საბუნებისმეტყველო მშვიდობით, ირმის ნახტომო? მალე ზეცაში ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავებიც ჩაქრებიან, რადგან... 2023, 21 იანვარი, 20:27 უახლოეს მომავალში ციდან ბევრი ვარსკვლავი გაქრება! ცაზე ვარსკვლავების რაოდენობა, რომლებიც შეუიარაღებელი თვალით ჩანს, სწრაფად მცირდება. და მიზეზი არ არის მხოლოდ სივრცეში. მეცნიერთა საერთაშორისო ჯგუფის ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ ღამის ცაზე შეუიარაღებელი თვალით ხილული ვარსკვლავების რაოდენობა სწრაფად მცირდება. თუ ეს უარყოფითი ტენდენცია გაგრძელდება, ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავები მალე უხილავი გახდება. და ამ ფენომენის მიზეზი სულაც არა კოსმოსში, არამედ დედამიწაზეა... ახალი კვლევის თანახმად, ღამის ცაზე სპეციალური ოპტიკური დამხმარე საშუალებების გარეშე ხილული ვარსკვლავების რაოდენობის შემცირება გამოწვეულია ზედმეტი დაბინძურებით სინათლისგან. მეცნიერთა აზრით, თუ ამ ტიპის დაბინძურება გაგრძელდება, მაშინ დედამიწიდან საშუალოდ 18 წელიწადში შესაძლებელი იქნება შეუიარაღებელი თვალით ნახოს არა 250 ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავი, არამედ მხოლოდ 100. გერმანიის გეომეცნიერების ცენტრის კრისტოფერ კიბას თქმით, ყველაზე უარესი, რაც შეიძლება მოხდეს, არის ის, რომ უახლოეს მომავალში ძნელი იქნება ვარსკვლავის დანახვა. ანუ ყველაზე კაშკაშა თანავარსკვლავედებიც კი გაქრება ჩვენი ხედვის არედან. მეცნიერებმა გაანალიზეს 50000-ზე მეტი შეუიარაღებელი თვალით დაკვირვება, რომლებიც შესრულებული იყო მოყვარული ასტრონომების მიერ ბოლო 10 წლის განმავლობაში. მათ აღმოაჩინეს, რომ ვარსკვლავების რაოდენობა, რომელთა დაკვირვებაც ტელესკოპების გარეშეა შესაძლებელი, საგრძნობლად შემცირდა. ამის მთავარი მიზეზი პლანეტის ატმოსფეროს გადაჭარბებული სინათლით დაბინძურებაა. ასეთი სახის დაბინძურება არის ძალიან ბევრი ხელოვნური სინათლის წყაროს შედეგი, განსაკუთრებით მსოფლიოს დიდ ქალაქებში. ანუ ქალაქების განათება ხელს უწყობს იმ ფაქტს, რომ შუქი ატმოსფეროს ქვედა ფენებში იფანტება და ამით ვარსკვლავების სინათლე უხილავი ხდება. მეცნიერთა აზრით, პლანეტაზე ხელოვნური სინათლის წყაროების რაოდენობა უზარმაზარი ტემპით იზრდებოდა მოსახლეობის ზრდასთან, დიდ ქალაქებთან და ახალი ტექნოლოგიების გამოჩენასთან ერთად XX საუკუნის განმავლობაში, მაგრამ პიკს მიაღწია 21-ე საუკუნის დასაწყისში. მაგრამ ეს პროცესი გრძელდება და შეიძლება გამოიწვიოს ის ფაქტი, რომ ვარსკვლავები უბრალოდ გაქრება ჩვენი ღამის ციდან. მეცნიერებმა გამოთვალეს, რომ ბოლო 10 წლის განმავლობაში ცის სიკაშკაშე საშუალოდ თითქმის 10%-ით გაიზარდა. ამასთან, ევროპაში ეს მაჩვენებელი თითქმის 7%-ია, აშშ-ში კი - თითქმის 10, 5%. ამასთან, კიბას თქმით, არ არსებობს ზუსტი მონაცემები განვითარებად ქვეყნებში სინათლის დაბინძურების დონის შესახებ. მიუხედავად იმისა, რომ არსებობს ვარაუდი, რომ აქ ახალი ხელოვნური სინათლის წყაროების ძლიერი ზრდის გათვალისწინებით, ცის ამ ტიპის დაბინძურება ამ რეგიონებში უფრო სწრაფად ზრდის ტემპს. გრეგ ბრაუნის თქმით, გრინვიჩის სამეფო ობსერვატორიიდან, დიდი ბრიტანეთი, რომელიც არ იყო ჩართული ახალ კვლევაში, სინათლის დაბინძურება ასევე უკვე მოქმედებს პროფესიონალი ასტრონომების მუშაობაზე. ანუ, ზოგიერთი მიწისზედა ტელესკოპი ვერ ხედავს ზოგიერთ ვარსკვლავს ცის გაზრდილი სიკაშკაშის გამო. ასტრონომიული დაკვირვებების მორიგი საფრთხის შესახებ Focus უკვე წერდა. ცაზე ახალი ძალიან კაშკაშა ობიექტი გამოჩნდა და ეს არის თანამგზავრი, რომელიც ძალიან ბევრ სინათლეს ირეკლავს. Focus-მა ასევე დაწერა, რომ ღამის ცა სამუდამოდ შეიცვლება ახალი თანამგზავრების დიდი რაოდენობის გამო, რომლებიც მუდმივად გაშვებულნი არიან დედამიწის დაბალ ორბიტაზე. 279 შეფასება არ არის
|