1968 წლის 22 მაისს, აშშ-ის სამხედრო ძალების წყალქვეშა ნავი USS Scorpion (SSN-589) უკვალოდ გაუჩინარდა ატლანტიკის ოკეანეში. ამ გემის გაუჩინარება ერთ-ერთ ყველაზე მუქ და საგულისხმო შემთხვევად რჩება ამერიკულ სამხედრო ისტორიაში. ხომალდი, რომელიც ატომური რეაქტორით იყო აღჭურვილი, განახორციელებდა მეორე საბრძოლო ოპერაციას, როდესაც მისი დაკარგვა მოხდა. 99 სამხედრო მეზღვაურის სიცოცხლე დაიღუპა, ხოლო გემის გაუჩინარება მრავალი წლით რჩება ამოუხსნელ და მოუსწრაფებელ იდუმალებად.

"USS Scorpion" - გემის აღწერა

USS Scorpion ატომური წყალქვეშა ნავი იყო, რომელიც შეიქმნა 1950-იან წლებში აშშ-ის სამხედრო ძალებისთვის. ის იყო "Skipjack"-ის კლასის წყალქვეშა ნავი, რომელთა ძირითად მიზანს წარმოადგენდა მანევრირებით მაღალ სიჩქარეზე მოქმედება და წყალქვეშა ომებში მონაწილეობა. გემი განკუთვნილი იყო ატომური სარაკეტო სისტემებით, რაც მას ერთ-ერთ ყველაზე ძლიერი საზღვაო იარაღად აქცევდა.

გაჩინარების მომენტი

1968 წლის 21 მაისს, "USS Scorpion"-ი გაუჩინარდა ატლანტიკის ოკეანეში, სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში. გემი იმ დროს პორტუგალიის საზღვაო ტერიტორიასთან ახლოს იყო. მის ბორტზე 99 ადამიანი იმყოფებოდა, მათ შორის 87 მეზღვაური და 12 ოფიცერი. "USS Scorpion"-მა მიაღწია თავის ბოლო წერტილს ბოსტონის ფლოტილიისკენ, თუმცა უკვალოდ გაუჩინარდა.

გემის დაკარგვისთანავე აშშ-ის სამხედრო ძალებმა დაიწყეს მასშტაბური ძებნა. მიუხედავად იმისა, რომ ამ პროცესში მონაწილეობდა მრავალი საერთაშორისო ეკიპაჟი და ტექნიკური საშუალება, გემის ნარჩენები მხოლოდ რამდენიმე თვის შემდეგ, 1968 წლის 5 ოქტომბერს, აღმოაჩინეს ატლანტიკის ოკეანის სიღრმეში, 3, 000 მეტრის სიღრმეზე.

შეტაკება თუ ტექნიკური პრობლემა?

USS Scorpion-ის გაუჩინარების მიზეზი დღემდე ამოუხსნელია. 1970-იან წლებში დაიწყო სერიოზული კვლევები, რათა გამოიძიონ, რა გახდა გემის დაკარგვის მიზეზი. არსებობს რამდენიმე თეორია:

ტექნიკური ხარვეზი - ერთ-ერთი ვერსიაა, რომ გემის რეაქტორები ან სხვა ძირითადი ტექნიკური სისტემები დაზიანდა, რამაც გამოიწვია მისი მწყობრიდან გამოსვლა და გაუჩინარება. ზოგიერთი ექსპერტი აცხადებს, რომ გემს შესაძლოა დაემართა ელექტრული ან მექანიკური პრობლემა, რომელმაც წყალქვეშა ნავში მნიშვნელოვანი დაზიანებები გამოიწვია.

შეტაკება მტერთან- არსებობდა ვარაუდი, რომ "USS Scorpion" შესაძლოა ზურგზე ატომური სარაკეტო სისტემის გაშვებით ან სხვა საბრძოლო მოქმედებებით დაზიანდა. თუმცა ოფიციალური დოკუმენტები არ ადასტურებენ ამ თეორიას, და სერიოზული მტკიცებულებები ამის შესახებ არ არსებობს.

მცირე ავარია - კიდევ ერთი თეორია გულისხმობს, რომ "USS Scorpion" შესაძლოა არ იყო დაზიანებული მომენტალური აფეთქებით, არამედ მთლიანი გემის მუშაობის შეწყვეტით, რამაც შეუწყო ხელი მისი გაუჩინარებას.

გემის ნარჩენების აღმოჩენა

"USS Scorpion"-ის ნარჩენები ატლანტიკის ოკეანეში აღმოაჩინეს 1968 წლის ოქტომბერში. დაახლოებით 500 კილომეტრი სამხრეთ-დასავლეთით, პორტუგალიის სანაპიროდან. ექსპერტები აცხადებენ, რომ მათ გემის ნაწილები, რადიაქტიული დეტალები და ტყვიამჭერების ფრაგმენტები იპოვეს, მაგრამ ვერ დადასტურდა, თუ რა გახდა მისი გაუჩინარების ზუსტი მიზეზი. წყალქვეშა ნავის ნარჩენები ძალიან ღრმად მდებარეობდა, რის გამოც მისი დეტალური შესწავლა ძალიან რთული და ხანგრძლივი პროცესია.

"USS Scorpion"-ის გაუჩინარება დღემდე არის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობადი და სახიფათო შემთხვევა აშშ-ის სამხედრო ისტორიაში. მიუხედავად იმისა, რომ არსებობს ვარაუდები, ვერ დადასტურდა ზუსტი მიზეზი, რამ გამოიწვია ეს ტრაგიკული შემთხვევა.შეიძლება ვერასდროს გავიგოთ, რა მოხდა იმ მომენტში.