიც აღმოაჩინეს ბრიტანელების მიტოვებულ საარტილერიო საწყობში. ჰაგანამ მოახერხა მიეღო მატერიალური დახმარება ბრიტანეთის იარაღით
მათი ქვეყნიდან გასვლის დროს. პირველი ზავის შემდეგ 1948 წელს ისრაელმა შექმნა საჰაერო თავდაცვა, ფლოტი და სატანკო ბატალიონი.image

ისრაელის ახლად შექმნილი სახელმწიფოსათვის ეს ომი ყოფნა-არყოფნის ტოლფასი იყო და ყველა საოცარი თავდადებით იბრძოდა. არაბული კოალიცია კი არ იყო კარგად ორგანიზებული.

1948 წლის ოქტომბერში ისრაელის არმიამ განახორციელა გადამწყვეტი შეტევა და ომი ისრაელის გამარჯვებით დასრულდა.1949 წლის იანვარში არაბული ქვეყნების ლიგა დათანხმდა ცეცხლის შეწყვეტას. პალესტინა ლიგას ღალატსა და უნიათობაში სდებდა ბრალს.


1949 წლის 13 იანვრის როდოსის ზავის შედეგად, ისრაელმა მიიღო 6 700 ტერიტორია მისი იურისდიქცია გავრცელდა პალესტინის თავდაპირველი სამანდატო სივრცის 78 %-ზე ისრაელის გავლენა გავრცელდა იერუსალიმის დასავლეთ ნაწილზეც.
ქალაქი ეკლიანი მავთულხლართის გაიმიჯნა. აღმოსავლეთ იერუსალიმზე დამყარდა imageიორდანიის კონტროლი, რაც 19 წელი გაგრძელდა. ღაზას სექტორი დაექვემდებარა ეგვიპტის სამხედრო ადმინისტრაციას. ისრაელის მიერ დაკავებული ტერიტორიიდან გააძევეს 900 000 არაბი. თავის მხრივ არაბულმა ქვეყნებმა 570 000 ებრაელი გააძევა თავისი ქვეყნებიდან. 1948 წლის ომის შედეგად მხოლოდ 150 000 პალესტინელი დარჩა ისრაელში. ლტოლვილები მოითხოვდნენ დაბრუნებას, თუმცა ისრაელი
ეწინააღმდეგებოდა . მისი აზრით, ასობით ათასი პალესტინელის დაბრუნება საფრთხის ქვეშ დააყენებდა ქვეყნის პოლიტიკურ და ეკონომიკურ სტაბილურობას, ისევე როგორც ქვეყნის ებრაულ ხასიათს და შესაბამისად უარს აცხადებდა ლტოლვილების დაბრუნებაზე.
imageამ ომში ისრაელმაც და არაბულმა ქვეყნებმაც ნაწილობრივ განახორციელეს სასრუველი მიზნები, მხოლოდ პალესტინის საკითხი დარჩა მოუგვარებელი და ეჭვქვეშ დადგა პალესტინის სახელმწიფოს ჩამოყალიბების საკითხი. მომავალშიც სრულიად უგუვებელყოფილი და მივიწყეს, მთელი რიგი საიდუმლო თუ ოფიციალური მოლაპარაკებების განმავლობაში.


2
501
7-ს მოსწონს
1-ს არა
ავტორი:თამმარ თედიაშვილი
თამმარ თედიაშვილი
501
  
2016, 21 ივლისი, 0:53
გმადლობთ, ინ-იანი.
2016, 21 ივლისი, 0:38
ძალიან საიტერესო და შემეცნებითი სტატიები გაქვს,
0 1 2