x
მეტი
  • 19.03.2024
  • სტატია:133855
  • ვიდეო:353916
  • სურათი:508146
ვაცლავ სმილი: "ჩვენ შეგვეძლო გვქონდეს ნორმალური ცივილიზაცია, კაცობრიობას რომ არ გამოეგონა ტრანზისტორები"
image
ვაცლავ სმილს, მანიტობას კანადის უნივერსიტეტის პროფესორს, მხოლოდ სტუდენტები იცნობენ პირადად: მას ახასიათებენ, როგორც თავშეკავებულს. მისი საავტორო წიგნები კი ცნობილია მთელ მსოფლიოში. მილიარდერმა და ფილანტროპმა ბილ გეითსმა წაიკითხა სმილის ყველა წიგნი და ამბობს: „არ არსებობს სხვა ავტორი, რომლის ახალ წიგნებსაც მოუთმენლად ველოდები“.



სხვათა შორის, თავად სმილი წელიწადში 60-დან 110-მდე წიგნს კითხულობს (გარდა სამეცნიერო ნაშრომებისა), თითოეულის სახელი შედის სიაში, რომელსაც 1969 წლიდან ინახავს.


პროფესორი ცხოვრობს სახლში, რომელსაც აქვს განსაკუთრებით სქელი კედლები, რათა ნაკლები ენერგია დახარჯოს სახლის გათბობაზე; ხორცს მიირთმევენ არა უმეტეს კვირაში ერთხელ; მოჰყავს მწვანილი ბაღში; არასოდეს ქონია და არც აპირებს მობილური ტელეფონის ყიდვას.


სმილის ახალი წიგნი „როგორ არის მოწყობილი სინამდვილეში სამყარო" არის გზამკვლევი წარსულის, აწმყოსა და მომავლისთვის, გეითსმა 2022 წლის ზაფხულში რეკომენდირებულ კითხვის სიაში შეიტანა. ის არის წლის ერთ-ერთი საუკეთესო ბესტსელერი აშშ-ში. გთავაზობთ რამდენიმე ფრაგმენტს ამ წიგნიდან.




image


- რამდენი ხანია საკმარისი ნავთობი და ქვანახშირი? დედამიწის ქერქში წიაღისეული საწვავის დეფიციტი არ არის. ნახშირის და ნახშირწყალბადების მარაგების ადრეული ამოწურვის საფრთხე არ არსებობს. 2020 წლის წარმოების დონეზე, ქვანახშირის მარაგი გაგრძელდება 120 წლის განმავლობაში, ნავთობისა და გაზის მარაგი დაახლოებით 50 წლის განმავლობაში, ხოლო, რესურსების შემდგომი შესწავლა საშუალებას მისცემს მათ საკმაო რაოდენობით დარჩეს რეზერვში.


შეგვიძლია თუ არა დავუბრუნდეთ სუფთა, ორგანულ მეურნეობას გადამუშავებულ ნარჩენებზე და მავნებლების წინააღმდეგ ბრძოლაზე დაყრდნობით? შეგვიძლია თუ არა სარწყავი ტუმბოების და კომბაინების გარეშე, მხოლოდ ცხოველებზე დაყრდნობით? შეგვიძლია. მაგრამ ასეთი მეურნეობა მოითხოვს ჩვენი უმეტესობის მიერ ქალაქების დატოვებას და სოფლებში დასახლებას, ყველა ცხოველი უნდა დავაბრუნოთ ფერმებშ, რათა, გამოიყენონ როგორც ცხოველის შრომა და ასევე, ნაკელი.


- სამყარო სმარტფონების გარეშე - ჩვენ შეიძლება გვქონდეს განვითარებული და საკმარისად მდიდარი ცივილიზაცია, რომელიც აწარმოებს უამრავ საკვებს, საკმარის მატერიალურ საქონელს, უზრუნველყოფს წვდომას განათლებასა და ჯანდაცვაზე ყოველგვარი ნახევარგამტარების, მიკროჩიპებისა და პერსონალური კომპიუტერების გარეშე. ჩვენ ეს გვქონდა თავიდან 1950-იანი წლების შუა ხანებამდე (ტრანზისტორებამდე), შემდეგ 1970-იანი წლების დასაწყისამდე (ინტელის პირველ მიკროპროცესორებამდე) და 1980-იანი წლების დასაწყისამდე (პირველი პერსონალური კომპიუტერების მასობრივი წარმოება). ჩვენ შევძელით ეკონომიკის ინტეგრირება, საჭირო ინვესტიციების მოზიდვა, საჭირო ინფრასტრუქტურის აშენება და სამყაროს დაკავშირება ფართო ტანის თვითმფრინავებით ყოველგვარი სმარტფონების, სოციალური ქსელების და სულელური აპლიკაციების გარეშე.


- ჩინეთის უპირატესობები - თუ შრომის დაბალი ხარჯები ერთადერთი მიზეზია საზღვარგარეთ ახალი ქარხნების ასაშენებლად, აფრიკის სამხრეთით საჰარა იქნებოდა ყველაზე აშკარა არჩევანი. ინდოეთი თითქმის ყოველთვის უპირატესობას ანიჭებდა ჩინეთს. მაგრამ 21-ე საუკუნის მეორე ათწლეულის განმავლობაში ჩინეთი საშუალოდ ყოველწლიურად ახორციელებს 230 მილიარდ აშშ დოლარს პირდაპირ უცხოურ ინვესტიციებში, ინდოეთში 50 მილიარდ დოლარზე ნაკლები ინვესტიციის შედარებით და მხოლოდ 40 მილიარდ დოლარს აფრიკის საჰარაში. ჩინეთი მრავალი მიმზიდველი ფაქტორის ერთობლიობაა – პირველ რიგში, ცენტრალიზებული, ერთპარტიული მთავრობა, რომელსაც შეუძლია უზრუნველყოს პოლიტიკური სტაბილურობა და ინვესტიციებისთვის მისაღები პირობები; დიდი, ერთგვაროვანი და წიგნიერი მოსახლეობა; უზარმაზარი შიდა ბაზარი. ჩინეთმა უკვე შეამცირა უკიდურეს სიღარიბეში მცხოვრებთა წილი 94%-ით.


- გლობალური დათბობა, როგორც ინფოვირუსი - 2020 წელს გოგლემ მილიარდზე მეტი პასუხი გასცა „გლობალური დათბობისა“ და „გლობალური კლიმატის ცვლილებაზე“, რაც უფრო მაღალია, ვიდრე ბოლო დროს პოპულარული თემები როგორიცაა „გლობალიზაცია“ ან „ეკონომიკური უთანასწორობა“, ან თუნდაც ისეთ საკითხებზე. როგორიცაა სიღარიბე და არასრულფასოვანი კვება. უფრო მეტიც, თითქმის თავიდანვე გლობალური დათბობის შესახებ მედია გაშუქება გაჟღენთილი გახდა არასწორი ფაქტებით, საეჭვო ინტერპრეტაციებით, პირქუში პროგნოზებით და დროთა განმავლობაში, ზოგადად, ისტერიული და თუნდაც ღიად აპოკალიფსური ხასიათი შეიძინა.


- ამერიკის არმია აშშ იძულებული იქნება გადაუხადოს გადაჭარბებული გადასახადი ჩინეთს, ქვეყანას, სადაც გლობალიზაციის გენიალური არქიტექტორები კონცენტრირდნენ თითქმის ყველა ძირითადი საჭიროების წარმოებაზე. ამერიკა კი, რომელიც ყოველწლიურად ნახევარ ტრილიონ დოლარზე მეტს ხარჯავს შეიარაღებულ ძალებზე (მეტს, ვიდრე ყველა პოტენციური მოწინააღმდეგე ერთად), არ იყო მზად COVID-19 პანდემიისთვის, რომელიც დიდი ხნით ადრე იყო ნაწინასწარმეტყველები.


0
71
შეფასება არ არის
ავტორი:თამილა გურაშვილი
თამილა გურაშვილი
Mediator image
71
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0