თანამედროვე ცხოვრება წარმოუდგენელია ყავის გარეშე. ეს არომატული სასმელი ჩვენს დროში უკვე საკულტო გახდა და გვხვდება მსოფლიოს ყველა კუთხეში. განსაკუთრებული პოპულარობით კი სარგებლობს ე.წ. ხსნადი ყავა. მიუხედავად იმისა, რომ ნალექიან, მოსახარშ ყავაში გაცილებით მეტად არის შენარჩუნებული ამ პროდუქტის სასარგებლო თვისებებიც და გემოც, ხსნადი ყავის პოპულარობის მთავარი მიზეზი მისი მომზადების სიმარტივეში მდგომარეობს.
წარმოების მეთოდის მიხედვით ხსნადი ყავის სამი სახეობა არსებობს:
ფხვნილისებური - ამ სახის ყავა მიიღება ყავის ექსტრაქტის (გამონაწვილის) გაფრქვევით გაშრობით. ხსნადი ყავის სეგმენტში ეს ყველაზე იაფფასიანი პროდუქტია;
გრანულირებული (აგლომერატი) - ყავის ეს სახეობა მიიღება ფხვნილის დასველებით და შემდგომ მისი გრანულირებით. ეს პროდუქტი შედარებით მუქი ფერის ”ხორკლიან” გრანულებს წარმოადგენს;
სუბლიმირებული (Freeze-dried coffee)- ეს არის შედარებით ღია ფერის, გლუვი გრანულები. ეს პროდუქტი ხსნად ყავებში ყველაზე ძვირია და განსაკუთრებით მაღალი ხარისხით ხასიათდება. მის მისაღებად ყავის ექსტრაქტი იყინება და შემდეგ შრება თხევადი ფაზის გავლის გარეშე. ამ ტიპის შრობით მიიღება ორგანოლეპტიკური მაჩვენებლებით ნატურალურთან მაქსიმალურად მიახლოებული სასმელი.
ტესტირებისთვის შეირჩა სუბლიმირებული ხსნადი ყავის 6 მარკა: Milagro
Gold, Jacobs Monarch, Ambassador Blue label, Grandos
Gold, Manhattan Classic, Nescafe Gold.
ლაბორატორიული კვლევა
ლაბორატორიული შემოწმებისათვის ძირითადი მაჩვენებლები იყო ტენიანობა და კოფეინის საერთო წილი.
ტენიანობა - მაჩვენებელი, რომელიც განსაზღვრავს, რამდენად არის შენახული პროდუქტი. ხსნადი ყავა უნდა შეიცავდეს ტენის არაუმეტეს 7%-ს. ეს მაჩვენებელი წარმოდგენილ ყველა ნიმუშს ნორმაში აღმოაჩნდა.
რაც შეეხება კოფეინს, ნატურალურ ხსნად ყავაში მისი წილი უნდა იყოს არანაკლებ 2, 3%. კვლევამ აჩვენა, რომ კოფეინის შემცველობა ყველა ტესტირებულ პროდუქტში აღნიშნულ ნიშნულზე მეტი იყო: 2, 74%- დან (Ambassador) 4, 69%-მდე (Grandos).
ორგანოლეპტიკური შეფასება (გემო, სუნი და ა.შ.)
როგორი სრულყოფილიც არ უნდა იყოს ფიზიკური და ქიმიური ანალიზი თუ თანამედროვე მოწყობილობები, ისინი მაინც ვერ შეცვლიან ადამიანს საკვები პროდუქტის ღირსებისა თუ ნაკლის შეფასების დროს. ექსპერიმენტის დროს ყველა ნიმუში მომზადებული იქნა ყავისა და წყლის ერთნაირი პროპორციით. მიღებული სასმელის გარეგნულ იერზე არავითარი შენიშვნა არ არსებობდა, თუმცა განსხვავება საგრძნობი იყო არომატსა და გემოში.
ქვემოთ გთავაზობ ლაბორატორიული და ორგანოლეპტიკური კვლევის შედეგებს სათითაოდ ყველა მარკისთვის:
Milagro Gold
საერთო შეფასება - შესანიშნავი; ორგანოლეპტიკა - შესანიშნავი (სუნი - შესანიშნავი, დახვეწილი, მკვეთრად გამოხატული; გემო - შესანიშნავი, სასიამოვნო, დაბალანსებული); ტენიანობა - 5, 2; კოფეინი - 4, 5.
Jacobs Monarch
საერთო შეფასება - შესანიშნავი; ორგანოლეპტიკა - კარგი (სუნი - შესანიშნავი, დახვეწილი, მკვეთრად გამოხატული; გემო - შესანიშნავი, ოდნავ მომჟავო); ტენიანობა - 5, 9; კოფეინი - 3, 4.
Ambassador Blue label
საერთო შეფასება - კარგი; ორგანოლეპტიკა - კარგი (სუნი - დამაკმაყოფილებელი, ზედმეტად მოხალული; გემო - დამაკმაყოფილებელი, ოდნავ მომწარო); ტენიანობა - 5, 4; კოფეინი - 2, 72.
Grandos Gold
საერთო შეფასება - კარგი; ორგანოლეპტიკა - კარგი (სუნი - დამაკმაყოფილებელი, ზედმეტად მოხალული; გემო - დამაკმაყოფილებელი, არასაკმარისად გამოკვეთილი); ტენიანობა - 5; კოფეინი - 4, 69.
Manhattan Classic
საერთო შეფასება - კარგი; ორგანოლეპტიკა - კარგი (სუნი - დამაკმაყოფილებელი, ნაკლებად გამოხატული; გემო - დამაკმაყოფილებელი, უსიამოვნო, უბრალო); ტენიანობა - 4, 9; კოფეინი - 3, 75.
Nescafe Gold
საერთო შეფასება - კარგი; ორგანოლეპტიკა - კარგი (სუნი - დამაკმაყოფილებელი, ოდნავ დამწვარი; გემო - დამაკმაყოფილებელი, ოდნავ დამწვარი); ტენიანობა - 5, 4; კოფეინი - 3, 5.
კვლევა ჩატარებულია უკრაინული ორგანიზაცა - "დამოუკიდებელი სამომხმარებლო ექსპერტიზების სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრი ТЕСТ"-ის მიერ.