ყველი პლანეტის ერთ-ერთი უძველესი საკვებია, მისი გამოყენება ათასობით წლის წინ დაიწყეს.

მეცნიერებმა ხორვატიის სოფლებში, პოკლონიკსა და დანილო ბიტინში აღმოაჩინეს კერამიკული ჭურჭლის ნაშთები, რომლის საფუძველზეც ვადგენთ, რომ ყველი არსებობდა 7200 წლის წინ. ასევე გაიგეს, რომ აქაური მოსახლეობა მესაქონლეობითა და რძის პროდუქტების შექმნით იყვნენ დაკავებული. კერამიკული ჭურჭლის ფრაგმენტების შესწავლით დაადგინეს, რომ ზოგი თევზეულობის შესანახად გამოიყენებოდა, ზოგი რძის და ზოგი კი ყველის.

საგულისხმოა ის ფაქტი, რომ კერამიკაზე დადუღებული პროდუქტების კვალი უფრო გვიანდელი პერიოდისაა, ვიდრე მხოლოდ რძის კვალი. ჩვენს შორეულ წინაპრებს ყველის დამზადების ტექნიკის დაუფლებას დაახლოებით 500 წელი დასჭირდათ. შესაძლოა კიდეც პირველი ფერმერების კვალი იპოვონ, რომლებიც ამ საქმით იყვნენ დაკავებული.