განათლება ვინ ცხოვრობს ანტრაქტიდაზე და არის თუ არა იქ ქალაქები? 29 იანვარი, 19:22
ანტარქტიდა გაყინული კონტინენტია. თავისი უზარმაზარი ყინულის საფარითა და მკაცრი კლიმატით, ეს არის ადგილი, სადაც ცოტა თუ გაბედავს დასახლებას. მაგრამ ვინ ცხოვრობს ზუსტად ანტარქტიდაში და არის თუ არა იქ ქალაქები? ანტარქტიდა, დედამიწის ყველაზე ცივი და მშრალი კონტინენტი, მდებარეობს პლანეტის ბოლოში, სამხრეთ ნახევარსფეროში. მისი უზარმაზარი ყინულის საფარი მსოფლიო ყინულის განსაცვიფრებელ 90%-ს შეადგენს და მართლაც უნიკალური და მომხიბვლელი ადგილია. თუმცა, მიუხედავად მისი არაჩვეულებრივი სილამაზისა, ამ ყინულოვან კონტინენტზე არ არის მუდმივი საცხოვრებლები. სამაგიეროდ, კვლევითი სადგურები დროებითი თავშესაფარია გაბედულებისთვის, რომლებიც იქ მიდიან სამეცნიერო ცოდნის გასაძლიერებლად. მიუხედავად იმისა, რომ ანტარქტიდას არ აქვს მუდმივი ადამიანთა დასახლებები, კვლევითი სადგურები მოქმედებენ როგორც სამეცნიერო კვლევის მთავარი ცენტრები. ამ სადგურებში ნებისმიერ დროს არის ათასიდან ხუთ ათასამდე ადამიანი. ზამთრის თვეებში მოსახლეობა დაახლოებით ათას კაცამდე მცირდება, ზაფხულში კი შეიძლება ხუთ ათასამდე გაიზარდოს. ყველაზე ცნობილი კვლევითი სადგურია ამერიკული მაკ-მერდოს სადგური, რომელიც მდებარეობს როსის კუნძულზე, რომელიც ერთდროულად 1200-მდე ადამიანს იტევს. ანტარქტიდას აქვს რეკორდი ყველაზე ცივ ტემპერატურაზე, რომელიც ოდესმე დაფიქსირებულა დედამიწაზე. 1983 წლის 21 ივლისს საბჭოთა ვოსტოკის სადგურის მკვლევარებმა დააფიქსირეს დაბალი ტემპერატურა -89, 2 გრადუსი ცელსიუსით. ანტარქტიდაში ქალაქები არ არის, რადგან მკაცრი პირობები ქალაქების მშენებლობას არაპრაქტიკულს ხდის. თუნდაც ეს შესაძლებელი იყოს, ანტარქტიდაში თვითკმარი ქალაქის შენარჩუნება პრაქტიკულად შეუძლებელი იქნებოდა. მაკ-მერდოს სადგური თავისი ოთხმოცი შენობით და ერთადერთი ბანკომატით კონტინენტზე, ყველაზე ახლოს არის ქალაქთან. თუმცა იქ მცხოვრებთა უმეტესობა დამხმარე პერსონალია, რომელიც უზრუნველყოფს სადგურის გამართულ მუშაობას და არ ატარებს სამეცნიერო კვლევებს. ანტარქტიდაში ბუნებრივი რესურსების ნაკლებობა დიდწილად განაპირობებს მუდმივი მაცხოვრებლების ნაკლებობას. ვინაიდან არ არსებობს ადგილობრივი ხეები ან ბუჩქები, სამშენებლო მასალები და რესურსები შორიდან უნდა ჩაიტანონ. თუმცა, კონტინენტის შორეული მდებარეობისა და არასანდო რელიეფის გამო, ქალაქის ასაშენებლად საკმარისი მარაგის მოტანა თითქმის შეუძლებელი იქნება. უფრო მეტიც, ექსტრემალური ამინდის პირობები მნიშვნელოვან რისკებს უქმნის როგორც ადამიანებს, ასევე აშენებულ ნაგებობებს. მიუხედავად იმისა, რომ ანტარქტიდა არც ერთ ქვეყანას არ ეკუთვნის, რამდენიმე ქვეყანას აქვს ტერიტორიული პრეტენზია მინი ტერიტორიების სახით, სადაც მათი კვლევითი სადგურები ფუნქციონირებს. ანტარქტიდის ხელშეკრულება, რომელიც ხელმოწერილია 1959 წელს და ახლა შეთანხმებულია 54 ქვეყნის მიერ, ადგენს, რომ ანტარქტიდა არის ექსკლუზიურად სამეცნიერო კვლევებისთვის, კრძალავს სამხედრო ყოფნას და რადიოაქტიური მასალების გადაყრას. საინტერესოა, რომ ზაფხულში ანტარქტიდაში ტურისტები მიედინებიან, თუმცა, იქ სასტუმროები არ არის და ღამისთევა ცოტას თუ შეუძლია. ტურისტების უმეტესობას ურჩევნია ნავებზე დარჩენა და ნაპირზე გასვლა მხოლოდ ყოველდღიური ექსკურსიებისთვის. მიუხედავად იმისა, რომ ანტარქტიდას არ ჰყავს მკვიდრი მოსახლეობა, მას აქვს ადრეული ადამიანის არსებობის ისტორია. დასავლელი მკვლევარების მიერ კონტინენტის აღმოჩენამდე, არადასავლური წარმოშობის ხალხი, როგორიცაა მაორი ახალი ზელანდიიდან, გაემგზავრნენ ანტარქტიდაში. თუმცა, ანტარქტიდაში არ არსებობს ნამდვილი ძირძველი თემები კონტინენტის გამოყოფის გამო უძველესი სუპერკონტინენტისგან, რომელსაც გონდვანალანდი ერქვა. გასაკვირია, რომ ანტარქტიდაში ადამიანების მცირე რაოდენობა იბადება. ამ კონტინენტზე ათზე ნაკლებმა ჩვილმა ჩაისუნთქა პირველი სუნთქვა და, აღსანიშნავია, რომ არცერთი მათგანი არ გარდაცვლილა, რის შედეგადაც ჩვილთა სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ნულოვანი იყო. ანტარქტიდაში დაბადებული პირველი ადამიანი იყო ემილიო მარკოს პალმა, რომელიც დაიბადა 1978 წლის 7 იანვარს ანტარქტიდის ნახევარკუნძულზე, ესპერანსას არგენტინის ბაზაზე. არგენტინამ მას დაუყოვნებლივ მიანიჭა მოქალაქეობა მშობლების წარმომავლობის გამო.
305 1-ს მოსწონს
|