ცნო­ბი­ლია, რომ ცირ­კის შე­ნო­ბის ქვეშ ლავ­რენ­ტი ბე­რი­ამ სა­ცა­ვი გა­ა­კე­თა. ცირ­კი მარ­თლაც ბე­რი­ას ბრძა­ნე­ბით აშენ­და 1939 წელს და გა­მო­რი­ცხუ­ლი არ არის, იქ სა­ი­დუ­მლო ბუნ­კე­რი ყო­ფი­ლი­ყო, თუმ­ცა ამის შე­სა­ხებ მა­შინ ყვე­ლა დუმ­და. ხმე­ბი ამ სა­ცავ­ში მარ­ცვლე­უ­ლის პირ­ვე­ლი გე­ნე­ტი­კუ­რი ბან­კის გან­თავ­სე­ბის შე­სა­ხებ ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სოა. რო­გორ და რა­ტომ გა­ა­კე­თა 36 წლის ბე­რი­ამ ის, რაც მსოფ­ლი­ომ თით­ქმის 60 წლის შემ­დეგ მო­ი­ფიქ­რა? კა­ცობ­რი­ო­ბამ მარ­ცვლე­უ­ლის გე­ნე­ტი­კუ­რი ბან­კი, რო­მელ­საც აპო­კა­ლიფ­სურ­საც უწო­დე­ბენ, მხო­ლოდ 2008 წელს შექ­მნა ნორ­ვე­გი­ა­ში და იქ მცე­ნა­რე­ე­ბის 860 000-ზე მეტი ნი­მუ­შია და­ცუ­ლი.

არ­სე­ბობს გვი­რაბმ­შე­ნე­ბელ ვლა­დი­მერ ურუ­შა­ძის მო­გო­ნე­ბე­ბი, რომ­ლის მი­ხედ­ვით, ლავ­რენ­ტი ბე­რია ცირ­კის ქვეშ მსოფ­ლიო ჯი­შე­ბის თეს­ლის სა­ცავს აშე­ნებ­და.

"რო­დე­საც ბე­რი­ამ და­მი­ბა­რა, ცივ­მა ოფ­ლმა და­მას­ხა და მუხ­ლე­ბი ამი­კან­კალ­და:­ ვა­ი­თუ, რა­ღაც არ მო­ე­წო­ნა და მი­ბა­რებს, რომ გამ­კი­ცხოს-მეთ­ქი. კა­ბი­ნეტ­ში გა­ფით­რე­ბუ­ლი შე­ვე­დი, მაგ­რამ მის სა­ხეს რომ შევ­ხედე, ცოტა მო­მეშ­ვა. შე­მე­გე­ბა და ხელი ჩა­მო­მარ­თვა. შემ­დეგ და­ბა­ლი მა­გი­დის­კენ წა­მი­ძღვა, სა­დაც რბი­ლი­ სა­ვარ­ძლე­ბი იდგა. ორი­ვე რომ მოვ­კა­ლათ­დით, მი­თხრა:

- რო­გორ გი­კი­თხოთ, ამ­ხა­ნა­გო ვალ­ერი­ან, რო­გორ მი­დის თქვე­ნი საქ­მი­ა­ნო­ბა.­ ხომ არა­ფე­რი გჭირ­დე­ბათ, რომ და­გეხ­მა­როთ?- გმად­ლობთ, ამ­ხა­ნა­გო ბე­რია. ყვე­ლა­ფე­რი ნორ­მა­ლუ­რა­დაა და დახ­მა­რე­ბა არ მჭირ­დე­ბა, - ვუ­პა­სუ­ხე ბე­რი­ას.- რო­გორ, კაცო (ბე­რი­ამ შე­ნო­ბით მომ­მარ­თა), პი­რა­და­დაც არა­ფე­რი გინ­და? აი, მა­გა­ლი­თად, ოჯახ­ში. რო­გორ და­ვი­ჯე­რო, რომ პა­ტა­რა თხოვ­ნაც არ გაქვს ჩემ­თან.- ნამ­დვი­ლად არა, ამ­ხა­ნა­გო ბე­რია. დიდი მად­ლო­ბა ყუ­რა­დღე­ბის­თვის, ვუ­თხა­რი და თან ვცდი­ლობ­დი, გა­მო­მეც­ნო, რა სურ­და ამ კაცს ჩემ­გან.- კარ­გი. მა­შინ მე მაქვს ერთი თხოვ­ნა შენ­თან და კარ­გად მო­მის­მი­ნე. გა­ვი­კი­თხე და მი­თხრეს, ურუ­შა­ძე­ზე უკეთ სა­ქარ­თვე­ლო­ში ბუნ­კე­რებს ვე­რა­ვინ აშე­ნებ­სო. სულ მალე ახა­ლი ცირ­კის მშე­ნებ­ლო­ბას ვი­წყებთ­. პრო­ექ­ტის ავ­ტო­რე­ბი ნეპ­რინ­ცე­ვი და სა­გუ­ნე­ცი არი­ან. იც­ნობ, ალ­ბათ.- დიახ. კარ­გად ვიც­ნობ მათ და კარ­გი სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბი არი­ან, - ვთქვი მე.- ჰოდა, ძა­ლი­ან კარ­გი. არ­ჩე­ვან­ში­ არ შევ­მცდარ­ვარ. მინ­და, შენც ჩა­ერ­თო ამ პრო­ექ­ტში და ფუნ­და­მენ­ტთან ერ­თად, სა­ნამ­ მთა­ვარ შე­ნო­ბას ამო­იყ­ვა­ნენ, უზარ­მა­ზა­რი ბუნ­კე­რი ამი­შე­ნო იქ. ეს შე­საძ­ლე­ბე­ლია?- დიახ, შე­საძ­ლე­ბე­ლია. ბუნ­კე­რი თავ­დ­აც­ვი­თი ნა­გე­ბო­ბა უნდა იყოს? - ვკი­თხე მე.- არა. ის უნდა იყოს სხვა­დას­ხვა მცე­ნა­რის, მარ­ცვლე­უ­ლი­სა და მსგავ­სი ჯი­შე­ბის სა­ცა­ვი, რა თქმა უნდა, მათი უსაფრთ­ხოდ შე­ნახ­ვის ყვე­ლა წე­სის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, - გან­მი­მარ­ტა ბე­რი­ამ.- ესე იგი, თერ­მუ­ლი, - ვთქვი მე და და­ვა­ყო­ლე, - ისეთ თერ­მულ ბუნ­კერს ავა­შე­ნებ, მას­ში შე­ნა­ხუ­ლი მცე­ნა­რე­ე­ბი ათას წე­ლი­წადს გაძ­ლებს!

ბე­რი­ას კა­ბი­ნე­ტი­დან გა­მო­სულს თით­ქოს­ ფრთე­ბი მქონ­და შეს­ხმუ­ლი, მაგ­რამ კი­დეც მე­ში­ნო­და, რა­დაც უნდა დამ­ჯდო­მო­და, ბუნ­კე­რი ისე უნდა ამე­შე­ნე­ბი­ნა, ბე­რი­ას მოს­წო­ნე­ბო­და, არ უნდა შემ­შლო­და, თო­რემ სა­კუ­თა­რი თა­ვით ვა­გებ­დი პა­სუხს. სა­ბო­ლო­ოდ, 80 მეტრ სიღ­რმე­ზე მდე­ბა­რე ორ­სარ­თუ­ლი­ა­ნი ბუნ­კე­რი, რო­მელ­საც ორი შე­ნიღ­ბუ­ლი შე­სას­ვლე­ლი ჰქონ­და (სამ­ხრე­თი­დან და ჩრდი­ლო­ე­თი­დან), თა­ვად ბე­რი­ამ ჩა­ი­ბა­რა და ხელი მტკი­ცედ ჩა­მო­მარ­თვა!".

ამის შემ­დეგ ცირ­კის­ქვე­შა სა­ცა­ვის შესა­ხებ არა­ვის არა­ფე­რი გა­უ­გია.