დამპყრობლის წოდება მარტივად არ მოდის. ჩინგიზ ყაენი არ იყო უბრალოდ სასტიკი, არამედ იყო ძალიან სასტიკი და დაუნდობელი ადამიანი.
30 წლის განმავლობაში მონღოლთა ურდომ მისი მეთაურობით მოიცვა აზია, მოკლა დედამიწის მცხოვრები ადამიანების მეათედი და დაიპყრო მიწის თითქმის მეოთხედი. მისი მეფობა იყო ყველაზე სასტიკი მთელი კაცობრიობის ისტორიაში.
ჩინგიზ ყაენის ზოგიერთი ქმედება დღესაც ითვლება ყველაზე სასტიკად დედამიწაზე არსებულ ყველა მმართველთა შორის:

1. ჩინგიზ ყაენმა საკუთარი ძმა საკვების გამო მოკლა

ჩინგიზ ყაენი დაიბადა გავლენიანი ლიდერის იესუგეის ოჯახში, მაგრამ ბიჭის პოზიცია საზოგადოებაში შეიცვალა, როდესაც მისი მამა მოწამლა მტრის ტომმა. მისი ოჯახი სახლიდან გააძევეს და ისინი იძულებულნი გახდნენ საკვები თავად მოეძიებინათ.
როდესაც ჩინგიზ ყაენი 14 წლის იყო, მან დაიჭირა დიდი თევზი და ოჯახს მიუტანა. მაგრამ მისმა ნახევარძმამ ბექტერმა თევზი ხელიდან გამოსტაცა და თვითონ შეჭამა, უარი თქვა ვინმესთან გაზიარებაზე. განრისხებული ჩინგიზ-ყაენი ძმას დაედევნა მანამ, სანამ მშვილდი არ ესროლა.

2. ჩინგიზ ყაენმა 90 სანტიმეტრზე მეტი სიმაღლის ადამიანებს თავი მოჰკვეთა

20 წლის ასაკში ჩინგიზ ყაენი ხელმძღვანელობდა კამპანიას იმ ტომის წინააღმდეგ, რომელმაც მოკლა მისი მამა და შური იძია. თათრების არმია დამარცხდა და ჩინგიზ ყაენმა დაიწყო ხალხის განადგურება წარმოუდგენლად უჩვეულო გზით. თითოეულ თათარს აყენებდნენ ურმის გვერდით და მისი სიმაღლე იზომებოდა ბორბლის ღერძთან შედარებით (რომელიც იყო 90 სანტიმეტრი). ყველას, ვინც უფრო მაღალი იყო, თავს აცლიდნენ. ფაქტობრივად, მხოლოდ ბავშვები გადარჩნენ.

3. მისი მსხვერპლების დარჩენილი ძვლების ბორცვები ნამდვილ გორებში ეშლებოდათ

1211 წელს ჩინგიზ ხანმა ყურადღება მიაპყრო თანამედროვე ჩინეთზე და შეუტია ძინის იმპერიას. როგორც ჩანს, ეს ნაჩქარევი გადაწყვეტილება იყო: იმპერიაში 53 მილიონი ადამიანი ცხოვრობდა, მონღოლები კი მხოლოდ ერთი მილიონი იყვნენ. მიუხედავად ამისა, ჩინგიზ ყაენმა გაიმარჯვა. სამი წლის განმავლობაში მონღოლებმა მიაღწიეს ჟონდუს (ახლანდელი პეკინი) კედლებს. ქალაქის კედლები 12 მეტრის სიმაღლისა იყო და 29 კმ-ზე იყო გადაჭიმული მთელ ქალაქში. იმის გამო, რომ მათი შტურმით აღება შეუძლებელი იყო, მონღოლებმა გადაწყვიტეს ალყაში მოექციათ ქალაქი და შიმშილით მოეკლათ ისინი.
1215 წლის ზაფხულისთვის ქალაქში კანიბალიზმი მძვინვარებდა და ჟონდუ საბოლოოდ დანებდა. მონღოლებმა გაძარცვეს და გადაწვეს ქალაქი, დახოცეს ყველა მცხოვრები. რამდენიმე თვის შემდეგ ერთმა თვითმხილველმა დაწერა, რომ „მიცვალებულთა ძვლებისგან წარმოიქმნა ნამდვილი თეთრი მთები და მიწა გაზავებული იყო ადამიანთა ცხიმით“.

4. ჩინგიზ ყაენმა მშვილდოსანი, რომელმაც მას ესროლა, თავის სამხედრო ლიდერად აქცია

მონღოლ ტაიჩიგუდის კლანთან ომის დროს ჩინგიზ ყაენის ცხენს ისარი მოხვდა და ცხოველი ადგილზე მოკვდა. წაქცეული ცხენი ზემოდან დააწვა, მაგრამ მან გაქცევა შეძლო. ბრძოლაში გაიმარჯვა ჩინგიზ-ყაენის ჯარმა და მოითხოვა, რომ ყველა ტყვე წინ გამოსულიყო და ეღიარებინა რომელმა მათგანმა ესროლა ლიდერს ისარი.
მოულოდნელად გამოვიდა მშვილდოსანი ჯებე და აღიარა, რომ ესროლა და სურდა ჩინგიზ ყაენის მოკვლა. ცნობილ სამხედრო ლიდერზე ჯებეს გამბედაობამ იმდენად დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა, რომ იგი თავისი ჯარის მეთაურად დანიშნა (ჯები მოგვიანებით გახდა გენერალი და ჩინგიზ ყაენის ერთ-ერთი ყველაზე ერთგული მეგობარი).

5. ჩინგიზ ყაენი თავის ქალიშვილებს მოკავშირეებზე ათხოვებდა

ჩინგიზ ყაენისთვის ძალაუფლების წართმევის ერთ-ერთი გზა იყო მისი ქალიშვილების მოკავშირე მმართველებზე დაქორწინება. როდესაც ასეთი ქორწინება იმართებოდა, ეს ფაქტობრივად ნიშნავდა სასიკვდილო განაჩენს ამ მმართველებისთვის. პირველ რიგში, ჩინგიზ ყაენის ერთ-ერთ ქალიშვილზე დაქორწინების პრივილეგიისთვის, მათ უნდა გაეძევებინათ ყველა სხვა ცოლი. მონოგამიას არავითარი კავშირი არ ჰქონდა: ჩინგიზ ყაენი უბრალოდ რწმუნდებოდა, რომ მისი ქალიშვილები ტახტის მემკვიდრეთა სათავეში იქნებოდნენ.
შემდეგ მთავრებს გზავნიდნენ ჯარის სათავეში საბრძოლველად და თითქმის ყოველი მათგანი მაშინვე იღუპებოდა ბრძოლაში. ჩინგიზ ყაენის გარდაცვალების დროისთვის მისი ქალიშვილები მართავდნენ ტერიტორიას, რომელიც გადაჭიმული იყო ჩინეთის ყვითელი ზღვიდან ირანის კასპიის ზღვამდე.

6. ჩინგიზ ყაენმა ერთი ადამიანის შურისძიების გამო 1.7 მილინი ადამიანი გაანადგურა

მისი ქალიშვილების ქორწინება შესაძლოა სტრატეგიული ალიანსები ყოფილიყო, მაგრამ ეს არ ნიშნავდა რომ კავშირები რომანტიკულობას მოკლებული იყო. ჩინგიზ ყაენის ერთ-ერთ ქალიშვილს ძალიან უყვარდა მისი ქმარი, სახელად ტოკუჩარი. თავად ჩინგიზ-ყაენი მას ისე ეპყრობოდა, როგორც ნაშვილებს და ძალიან უყვარდა. როდესაც ტოკუჩარი ნიშაპურელმა მშვილდოსანმა მოკლა, მისმა ცოლმა შურისძიება მოითხოვა.
ჩინგიზ ყაენის ჯარები თავს დაესხნენ ნიშაპურს და ხოცავდნენ ყველას, მათ შორის ქალებს, ბავშვებს და ცხოველებს. ზოგიერთი შეფასებით, დაიღუპა 1 748 000 ადამიანი. შემდეგ ყველა დამარცხებულს თავი მოჰკვეთეს და ჩინგიზ ყაენის ქალიშვილის თხოვნით მათი თავის ქალა პირამიდაში მოათავსეს.

7. ჩინგიზ ყაენმა მდინარეს მიმართულება შეუცვალა

როდესაც ჩინგიზ ხანმა აღმოაჩინა ხორეზმის მუსლიმური სამეფო, მან რაღაც უჩვეულო გააკეთა თავისთვის: ცდილობდა მშვიდობიანი ურთიერთობების დამყარებას. ქალაქში გაგზავნეს დიპლომატების ჯგუფი სავაჭრო გზის დამყარებისა და დიპლომატიური კავშირების დამყარების იმედით. ხორეზმის მმართველმა კი არ დაუჯერა მათ. მას სჯეროდა, რომ დიპლომატები მონღოლთა შეთქმულების ნაწილი იყვნენ და სიკვდილით დასაჯეს ისინი. მან ასევე მოკლა შემდეგი ჯგუფი, რომელიც მონღოლებმა გაგზავნეს მოსალაპარაკებლად. ჩინგიზ-ყაენი განრისხდა. ის ცდილობდა მშვიდობიანი ურთიერთობების დამყარებას, სანაცვლოდ კი გარდაცვლილი დიპლომატები მიიღო.
შედეგად, 200 000 მონღოლთა არმია თავს დაესხა და მთლიანად გაანადგურა ხორეზმი. გამარჯვების შემდეგაც კი, ჩინგიზ ხანმა გაგზავნა კიდევ ორი ​​ჯარი, რათა დაეწვათ რეგიონის ყველა ციხე, ქალაქი და ფერმა და უზრუნველყო რომ ხორეზმის ოდნავი მინიშნებაც არ დარჩებოდა ისტორიაში. ლეგენდის თანახმად, მან მდინარეს მიმართულებაც შეუცვალა, რათა ის იმ ადგილას გასულიყო, სადაც ოდესღაც ხორეზმის იმპერატორი დაიბადა.


8. ჩინგიზ ყაენმა გაანადგურა ტანგუტის სახელმწიფო

როდესაც ჯენგის-ხანი თავს დაესხა ხორეზმს, მან სთხოვა ადრე დაპყრობილ სი სიას (ტანგუტის სახელმწიფო) ჯარების გაგზავნა მის დასახმარებლად. ტანგუტებმა ამაზე უარი თქვეს, რაზეც ინანეს კიდეც. მონღოლთა არმიატანგუტის გავლით წავიდა და გაანადგურა ყველაფერი მის გზაზე. მათ მთელი მოსახლეობა დახოცეს და ამ კამპანიის დასასრულს სი სია წაიშალა დედამიწის სახიდან.
ვინაიდან ტანგუტებს არ დაუწერიათ საკუთარი ისტორია, მათი დღევანდელი მდგომარეობა მხოლოდ მეზობელი ქვეყნების ჩანაწერებით შეიძლება განიხილებოდეს. მათი ენა მკვდარი იყო 700 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში. მხოლოდ მე-20 საუკუნის შუა ხანებში აღმოაჩინეს არქეოლოგებმა ქვები, რომლებსაც წარწერები ჰქონდა ტანგუტში.

9. ყველა, ვინც ჩინგიზ ყაენის დაკრძალვაში მონაწილეობდა, მოკლეს

როდესაც ჩინგიზ ყაენი გარდაიცვალა, დიდი მმართველის ანდერძის თანახმად, ის უნდა დაეკრძალათ იქ, სადაც ვერავინ იპოვიდა მის ნეშტს. მისი სურვილის შესასრულებლად მონებმა ჯარისკაცების თანხლებით ცხედარი მრავალი კილომეტრის სიღრმეში უდაბნოში წაიყვანეს. იმისთვის, რომ მონებს არასოდეს გაემხილათ სამარხის საიდუმლო, ჯარისკაცებმა ისინი მოკლეს და ცხედრები საერთო საფლავში ჩაყარეს.
შემდეგ მეომრები დღისით საფლავზე ცხენებით გადადიოდნენ, რათა ყოველგვარი კვალი წაეშალათ და მასზე ხეები დარგეს. როდესაც დაკრძალვის პროცესიაში მონაწილე ჯარისკაცები ბანაკში დაბრუნდნენ, ისინი მაშინვე მოკლეს.
ჯენგიზ ყაენის საფლავი ჯერ არ არის ნაპოვნი.